Perdana Menteri Kanada
Perdana Menteri Kanada merupakan sebuah pangkat atau jawatan yang tinggi di Kanada selain Gabenor Jeneral dan lain-lain. Selain itu, Perdana Menteri di Kanada telah beroperasi pada 1 Julai 1867 selepas Kanada merdeka dari Britain dan pada Hari Kanada. John A. Macdonald selaku Perdana Menteri yang pertama ketika itu. Namun, penyandang jawatan yang sekarang ialah Stephen Harper yang memerintah Kanada pada masa sekarang.
| Perdana Menteri Kanada | |
|---|---|
| Prime Minister of Canada | |
| Cabang Eksekutif Kerajaan Kanada Pejabat Perdana Menteri | |
| Gelaran | The Right Honourable (rasmi) Mr. Prime Minister (tidak rasmi) His Excellency (diplomatik) |
| Singkatan | PM |
| Anggota bagi | Cabinet of Canada (en)  dan King's Privy Council for Canada (en)  |
| Lapor kepada | Monarki Gabenor Jeneral Parlimen |
| Bidang kuasa | Kanada |
| Institusi | Cabinet of Canada (en) |
| Kediaman | 24 Sussex Drive (dalam pengubahsuaian) Harrington Lake (bermusim) Rideau Cottage (sementara) |
| Pusat | 80 Wellington St, Ottawa, ON K1P 5K9 |
| Dilantik oleh | Gabenor Jeneral |
| Tempoh jawatan | Atas perkenan Raja |
| Surat cara pembentukan | Tiada (Konvensyen perlembagaan) |
| Penjawat sulung | Sir John A. Macdonald |
| Dibentuk | 1 Julai 1867 |
| Timbalan/naib | Timbalan Perdana Menteri Kanada (kosong) |
| Gaji | CAD$345,400 (2017)[1] |
| Senarai | Senarai Perdana Menteri Kanada |
| Tapak web | www |
sunting · sunting di Wikidata | |
.jpg)
Mandat sunting
Perdana Menteri tidak mempunyai tempoh tetap. Perdana Menteri terpaksa meletak jawatan hanya apabila parti pembangkang menang majoriti kerusi di Dewan Rakyat. Jika partinya kehilangan undi percaya, Perdana Menteri boleh meletakkan jawatan (membolehkan pihak lain untuk membentuk kerajaan), tetapi lebih kerap dengan meminta Gabenor Jeneral untuk membubarkan parlimen dan pencetus pilihan raya umum. Jika pilihan raya umum memberikan sebuah parti pembangkang kejamakan kerusi, Perdana Menteri keluar boleh cuba untuk memenangi sokongan pihak lain untuk mengekalkan kuasa atau boleh meletakkan jawatan dan membenarkan parti yang memenangi paling kerusi untuk membentuk kerajaan. Yang terakhir ini telah menjadi amalan pada tahun-tahun kebelakangan ini tetapi bukan kekangan perlembagaan.
Pilihan raya bagi setiap tempat duduk untuk (pilihan raya umum) biasa adalah dicetuskan selama (kecuali dalam hal peperangan atau pemberontakan) lima tahun selepas pilihan raya umum lepas; Bagaimanapun, Perdana Menteri boleh meminta Gabenor Jeneral untuk memanggil pilihan raya pada bila-bila. Tiada permintaan Gabenor sejak 1926 (lihat Hal Ehwal King-Byng). Biasanya, apabila kerajaan majoriti yang berkuasa, pilihan raya berlaku setiap 3 ½ tahun hingga 5 tahun. Jika kerajaan minoriti mempunyai kuasa, usul tidak percaya di Dewan boleh menyebabkan pilihan raya yang pesat (9 bulan dalam kes kerajaan minoriti Joe Clark pada 1979 - 1980).
Tugas dan kuasa sunting
Memandangkan bahawa Perdana Menteri untuk semua tujuan praktikal, anggota Kerajaan Kanada memegang kuasa yang paling tinggi. Kadang-kadang tersilap memanggil ketua negara Kanada. Ketua negara di Kanada pula ialah Elizabeth II, Ratu Kanada yang diwakili oleh Gabenor Jeneral Kanada manakala Perdana Menteri adalah ketua kerajaan.
Perdana Menteri memainkan peranan penting dalam kebanyakan undang-undang yang diterima pakai oleh Parlimen Kanada. Majoriti undang-undang Kanada berasal dari Pejabat Kanada, sebuah badan yang dilantik oleh Perdana Menteri terutamanya daripada ahli-ahli parti sendiri. Kabinet mesti mempunyai "persetujuan sebulat suara" pada semua keputusan tetapi dalam amalan ia adalah Perdana Menteri yang memutuskan sama ada sebulat suara telah dicapai. Dipilih ke Dewan Rakyat ahli Kanada biasanya dianggap mengikuti disiplin tegar parti dan mengundi menentang garis parti boleh membawa kesan serius kepada penyingkiran dari parti. Kebanyakan undi dalam Dewan Rakyat dianggap sebagai undi keyakinan, menjana suasana perpaduan partisan lahir daripada keperluan strategik.
Perdana Menteri pada dasarnya mengawal pelantikan daripada yang berikut:
- Semua ahli Majlis Menteri-menteri;
- Kekosongan tempat duduk Mahkamah Agung Kanada;
- Kekosongan dalam Senat Kanada
- Semua ketua mengarahkan syarikat mahkota, Perdana Menteri boleh menggantikan pada masa apa-apa;
- Semua duta ke negara-negara asing;
- Gabenor Jeneral Kanada
- 10 Leftenan Gabenor wilayah Kanada dan tiga wilayah Kanada Pesuruhjaya;
- Lebih 3100 jawatan kerajaan yang lain; kebanyakan pelantikan ini diwakilkan kepada ahli kabinet beliau.
Dikaitkan dengan bekas Perdana Menteri, Pierre Trudeau, penggabungan ini kuasa besar dalam Perdana Menteri Kanada (CPM), walaupun satu trend ke arah ini boleh diperhatikan melalui sejarah Kanada. PMK termasuk dasar dan kakitangan pentadbiran Perdana Menteri, disewa sepenuhnya mengikut budi bicara kedua. Mewujudkan penyelarasan komunikasi dengan ejen-ejen lain dalam arena politik, dan juga mesin pihak pusat, MPC mempunyai pengaruh yang agak besar. Ini boleh mempunyai kesan yang positif parlimen produktif tetapi seterusnya membawa kepada kritikan yang sah dari sesuatu terlalu berpusat di kerajaan majoriti dan kuasa CMP.
Bekas Perdana Menteri yang masih hidup sunting
Enam bekas perdana menteri Kanada yang masih hidup. Dalam usaha dari yang paling lama kepada paling terkini, mereka adalah:
| No. | Tempoh | Tarikh lahir |
|---|---|---|
| Joe Clark | 1979–1980 | 5 Jun 1939} |
| Brian Mulroney | 1984–1993 | 20 Mac 1939 |
| Kim Campbell | 1993 | 10 Mac 1947 |
| Jean Chrétien | 1993–2003 | 11 Januari 1934 |
| Paul Martin | 2003–2006 | 28 Ogos 1938 |
Lihat juga sunting
Rujukan sunting
- ^ "Indemnities, Salaries and Allowances". Library of Parliament. April 1, 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada June 1, 2017. Dicapai pada September 21, 2017. Unknown parameter
|dead-url=ignored (bantuan)