Korea Selatan: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
k deadlink fix: content removed from google cache, found on web archive |
26 Ramadan (bincang | sumb.) k Kemaskan |
||
Baris 1:
{{Infobox country
|native_name={{lang|ko|대한민국}} <br />{{lang|ko|大韓民國}}
|conventional_long_name=Republik Korea<br><big>ريڤوبليك كوريا
|common_name=Korea Selatan
|image_flag=Flag of South Korea.svg
Baris 65:
|HDI={{increase}} 0.877<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2010|year=2010|publisher=Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu|accessdate=5 November 2010}}</ref>
|HDI_rank=ke-12
|HDI_category=<span style="color:#090;">amat tinggi</span>
|Gini=31.3<ref name=ciagini>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html Gini index] CIA World Fact Book</ref>
Baris 118 ⟶ 117:
{{utama|Sejarah Korea Selatan}}
Walaupun dirancangkan supaya negara Korea kekal bersatu mengikut [[Perisytiharan Kaherah]] 1943, namun timbulnya persengketaan antara [[Kesatuan Soviet]] dan Amerika Syarikat dalam [[Perang Dingin ]]<nowiki/>menyebabkan penubuhan dua kerajaan berasingan yang mengamalkan [[ideologi]] berbeza hingga [[Pembahagian Korea|Korea berpecah]] kepada dua entiti politik pada tahun 1948
Pada 25 Jun 1950, Korea Utara menyerang Korea Selatan lalu mencetuskan [[Perang Korea]], iaitu pertempuran besar pertama dalam Perang Dingin. Ketika itu, [[Kesatuan Soviet]] memulaukan [[Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu]] (PBB), sekaligus menyerahkan hak [[veto]]nya. Ini membolehkan PBB campur tangan dalam perang saudara apabila nampaknya tentera Korea Utara yang lebih kuat bakal menyatukan seluruh negara. Korea Utara disokong Kesatuan Soviet dan China, apatah lagi mendapat bantuan [[Tentera Pembebasan Rakyat|askar China]]. Setelah lama berperang sehingga melibatkan nyawa 2.5 juta orang<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/322419/Korean-War Korean War (1950–53)]. Britannica Online Encyclopedia.</ref> (termasuk orang awam) di utara dan selatan, peperangan ini akhirnya menemui kebuntuan. Gencatan senjata 1953 yang tidak ditandatangani oleh Korea Selatan memecahkan semenanjung di sepanjang [[Zon Bebas Tentera Korea|zon bebas tentera]] pada selarian ke-38 Utara. Disebabkan kedua-dua pihak tidak menandatangani sebarang perjanjian damai, Korea Utara dan Selatan sebenarnya masih berperang.▼
▲Pada 25 Jun 1950, Korea Utara menyerang Korea Selatan lalu mencetuskan [[Perang Korea]], iaitu pertempuran besar pertama dalam Perang Dingin. Ketika itu, [[Kesatuan Soviet]] memulaukan [[Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu]] (PBB), sekaligus menyerahkan hak [[veto]]nya. Ini membolehkan PBB campur tangan dalam perang saudara apabila nampaknya tentera Korea Utara yang lebih kuat bakal menyatukan seluruh negara. Korea Utara disokong Kesatuan Soviet dan China, apatah lagi mendapat bantuan [[Tentera Pembebasan Rakyat|askar China]]. Setelah lama berperang sehingga melibatkan nyawa 2.5 juta orang<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/322419/Korean-War Korean War (1950–53)]. Britannica Online Encyclopedia.</ref> (termasuk orang awam) di utara dan selatan, peperangan ini akhirnya menemui kebuntuan. Gencatan senjata 1953 yang tidak ditandatangani oleh Korea Selatan memecahkan semenanjung di sepanjang [[Zon Bebas Tentera Korea|zon bebas tentera]] pada selarian ke-38 Utara. Disebabkan kedua-dua pihak tidak menandatangani sebarang perjanjian damai, Korea Utara dan Selatan sebenarnya masih berperang.
[[Fail:Gangnam-gu, Seoul, South Korea - February 2009.jpg|thumb|Pemandangan daerah Gangnam di [[Seoul]] (2009)]]Pada tahun 1960, [[Revolusi 19 April|pemberontakan mahasiswa]] ("Revolusi 4.19") menyebabkan peletakan jawatan Presiden [[Syngman Rhee]] yang autokratik. Ini disusuli oleh sewaktu ketidakstabilan politik yang dipecahkan oleh [[Majlis Agung Pembinaan Semula Negara|rampasan kuasaoleh]] Jeneral [[Park Chung-hee]] ("kudeta 5.16") ke atas kerajaan yang lemah dan tidak berkesan pada tahun berikutnya. Park mengambil alih jawatan presiden sehingga beliau dibunuh pada tahun 1979. Sepanjang pemerintahan Jeneral Park, Korea Selatan menyaksikan [[Pengindustrian berorientasi eksport|ekonomi berkembang pesat atas dorongan eksport]] walaupun berdepan dengan penindasan politik yang teruk.
Selepas pembunuhan Park, Korea Selatan sekali lagi dilanda pergolakan politik, kerana semua ketua pembangkang yang ditindas sebelum ini berkempen untuk merebut jawatan presiden, tetapi hasrat mereka dipatahkan oleh [[Kudeta 12 Disember]] 1979 oleh Jeneral [[Chun Doo-hwan]]. Selepas merampas kuasa, Chun Doo-hwan bercadang untuk bangkit untuk berkuasa dengan beberapa langkas. Pada 17 Mei 1980, Chun Doo-hwan memaksa Jemaah Menterinya untuk meluaskan pemerintahan tentera ke seluruh negara, yang sebelum ini terkecuali Pulau Jeju. Pemerintahan tentera ini menutup universiti, mengharamkan kegiatan politik dan mengehadkan lagi kebebasan akhbar. Pada hari itu juga, Chun menyandang jawatan presiden, kemudian tercetusnya tunjuk perasaan seluruh negara yang menuntut [[demokrasi]], khususnya bandar [[Gwangju]], di mana Chun menghantar angkatan khas untuk bertindak keras terhadap [[Gerakan Pendemokrasian Gwangju]].<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/752055.stm Flashback: The Kwangju massacre], 2000-05-17.</ref>
| |||