Wikipedia

Perjanjian Inggeris-Siam 1909: Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Tiada ringkasan suntingan
Aurora (bincang | sumb.)
Birokrat, Penyelia
65,453 suntingan
kemas
Baris 1:
{{Sejarah Malaysia}}
 
'''Perjanjian Inggeris-Siam 1909''', dikenali juga sebagai '''Perjanjian Bangkok 1909''', atauialah Perjanjianperjanjian Angloantara Siam[[United Kingdom]] dan [[Thailand]] pada 1909. Perjanjian ini ditandatangani di Istana Raja Siam di [[Bangkok]] pada 10 Mac 1909 dan diratifikasikan pada 9 Julai 1909. Kajayaan perjanjian ini sebenarnya diusahakan dan dimulakan bersungguh-sungguh oleh Edward Henry Strobel Penasihat Hal Ehwal Luar Negeri Kerajaan Siam<ref>Sejarah penggarisan dan penetapan sempadan negeri-negeri Melayu Utara dengan Siam 1907-1912 oleh Nik Anuar Nik Mahmud dalam jurnal, Malaysia Dalam Sejarah Bil 22-1994, Persatuan Sejah Malaysia</ref>. Beliau mendapati beberapa perjanjian yang dimeterai bersama Britain sebelum dia bertugas pada tahun 1906 di Siam merugikan Siam terutamanya hal ehwal perdagangan dua hala dan keistimewaan lain seperti dalam Bowring (1855) dan Perjanjian Rahsia (1897). Oleh itu, beliau telah berunding dengan pejabat kedutaan Britain di Bangkok pada tahun 1907 untuk menyeimbangkan kedudukan hubungan perdagangan dan memansuhkan hak keistimewaan Britain di Siam dengan kesediaanya memujuk Raja Chulalongkorn menyerahkan negeri-negeri Melayu Utara seperti Perlis, Kedah, Terangganu dan Kelantan kepada Britain sebagai ganjaran. Tawaran itu mendapat reaksi positif daripada Ralph Paget, Duta Britain ke Siam serta Sir John Anderson, Pesuruhjaya Tinggi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dan Gabenor Negeri-Negeri Selat.
 
Usaha keras strobelStrobel ini bermula apabila beliau menyampaikan hasrat tersebut kepada Putera Damrong, Menteri Am Siam ketika itu yang memangku tugas Raja Siam ketika Raja Chulalongkorn mengadakan lawatan ke luar negera. Putera Damrong menentang keras cadangan menyerahkan negeri-negeri Melayu utara kepada Britain malah Strobel sendiri dimarahi oleh Putera Damrong. Namun begitu, Strobel tidak kecewa dan putus asa. Sebaliknya beliau berazam akan memaklumkan hasrat itu kepada Raja Chulalongkorn apabila kembali dari lawatan ke luar negara. Apabila Raja Siam Pulang, Strobel memaklumkan cadangan itu dan Raja Chulalongkorn hanya mahu menyerahkan Kelantan dan Terangganu sahaja kepada Britain. Strobel memaklumkan kepada Ralph Paget akan persetujuan Raja Siam yang hanya mahu menyerahkan Kelantan dan Terangganu sahaja dan beliau menegaskan bahawa Raja Siam akan menimbangkan semula untuk menyerahkan Kedah dan Perlis. Ralph Paget memberitahu strobelStrobel akan hasrat British yang mahu mendapatkan Setul dan Patani (sekarang dikenali sebagai Satun) berdasarkan wilayah itu kepunyaan Kerajaan Kedah dan Ralph Paget juga bertegas mahu Pulau Langkawi diserahkan kepada Britain. Strobel kembali menemui Raja Chulalongkorn dan memaklumkan kepada baginda dengan cara menyerahkan Perlis, Kedah, Terangganu Terengganu dan Kelantan sahaja pihak Britain akan mengkaji semula Perjanjianperjanjian lama yang merugikan Siam. Ketegasan Strobel ini sehingga beliau sanggup meletakkan jawatan sebagai Penasihat Hal Ehwal Luar Siam. Sementara itu, Sir John Anderson Gabenor Negeri-Negeri Selat amat bersetuju Britain menguasai negeri-negeri Melayu Utara malah mahu menguasai Patani dan wilayah-wilayah lain hingga ke Segenting Kra. Namun begitu, Strobel mengatakan kepada Ralph Paget, beliau tidak yakin Siam akan menyerahkan Patani kepada Britain kerana Siam mempunyai kepentingan di negeri itu berbanding negeri-Negeri Melayu Utara. Di samping itu, Strobel memaklumkan kepada Paget bahawa Raja Chulalongkorn hanya bersedia menyerahkan negeri yang ia tidak mepunyai kuasa kawalan. Kegagalan Britain mendapatkan Patani mengecewakan Paget, walau bagaimanapun, Paget tidak mahu menekan Siam kerana tidak mahu Siam membatalkan rundingan menyerahkan negeri-negeri Melayu Utara. Demi menyelamatkan Perlis, Kedah, Kelantan dan Terangganu, kepentingan Patani terpaksa dikorbankan. Di samping itu, Paget juga gagal mendapatkan Wilayah Setul daripada Siam apabila Raja Chulalongkorn enggan menyerahkannya atas alasan melindungi kepentingan orang sam-sam yang telah berhijrah dan mula bertambah di wilayah Setul. Pada tahun 1908 Strobel meninggal dunia tetapi rundingan tersebut tetap diteruskan. Semasa rundingan tersebut pelbagai syarat yang dikenakan oleh Siam seperti pihak Britian perlu menanggung kos pembinaan jalan Keretapikeretapi di Siam ketika itu. Kedua-dua pihak meneruskan perbincangan ini dari tahun 1907 hingga 1909.
 
Britain tidak dapat bertangguh lagi untuk menguasai seluruh Tanah Melayu kerana negeri-negeri ini kaya dengan [[biji timah ]] dan sesuai ditanam dengan [[getah]]. Tambahan pula negeri-negeri Melayu ini amat sesuai disatukan kerana mempunyai ciri-ciri yang sama iaitu sama dari segi [[bahasa]], [[agama]], [[bangsa]], [[cara hidup]], [[kebudayaan]] dan lain-lain.
 
Perjanjian ini merupakan perjanjian yang ke-8 dalam usaha British menguasai utara Tanah Melayu. Perjanjian sebelum ini ialah :
Baris 15:
# [[Pakatan British - Perancis 1902]]
 
== Latar belakang perjanjian ==
Gabenor Negeri-negeri Selat mendapat nafas baru apabila Pejabat Tanah Jajahan di [[India]] tidak lagi mentadbir [[Negeri-Negeri Selat]]. Sebelum ini Pejabat Tanah Jajahan di India mengabaikan masalah pentadbiran dan perdagangan di Semenanjung Malaysia. Pentadbiran lansung daripada London memudahkan keputusan pentadbiran, politik dan keselamatan dibuat. Ketika Britain merupakan kuasa utama di dunia.
 
Baris 26:
British cukup takut dengan kehadiran pihak Jerman dan Amerika Syarikat yang inginkan tapak perdagangan dan perusahaan di [[pulau Langkawi]] dan [[Terengganu]].
 
== Perjanjian ==
Melalui Perjanjian Bangkok 1909 itu, kerajaan Siam menyerahkan negeri-negeri [[Kedah]], [[Perlis]], [[Kelantan]] dan [[Terengganu]] untuk bernaung di bawah pemerintahan Inggeris. Perjanjian tersebut telah ditandatangani di Bangkok oleh Ralph Paget Duta Britain di Siam Mewakili King Great Britain dan Ireland serta Putera Devawongse Varoprakar, Menteri Luar Kerajaan Siam ketika itu.
 
Melalui Perjanjian Bangkok 1909 itu , kerajaan Siam menyerahkan negeri-negeri [[Kedah]], [[Perlis]], [[Kelantan]] dan [[Terengganu]] untuk bernaung di bawah pemerintahan Inggeris. Perjanjian tersebut telah ditandatangani di Bangkok oleh Ralph Paget Duta Britain di Siam Mewakili King Great Britain dan Ireland serta Putera Devawongse Varoprakar, Menteri Luar Kerajaan Siam ketika itu.
 
Butir-butir Perjanjian Bangkok 1909 adalah seperti berikut:-
# Penyerahan Kelantan, Terengganu, Kedah, Perlis, dan pulau-pulau bersebelahan kepada Great Britain.
# Tarikh penyerahan dalam tempoh tiga puluh hari selepas ratifikasi perjanjian.
# Perlantikan Suruhanjaya Bercampur untuk [[garis sempadan antarabangsa Malaysia-Thailand|persempadanan Inggeris-Siam]].
# Hutang awam wilayah yang diserahkan akan tetap dibayar kepada Kerajaan Siam.
# Penghapusan bidang kuasa Konsul British di Siam.
# Hak rakyat British i SIam terhadap harta, kediaman dan perjalanan, cukai, dll.
# Pengesahan perjanjian lama .
# Ratifikasi dalam tempoh empat bulan.
 
'''''PERJANJIAN ANTARA GREAT BRITIAN DENGAN SIAM, 1909
 
''DITANDATANGANI DI BANGKOK, 10 HARI BULAN MAC 1909 (RATIFIKASI DIBUAT DI LONDON, 9 HARI BULAN JULAI 1909)
 
Duli Yang Maha Mulia Baginda King United Kingdom Great Britain dan Ireland dan Dominion British di seberang laut, Maharaja India, dan Duli Yang Maha Mulia Baginda Raja Siam berhasrat untuk menyelesaikan beberapa persoalan yang timbul yang menjejaskan kekuasaan masing-masing, telah membuat keputusan untuk mengikat suatu Perjanjian, dan bagi maksud ini, telah melantik Wakil Penuh Kerajaan masing-masing:
 
Duli Yang Maha Mulia Baginda King Great Britain melantik Ralph Paget, Esquire, Utusan Khas Baginda dan Menteri Wakil Penuh Kerajaan, dll.; Duli Yang Maha Mulia Raja Siam melantik Duli Yang Teramat Mulia Putera Devawongse Varoprakar, Menteri Hal Ehwal Luar dll.; yang, setelah menyampaikan Kuasa Wakil masing-masing dan mendapati segala-galanya baik dan sewajarnya, telah bersetuju tentang Perkara-perkara berikut:-''
 
''Perkara I
Penyerahan Kelantan, Terengganu, Kedah, Perlis, dan Pulau-pulau Bersebelahan kepada Great Britain
 
Kerajaan Siam menyerah kepada Kerajaan British segala hak dan apa-apa jua kekuasaan, naungan, pentadbiran dan kawalan yang dimilikinya ke atas Negeri-negeri Kelantan, Terengganu, Kedah, Perlis dan pulau-pulau bersebelahan. Sempadan wilayah-wilayah ini ditentukan melalui Protokol Sempadan yang dilampirkan bersama-sama ini.
 
Perkara II Tarikh Penyerahan
Penyerahan yang diperuntukkan dalam Perkara terdahulu ini hendaklah dilakukan dalam tempoh tiga puluh hari selepas ratifikasi Perjanjian ini.
 
Perkara III Persempadanan Sempadan Inggeris-Siam
Suatu Suruhanjaya Bercampur, terdiri daripada kakitangan dan pegawai Siam dan British, hendaklah dilantik dalam tempoh enam bulan selepas tarikh ratifikasi
 
Perjanjian ini, dan hendaklah dipertanggungjawabkan bagi persempadanan sempadan yang bam. Kerja Suruhanjaya itu hendaklah dimulakan secepat mungkin, sesuai dengan musim, dan hendaklah dijalankan menurut Protokol Sempadan yang dilampirkan bersama-sama ini.
 
Rakyat Duli Yang Maha Mulia Baginda Raja Siam yang tinggal dalam wilayah yang diperihalkan dalam Perkara I yang berhasrat mengekalkan kerakyatan Siam mereka akan, dalam tempoh enam bulan selepas ratiftkasi Perjanjian ini, dibenarkan berbuat demikian jika mereka berdomisil di wilayah kekuasaan Siam. Kerajaan Duli Yang Maha Mulia Baginda King Great Britain mengaku janji bahawa mereka itu adalah bebas untuk mengekalkan harta tak alih mereka dalam wilayah yang diperihalkan dalam Perkara I.
 
Maka adalah difahami bahawa, menurut resam biasa di mana pertukaran kekuasaan berlaku, apa-apa Konsesi dalam wilayah yang diperihalkan dalam Perkara I Perjanjian ini kepada individu atau Syarikat, yang diberikan oleh atau dengan kebenaran Kerajaan Siam, dan diiktirafnya sebagai masih lagi berkuat kuasa pada tarikh penandatanganan Persetiaan ini akan diiktiraf oleh Kerajaan Duli Yang Maha Mulia Baginda King Great Britain.
 
Perkara IV Hutang Awam Wilayah yang Diserahkan
Kerajaan Duli Yang Maha Mulia Baginda King Great Britain mengaku janji bahawa Kerajaan Negeri-negeri Melayu Bersekutu akan membayar segala hutang yang ada kepada Kerajaan Siam bagi wilayah-wilayah yang diperihalkan dalam Perkara I.
 
Perkara V Penghapusan Bidang Kuasa Konsul di Siam
Bidang kuasa Mahkamah Antarabangsa Siam yang ditubuhkan di bawah Perkara VIII Perjanjian bertarikh 3 hari bulan September 1883, hendaklah, di bawah syarat yang ditentukan dalam Protokol Bidang Kuasa yang dilampirkan bersama-sama ini,4 diperluaskan supaya meliputi semua rakyat British di Negeri Siam yang berdaftar di Pejabat Konsul British sebelum tarikh Perjanjian ini.
 
Sistem ini hendaklah ditamatkan, dan bidang kuasa Mahkamah Antarabangsa itu hendaklah dipindahkan kepada Mahkamah Siam yang biasa selepas perisytiharan dan permulaan kuat kuasa kanun Siam, iaitu Kanun Jenayah, Kanun Sivil dan Perdagangan, Kanun Tatacara dan Undang-undang bagi penubuhan Mahkamah.
 
Semua rakyat British lain yang ada di Negeri Siam hendaklah tertakluk kepada bidang kuasa Mahkamah Siam yang biasa di bawah syarat-syarat yang ditentukan dalam Protokol Bidang Kuasa.
 
Perkara VI Hak terhadap Harta, Kediaman dan Perjalanan, Cukai, dll.
Layanan Negara - Pengecualian daripada Perkhidmatan Tentera, Pinjaman Paksa, dll.
Rakyat British di seluruh Negeri Siam boleh menikmati hak dan keistimewaan yang dinikmati oleh anak watan negeri itu, terutamanya hak terhadap harta, hak kediaman dan perjalanan.
 
Mereka dan harta mereka hendaklah tertakluk kepada segala cukai dan perkhidmatan, tetapi ini semua tidak boleh berbeza atau lebih tinggi daripada cukai dan perkhidmatan yang boleh dikenakan oleh undang-undang terhadap rakyat Siam. Maka adalah difahami secara khusus bahawa batasan dalam Perjanjian bertarikh 20 hari bulan September 1900, di mana pencukaian tanah tidak boleh melebihi tanah yang serupa di Hilir Burma, kini dibatalkan.
 
Rakyat British di Siam hendaklah dikecualikan daripada segala perkhidmatan tentera, sama ada dalam angkatan darat atau laut, dan daripada segala pinjaman paksa atau tuntutan atau sumbangan ketenteraan.
 
Perkara VII Pengesahan Perjanjian Lama
Peruntukan segala Perjanjian, Persetujuan, dan Konvensyen antara Great Britain dengan Siam, yang tidak diubah suai oleh Perjanjian ini, hendaklah kekal berkuat kuasa sepenuhnya.
 
Perkara VIII Ratifikasi
Perjanjian ini hendaklah diratiftkasikan dalam tempoh empat bulan dari tarikhnya. Pada menyaksikannya, maka Wakil Penuh Kerajaan masing-masing telah menandatangani Perjanjian ini dan mengecap padanya meterai masing-masing.
 
Dibuat di Bangkok, dalam dua salinan, pada 10 hari bulan Mac 1909.
 
(T.T.) RALPH PAGET.
(T.T.) DEVAWONGSE VAROPRAKAR''''.'''
Teks diambil dari Arkib Negara Malaysia, P.112. 2 Lihat Lampiran I (ed.).
<!-- Teks boleh diletak di [http://wikisource.org/wiki/Laman_Utama Wikisource]-->
 
== Wakil-wakil ==
Sementara itu, [[garis sempadan antarabangsa Malaysia-Thailand]] pada masa kini adalah berdasarkan protokol sempadan ini:-
 
'''''LAMPIRAN 1
Protokol Sempadan Yang Dilampirkan Pada Perjanjian Bertarikh 10 Hari Bulan Mac 1909<ref>teks diambil dari Maxwell & Gibson 1924:217-219</ref>'''
Sempadan di antara wilayah Duli Yang Maha Mulia Baginda Raja Siam dan wilayah hak pertuanan baginda yang telah dipindahkan kepada Duli Yang Maha Mulia King Great Britain dan Ireland melalui perjanjian sekarang ini adalah seperti berikut:-
 
Bermula dari tebing utara muara Sungai Perlis yang paling jauh ke laut dan dari situ menyusuri banjaran bukit-bukit yang berupa legeh di antara Sungai Perlis dan Sungai Pujoh di suatu lereng lagi; kemudian ia merunuti legeh yang dibentuk oleh banjaran bukit-bukit tersebut hingga sampai ke legeh utama atau garis pembahagi di antara sungai-sungai yang mengalir masuk ke Teluk Siam di suatu bahagian dan ke Lautan Hindi di suatu bahagian lagi;legeh utama ini merentasi hulu Sungai Patani, Sungai Telubin dan Sungai Perak hingga ke kawasan hulu Sungai Pergau; dan dari legeh utama yang merunuti legeh yang membahagikan aliran Sungai Pergau daripada Sungai Telubin dan seterusnya menjalar hingga ke bukit yang dinamakan Bukit Jeli atau hulu Sungai Golok yang utama. Dari situ, sempadan ini menyelusuri thalweg<ref>sempadan di antara negeri yang menyelusuri di tengah sungai</ref> Sungai Golok utama hingga ke laut di suatu tempat yang dinamakan Kuala Tak Bai.
 
Garis sempadan ini memberikan lembah-lembah Sungai Patani, Sungai Telubin dan Sungai Tanjung Mas dan lembah di tebing kanan atau tebing barat Sungai Golok kepada Siam dan seluruh lembah Sungai Perak dan lembah di kiri atau tebing timur Sungai Golok kepada Great Britian.
 
Rakyat setiap pihak kepada perjanjian ini boleh melayari sepanjang Sungai Golok dan muaranya.
 
Pulau yang dikenali sebagai Pulau Langkawi bersama dengan pulau-pulau kecil ke selatan selat tengah di antara Pulau Terutau dengan Langkawi dan kesemua pulau ke selatan Langkawi akan menjadi kepunyaan Great Britain. Pulau Terutau dan pulau-pulau kecil ke utara selat tengah akan kekal menjadi kepunyaan Siam.
 
Berkenaan dengan pulau-pulau yang berhampiran dengan pantai barat, pulau-pulau yang berhampiran yang terletak ke utara selarian latitud di mana tebing muara Sungai Perlis yang paling jauh ke laut itu kekal kepunyaan Siam, manakala pulau-pulau kecil yang terletak ke selatan selarian tersebut akan menjadi kepunyaan British.
 
Semua pulau bersebelahan dengan negeri-negeri timur, iaitu Kelantan dan Terengganu, ke selatan selarian latitud yang merentasi tempat di mana Sungai Golok mencecah laut yang dinamakan Kuala Tak Bai adalah dipindahkan kepada Great Britain dan semua pulau utara tersebut kekal menjadi kepunyaan Siam
 
Lakaran kasar sempadan ini ada dilampirkan bersama-sama ini.<ref>Tiada lakaran sempadan dilampirkan di sini</ref>
 
2. Sempadan yang diperihalkan di atas hendaklah dianggap muktamad oleh kedua-dua Kerajaan Duli Yang Maha Mulia Baginda King Great Britain dan Kerajaan Baginda Raja Siam dan masing-masing mengaku janji bahawa kedua-dua pihak tidak akan melayan atau menyokong apa-apa tuntutan pampasan atas alasan bahawa perubahan sempadan yang baru ini telah menjejaskan sempadan Negeri dan Wilayah yang sedia ada.
 
3. Maka adalah menjadi kewajipan Suruhanjaya Sempadan, yang diperuntukkan dalam perkara III Perjanjian ini, bagi menentukan dan akhirnya menandakan sempadan yang diperihalkan di atas.
 
Jika semasa mengendalikan persempadanan semula ini didapati perlu untuk menyimpang daripada sempadan yang dinyatakan di sini, pembetulan itu tidak boleh dalam apa-apa hal keadaan pun memudaratkan Kerajaan Siam.
 
Pada menyaksikannya maka Wakil Penuh Kerajaan masing-masing telah menurunkan tandatangan dan meterai mereka pada protokol ini.
 
Dibuat di Bangkok dalam dua salinan pada 10 hari bulan Mac 1909.
 
 
(Tandatangan) RALPH PAGET
(Meterai)
 
 
 
(Tandatangan) DEVAWONGSE VAROPRAKAR
(Meterai)''
 
 
*Sempadan telah diukur menurut protokol ini pada 1910 dan 1911
 
 
==Wakil - wakil ==
* Kerajaan Siam diwakili oleh Keluong Wan Husain, pembesar Siam di Betong.
* Kerajaan British diwakili oleh Sir [[John Anderson]] (Gabenor Negeri-negeri Selat) yang berpusat di [[Singapura]].
Baris 137 ⟶ 49:
# [[Wan Muhammad Isa]], Orang Kaya Menteri
# [[Wan Muhammad Salleh]], Orang Kaya-Kaya Seri Adika Raja.
# [[E.W. Birch]], [[Residen British Perak]] Perak.
# A.S. Jelf MCS, Penolong Setiausaha kepada Residen British Perak.
# H. Berkeley, Hakim Daerah [[Hulu Perak]]
Baris 143 ⟶ 55:
# J.D. Kemp, Pengurus Rahman Hydrolic Tin Limited, [[Klian Intan]]/ [[Taiping]].
 
== Kesan Perjanjian 1909 ==
 
<ref>Masukkan teks nota kaki di sini</ref>==Isi Perjanjian 1909==
# [[Kerajaan Patani|Kerajaan Melayu Pattani]] yang meliputi wilayah [[Yala]] dan [[Narathiwat]] di [[Thailand]] disahkan sebagai jajahan Thailand. Padahal kerajaan Melayu Patani tidak diajak berunding dalam perjanjian itu.
# [[Kedah]], [[Perlis]] , [[Kelantan]] dan [[Terengganu]] yang sebelum ini dijajah oleh [[Thailand]] diserahkan kepada [[Britain]].
Baris 150 ⟶ 61:
# Kelantan menerima penasihat British pada tahun 1910.
# Terengganu menerima penasihat British pada tahun 1919.
 
 
== Rujukan ==
<references/>
<ref>Sejarah penggarisan dan penetapan sempadan negeri-negeri Melayu Utara dengan Siam 1907-1912 oleh Nik Anuar Nik Mahmud dalam jurnal, Malaysia Dalam Sejarah Bil 22-1994, Persatuan Sejah Malaysia</ref>.
 
 
[[Kategori:Selatan Thailand]]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Perjanjian_Inggeris-Siam_1909"