Abjad Armenia

abjad yang digunakan untuk menulis bahasa Armenia
(Dilencongkan dari Huruf Armenia)

Abjad Armenia ialah sebuah abjad yang telah digunakan untuk menulis bahasa Armenia sejak tahun 405 atau 406. Abjad ini dicipta oleh Santo Mesrop Mashtots, seorang ahli bahasa dan pemimpin gereja Armenia, dan awalnya mengandungi 36 huruf. Dua huruf lagi, օ dan ֆ, ditambah pada Abad Pertengahan. Sampai abad ke-19, Armenia Klasik berperanan sebagai bahasa sastera. Sejak itu, abjad Armenia telah digunakan untuk menulis dialek rasmi bahasa Armenia Timur dan Armenia Barat. Perkataan Armenia untuk "abjad" ialah այբուբեն aybuben (Templat:IPA-hy), sesuai dengan dua huruf pertama dari abjad Armenia Ա այբ ayb dan Բ բեն ben. Arah penulisan abjad Armenia ialah mendatar dari kiri ke kanan, seperti abjad Latin, Yunani dan Sirilik.

Abjad Armenia
Jenis
Abjad
BahasaArmenia
PenciptaSanto Mesrop Mashtots, Vramshapuh raja Armenia pada waktu itu (405 atau 406),
Sahak Partev, Patriark Armenia
Tempoh masa
405 M hingga kini
Aksara induk
berdasarkan Abjad Yunani
Aksara kerabat
Latin
Sirilik
Koptik
Arah tulisKiri-ke-kanan
ISO 15924Armn, 230
Alias Unikod
Armenian
U+0530–U+058F,
U+FB13–U+FB17

Abjad sunting

Huruf Nama Pelafalan Transliterasi nilai numerik
Tradisional Pembaruan Pelafalan Klasik Timur Barat Klasik ISO 9985
Klasik Timur Barat
Ա ա այբ [aɪb] [aɪpʰ] [ɑ] a 1
Բ բ բեն [bɛn] [pʰɛn] [b] [pʰ] b 2
Գ գ գիմ [ɡim] [kʰim] [ɡ] [kʰ] g 3
Դ դ դա [dɑ] [tʰɑ] [d] [tʰ] d 4
Ե ե եչ [jɛtʃʰ] [ɛ], kata awalnya [jɛ]1 e 5
Զ զ զա [zɑ] [z] z 6
Է է է [ɛː] [ɛ] [ɛː] [ɛ] ē 7
Ը ը ըթ [ətʰ] [ə] ə ë 8
Թ թ թօ[1] թո [tʰo] [tʰ] tʿ t’ 9
Ժ ժ ժէ ժե [ʒɛː] [ʒɛ] [ʒ] ž 10
Ի ի ինի [ini] [i] i 20
Լ լ լիւն լյուն [lʏn] [ljun] [lʏn] [l] l 30
Խ խ խէ խե [χɛː] [χɛ] [χ] x 40
Ծ ծ ծա [tsɑ] [dzɑ] [ts] [dz] c ç 50
Կ կ կեն [kɛn] [ɡɛn] [k] [ɡ] k 60
Հ հ հօ[1] հո [ho] [h] h 70
Ձ ձ ձա [dzɑ] [tsʰɑ] [dz] [tsʰ] j 80
Ղ ղ ղատ [ɫɑt] [ʁɑt] [ʁɑd] [ɫ] [ʁ] ł ġ 90
Ճ ճ ճէ ճե [tʃɛː] [tʃɛ] [dʒɛ] [tʃ] [dʒ] č č̣ 100
Մ մ մեն [mɛn] [m] m 200
Յ յ յի հի [ji] [hi] [j] [h]2, [j] y 300
Ն ն նու [nu] [n] n 400
Շ շ շա [ʃɑ] [ʃ] š 500
Ո ո ո [o] [vo] [o], word initially [vo]3 o 600
Չ չ չա [tʃʰɑ] [tʃʰ] čʿ č 700
Պ պ պէ պե [pɛː] [pɛ] [bɛ] [p] [b] p 800
Ջ ջ ջէ ջե [dʒɛː] [dʒɛ] [tʃʰɛ] [dʒ] [tʃʰ] ǰ 900
Ռ ռ ռա [rɑ] [ɾɑ] [r] [ɾ] 1000
Ս ս սէ սե [sɛː] [sɛ] [s] s 2000
Վ վ վեւ վեվ [vɛv] [v] v 3000
Տ տ տիւն տյուն [tʏn] [tjun] [dʏn] [t] [d] t 4000
Ր ր րէ րե [ɹɛː] [ɾɛ]4 [ɹ] [ɾ]4 r 5000
Ց ց ցօ[1] ցո [tsʰo] [tsʰ] cʿ c’ 6000
Ւ ւ հիւն N/A5 [hʏn] [w] [v]6 w 7000
Փ փ փիւր փյուր [pʰʏɹ] [pʰjuɾ] [pʰʏɾ] [pʰ] pʿ p’ 8000
Ք ք քէ քե [kʰɛː] [kʰɛ] [kʰ] kʿ k’ 9000
Ditambahkan selama abad ketiga belas
Օ օ օ [o] [o] ō ò N/A
Ֆ ֆ ֆէ ֆե [fɛː] [fɛ] [f] f N/A
Huruf Tradisional Pembaruan Klasik Timur Barat Klasik Timur Barat Klasik ISO 9985 nilai numerik
Pelafalan
Nama Pelafalan Transliterasi

Dengarkan penghafalan huruf di  Armenia Timur  atau di  Armenia Barat .

Rujukan sunting

  1. ^ a b c Melkonian, Zareh (1990). Գործնական Քերականութիւն — Արդի Հայերէն Լեզուի (Միջին եւ Բարձրագոյն Դասընթացք) (dalam bahasa Armenian) (ed. Fourth). Los Angeles. m/s. 6.CS1 maint: unrecognized language (link)