Semakan pada 19:51, 22 September 2010 sunting FoxBot (bincang \| sumb.) Bot 16,489 suntingan k bot menambah: co:Strada ← Suntingan sebelumnya		Semakan pada 23:14, 22 Oktober 2010 sunting batalkan Xqbot (bincang \| sumb.) 79,099 suntingan k bot menambah: bjn:Kartak; perubahan kosmetik Suntingan berikutnya →
Baris 1: [[~~Imej~~Fail:Road.jpg\|right\|frame\|Jalan raya di Jepun]] '''Jalan raya''' ialah jalan besar atau ''main road'' yang menghubungkan satu kawasan dengan kawasan yang lain. Biasanya jalan besar ini mempunyai ciri-ciri berikut: * Digunakan untuk [[kenderaan bermotor]] * Digunakan untuk orang awam * Dibiayai oleh badan awam * Pengunaannya tertakluk kepada undang-undang pengangkutan Secara umumnya sistem jalan raya bagi sesebuah negara diklasifikasikan kepada:- Baris 16: == Pembinaan == [[~~image~~Fail:YosriJalanRaya.jpg\|300px\|right\|Pembinaan jalan raya di Malaysia.]] Secara asasnya, pembinaan jalan raya adalah proses pembukaan ruangan-trafik yang mengatasi pelbagai rintangan geografi. Proses ini melibatkan pengalihan muka bumi, pembinaan [[jambatan]] dan [[terowong]], malah pengalihan tumbuh-tumbuhan(Ini mungkin melibatkan pengnyahhutanan). Pelbagai jenis jentera-bina-jalan akan digunakan untuk proses ini. Baris 25: Selepas itu ''retroflector'' akan dipasang di tempat-tempat yang genting seperti selekoh yang tajam. Di permukaan jalan mungkin juga akan diletak "mata kuching", yakni sejenis objek bersinar seperti batu yang "ditatahkan" di atas jalan raya. Fungsinya adalah untuk menandakan sempadan laluan. == Penyalinan laluan == Apabila sesebuah [[jalan raya tunggal]] dinaiktaraf kepada [[jalan raya kembar]] atau [[lebuh raya]] dengan membina laluan kedua bersebelahan laluan asal, proses tersebut dikenali sebagai ''penyalinan laluan'' atau ''proses kembaran''. Laluan dua hala asal menjadi laluan sehala, manakala laluan bersebelahan juga menjadi laluan sehala tetapi bertentangan arah. Ia samalah seperti menaik taraf [[landasan kereta api]] daripada landasan tunggal kepada landasan berkembar. Baris 34: * Berat kenderaan melebihi kapasiti, sama ada kerana jumlah trafik yang banyak atau digunakan oleh kenderaan yang lebih muatan. == Perekonomian jalan raya == Jalan raya boleh meningkatkan kegiatan [[ekonomi]] di suatu tempat kerana ia boleh meningkatkan ketersampaian sesuatu penempatan. Dengan adanya jalan raya, [[komoditi]] boleh mengalir ke dalam pasaran penempatan dan hasil ekonomi sesuatu penempatan boleh dijual kepada pasaran luar-tempatan. Selain itu, jalan raya juga membentuk ekonomi trafik di sepanjang laluannya. Contohnya, di penengahan laluan jalan raya utama yang menghubungkan [[bandar raya\|bandar-bandar besar]], penduduk tempatan boleh mengadakan peniagaan makanan kepada pemandu lori yang kerap lalu di situ. Satu contoh yang baik bagi ekonomi trafik boleh dilihat di pekan [[Machap]], [[Johor]] [[Malaysia]]. Sehubungan itu, Machap telah menjadi tempat istirehat bagi bas jarak-jauh kerana adanya fasiliti istirehat yang lengkap di situ dan juga kedudukannya yang terletak di laluan [[Lebuhraya Utara Selatan]]. Di [[Machap]], penumpang-penumpang [[bas]] akan membelanjakan wang untuk perkhidmatan [[restoran]] dan juga perkhidmatan tandas. Ekonomi Trafik-Istirehat seperti yang berlaku di Machap sebenarnya tidak hanya bergantung kepada lokasi dan juga fasiliti. Apa yang lebih penting ialah hubungan pihak peniaga restoran dengan pemandu bas. Untuk menarik lebih banyak pemandu bas datang ke mari bersama penumpangnya, peniaga restoran boleh membeli hati pemandu bas dengan menyediakan makanan dan rokok yang percuma kepada pemandu bas. Tetapi cara yang paling berkesan ialah berhubung terus dengan Syarikat Bas supaya menjadikan sesuatu tempat sebagai tempat istirehat yang rutin. == Pemanduan di sebelah kanan atau kiri == {{utama\|Pemanduan di sebelah kanan atau kiri}} [[~~Imej~~Fail:Drive on left in australia.jpg\|thumb\|150px\|Papan tanda "ikut kiri" di [[Australia]]]] Aliran lalu lintas ke hadapan adalah bergantung kepada sesebuah negara sama ada di sebelah kanan ataupun kiri. Di negara yang mengamalkan sistem pemanduan sebelah kiri seperti [[Malaysia]], ciri-ciri jalan rayanya adalah seperti berikut:- Baris 79: == Lihat juga == * [[Keselamatan Jalan Raya]] * [[Salah Laku Jalan Raya]] [[Kategori:Jalan raya\| ]] Baris 92: [[ay:Jach'a tupu]] [[az:Yol]] [[bjn:Kartak]] [[id:Jalan]] [[su:Jalan]]

Jalan raya: Perbezaan antara semakan