Jamil Sulong

Pelakon, pengarah filem dan penulis lirik Singapura-Malaysia

Dato' Jamil Sulong (6 Ogos 1926 – 25 September 2014) merupakan seorang pengarah filem, pelakon dan penulis lirik yang berasal dari Parit Sulong, Johor. Beliau adalah pengarah tersohor yang telah menghasilkan banyak filem di bawah Malay Film Productions (MFP).[1] Beliau meninggal dunia pada 25 September 2014 akibat angin ahmar di kediaman Bukit Utama, Damansara.[2]


Jamil Sulong
Kelahiran
Jamil bin Sulong

(1926-08-06)6 Ogos 1926
Meninggal dunia25 September 2014(2014-09-25) (umur 88)
Bukit Utama, Damansara
Sebab kematianAngin ahmar
DikebumikanTanah Perkuburan Islam Janda Baik, Pahang
PendidikanBatu Pahat High School
PekerjaanPengarah filem, pelakon, penulis lirik
Tahun aktif1951–2008[nota 1]
Organisasi
  • ASAS '50
  • Ikatan Persuratan Melayu (IPM)
  • PERSAMA
PasanganDatuk Hajah Rosnani Jamil (k. 1953–2008)
Anak-anak4 (termasuk Anwardi Jamil)
Ibu bapa
  • Sulong Mansor (bapa)
  • Temun Manang (ibu)

Kehidupan awal

sunting

Beliau merupakan anak daripada pasangan Sulong Mansor dan Temun Manang. Beliau membesar dan mendapat pendidikan awal di Batu Pahat. Selain itu, beliau juga turut aktif menulis cerpen, sajak dan komik selain menubuhkan persatuan penulis ASAS '50 di Singapura dan Ikatan Persuratan Melayu (IPM) di Melaka bersama Usman Awang, Yusof Harun, dan Mokhtar Yasin.[1]

Kerjaya filem

sunting

Beliau mula bekerja di Malay Film Productions Ltd sebagai penterjemah. Pada tahun 1951, beliau dilantik sebagai penolong pengarah. Jamil Sulong manakala pada bulan November 1958, beliau menjadi pengarah secara penuh. Beliau bersama-sama P. Ramlee menubuhkan persatuan artis PERSAMA di Jalan Ampas, Singapura.[1]

Filem pertamanya ialah Batu Belah Batu Bertangkup yang dihasilkan pada tahun 1959 diikuti dengan filem klasik Si Tanggang dan juga Lela Manja. Filem beliau telah merangkul banyak anugerah pada peringkat antarabangsa. Antara filem-filemnya yang terkenal termasuklah Bidasari, Raja Bersiong, Gerak Kilat, Jiwa Remaja, Sayang Anakku Sayang, Jasmin, dan Ranjau Sepanjang Jalan. Beliau adalah penulis lirik untuk lagu Berkorban Apa Saja, Tiru Macam Saya, Selamat Hari Raya Aidilfitri, dan Azizah. Beliau juga adalah individu yang bertanggungjawab memperkenal dan seterusnya mempopularkan bintang baru yang kini merupakan seniwati tersohor negara- Uji Rashid ke layar perak pada 1975; melalui sentuhan emasnya pada filem warna pertama arahannya berjudul Permintaan Terakhir.

Filemografi

sunting
Tahun Tajuk Dikreditkan sebagai Watak Catatan
Pengarah Penulis Pelakon
1952 Miskin       Filem lakonan pertama
1953 Hati Iblis      
1954 Pawang      
1955 Penarek Becha      
1959 Batu Belah Batu Bertangkup       Filem arahan pertama
Raja Laksamana Bentan      
1960 Isi Neraka       Sultan Melaka Menjadi Sultan Melaka sebelum Memeluk Islam
Lela Manja      
1961 Si Tanggang      
Sri Tanjung      
1962 Gerhana      
Lubalang Daik      
1963 Darah Muda      
Budi dan Dosa      
1964 Mambang Moden      
1965 Bidasari      
Dayang Senandong      
1966 Kacha Permata      
Gerak Kilat      
1967 Jebak Maut      
1968 Raja Bersiong      
Lain Jalan Ka-Shorga      
1969 Sopan Santun Makan Bersuap      
1970 Dr. Rushdi      
1975 Permintaan Terakhir      
Jiwa Remaja       Ayah Anita dan Yusof
1976 Sayang Anakku Sayang       Bapa angkat Rahman
Cinta dan Lagu       Penghulu Kahar Filem lakonan terakhir
1979 Dendang Perantau      
Tuan Badul       Sebagai cerita
1981 Jejak Bertapak      
1983 Ranjau Sepanjang Jalan      
1984 Jasmin      
1985 Sepi Itu Indah      
1989 Sumpahan Mahsuri      
1995 Kecil-Kecil Cili Api      
1998 Raja Melewar       Filem arahan terakhir
2004 Bicara Hati      
2022 Showtime 1958       Sebagai cerita asal

Kehidupan peribadi

sunting

Beliau telah berkahwin dengan Rosnani Jamil dan dikurniakan tiga cahaya mata iaitu Arjunaidi (seorang kapten pesawat MAS), Anwardi (seorang pengarah filem dan usahawan), dan Asnadi (kini bermastautin di New Jersey, Amerika Syarikat). Seorang lagi Puan Murniati Jamil merupakan anak angkat beliau yang telah tinggal bersama mereka sejak kecil lagi.

Kematian

sunting

Beliau mula dimasukkan ke sebuah hospital pada 28 Ogos 2014 akibat angin ahmar. Setelah beberapa minggu dilaporkan koma, beliau telah menghembuskan nafasnya yang terakhir di Bukit Utama, Damansara pada 25 September 2014. Jenazah beliau dimandikan dan dikafankan selepas sesi solat jumaat di Masjid Al-Ghufran, Pengiran Taman Tun Dr. Ismail pada 26 September 2014. Seramai 200 jemaah turut serta menyempurnakan solat jenazah, termasuklah rakan rapatnya iaitu Erma Fatima, Aziz M. Osman, Bade Hj. Azmi, dan Harun Salim Bachik.[3] Seterusnya, jenazah beliau dikebumikan di Tanah Perkuburan Islam Janda Baik, Pahang.[2][4]

Catatan

sunting
  1. ^ Beliau kali terakhir aktif melalui penghasilkan sebuah buku "Jamil Sulong: Warisan dan Wawasan" dan "Kaca Permata : Memoir Seorang Pengarang" yang diterbitkan DBP pada tahun 2008.

Rujukan

sunting
  1. ^ a b c Jamil Sulong: Warisan dan Wawasan. DBP. 2008. m/s. 387. ISBN 9789836297099. |access-date= requires |url= (bantuan)
  2. ^ a b "Datuk Jamil Sulong meninggal dunia". Utusan Malaysia. 25 September 2014. Dicapai pada 26 September 2014.
  3. ^ "Pengarah filem Ranjau Sepanjang Jalan, Datuk Jamil Sulong meninggal dunia". Astro Awani. 26 September 2014. Dicapai pada 26 September 2014.
  4. ^ "Datuk Jamil Sulong meninggal dunia". The Star. 25 September 2014. Dicapai pada 26 September 2014.

Pautan luar

sunting