Filioque
Filioque ( /ˌfɪliˈoʊkwi, -kweɪ/ FIL-ee-OH-kwee-,_- ; sebutan bahasa Latin: [filiˈokwe] ) ialah istilah Latin ("dan daripada Putera") yang ditambahkan pada Syahadat Niceno-Constantinopolitan yang asal (biasanya dikenali sebagai Akidah Nicene ), dan yang telah menjadi subjek kontroversi besar di-antara Kristian Timur dan Barat. Ia adalah istilah yang merujuk kepada Anak, Yesus Kristus, sebagai titik asal tambahan Roh Kudus. Ia tidak terdapat dalam teks asal Pengakuan Iman, yang dikaitkan dengan Konsili Konstantinopel Pertama (381), yang mengatakan bahawa Roh Kudus keluar "dari Bapa ", tanpa sebarang penambahan, seperti "dan Anak" atau " bersendirian". [1]
Pada akhir abad ke-6, beberapa Gereja Latin menambahkan perkataan "dan dari Anak" ( Filioque ) pada perihalan perarakan Roh Kudus, dalam apa yang banyak orang Kristian Ortodoks Timur pada peringkat kemudian berhujah adalah pelanggaran Canon VII [2] Konsili Efesus, kerana kata-kata itu tidak dimasukkan dalam teks sama ada oleh Konsili Nicea Pertama atau Konstantinopel. [3] Ini telah dimasukkan ke dalam amalan liturgi Rom pada tahun 1014, tetapi ditolak oleh Kristian Timur.
Sama ada istilah Filioque itu disertakan, serta cara ia diterjemahkan dan difahami, boleh mempunyai implikasi penting untuk bagaimana seseorang memahami konsep doktrin Trinity, yang merupakan pusat kepada majoriti gereja Kristian. Bagi sesetengah orang, istilah ini telah membayangkan pandangan rendah yang serius terhadap peranan Tuhan Bapa dalam Triniti; bagi yang lain, penafiannya membayangkan memandang rendah yang serius terhadap peranan Tuhan Anak dalam Tritunggal.
Istilah ini telah menjadi sumber perbezaan berterusan antara Kristian Timur dan Kristian Barat, secara rasmi dibahagikan sejak Perpecahan Timur-Barat 1054. [4] Terdapat percubaan untuk menyelesaikan konflik. Antara percubaan awal untuk penyelarasan adalah karya Maximus the Confessor, yang secara khusus telah dikanonkan secara bebas oleh kedua-dua gereja Timur dan Barat. Perbezaan mengenai doktrin ini dan doktrin lain, dan terutamanya persoalan mengenai keutamaan paus yang dipertikaikan, telah dan kekal sebagai punca utama perpecahan antara gereja Ortodoks Timur dan Barat. [5] [6]
Syahadat Nicea sunting
Pengakuan Iman Nicea sebagaimana yang dipinda oleh Majlis Ekumenikal Kedua yang diadakan di Constantinople pada tahun 381 termasuk bahagian
| asal Yunani | terjemahan Latin | terjemahan bahasa Inggeris |
|---|---|---|
| Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ Κύριον, τὸ ζῳοποιόν | Et dalam Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, | Dan dalam Roh Kudus, Tuhan, pemberi kehidupan, |
| τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, | qui ex Patre procedit, | yang berasal dari Bapa, |
| τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, | qui cum Patre, et Filio simul adoratur, et cum glorificatur, | yang bersama Bapa dan Anak dipuja dan dimuliakan, |
Kontroversi timbul daripada penyisipan perkataan Filioque ("dan Anak") dalam baris:
| τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ ἐκπορευόμενον, | qui ex Patre Filioque procedit, | yang berasal dari Bapa dan Anak , |
Kontroversi sunting
Kontroversi yang merujuk kepada istilah Filioque melibatkan empat perselisihan yang berasingan:
- tentang istilah itu sendiri
- mengenai ortodoksi doktrin perarakan Roh Kudus daripada Bapa dan Anak, yang mana istilah itu merujuk
- tentang kesahihan memasukkan istilah itu ke dalam Akidah Niceno-Constantinopolitan,
- tentang kuasa Paus untuk mentakrifkan ortodoks doktrin atau memasukkan istilah itu ke dalam Akidah Niceno-Constantinopolitan.
Walaupun perselisihan pendapat mengenai doktrin itu mendahului perselisihan mengenai penyisipan ke dalam Syahadat, kedua-dua perselisihan itu dikaitkan dengan yang ketiga apabila paus meluluskan penyisipan istilah itu ke dalam Akidah Niceno-Constantinopolitan, pada abad ke-11. Anthony Siecienski menulis bahawa "Akhirnya yang dipertaruhkan bukan sahaja sifat trinitarian Tuhan, tetapi juga sifat Gereja, kuasa pengajarannya dan pengagihan kuasa di kalangan pemimpinnya." [7]
Lihat juga sunting
- Trinitarianisme sosial
Rujukan sunting
Nota sunting
Petikan sunting
- ^ RCA 2002.
- ^ Canon VII
- ^ For a different view, see e.g. Excursus on the Words πίστιν ἑτέραν
- ^ Congar 1959; Meyendorff 1987; NAOCTC 2003.
- ^ Larchet 2006.
- ^ WCCFO 1979.
- ^ Siecienski 2010.