|
| company_type = [[Syarikat awam|Awam]] ([[Bursa Malaysia]]: Proton)
| foundation = 7 Mei 1983
| location =
| location = [[Subang Jaya]] and [[Shah Alam]], [[Selangor|Selangor Darul Ehsan]]<br/>Malaysia
* [[Subang Jaya]], [[Selangor]]
| key_people = Syed Zainal Abidin (Managing Director)
* [[Shah Alam]], [[Selangor]]
* [[Tanjung Malim]], [[ Negeri Perak|Perak]] ▼| key_people = Mohd Khamil Bin Jamil
| industry = [[Automotif]]
| products = [[Kereta]], Bahagian Automotif
| revenue = {{profit}} RM 8.23 billion 2010
| operating_income =
| net_income = {{profit}}RM 260 million 2010
| assets = {{profit}} RM 7.51 billion 2010
| num_employees = 12,000
| parent =
| subsid = [[Lotus Cars|Lotus]]
| homepage = [http://www.proton.com/ www.proton.com]
| footnotes =
}}
[[Fail:2013 Proton Prevé CFE Turbo (Front) in Thailand.JPG|thumbnail|kiri|[[Proton Prevé]], sebuah kereta bertaraf dunia dan keluaran yang terbaharu daripada Proton.]]
'''PROTON''' (singkatan untuk ''Perusahaan Otomobil Nasional Sdn Bhd'') yang ditubuhkan pada [[7 Mei]] [[1983]] dengan modal berbayar sebanyak 150 juta ringgit, merupakan pengeluar [[kereta]] pertama [[Malaysia]]. Penubuhannya merupakan gagasan [[Mahathir bin Mohamad|Dr. Mahathir bin Mohamad]], [[Perdana Menteri Malaysia|Perdana Menteri]] ketika itu, untuk mencapai aspirasi negara menuju ke arah ''perindustrian''. Tugas berat ini disokong oleh [[Perbadanan Industri Berat Malaysia Berhad]] (HICOM), serta rakan-rakan usaha sama dari seberang laut. ▼
▲'''PROTON''' (singkatan untuk ''Perusahaan Otomobil Nasional Sdn Bhd'') yang ditubuhkan pada [[7 Mei]] [[1983]] dengan modal berbayar sebanyak 150 juta ringgit, merupakan pengeluar [[kereta]] pertama [[Malaysia]]. Penubuhannya merupakan gagasan [[Mahathir bin Mohamad|Dr. Mahathir bin Mohamad]], [[Perdana Menteri Malaysia|Perdana Menteri]] ketika itu, untuk mencapai aspirasi negara menuju ke arah ''perindustrian ''. Tugas berat ini disokong oleh [[Perbadanan Industri Berat Malaysia Berhad]] (HICOM), serta rakan-rakan usaha sama dari seberang laut.
Pemegang saham terdiri daripada:
* Perbadanan Industri Berat Malaysia Berhad (70%)
* Mitsubishi Motors Corporation, Jepun (15%)
* Mitsubishi Corporation, Jepun (15%)
Senarai kenderaan/kereta keluaran PROTON adalah seperti berikut: ▼
*'''[[Proton Arena]]''': Sebuah trak utiliti mini yang juga dipanggil sebagai '''Proton Jumbuck''' di [[United Kingdom|UK]] dan [[Australia]]).
Kilang PROTON terletak di:
* [[Kawasan Perindustrian HICOM]], [[Batu Tiga]], 40000 [[Shah Alam]], [[Selangor]].
▲* [[Tanjung Malim]], [[Perak]]
*'''[[Proton Exora]]''': [[Kenderaan Serba Guna|MPV]] pertama Proton ini dilancarkan pada 15 April 2009. Pembangunan model ini bermula daripada sifar dan ia merupakan MPV pertama yang dihasilkan oleh [[Malaysia]].
==Sejarah Proton==
''Perusahaan Otomobil Nasional Sdn Bhd'' ditubuhkan oleh Tun [[Mahathir bin Mohamad|Dr. Mahathir bin Mohamad]] berasaskan idea beliau kepada presiden Mitsubishi semasa lawatan beliau ke Malaysia pada tahun [[1981]]. Kemudian pada bulan Februari [[1982]], satu pasukan projek ditubuhkan di [[Perbadanan Industri Berat Malaysia Berhad (HICOM)]] bagi membuat penyelidikan dan menandatangani perjanjian dengan Mitsubishi.
*'''[[Proton Gen-2]]''': Satu-satunya kereta buatan Malaysia sepenuhnya (termasuk [[chasis ]] dan [[enjin]]) dan merupakan model gantian untuk Proton Wira; dilancarkan pada [[8 Februari]] [[2004]]. ▼==Pertelingkahan dalam Proton==
[[Tengku Mahaleel Tengku Ariff|Tan Sri Tengku Mahaleel Tengku Ariff]] telah ditamatkan kontraknya pada [[25 Julai]] [[2005]], tidak lama selepas beliau menimbulkan isu [[AP]] yang dikeluarkan sehingga menjejaskan pasaran kereta tempatan. Di bawah pengurusan Tengku Mahaleel selama tujuh tahun, Proton telah mampu menambah kapasiti pengeluaran, mengeluar kereta sendiri dan mengumpul keuntungan tunai berjumlah lebih RM4 bilion. Sebanyak RM1.7 bilion daripada jumlah tersebut digunakan untuk membina kilang Proton di Tanjong Malim.
*'''[[Proton Iswara]]''': Merupakan perubahan rupa bagi Proton Saga; dilancarkan pada [[1992]].
Dalam tempoh empat bulan sahaja selepas penamatan kontrak Tengku Mahaleel, kedengaran ura-ura penutupan Proton. Ini adalah sesuatu yang memeranjatkan kerana aset Proton termasuk [[harta tanah]] di Batu 3, [[Shah Alam]] bernilai ber[[bilion]], tidak termasuk [[aliran tunai]] RM4 bilion pastinya lebih daripada mencukupi bagi menampung kos operasi.
*'''[[Proton Juara]]''': Sebuah [[Kenderaan PelbagaiSerba Guna|MPV]] yang ringkas dan kecil berasaskan [[Mitsubishi Town Box ]]. ▼Pada 2006, Proton Holding telah mengumumkan subsidarinya Proton Capital Sdn Bhd telah menandatangani penjualan saham 57.75% dalam MV Agusta yang telah dibeli pada 2004 dengan harga € 1 (RM4.50). Pembelian MV Agusta dilakukan dengan mengetahui bahawa ia mempunyai hutang sebanyak € 230 juta yang ditangguh selama 3 tahun. Penjualan itu menimbulkan reaksi balas daripada Tun Dr Mahathir Mohammad dan bekas pengarah urusan Proton, Tengku Tan Sri Mahaleel Tengku Ariff yang mempersoalkan samada ia dijual secara terbuka yang memungkinkan harga yang lebih mahal didapati.
*'''[[Proton Persona]]''': Dilancarkan pada [[15 Ogos]] [[2007]]. Kereta sedan 1.6 liter ini berasaskan kepada model terdahulu, [[Proton Gen-2]] dengan menampilkan bentuk sedan berbanding Gen-2 dengan bentuk ''hatchback'' . Ia juga mengekalkan enjin 82kW Campro. ▼Selain itu Proton turut dilapurkan mengalami kerugian akibat menjual kereta pada harga potongan yang dianggarkan sekitar RM108 juta. (Berdasarkan 54,000 buah kereta selama 3 bulan X potongan RM2,000 sebuah), yang disifatkan oleh Tengku Mahaleel sebagai kesilapan strategi Proton.{{Cn}}
*'''[[Proton Perdana]]''': Berasaskan [[Mitsubishi Eterna ]], dikeluarkan untuk pasaran kereta mewah pada [[1994]]. ▼▲Senarai kenderaan/kereta keluaran PROTON adalah seperti berikut:
*'''[[Proton ArenaPERT]]''': SebuahMempunyai trakciri utilitiyang minisama yangseperti juga[[Mitsubishi dipanggilLancer sebagaiEvolution]]. '''ProtonModel Jumbuck'''ini dihanya [[Uniteddigunakan Kingdom|UK]]pada Kejohanan danRali [[Australia]]Asia Pasifik (APRC).
*'''[[Proton Prevé]]''': Kereta sedan bertaraf dunia yang dihasilkan oleh Proton sebagai model pengganti kepada [[Proton Persona]]. Model ini dilancarkan pada 16 April 2012 oleh [[Perdana Menteri Malaysia]], YAB Dato' Seri [[Mohd Najib bin Abdul Razak|Haji Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak]]. Proton Prevé merupakan kereta buatan [[Malaysia]] pertama yang berjaya mencapai 5/5 bintang daripada ujian ANCAP di [[Australia]].<ref>{{cite web|last= |first= |url=http://www.ancap.com.au/pdf/516.PDF |title=ANCAP Safety Rating - Proton Prevé (From 2013) {{en icon}}|publisher=ancap.com.au |date= |accessdate=18 Mac 2013}}</ref>
▲*'''[[Proton Gen-2]]''': Satu-satunya kereta buatan Malaysia sepenuhnya (termasuk [[chasis]] dan [[enjin]]) dan merupakan model gantian untuk Proton Wira; dilancarkan pada [[8 Februari]] [[2004]].
*'''[[Proton IswaraPutra]]''': MerupakanSport perubahancoupé rupadua-pintu bagiberpandukan Proton[[Mitsubishi Saga;Lancer#Generasi dilancarkankelima|Mitsubishi pada [[1992Mirage/Asti/Lancer]].
*'''[[Proton Saga]]''': Merupakan model pertama, berasaskan model Mitsubishi Lancer Fiore. Ia dibangunkan buat pertama kali di [[Shah Alam]] pada bulan [[September]] [[1985]]. Proton Saga ke -100,000 telah dikeluarkan pada [[Januari]] [[1989]]. Model generasi kedua Proton Saga dikeluarkan pada [[Januari]] [[2008]] dengan reka bentuk serba baru rekaan Proton sendiri serta menggunakan [[enjin Campro]] IAFM 1.3L. ▼▲*'''[[Proton Juara]]''': Sebuah [[Kenderaan Pelbagai Guna|MPV]] yang ringkas dan kecil berasaskan [[Mitsubishi Town Box]].
▲*'''[[Proton Persona]]''': Dilancarkan pada [[15 Ogos]] [[2007]]. Kereta sedan 1.6 liter ini berasaskan kepada model terdahulu, [[Proton Gen-2]] dengan menampilkan bentuk sedan berbanding Gen-2 dengan bentuk ''hatchback''. Ia juga mengekalkan enjin 82kW Campro.
▲*'''[[Proton Perdana]]''': Berasaskan [[Mitsubishi Eterna]], dikeluarkan untuk pasaran kereta mewah pada [[1994]].
**'''Proton Perdana V6''': Versi V6 untuk Proton Perdana dengan pengubahsuaian kit.
*'''[[Proton PERTSatria]]''': MempunyaiHatchback ciri3-pintu yangberpandukan sama seperti [[Mitsubishi Lancer Evolution III]]. Model ini hanya digunakan pada Kejohanan Rali Asia Pasifik (APRC)Mirage/Colt.
*'''[[Proton Putra]]''': Sport Coupe 2 pintu berpandukan [[Mitsubishi Mirage/Asti]].
**'''Proton Satria GTIGTi''': Hatchback sport 3 -pintu. Merupakan percubaan Proton untuk mengeluarkan versi sport danuntuk market hatchback berkuasa tinggi. Amat popular di [[Malaysia ]] dan mempunyai pengikut yang ramai di [[Australia ]]. Enjin berkuasa 4 -silinder 1.8 liter DOHC. ▼▲*'''[[Proton Saga]]''': Merupakan model pertama, berasaskan model Mitsubishi Lancer Fiore. Ia dibangunkan buat pertama kali di [[Shah Alam]] pada bulan [[September]] [[1985]]. Proton Saga ke 100,000 telah dikeluarkan pada [[Januari]] [[1989]]. Model generasi kedua Proton Saga dikeluarkan pada [[Januari]] [[2008]] dengan reka bentuk serba baru rekaan Proton sendiri serta menggunakan [[enjin Campro]] IAFM 1.3L.
*'''[[Proton Satria Neo]]''': Merupakan rekaan asli Proton yang menggantikan Proton Satria generasi pertama. Ia dilancarkan pada [[16 Jun]] [[2006]] dan dilengkapi dengan [[enjin Campro]] 1.6L dan 1.3L.
*'''[[Proton Satria]]''': Hatchback 3 pintu berpandukan [[Mitsubishi Mirage/Colt]].
▲**'''Proton Satria GTI''': Hatchback sport 3 pintu. Merupakan percubaan Proton untuk mengeluarkan versi sport dan market hatchback berkuasa tinggi. Amat popular di Malaysia dan mempunyai pengikut yang ramai di Australia. Enjin berkuasa 4 silinder 1.8 liter DOHC.
**'''Proton Satria R3''': Merupakan versi terhad spek perlumbaan untuk Satria dengan hanya dikeluarkan sebanyak 150 unit. Merangkumi kerangka chasis ringan dan enjin ubahan.
**'''Proton Satria Neo''': Merupakan versi terbaru keluaran Proton. Ia dilancarkan pada [[16 Jun]] [[2006]] dan didatangkan dalam 1.6L dan 1.3L dengan enjin Campro. Ia dijangka mengambil kembali pasaran jualan kereta Proton sebanyak 40%.
*'''[[Proton Savvy]]''': Dilancarkan pada [[8 Jun]] [[2005]]. Merupakan kereta kompak 5 -pintu dengan 1,200 cc, model gantian untuk [[Proton Tiara]]. Tetapan standard keretaKereta ini menerima [[enjin]] dan kotak gear semi-otomatik dari [[Renault]].
*'''[[Proton Tiara]]''': Merupakan kereta kompak berasaskan [[Citroën AX]] AX, direka dibawahdi bawah lesen Proton dari [[1996]] hingga [[2000]].
*'''[[Proton Waja]]''': Juga dipanggil '''Proton Impian''' di [[Eropah]], ia merupakan kereta Proton yang pertama direka sendiri. Tetapi, chasisChasis kereta diambil dan direka berpandukan chasis daridaripada [[Mitsubishi dan [[Volvo S40 generasi pertama]] serta (melainkan varian 1,800 cc, dimana dibangunkandibekalkan dengan menggunakan [[enjin]] [[Renault]]). Asalnya model Proton Waja 1.6 menggunakan [[Enjin Mitsubishi Orion|enjin 4G18]] yang turut digunakan oleh [[Mitsubishi Lancer]] model tahun 2000 tetapi kemudian ia mula menggunakan [[enjin Campro]] pada tahun 2006. Pada tahun 2008, enjin Campro pada Proton Waja turut dilengkapi teknologi [[pemasaan injap boleh laras]] [[Enjin Campro|Campro CPS]].
*'''[[Proton Wira]]''': Juga dikenali sebagai '''Proton Persona''' di beberapa pasaran luar negara,; ia telah diperkenalkan pada [[1993]] berasaskan [[Mitsubishi]] [[Lancer#Generasi kelima|Mitsubishi Lancer|Mirage/Asti/Lancer]]/Colt. Telah terjual sebanyak 220,000 unit diantaradi antara [[1996]] dan [[1998]]. VersiModel ini amat popular di [[Malaysia]].
*'''[[Proton Exora]]''': MPV pertama Proton ini dilancarkan pada 15 April 2009. Ia menggunakan [[enjin Campro]] CPS 1.6L yang menghasilkan 125 kuasa kuda/6750rpm dan 150Nm of tork/4000rpm, memberikan kelajuan maksimum 165 km/j dan penggunaan bahan api 7.2 L/100 km. Exora dianugerahkan 4 bintang dalam penarafan EuroNCAP selepas 32 buah Exora dihantar menjalani ujian perlanggaran di pusat ujian perlanggaran Applus+ IDIADA di Sepanyol. Selain itu, Exora turut dianugerahkan penarafan 4 bintang oleh program penilaian MyVAP. Salah satu daripada ciri utama yang membolehkan penarafan tersebut dicapai ialah melalui penggunaan keluli tegangan bagi kerangka badan, memberikan kestabilan yang lebih baik serta penyerapan kesan perlanggaran yang lebih baik semasa kemalangan. Bar impak tepi juga dipasang bagi mengukuhkan kerangka pintu serta bagi menyerap kesan perlanggaran dari arah tepi.
*'''[[Proton Prevé]]''': (nama kod dikenali sebagai P3-21A) adalah kereta padat yang dibuat oleh Proton sebagai model pengganti bagi Proton Persona. Model ini dilancarkan pada 16 April 2012 oleh Perdana Menteri Malaysia, YAB Dato' Sri Haji Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak.
* [[7 Mei]] [[1983]]: Penubuhan PROTON.
* [[27 Jun]] 1984: Pengumumam nama model bagi kereta nasional ( [[Proton Saga ]]). ▼* [[23 Mei]] 1983: Upacara menandatangani:
** Perjanjian usahasama;
** Perjanjian bantuan teknikal;
** Perjanjian pinjaman;
** Kontrak untuk bekalan dan pembinaan loji pembuatan kereta;
** Kontrak untuk bekalan bungkusan KD dan alatganti.
* [[25 Jun]] [[1984]]: Menandatangai perjanjian kakitangan.
▲* [[27 Jun]] 1984: Pengumumam nama model bagi kereta nasional (Proton Saga).
* [[1 Ogos]] 1984: Pemasangan peralatan/jentera bermula.
* [[29 Oktober]] 1984: Penilaian bersama prototaip pengeluaran untuk mendapat pengesahan dan persetujuan.
* [[1 Disember]] 1984: Berpindah ke pejabat baru di Loji, [[Shah Alam]].
* [[26 Januari]] [[1985]]: Pemasangan mesin pembentuk dirasmikan oleh YBM [[Tengku Razaleigh Hamzah]], [[Menteri Perdagangan dan Perindustrian]].
* [[18 April]] 1985: Percubaan pengeluaran kereta pertama selesai.
* [[1 Julai ]]1985: Permulaan pengeluaran komersial [[Proton Saga]].
* [[9 Julai]] 1985: Pembukaan rasmi kilang kereta nasional dan pelancaran Proton Saga oleh YAB Dato' Seri Dr. [[Mahathir bin Mohamad]], [[Perdana Menteri Malaysia]].
* [[1 September]] 1985: Pelancaran pasaran oleh [[Edaran Otomobil Nasional Sdn Bhd]] (EON).
* [[15 Januari]] [[1986]]: Pengeluaran ke-10,000 unit Proton Saga.
* [[26 Februari]] [[2005]]: Perasmian kilang Proton kedua di [[Tanjung Malim]] oleh Perdana Menteri, Dato' Seri [[Abdullah Ahmad Badawi]].
* [[25 Julai]] [[2005]]: Tan Sri Tengku Mahaleel Tengku Ariff ditamatkan kontrak sebagai Pengarah dan Ketua Pegawai Eksekutif Proton.
* [[29 November]] 2005: Proton Holdings Bhd. hari ini mengumumkan pelantikanmelantik [[Syed Zainal Abidin Syed Mohd. Tahir]] sebagai Pengarah Urusan baru syarikat kereta nasional itu, berkuat kuasa 1 Januari [[2006]]baharu.
* [[2 Ogos]] [[2008]]: Pengeluaran kereta Proton yang ke -3 juta.
* [[17 April]] [[2012]]: Kereta [[Proton PrevePrevé]] dirasmikan oleh YAB Dato' Seri [[Mohd_Najib_bin_Abdul_RazakMohd Najib bin Abdul Razak|Haji Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak]], [[Perdana Menteri Malaysia]].
== Rujukan ==
{{Reflist|1|refs=
}}
== Pautan luar ==
[[Kategori:Pengeluar kereta]]
[[Kategori:PROTON| ]]
[[Kategori:Syarikat Malaysia]]
| 