Bahasa Semai
bahasa Orang Asli di Semenanjung Malaysia
Bahasa Semai (Engrok Semai) merupakan bahasa Asli yang dituturkan di Semenanjung Malaysia oleh kira-kira 33,000 orang. Bahasa ini tergolong dalam rumpun bahasa Austro-Asia di bawah cabang bahasa Mon-Khmer. Penutur bahasa Semai bertumpu di negeri Perak dan Pahang.
| Bahasa Semai | |
|---|---|
| Engrok Semai | |
| Asli kepada | Malaysia |
Penutur asli | 33,000 |
| Kod bahasa | |
| ISO 639-3 | sea |
| ELP | Semai |
FonologiSunting
Bunyi vokalSunting
| Depan | Tengah | Belakang | |
|---|---|---|---|
| Tertutup | i iː | ɨ ɨː | u uː |
| Separa tertutup | e eː | o oː | |
| Separa terbuka | ɛ ɛː | ə | ɔ ɔː |
| Terbuka | ɑ ɑː |
| Depan | Tengah | Belakang | |
|---|---|---|---|
| Tertutup | ĩ ĩː | ɨ̃ ɨ̃ː | ũ ũː |
| Berpusat | ɛ̃ ɛ̃ː | ə̃ | ɔ̃ ɔ̃ː |
| Terbuka | ɑ̃ ɑ̃ː |
Bunyi konsonanSunting
| Dwibibir | Gusi | Lelangit | Velar | Glotis | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hentian | tanpa suara | p | t | c | k | ʔ |
| bersuara | b | d | ɟ | ɡ | ||
| Sengauan | bersuara | m | n | ɲ | ŋ | |
| pra-henti | ᵇm | ᵈn | ɟɲ | ᶢŋ | ||
| Getaran | ɾ~r | |||||
| Sisian | l | |||||
| Geseran | s | h | ||||
| Malaran tanpa geser | w | j | ||||
Perbendaharaan kataSunting
Bahasa Semai menunjukkan perkaitan yang rapat dengan bahasa-bahasa Mon dan Nikobar.[1] Bahasa ini banyak mengekalkan ciri dua atau lebih suku kata yang telah hilang dalam kebanyakan bahasa Mon-Khmer di Asia Tenggara.
Contoh perbandingan bahasa Semai, Melayu, dan Mon Kuno:
| Bahasa Melayu | Bahasa Semai | Bahasa Mon Kuno |
|---|---|---|
| makan | cak | caʔ |
| ikan | kak | kaʔ |
| tikus | kenik | kniʔ |
| gajah | cig | ciŋ |
| kaki | jug | juŋ |
| hidung | moh | moh |
| mata | mat | mat |
| tangan | tek | tey |
| tanah | ti | tiʔ |
| cendawan | betes | ptis |
| daun | selak | slaʔ |
| duri | jerla | jirla |
| mimpi | empok | ampo |
| kencing | nom | ṇam |
| menyuruh | or | ʔor |
Dalam budaya popularSunting
- Filem Asli (2017)[2] adalah sebuah filem arahan David Liew yang berkisar tentang seorang gadis kacukan dua kaum yang mahu menyingkapi identiti sebenar dirinya. Filem ini merupakan filem yang pertama menggunakan bahasa Semai dalam 50% daripada keseluruhan dialognya.[3]
- Stesen radio Asyik FM merupakan sebuah stesen radio kebangsaan yang dijalankan oleh Radio Televisyen Malaysia dan disiarkan dalam empat bahasa orang Asli semenanjung Malaysia, salah satunya adalah bahasa Semai.
RujukanSunting
- ^ Blench, R. (2006): Why are Aslian speakers Austronesian in culture Diarkibkan Februari 21, 2011, di Wayback Machine. Kertas yang dipersembahkan dalam mesyuarat Persediaan untuk ICAL-3 di Siem Reap.
- ^ "Asli | Movie Release, Showtimes & Trailer | Cinema Online". www.cinema.com.my (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-02-03.
- ^ "Semai dialogue a first in local film | The Star". www.thestar.com.my (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-02-03.
Bacaan tambahanSunting
- Diffloth, Gerard. 1976a. Minor-Syllable Vocalism in Senoic Languages. In Philip N. Lenner, Laurence C. Thompson, and Stanley Starosta (eds.), Austroasiatic Studies, Part I, 229-247. Honolulu: The University of Hawaii Press.
- Diffloth, Gerard. 1976b. Expressives in Semai. In Philip N. Lenner, Laurence C. Thompson, and Stanley Starosta (eds.), Austroasiatic Studies, Part I, 249-264. Honolulu: The University of Hawaii Press.
- Hendricks, Sean. 2001. Bare-Consonant Reduplication Without Prosodic Templates: Expressive Reduplication in Semai. Journal of East Asian Linguistics 10: 287-306.
- Phillips, Timothy C. 2013. Linguistic Comparison of Semai Dialects. SIL Electronic Survey Reports 2013-010: 1-111.
 | Rencana berkaitan dengan kesusasteraan ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. |