Angka Vietnam: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Orhanghazi (bincang | sumb.) Tiada ringkasan suntingan |
Orhanghazi (bincang | sumb.) |
||
Baris 17:
*Kini, perkataan Sino-Vietnam "{{lang|vi|vạn／萬}}" dan "{{lang|vi|ức／億}}" semakin kurang digunakan.
*Beberapa nombor terhasil dari campuran Vietnam asli dan Sino-Vietnam, contohnya, "{{lang|vi|mười triệu／𨒒兆}}", di mana "{{lang|vi|triệu／兆}}" berasal dari perbendaharaan kata Sino-Vietnam, dan "{{lang|vi|mười／𨒒}}" merupakan perkataan asli.
Jadual berikut merupakan gambaran keseluruhan bentuk angka Vietnam yang asas, diberi dalam kedua-dua bentuk asli dan Sino-Viet. Untuk setiap nombor, sel bagi bentuk yang lebih biasa digunakan akan diwarnakan. Perbezaan dalam pembacaan antara dialek [[Hanoi]] dan [[Saigon]] ada dinyatakan di dalam nota-nota di bawah.
{| class="wikitable" <!--border=1 cellspacing=1 cellpadding=1-->
! rowspan="2" | Nombor
! colspan="2" | Sino-Vietnam
! colspan="2" | Vietnam asli
! rowspan="2" | Nota
|-
| width="60" align="center"|[[Hán tự]]
| width="80" align="center"|[[Quốc Ngữ]]
| width="60" align="center"|[[Chữ Nôm]]
| width="80" align="center"|[[abjad Vietnam|Quốc Ngữ]]
|-
| [[0]]
| {{lang|vi|空 • 〇（零）}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|không • linh}}
| ''(tiada)''
| ''(tiada)''
| Perkataan pinjaman "{{lang|vi|zêrô (zêro, dê-rô)}}" sering digunakan dalam penerbitan berkaitan [[fizik]].
|-
| 1
| {{lang|vi|一（壹）}}
| {{lang|vi|nhất}}
| {{lang|vi|𠬠}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|một}}
|
|-
| 2
| {{lang|vi|二（貳）}}
| {{lang|vi|nhị}}
| {{lang|vi|𠄩}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|hai}}
|
|-
| 3
| {{lang|vi|三（叄）}}
| {{lang|vi|tam}}
| {{lang|vi|𠀧}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|ba}}
|
|-
| 4
| {{lang|vi|四（肆）}}
| {{lang|vi|tứ}}
| {{lang|vi|𦊚}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|bốn}}
| Dalam sistem nombor ordinal, perkataan Sino-Viet "{{lang|vi|tư/四}}" adalah lebih sistematik dan lebih banyak digunakan
|-
| 5
| {{lang|vi|五（伍）}}
| {{lang|vi|ngũ}}
| {{lang|vi|𠄼}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|năm}}
| Dalam dialek [[Hanoi]], "lima" boleh juga disebut "lăm" apabila menjadi sebahagian dari nombor dua digit berakhir dengan 5 (seperti 15, 25, 35...) untuk mengelak kekeliruan dengan kata sebunyi dengan năm, contohnya "{{lang|vi|năm/𢆥}}", yang bermaksud "tahun umur".
|-
| 6
| {{lang|vi|六（陸）}}
| {{lang|vi|lục}}
| {{lang|vi|𦒹}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|sáu}}
|
|-
| 7
| {{lang|vi|七（柒）}}
| {{lang|vi|thất}}
| {{lang|vi|𦉱}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|bảy}}
| Dalam sesetengah dialek Vietnam, ia juga dibaca "{{lang|vi|bẩy}}".
|-
| 8
| {{lang|vi|八（捌）}}
| {{lang|vi|bát}}
| {{lang|vi|𠔭}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|tám}}
|
|-
| 9
| {{lang|vi|九（玖）}}
| {{lang|vi|cửu}}
| {{lang|vi|𠃩}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|chín}}
|
|-
| 10
| {{lang|vi|'''十'''（拾）}}
| {{lang|vi|thập}}
| {{lang|vi|'''𨒒'''}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|mười}}
|
|-
| 100
| {{lang|vi|'''百'''（佰）}}
| {{lang|vi|bách}}
| {{lang|vi|'''𤾓''' • 𠬠𤾓}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|trăm • một trăm}}
| Perkataan Sino-Viet "{{lang|vi|bách／百}}" lebih biasa digunakan sebagai [[morfem]] (dalam kata majmuk), dan jarang digunakan dalam bidang [[matematik]] sebagai satu digit. Contoh: "{{lang|vi|bách phát bách trúng／百發百中}}".
|-
| 1,000
| {{lang|vi|'''千'''（仟）}}
| {{lang|vi|thiên}}
| {{lang|vi|'''𠦳''' • 𠬠𠦳}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|nghìn (ngàn) • một nghìn (ngàn)}}
| Perkataan Sino-Viet "{{lang|vi|thiên／千}}" lebih biasa digunakan sebagai [[morfem]], tetapi jarang digunakan dalam matematik. Contoh: "{{lang|vi|thiên kim／千金}}". "{{lang|vi|nghìn}}" ialah pembacaan piawai di Vietnam utara, sementara "{{lang|vi|ngàn}}" ialah sebutan di selatan.
|-
| 10,000
| {{lang|vi|'''萬''' • 𠬠萬}}
| {{lang|vi|vạn • một vạn}}
| {{lang|vi|𨒒𠦳}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|mười nghìn (ngàn)}}
| "{{lang|vi|một／𠬠}}" di dalam "{{lang|vi|một vạn／𠬠萬}}" ialah morfem asli Vietnam.
|-
| 100,000
| {{lang|vi|'''億''' • 𠬠億 • 𨒒萬}}
| {{lang|vi|ức • một ức • mười vạn}}<ref>[http://sager-pc.cs.nyu.edu/~huesoft/tracuu/viethan.php?switcher1=0&txtTukhoa=%E5%84%84&Maw=20740&dk=1 Tu dien Han Viet Thieu Chuu]：「{{lang|vi|''(1): ức, mười vạn là một ức.}}''」</ref>
| {{lang|vi|𤾓𠦳 • 𠬠𤾓𠦳}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|trăm nghìn (ngàn) • một trăm nghìn (ngàn)}}
| "{{lang|vi|mười／𨒒}}" dan "{{lang|vi|một／𠬠}}" di dalam "{{lang|vi|mười vạn／𨒒萬}}" dan "{{lang|vi|một ức／𠬠億}}" adalah morfem asli Vietnam.
|-
| 1,000,000
| {{lang|vi|'''兆''' • 𠬠兆 • 𠬠𤾓萬}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|triệu • một triệu • một trăm vạn}}<ref>[http://sager-pc.cs.nyu.edu/~huesoft/tracuu/viethan.php?switcher1=0&txtTukhoa=%E5%85%86&Maw=20806&dk=1 Tu dien Han Viet Thieu Chuu]：「''{{lang|vi|(3): triệu, một trăm vạn.}}''」</ref>
| ''(tiada)''
| ''(tiada)''
| "{{lang|vi|một／𠬠}}" dan "{{lang|vi|trăm／𤾓}}" di dalam "{{lang|vi|một triệu／𠬠兆}}" dan "{{lang|vi|một trăm vạn／𠬠𤾓萬}}" adalah morfem asli Vietnam.
|-
| 10,000,000
| {{lang|vi|𨒒兆}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|mười triệu}}
| ''<small>(campuran antara sistem Viet asli dan Sino-Viet)</small>''
| ''<small>(campuran antara sistem Viet asli dan Sino-Viet)</small>''
| "{{lang|vi|mười／𨒒}}" di dalam "{{lang|vi|mười triệu／𨒒兆}}" ialah morfem asli Vietnam.
|-
| 100,000,000
| {{lang|vi|𤾓兆}}
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|trăm triệu}}
| ''<small>(campuran antara sistem Viet asli dan Sino-Viet)</small>''
| ''<small>(campuran antara sistem Viet asli dan Sino-Viet)</small>''
| "{{lang|vi|trăm／𤾓}}" di dalam "{{lang|vi|trăm triệu／𤾓兆}}" ialah morfem asli Vietnam.
|-
| 1,000,000,000
| {{lang|vi|'''秭'''}}<ref>[http://vietnamtudien.org/hanviet/hv_timchu.php?unichar=%E7%A7%AD Hán Việt Từ Điển Trích Dẫn 漢越辭典摘引]：「''Một ngàn lần một triệu là một tỉ 秭 (*). Tức là 1.000.000.000. § Ghi chú: Ngày xưa, mười vạn 萬 là một ức 億, một vạn ức là một tỉ 秭.''」</ref>
| style="background: #CFC;"|{{lang|vi|tỷ}}
| ''(tiada)''
| ''(tiada)''
|
|}
==Rujukan==
| |||