Gangguan bekalan elektrik

Gangguan bekalan elektrik (Jawi: ݢڠݢوان بکلن ايليکتريك ) merupakan kehilangan bekalan elektrik jangka panjang atau pendek di sesebuah kawasan.

Dahan pokok menyebabkan litar pintas pada talian elektrik semasa ribut. Ia seterusnya menyebabkan gangguan bekalan elektrik di kawasan yang dibekalkan talian tersebut.

Terdapat banyak sebab berlakunya gangguan bekalan elektrik. Antaranya termasuklah kegagalan stesen penjana elektrik, kerosakan pada talian penghantaran, pencawang atau bahagian lain pada sistem pengagihan elektrik, litar pintas, atau beban lampau pada bekalan elektrik sesalur.

Putus bekalan.

Kegagalan sementara.

Gangguan bekalan elektrik boleh jadi kritikal di kawasan di mana keselamatan awam serta persekitaran berada dalam risiko. Institusi seperti hospital, loji pembetungan, lombong, dsb., biasanya mempunyai punca bekalan kuasa sandaran, seperti penjana elektrik sedia, yang akan dihidupkan secara automatik apabila bekalan elektrik terputus. Sistem kritikal lain seperti telekomunikasi juga diwajibkan memiliki punca bekalan elektrik kecemasan. Ibusawat telefon biasanya mempunyai tatarajah bateri asid plumbum sebagai sandaran serta soket untuk disambungkan ke penjana elektrik jika bekalan elektrik putus lebih lama.

Jenis gangguan bekalan elektrik

Tiga kategori gangguan bekalan kuasa adalah seperti berikut:

• Kegagalan sementara - kehilangan kuasa sementara yang disebabkan gangguan pada talian kuasa. Bekalan elektrik akan pulih secara automatik apabila gangguan tersebut diperbetulkan.
• Padam separa - jatuhan voltan pada bekalan elektrik. Istilah tersebut berasal daripada keadaan lampu elektrik yang semakin malap apabila voltan semakin turun. Fenomena padam separa boleh menyebabkan prestasi peralatan elektrik yang semakin terjejas serta operasi yang tidak betul.
• Putus bekalan elektrik - Kehilangan terus kuasa elektrik, serta merupakan jenis gangguan bekalan elektrik yang paling teruk. Bekalan elektrik terputus berpunca daripada beberapa sebab seperti stesen janakuasa terpelantik, talian elektrik terputus, dsb. Bekalan elektrik yang terputus mengambil masa dari beberapa minit sehinggalah berminggu-minggu, bergantung kepada punca bekalan elektrik terputus serta konfigurasi rangkaian elektrik.

Perlindungan daripada gangguan bekalan elektrik

Syarikat pembekal elektrik biasanya menjana bekalan elektrik pada kadar menghampiri jumlah permintaan untuk mengelakkan beban lampau pada komponen rangkaian elektrik yang boleh merosakkannya. Sedikit rizab ditinggalkan bagi membolehkan rangkaian elektrik menampung pertambahan permintaan elektrik tanpa mengakibatkan bekalan padam separa. Jika terdapat lebihan kuasa terjana, beberapa komponen rangkaian elektrik akan dimatikan. Namun demikian, penutupan komponen tersebut ada kalanya boleh menyebabkan gangguan elektrik berskala besar. Gangguan elektrik berskala besar berupaya menjejaskan kegiatan ekonomi di kawasan yang terlibat.

Sesetengah pengguna kediaman memiliki set penjana elektrik kecil berkuasa rendah yang hanya digunakan untuk peralatan elektrik penting sahaja seperti lampu. Ada juga pengguna yang memasang lampu kecemasan yang menyala secara automatik apabila bekalan elektrik terputus dan dicas semula sekiranya bekalan elektrik pulih.

Sistem komputer serta peralatan elektronik lain terdedah kepada risiko kehilangan data serta kerosakan perkakasan akibat gangguan bekalan elektrik secara tiba-tiba. Untuk melindungi sistem komputer, penggunaan bekalan tenaga berterusan (UPS) boleh membekalkan kuasa sementara kepada komputer semasa bekalan elektrik terputus, memberi peluang kepada pengguna untuk menyimpan data serta menutup komputer dengan cara yang betul untuk mengelakkan kerosakan perkakasan.

Lihat juga

• Grid Nasional
• Tenaga boleh baharu
• Bekalan tenaga berterusan

Pautan luar

• Cascade Tripping in a Power Grid
• "Blackout", TED talk by Marc Elsberg
• "3 Major Problems in Restoring Power After a Black Out", Space Weather
• Motter, Adilson E.; Lai, Ying-Cheng (2002-12-20). "Cascade-based attacks on complex networks" (PDF). Physical Review E. 66 (6): 065102. arXiv:cond-mat/0301086. Bibcode:2002PhRvE..66f5102M. doi:10.1103/physreve.66.065102. ISSN 1063-651X. PMID 12513335. S2CID 17189308.
• Blackouts at How Stuff Works
• Design Discussion Primer – Power Outages and Emergencies