Kerajaan Setul Mambang Segara

Setul, secara rasmi Kerajaan Setul Mambang Segara (Jawi : نڬري ستول ممبڠ سڬارا; Thai: เมืองสตูล; RTGS: Muang Satun[1]) ialah kerajaan Melayu tradisional yang ditubuhkan di pantai utara Semenanjung Melayu. Negeri ini dibentuk pada tahun 1808 setelah partisi antara raja-raja di Rumah Kerajaan Kedah.[2] Partisan itu menyaksikan wilayah itu dipindahkan ke cawangan kadet keluarga diraja. Kedaulatan kerajaan secara efektif berakhir pada tahun 1916, berikutan pembubaran oleh kerajaan Siam. Sempadannya sebahagian besarnya diwarisi ke wilayahnya yang berturut-turut, Satun sekarang, Thailand.

Kerajaan Setul Mambang Segara
نڬري ستول ممبڠ سڬارا
เมืองสตูล
1808–1916
Bendera Kerajaan Setul
Bendera
Ibu negaraKota Mambang Segara
Bahasa yang umum digunakanMelayu
Melayu Kedah
Thai
Agama
Islam Sunni
KerajaanMonarki
Raja 
• 1809–1843
YM Tunku Bisnu ibni al-Marhum Sultan 'Abdu'llah al-Mukarram Shah
• 1843–1876
YM Tunku Muhammad Akib ibni al-Marhum Tunku Bisnu
• 1876–1888
YM Tunku Ismail ibni al-Marhum Tunku Muhammad Akib
• 1888–1897
YM Tunku ‘Abdu’l Rahman ibni al-Marhum Tunku Ismail
• 1897–1916
YM Tunku Baharuddin bin Ku Meh
Sejarah 
• Kedah-Setul Partition of 1808
1808
• Abdication by the Siamese government
1916
Didahului oleh
Diganti oleh
Kerajaan Kedah
Kerajaan Rattanakosin
Sekarang sebahagian dariThailand
Malaysia

Raja-Raja

sunting
Raja (Raja) Setul Dalam jawatan
YM Tunku Bisnu ibni al-Marhum Sultan 'Abdu'llah al-Mukarram Shah 1809-1843
YM Tunku Muhammad Akib ibni al-Marhum Tunku Bisnu 1843-1876
YM Tunku Ismail ibni al-Marhum Tunku Muhammad Akib 1876-1888
YM Tunku 'Abdu'l Rahman ibni al-Marhum Tunku Ismail 1888-1897
YM Tunku Baharuddin bin Ku Meh 1897-1916

Rujukan

sunting

Bibliografi

sunting
  • Ahmad Jelani Halimi & Mohd Yusoff Mydin Pitchai (1985), Setoi (Setul) Mambang Segara Dalam Lintasan Sejarah Negeri-Negeri Melayu Utara, Universiti Utara Malaysia
  • Burung Murai (2007), Ku Din Ku Meh - Betul ke atau Marang Prapu
  • Dato' Hj. Wan Shamsudin bin Mohd. Yusof (2017), Syair Duka Nestapa, diarkibkan daripada yang asal pada 2019-09-21, dicapai pada 2019-09-21
  • DoAsia (2017), พัฒนาการทางประวัติศาสตร์
  • Isma (2016), Perjuangan Kedah mempertahankan tanah air, Portal Islam & Melayu, diarkibkan daripada yang asal pada 2017-10-27, dicapai pada 2019-09-21
  • Mahani Musa, The Memory of The World Register: The Sultan Abdul Hamid Correspondence and Kedah History (PDF), School of Humanities, Universiti Sains Malaysia
  • Mata Hati (2017), Sambungan Kisah Pengkhianatan Tunku Yaakub Terhadap Negeri Kedah, Orang Kedah, diarkibkan daripada yang asal pada 2017-11-16, dicapai pada 2019-09-21
  • MyKedah, Pusat- pusat Pentadbiran Kedah Darul Aman Dari Bukit Meriam Ke Kota Star, diarkibkan daripada yang asal pada 2019-09-21, dicapai pada 2019-09-21
  • Ooi Keat Gin (2015), Warisan Wilayah Utara Semenanjung Malaysia, Universiti Sains Malaysia