Wikipedia

Hujah

Hujah ialah pernyataan atau kumpulan pernyataan yang dipanggil premis bertujuan untuk menentukan tahap kebenaran atau penerimaan pernyataan lain yang dipanggil kesimpulan.[1][2] Hujah boleh dikaji dari tiga perspektif utama: perspektif logik (ketersambungan premis), dialektik (perdebatan) dan retorik (gaya penyampaian).[3]

Dalam logik, hujah biasanya dinyatakan bukan dalam bahasa semula jadi tetapi dalam bahasa formal simbolik, dan ia boleh ditakrifkan sebagai mana-mana kumpulan proposisi, yang mana satu didakwa mengikuti daripada yang lain melalui kesimpulan yang sah secara deduktif yang mengekalkan kebenaran daripada premis bagi kesimpulannya. Perspektif logik tentang hujah ini relevan untuk bidang saintifik seperti matematik dan sains komputer. Logik ialah kajian tentang bentuk penaakulan dalam hujah dan pembangunan piawaian dan kriteria untuk menilai hujah.[4] Hujah deduktif boleh sah, dan yang sah boleh kukuh: dalam hujah yang sah, premis memerlukan kesimpulan, walaupun satu atau lebih premis itu palsu dan kesimpulannya palsu; dalam hujah yang kukuh, premis yang benar memerlukan kesimpulan yang benar. Hujah induktif, sebaliknya, boleh mempunyai darjah kekuatan logik yang berbeza: lebih kuat atau lebih kukuh hujah, lebih besar kebarangkalian kesimpulan itu benar, lebih lemah hujah, semakin kecil kebarangkalian itu.[5] Piawaian untuk menilai hujah bukan deduktif mungkin bergantung pada kriteria yang berbeza atau tambahan daripada kebenaran—contohnya, kebolehyakinan apa yang dipanggil "tuntutan keharusan" dalam hujah transendental,[6] kualiti hipotesis dalam retroduksi, atau bahkan pendedahan kemungkinan baru untuk berfikir dan bertindak.[7]

Dalam dialektik, dan juga dalam erti kata yang lebih lazim, hujah boleh difikirkan sebagai cara sosial dan lisan untuk cuba menyelesaikan, atau sekurang-kurangnya menentang, konflik atau perbezaan pendapat yang telah timbul atau wujud antara dua atau lebih pihak. Dalam perspektif retorik, hujah secara konstitutif dikaitkan dengan konteks, khususnya dengan masa dan tempat di mana hujah itu berada. Dari perspektif ini, hujah dinilai bukan sahaja oleh dua pihak (seperti dalam pendekatan dialektik) tetapi juga oleh penonton.[8] Dalam kedua-dua dialektik dan retorik, hujah digunakan bukan melalui bahasa formal tetapi melalui bahasa semula jadi. Sejak zaman purba klasik, ahli falsafah dan ahli retorik telah membangunkan senarai jenis hujah di mana premis dan kesimpulan dihubungkan dengan cara yang tidak formal dan boleh ditolak.[9]

Formal dan tidak formal sunting

Hujah tidak formal seperti yang dikaji dalam logik tidak formal, dipersembahkan dalam "bahasa biasa", dan bertujuan bagi wacana seharian. Hujah formal dikaji dalam logik formal (sejarahnya dipanggil logik simbolik, lebih biasa dirujuk sebagai logik matematik hari ini) dan dinyatakan dalam bahasa formal. Logik tidak formal menekankan kajian penghujahan; logik formal menekankan implikasi dan inferens. Hujah tidak formal kadangkala tersirat. Struktur rasional—hubungan tuntutan, premis, waran, hubungan implikasi dan kesimpulan—tidak selalu dinyatakan dan dapat dilihat serta-merta dan mesti dibuat secara eksplisit melalui analisis.

Akaun logik standard jenis hujah sunting

Terdapat beberapa jenis hujah dalam logik, yang paling terkenal ialah "deduktif" dan "induktif." Hujah mempunyai satu atau lebih premis tetapi hanya satu kesimpulan. Setiap premis dan kesimpulan ialah pembawa kebenaran atau "calon kebenaran", masing-masing mampu menjadi benar atau salah (tetapi bukan kedua-duanya). Nilai kebenaran ini bergantung pada terminologi yang digunakan dengan hujah.

Hujah deduktif sunting

Hujah deduktif menegaskan bahawa kebenaran kesimpulan adalah akibat logik premis: jika premis itu benar, kesimpulan mestilah benar. Ia akan menjadi bertentangan dengan diri sendiri untuk menegaskan premis dan menafikan kesimpulan, kerana penafian kesimpulan adalah bercanggah dengan kebenaran premis. Berdasarkan premis, kesimpulannya mengikut semestinya (dengan pasti). Diberi premis bahawa A=B dan B=C, maka kesimpulannya mengikut semestinya bahawa A=C. Hujah deduktif kadangkala dirujuk sebagai hujah "pemelihara kebenaran". Sebagai contoh, pertimbangkan hujah bahawa kerana kelawar boleh terbang (premis=benar), dan semua makhluk terbang ialah burung (premis=palsu), oleh itu kelawar adalah burung (kesimpulan=salah). Jika kita menganggap premis itu benar, kesimpulannya mesti diikuti, dan ia merupakan hujah yang sah.

Kesahan sunting

Hujah deduktif mungkin sama ada sah atau tidak sah. Jika sah, ia mempunyai kesimpulan yang diperlukan oleh premisnya; jika premisnya benar, kesimpulannya mestilah benar. Hujah secara rasmi sah jika dan hanya jika penafian kesimpulan tidak serasi dengan menerima semua premis.

Kesahihan hujah tidak bergantung pada kebenaran atau kepalsuan premis dan kesimpulan sebenar, tetapi pada sama ada hujah itu mempunyai bentuk logik yang sah. Kesahihan sesuatu hujah bukanlah jaminan kebenaran kesimpulannya. Hujah yang sah mungkin mempunyai premis palsu yang menjadikannya tidak konklusif: kesimpulan hujah yang sah dengan satu atau lebih premis palsu mungkin benar atau salah.

Logik berusaha untuk menemui bentuk yang menjadikan satu-satu hujah sah. Sesuatu bentuk hujah adalah sah jika dan hanya jika kesimpulan itu benar di bawah semua tafsiran hujah yang premisnya adalah benar. Memandangkan kesahihan hujah bergantung pada bentuknya, hujah boleh ditunjukkan tidak sah dengan menunjukkan bahawa bentuknya tidak sah. Ini boleh dilakukan dengan contoh balas bentuk hujah yang sama dengan premis yang benar di bawah tafsiran yang diberikan, tetapi kesimpulan yang salah di bawah tafsiran itu. Dalam logik tidak formal ini dipanggil hujah balas.

Bentuk hujah boleh ditunjukkan dengan penggunaan simbol. Dalam setiap bentuk hujah, terdapat bentuk pernyataan yang sepadan, dipanggil syarat sepadan, dan bentuk hujah adalah sah jika dan hanya jika syarat yang sepadan ialah kebenaran logik. Pernyataan yang secara logiknya benar juga dikatakan sebagai pernyataan yang sah. Suatu pernyataan adalah kebenaran logik jika ia benar di bawah semua tafsiran. Borang pernyataan boleh ditunjukkan sebagai kebenaran logik dengan sama ada (a) menunjukkan bahawa ia sebuah tautologi atau (b) melalui prosedur pembuktian.

Syarat yang sepadan bagi hujah yang sah ialah kebenaran yang diperlukan (benar dalam semua dunia yang mungkin), dan oleh itu, kesimpulannya semestinya mengikuti dari premis atau mengikut keperluan logik. Kesimpulan hujah yang sah tidak semestinya benar, ia bergantung kepada sama ada premis itu benar. Jika kesimpulan itu sendiri, ialah kebenaran yang perlu, ia adalah tanpa mengambil kira premis.

Beberapa contoh:

  • Semua orang Yunani adalah manusia dan semua manusia adalah fana; oleh itu, semua orang Yunani adalah fana.: Hujah yang sah; jika premis itu benar kesimpulannya mestilah benar.
  • Sesetengah orang Yunani ialah ahli logik dan beberapa ahli logik memenatkan; oleh itu, sesetengah orang Yunani memenatkan. Argumen tidak sah: ahli logik yang memenatkan mungkin semua orang Rom (contohnya).
  • Sama ada kita semua malang atau kita semua diselamatkan; kita tidak semua diselamatkan; oleh itu, kita semua malang. Hujah yang sah; premis memerlukan kesimpulan. (Ini tidak bermakna kesimpulan mesti benar; ia hanya benar jika premis itu benar, yang mungkin tidak.)
  • Sesetengah lelaki ialah penjaja. Sesetengah penjaja kaya. Oleh itu, sesetengah lelaki kaya. Hujah tidak sah. Ini boleh dilihat dengan lebih mudah dengan memberikan contoh balas dengan bentuk hujah yang sama:
    • Sesetengah orang ialah herbivor. Sesetengah herbivor ialah zebra. Oleh itu, sesetengah orang ialah zebra.Hujah tidak sah, kerana kemungkinan premis itu benar dan kesimpulannya salah.

Dalam kes kedua hingga terakhir di atas (sesetengah lelaki ialah penjaja ...), contoh balas mengikut bentuk logik yang sama seperti hujah sebelumnya, (Premis 1: "Sesetengah X ialah Y ." Premis 2: "Sesetengah Y ialah Z." Kesimpulan: "Sesetengah X ialah Z.") untuk menunjukkan bahawa apa jua penjaja, mereka mungkin kaya atau tidak, dengan mengambil kira premis itu. (Lihat juga: Import kewujudan).

Bentuk hujah yang menjadikan potongan sah sudah mantap, namun sesetengah hujah tidak sah juga boleh menjadi persuasif bergantung pada pembinaannya (hujah induktif, contohnya). (Lihat juga: Falasi formal dan falasi tidak formal).

Hujah induktif sunting

Hujah induktif menegaskan bahawa kebenaran kesimpulan disokong oleh kebarangkalian premis. Sebagai contoh, memandangkan belanjawan ketenteraan Amerika Syarikat adalah yang terbesar di dunia (premis=benar), maka berkemungkinan ia akan kekal sedemikian untuk 10 tahun akan datang (kesimpulan=benar). Hujah yang melibatkan ramalan adalah induktif memandangkan masa depan bersifat tidak pasti. Hujah induktif dikatakan kuat atau lemah. Jika premis hujah induktif diandaikan benar, adakah kemungkinan kesimpulannya juga benar? Jika ya, hujahnya kuat. Jika tidak, ia lemah. Hujah yang kuat dikatakan kukuh jika ia mempunyai semua premis yang benar. Jika tidak, hujah itu tidak jelas.

Logik bukan deduktif ialah penaakulan menggunakan hujah di mana premis menyokong kesimpulan tetapi tidak memerlukannya. Bentuk logik bukan deduktif termasuk silogisme statistik, yang berpendapat daripada generalisasi benar untuk sebahagian besar, dan induksi, satu bentuk penaakulan yang membuat generalisasi berdasarkan kejadian individu. Hujah induktif dikatakan kukuh jika dan hanya jika kebenaran premis hujah akan menjadikan kebenaran kesimpulan itu berkemungkinan (iaitu, hujah itu kuat), dan premis hujah itu, sebenarnya, benar. Cogency boleh dianggap sebagai analog logik induktif kepada "kemantapan" logik deduktif. Walaupun namanya, induksi matematik bukanlah satu bentuk penaakulan induktif. Kekurangan kesahan deduktif dikenali sebagai masalah induksi.

Secara analogi sunting

Hujah dengan analogi boleh dianggap sebagai hujah dari yang khusus kepada yang khusus. Hujah dengan analogi boleh menggunakan kebenaran tertentu dalam premis untuk berhujah ke arah kebenaran tertentu yang serupa dalam kesimpulan. Sebagai contoh, jika A. Plato adalah fana, dan B. Socrates adalah seperti Plato dalam aspek lain, maka menegaskan bahawa C. Socrates adalah fana, ialah contoh hujah dengan analogi kerana penaakulan yang digunakan di dalamnya berasal dari kebenaran tertentu dalam premis (Plato adalah fana) kepada kebenaran tertentu yang serupa dalam kesimpulan, iaitu Socrates adalah fana.

Jenis-jenis lain sunting

Jenis hujah lain mungkin mempunyai piawaian kesahihan atau kewajaran yang berbeza atau tambahan. Sebagai contoh, ahli falsafah Charles Taylor berkata bahawa apa yang dipanggil hujah transendental terdiri daripada "rantaian tuntutan yang sangat diperlukan" yang cuba menunjukkan mengapa sesuatu itu semestinya benar berdasarkan kaitannya dengan pengalaman kita,[10] manakala Nikolas Kompridis telah mencadangkan bahawa terdapat dua jenis hujah "boleh salah": satu berdasarkan dakwaan kebenaran, dan satu lagi berdasarkan pendedahan masa responsif kemungkinan (pendedahan dunia).[11] Kompridis berkata bahawa ahli falsafah Perancis Michel Foucault ialah penyokong terkemuka bagi bentuk hujah falsafah terakhir ini.[12]

Falasi dan bukan hujah sunting

Falasi ialah jenis hujah atau ungkapan yang dianggap dalam bentuk tidak sah atau mengandungi kesilapan dalam penaakulan.

Satu jenis falasi berlaku apabila perkataan yang kerap digunakan untuk menunjukkan kesimpulan digunakan sebagai peralihan (kata keterangan konjungtif) antara klausa bebas.

Perlombongan hujah sunting

Matlamat perlombongan hujah ialah pengekstrakan automatik dan pengenalpastian struktur argumentatif daripada teks bahasa semula jadi dengan bantuan program komputer.[13] Struktur argumentatif tersebut termasuk premis, kesimpulan, skema hujah dan hubungan antara hujah utama dan subsidiari, atau hujah utama dan balas dalam wacana.[14][15]

Nota sunting

  1. ^ Ralph H. Johnson, Manifest Rationality: A pragmatic theory of argument (New Jersey: Laurence Erlbaum, 2000), 46–49.
  2. ^ This is called "argument-as-product", distinguished from "argument-as-process" and "argument-as-procedure." Wenzel, J. W. (1987). The rhetorical perspective on argument. In F. H. van Eemeren, R. Grootendorst, J. A. Blair, & C. A. Willard (Eds.), Argumentation. Across the lines of discipline. Proceedings of the conference on argumentation 1986 (pp. 101–109). Dordrecht-Providence: Foris.
  3. ^ Wagemans, Jean H. M. (2021-12-02), Stalmaszczyk, Piotr (penyunting), "The Philosophy of Argument", The Cambridge Handbook of the Philosophy of Language (ed. 1), Cambridge University Press: 571–589, doi:10.1017/9781108698283.032, ISBN 978-1-108-69828-3, dicapai pada 2022-05-02
  4. ^ Copi, Irving M.; Cohen, Carl; McMahon, Kenneth (2016-09-09). Introduction to Logic. doi:10.4324/9781315510897. ISBN 9781315510880.
  5. ^ "Deductive and Inductive Arguments", Internet Encyclopedia of Philosophy.
  6. ^ Charles Taylor, "The Validity of Transcendental Arguments", Philosophical Arguments (Harvard, 1995), 20–33. "[Transcendental] arguments consist of a string of what one could call indispensability claims. They move from their starting points to their conclusions by showing that the condition stated in the conclusion is indispensable to the feature identified at the start ... Thus we could spell out Kant's transcendental deduction in the first edition in three stages: experience must have an object, that is, be of something; for this it must be coherent; and to be coherent it must be shaped by the understanding through the categories."
  7. ^ Kompridis, Nikolas (2006). "World Disclosing Arguments?". Critique and Disclosure. Cambridge: MIT Press. m/s. 116–124. ISBN 0262277425.
  8. ^ van Eemeren, Frans H.; Garssen, Bart; Krabbe, Erik C. W.; Snoeck Henkemans, A. Francisca; Verheij, Bart; Wagemans, Jean H. M. (2021), van Eemeren, Frans H.; Garssen, Bart; Verheij, Bart; Krabbe, Erik C. W. (penyunting), "Informal Logic", Handbook of Argumentation Theory (dalam bahasa Inggeris), Dordrecht: Springer Netherlands: 1–45, doi:10.1007/978-94-007-6883-3_7-1, ISBN 978-94-007-6883-3, dicapai pada 2022-05-02
  9. ^ Wagemans, Jean H.M. (2016). "Constructing a Periodic Table of Arguments". SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.2769833. ISSN 1556-5068.
  10. ^ Charles Taylor, "The Validity of Transcendental Arguments", Philosophical Arguments (Harvard, 1995), 20–33.
  11. ^ Nikolas Kompridis, "Two Kinds of Fallibilism", Critique and Disclosure (Cambridge: MIT Press, 2006), 180–183.
  12. ^ Nikolas Kompridis, "Disclosure as (Intimate) Critique", Critique and Disclosure (Cambridge: MIT Press, 2006), 254. In addition, Foucault said of his own approach that "My role ... is to show people that they are much freer than they feel, that people accept as truth, as evidence, some themes which have been built up at a certain moment during history, and that this so-called evidence can be criticized and destroyed." He also wrote that he was engaged in "the process of putting historico-critical reflection to the test of concrete practices ... I continue to think that this task requires work on our limits, that is, a patient labor giving form to our impatience for liberty." (emphasis added) Hubert Dreyfus, "Being and Power: Heidegger and Foucault" and Michel Foucault, "What is Enlightenment?"
  13. ^ Lippi, Marco; Torroni, Paolo (2016-04-20). "Argumentation Mining: State of the Art and Emerging Trends". ACM Transactions on Internet Technology (dalam bahasa Inggeris). 16 (2): 1–25. doi:10.1145/2850417. ISSN 1533-5399.
  14. ^ "Argument Mining - IJCAI2016 Tutorial". www.i3s.unice.fr. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 April 2021. Dicapai pada 2021-03-09.
  15. ^ "NLP Approaches to Computational Argumentation – ACL 2016, Berlin" (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-03-09.

Rujukan sunting

  • Shaw, Warren Choate (1922). The Art of Debate. Allyn and Bacon. m/s. 74. argument by analogy.
  • Robert Audi, Epistemology, Routledge, 1998. Particularly relevant is Chapter 6, which explores the relationship between knowledge, inference and argument.
  • J. L. Austin How to Do Things With Words, Oxford University Press, 1976.
  • H. P. Grice, Logic and Conversation in The Logic of Grammar, Dickenson, 1975.
  • Vincent F. Hendricks, Thought 2 Talk: A Crash Course in Reflection and Expression, New York: Automatic Press / VIP, 2005, ISBN 87-991013-7-8
  • R. A. DeMillo, R. J. Lipton and A. J. Perlis, Social Processes and Proofs of Theorems and Programs, Communications of the ACM, Vol. 22, No. 5, 1979. A classic article on the social process of acceptance of proofs in mathematics.
  • Yu. Manin, A Course in Mathematical Logic, Springer Verlag, 1977. A mathematical view of logic. This book is different from most books on mathematical logic in that it emphasizes the mathematics of logic, as opposed to the formal structure of logic.
  • Ch. Perelman and L. Olbrechts-Tyteca, The New Rhetoric, Notre Dame, 1970. This classic was originally published in French in 1958.
  • Henri Poincaré, Science and Hypothesis, Dover Publications, 1952
  • Frans van Eemeren and Rob Grootendorst, Speech Acts in Argumentative Discussions, Foris Publications, 1984.
  • K. R. Popper Objective Knowledge; An Evolutionary Approach, Oxford: Clarendon Press, 1972.
  • L. S. Stebbing, A Modern Introduction to Logic, Methuen and Co., 1948. An account of logic that covers the classic topics of logic and argument while carefully considering modern developments in logic.
  • Douglas N. Walton, Informal Logic: A Handbook for Critical Argumentation, Cambridge, 1998.
  • Walton, Douglas; Christopher Reed; Fabrizio Macagno, Argumentation Schemes, New York: Cambridge University Press, 2008.
  • Carlos Chesñevar, Ana Maguitman and Ronald Loui, Logical Models of Argument, ACM Computing Surveys, vol. 32, num. 4, pp. 337–383, 2000.
  • T. Edward Damer. Attacking Faulty Reasoning, 5th Edition, Wadsworth, 2005. ISBN 0-534-60516-8ISBN 0-534-60516-8
  • Charles Arthur Willard, A Theory of Argumentation. 1989.
  • Charles Arthur Willard, Argumentation and the Social Grounds of Knowledge. 1982.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Hujah&oldid=5786443"