Filipina di bawah Amerika Syarikat
Rencana ini memerlukan kemas kini dalam Bahasa Melayu piawai Dewan Bahasa dan Pustaka. Silalah membantu. Anda boleh rujuk: Laman Perbincangannya • Dasar dan Garis Panduan Wikipedia • Manual Menyunting |
Filipina di bawah Amerika Syarikat merujuk pada wilayah Filipina pada saat ia dikuasai oleh Amerika Syarikat, antara tahun 1899 sehingga 1946. Pada masa ini Filipina boleh dibahagikan kepada tiga masa iaitu Masa Pemerintahan tentera , masa insular area dan masa komanwel.
Masa Kerajaan Tentera sunting
Pada masa ini Filipina dipimpin oleh gabenor tentera yang dilantik oleh Presiden Amerika Syarikat. Pada 14 Ogos 1898, selepas 12 Ogos penawanan Manila, Amerika Syarikat telah menubuhkan sebuah kerajaan tentera di Filipina di bawah pimpinan Ketua Merritt sebagai tentera Gabenor[1]. Semasa pemerintahan tentera (1898-1901), komander tentera AS ditadbir di Filipina di bawah kuasa Presiden Amerika Syarikat sebagai komander-in-chief angkatan tentera Amerika Syarikat. Ketua Otis berjaya mengangkat General Merritt sebagai gabenor tentera, mengawal 1898-1900. Ketua Otis telah digantikan oleh General MacArthur, yang ditadbir 1900-1901.[2]
Di bawah kerajaan tentera, sistem sekolah gaya Amerika telah diperkenalkan, yang pada mulanya dengan askar sebagai guru; mahkamah sivil telah dianjurkan, termasuk Mahkamah Agung dan kerajaan tempatan telah ditubuhkan di bandar-bandar dan wilayah. Pilihan raya tempatan yang pertama telah dijalankan oleh Ketua Harold W. Lawton pada 7 Mei, 1899, di Baliwag, Bulacan.
Masa daerah Kerajaan sempit (insular area) sunting
Kerajaan Insular Kepulauan Filipina | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1901–1935 | |||||||||||
| |||||||||||
 Wilayah Filipina di Asia Tenggara. | |||||||||||
| Status | Wilayah A.S | ||||||||||
| Ibu negara | Manila | ||||||||||
| Gabernor Jeneral | |||||||||||
• 1901-1904 | William H. Taft | ||||||||||
• 1913-1921 | Francis B. Harrison | ||||||||||
• 1921-1927 | Leonard Wood | ||||||||||
• 1933-1935 | Frank Murphy | ||||||||||
| Badan perundangan | Perundangan Filipina | ||||||||||
• Rumah tinggi | Komisen Filipina (1901-1916) Senat Filipina(1916-1935) | ||||||||||
• Rumah rendah | Perhimpunan Filipina (1907-1916) Rumah Representatif Filipina (1916-1935) | ||||||||||
| Era Sejarah | Abad ke-20 | ||||||||||
• Diasaskan | 1 Julai 1901 | ||||||||||
• Disususn semula dengan Pakta Organik Filipina | 1 Julai 1902 | ||||||||||
• Disusun semula dengan Undang-Undang Jones | 29 Ogos 1916 | ||||||||||
• Bubar dengan Akta Tydings–McDuffie | 15 November[3][4][5][6] 1935 | ||||||||||
| Keluasan | |||||||||||
| 1903 | 296,296 km2 (114,401 bt2) | ||||||||||
| 1918 | 296,296 km2 (114,401 bt2) | ||||||||||
| Populasi | |||||||||||
• 1903 | 7635426 | ||||||||||
• 1918 | 10350640 | ||||||||||
| |||||||||||
.svg)
.svg)
Kerajaan Sempit Kepulauan Filipina merupakan sebuah kerajaan wilayah yang dicipta oleh Amerika Syarikat pada tahun 1901[7]. Nama mencerminkan hakikat bahawa ia adalah satu pentadbiran awam di bawah kuasa Biro Hal Ehwal Insular, berbeza dengan pentadbiran tentera bahawa ia diganti. Kongres Amerika Syarikat menerima pemakaian Akta organik Filipina pada tahun 1902 untuk berkhidmat sebagai undang-undang asas. Akta ini disediakan untuk gabenor umum yang dilantik oleh Presiden Amerika Syarikat, serta rumah dipilih yang lebih rendah. Undang-undang Jones 1916 dengan syarat bahawa kedua-dua majlis perundangan akan dipilih. Kerajaan Insular ditadbir Filipina sehingga tahun 1935, apabila ia digantikan oleh Komanwel Filipina.
Kerajaan Insular berkembang daripada Suruhanjaya Taft, atau Suruhanjaya Filipina Kedua, yang dilantik pada 16 Mac, 1900. Kumpulan ini diketuai oleh William Howard Taft, dan telah diberikan kuasa perundangan oleh Presiden Amerika Syarikat William McKinley pada bulan September 1900. Suruhanjaya itu mencipta sistem kehakiman, sistem pendidikan, perkhidmatan awam, dan kod undang-undang. Kesahihan tindakan ini telah dipertandingkan sehingga laluan Pindaan Spooner dalam tahun 1901, yang memberikan kuasa presiden Amerika Syarikat untuk mentadbir Filipina.
Kerajaan Insular melihat misinya sebagai salah satu didikan, menyediakan Filipina untuk kemerdekaan akhirnya[8]. Pada 4 Julai 1901, Taft dilantik "gabenor awam", dengan Tentera Gabenor Adna Chaffee mengekalkan kuasa di kawasan terganggu. Pada 4 Julai 1902, jawatan gabenor tentera telah dimansuhkan, dan Taft menjadi Gabenor umum Filipina Amerika Syarikat yang pertama [9].
Akta organik menghapuskan Gereja Katolik sebagai agama negeri. Pada tahun 1904, Taft berunding pembelian 390,000 ekar harta gereja untuk $ 7.5 juta[10] This land was resold to tens of thousands of peasants, who received low-cost mortgages.[10]. Tanah ini telah dijual kepada puluhan ribu petani, yang menerima gadai janji kos rendah.
Dua tahun selepas selesai dan penerbitan banci, pilihan raya umum telah diadakan bagi pilihan perwakilan ke perhimpunan yang popular. Satu Perhimpunan Filipina dipilih telah diadakan pada tahun 1907 sebagai rumah yang lebih rendah daripada badan perundangan dwidewan, dengan Suruhanjaya Filipina sebagai rumah atas. Setiap tahun dari tahun 1907 Perhimpunan Filipina dan kemudian Perundangan Filipina meluluskan resolusi yang menyatakan hasrat Filipina untuk kemerdekaan.[11]
Nasionalis Filipina yang diketuai oleh Manuel Quezon dan Sergio Osmena ghairah menyokong draf Undang-Undang Jones Bill 1912, yang memperuntukkan kebebasan Filipina selepas lapan tahun, tetapi kemudiannya menukar pandangan mereka, memilih untuk rang undang-undang yang kurang memberi tumpuan kepada masa daripada mengenai syarat-syarat kemerdekaan. Nasionalis yang menuntut kemerdekaan yang lengkap dan mutlak yang dijamin oleh Amerika Syarikat, kerana mereka takut bahawa kemerdekaan terlalu pesat daripada pemerintahan Amerika tanpa jaminan itu mungkin menyebabkan Filipina untuk jatuh ke tangan Jepun. Rang undang-undang Jones telah ditulis semula dan diluluskan Kongres pada tahun 1916 dengan tarikh akhir kemerdekaan.
Akta Tydings-McDuffie disediakan untuk merangka garis panduan dan Perlembagaan, untuk "tempoh peralihan" selama 10 tahun sebagai Komanwel di Filipina sebelum memberikan kemerdekaan Filipina. Pada 5 Mei, 1934, badan perundangan Filipina menetapkan pemilihan perwakilan konvensyen. Gabenor Jeneral Frank Murphy ditetapkan 10 Julai sebagai tarikh pilihan raya, dan konvensyen heldits sesi pertama pada 30 Julai. Draf perlembagaan siap telah diluluskan oleh konvensyen itu pada 8 Februari 1935, yang diluluskan oleh Presiden Amerika Syarikat, Franklin Roosevelt pada 23 Mac, dan disahkan oleh undi popular pada 14 Mei. Pilihan raya pertama di bawah perlembagaan telah diadakan pada 17 September, dan pada November 15, 1935 Komanwel telah dimasukkan ke dalam tempat[12].
Masa Komanwel Filipina sunting
Komanwel Filipina | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1935–1946 | |||||||||
| |||||||||
| Lagu kebangsaan: Lupang Hinirang (sejak 5 September , 1938)[13] | |||||||||
| Wilayah Komanwel Filipina di Asia Tenggara. | |||||||||
| Status | Negara Persatuan dengan Amerika Syarikat | ||||||||
| Ibu negara | Manilaa | ||||||||
| Bahasa yang umum digunakan | bahasa Sepanyol[14] Inggeris[14] Bahasa Filipino[15][16] | ||||||||
| Kerajaan | Republik | ||||||||
| Presiden | |||||||||
• 1935–44 | Manuel L. Quezon | ||||||||
• 1944–46 | Sergio Osmeña | ||||||||
• 1946 | Manuel Roxas | ||||||||
| Naib Presiden | |||||||||
• 1935–44 | Sergio Osmeña | ||||||||
• 1946 | Elpidio Quirino | ||||||||
| Badan perundangan | Majlis Nasional | ||||||||
| Era Sejarah | Tempoh antara perang , Perang Dunia II | ||||||||
• Akta Tydings–McDuffie | 15 November[3][4][5][17] 1935 | ||||||||
• Kemerdekaan | 4 Julai 1946 | ||||||||
| Keluasan | |||||||||
| 1939 | 300,000 km2 (120,000 bt2) | ||||||||
| Populasi | |||||||||
• 1939 | 16000303 | ||||||||
| Mata wang | Peso | ||||||||
| |||||||||
| Sekarang sebahagian dari |  Filipina | ||||||||
| |||||||||
.svg)
.svg)
Komanwel di Filipina ditadbir Filipina dari tahun 1935 hingga tahun 1946, selain daripada tempoh buangan di tahun 1942 hingga 1945 apabila Empayar Jepun menduduki negara ini. Ia menggantikan Kerajaan Insular, kerajaan wilayah Amerika Syarikat, dan telah ditubuhkan oleh Akta Tydings-McDuffie. Komanwel direka sebagai pentadbiran peralihan, dan ia bersedia negara untuk mencapai kemerdekaan.[18]
Semasa itu lebih daripada satu dekad kewujudan, Komanwel mempunyai seorang eksekutif yang kuat dan Mahkamah Agung. Badan perundangan itu, dikuasai oleh Parti Nacionalista, pada mulanya unicameral, tetapi kemudian dwidewan. Pada tahun 1937, kerajaan yang dipilih Tagalog-bahasa Manila dan sekitarnya wilayah-sebagai asas bahasa kebangsaan, walaupun ia akan menjadi bertahun-tahun sebelum penggunaannya menjadi umum. Hak mengundi wanita telah diterima pakai dan ekonomi pulih ke tahap pra-Kemurungan sebelum pendudukan Jepun pada tahun 1942. Kerajaan Komanwel pergi ke dalam buangan 1942-1945, apabila Filipina berada di bawah penjajahan Jepun. Pada tahun 1946, Komanwel berakhir dan Filipina menjadi Republik bebas sebagaimana yang diperuntukkan dalam Perkara XVIII Perlembagaan 1935.[19]
Rujukan sunting
- ^ Halstead 1898, halaman 110–112.
- ^ Zaide 1994, halaman 279 Ch.21
- ^ a b Timeline 1930–1939, St. Scholastica's College, diarkibkan daripada yang asal pada 2009-04-05, dicapai pada 2013-08-20. Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah, nama "InaugurationDate" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza - ^ a b Gin Ooi 2004, m/s. 387.
- ^ a b Zaide 1994, m/s. 319.
- ^ Roosevelt, Franklin D (November 14, 1935), Proclamation 2148 on the Establishment of the Commonwealth of the Philippines, The American Presidency Project, University of California at Santa Barbara,
This Proclamation shall be effective upon its promulgation at Manila, Philippine Islands, on November 15, 1935, by the Secretary of War of the United States of America, who is hereby designated as my representative for that purpose.
- ^ Chapter 10: Insular Government 1901-1935 Diarkibkan 2013-09-21 di Wayback Machine, Americans in the Philippines[sumber tidak boleh dipercayai?]
- ^ Dolan 1991-16
- ^ Ellis 2008, halaman 2163
- ^ a b "American President A Reference Resource Diarkibkan 2013-08-07 di Wayback Machine", Miller Center, University of Virginia
- ^ Wong Kwok Chu, "The Jones Bills 1912-16: A Reappraisal of Filipino Views on Independence", Journal of Southeast Asian Studies 1982 13(2): 252-269
- ^ Zaide 1994, halaman 315–319 Ch.24
- ^ Lihat Wikisource:Commonwealth Act No. 382.
- ^ a b Mair, Christian (2003). The politics of English as a world language: new horizons in postcolonial cultural studies. The Netherlands: Rodopi. m/s. 479–82. ISBN 978‐90‐420‐0876‐2 Check
|isbn=value: invalid character (bantuan). Dicapai pada 17 February 2011. 497 pp. - ^ Rappa, Antonio L; Wee, Lionel (2006). Language policy and modernity in Southeast Asia: Malaysia, the Philippines, Singapore, and Thailand. Singapore: Springer. m/s. 64–68. ISBN 978‐1‐4020‐4510‐3 Check
|isbn=value: invalid character (bantuan). Dicapai pada 17 February 2011. 159 pp. - ^ Morton, Louis (1953). The Fall of the Philippines. Washington, DC: United States Army. m/s. 6. Dicapai pada 17 February 2011.
- ^ Roosevelt, Franklin D (November 14, 1935), Proclamation 2148 on the Establishment of the Commonwealth of the Philippines, The American Presidency Project, University of California at Santa Barbara,
This Proclamation shall be effective upon its promulgation at Manila, Philippine Islands, on November 15, 1935, by the Secretary of War of the United States of America, who is hereby designated as my representative for that purpose.
- ^ Christi-Anne Castro Associate Professor University of Michigan (7 April 2011). Musical Renderings of the Philippine Nation. Oxford University Press, USA. m/s. 204. ISBN 978-0-19-974640-8. Dicapai pada 3 July 2013.
- ^ "1935 Constitution of the Republic of the Philippines". Chan Robles Law Library. May 14, 1935. Dicapai pada 2007-02-10.
 | Rencana sejarah ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. |