Malaysia: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Kuala Kangsar juga bandar utama |
k fixing dead links |
||
Baris 121:
Zaman kemerdekaan awal menyaksikan kemuncak [[Konfrontasi Indonesia-Malaysia|"Konfrontasi" dengan Indonesia]] kerana pembentukan Malaysia, pengunduran diri [[Singapura]] pada tahun 1965,<ref>Singapore Statutes Online: [http://statutes.agc.gov.sg/non_version/cgi-bin/cgi_getdata.pl?actno=1997-REVED-INDEP&segid=888373490-000012#888373490-000012 Proclamation on Singapore]</ref> dan [[Peristiwa 13 Mei|rusuhan antara kaum]] pada tahun 1969.<ref name="TIME Art">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,828327,00.html "Malaysia: The Art of Dispelling Anxiety"], ''Time'', New York, 27 Ogos 1965.</ref><ref name="Race war">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,900859,00.html "Race War in Malaysia"], ''Time'', New York, 23 Mei 1969.</ref> Selepas peristiwa 13 Mei itu, [[Dasar Ekonomi Baru]] diperkenalkan oleh [[Perdana Menteri Malaysia|Perdana Menteri]] [[Tun Abdul Razak]], dengan tujuan meningkatkan penguasaan ekonomi negara oleh [[bumiputera]] ("orang peribumi", termasuk orang Melayu dan sewajarnya orang asli dan pribumi lain) berbanding kaum-kaum lain. Oleh itu, Malaysia terpaksa menanggung imbangan politik etnik yang rumit, dengan sistem kerajaan yang cuba menggabungkan pembangunan ekonomi keseluruhan dengan dasar politik dan ekonomi yang memupuk penyertaan sama-rata semua kaum.<ref name="New Economic Policy">[[Jomo Kwame Sundaram]]. [[United Nations Research Institute For Social Development|UNRISD]] [http://www.unrisd.org/80256B3C005BCCF9/(httpPublications)/A20E9AD6E5BA919780256B6D0057896B?OpenDocument&panel=seriespapers The New Economic Policy and Interethnic Relations in Malaysia].</ref>
Ketika negara dipimpin oleh [[Mahathir bin Mohamad|Tun Mahathir bin Mohamad]], Malaysia menikmati pertumbuhan ekonomi sepanjang [[1980-an]] dan [[1990-an]]<ref>Anthony Spaeth. [http://web.archive.org/web/20040208195939/http://www.time.com/time/asia/2003/mahathir/mahathir961209.html "Bound for Glory"], ''Time'', New York, 9 Disember 1996.</ref>, meskipun disampuk oleh kemelesetan pasaran harta pada tahun 1985-86,<ref>'''[[Euromoney]]'''; ''Property: A Steep Climb with a Gentle Descent'', Aug 1992</ref>. Ketika ini, Malaysia beralih dari ekonomi berasaskan pertanian kepada ekonomi berasaskan perindustrian yang termasuk komputer dan barangan elektronik pengguna. Pada masa yang sama, wajah bumi Malaysia berubah kerana bangkitnya berbilang-bilang projek mega, antaranya [[Menara Berkembar Petronas]] (yang mencapai taraf bangunan komersil tertinggi di dunia sebaik sahaja siap dibina), [[Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur]], [[Projek Lebuhraya Utara Selatan]], [[Litar Antarabangsa Sepang]], [[Koridor Raya Multimedia]], [[empangan hidroelektrik Bakun]] dan pusat pentadbiran persekutuan baru, iaitu [[Putrajaya]]. Pada akhir 1990-an, Malaysia digegarkan oleh [[Krisis Kewangan Asia 1997|krisis kewangan Asia]] dan kemelut politik ekoran pelucutan jawatan Timbalan Perdana Menteri, Dato' Seri [[Anwar Ibrahim]].<ref>Anthony Spaeth. [http://www.time.com/time/asia/asia/magazine/1998/980914/cover1.html "He's the Boss"], ''Time Asia'', Hong Kong, 14 September 1998.</ref> Pada November 2007, Malaysia digemparkan lagi oleh dua acara tunjuk perasaan anti-kerajaan yang mendakwa anasir rasuah dan perselisihan dalam sistem ekonomi Malaysia yang memihak kepada parti pemerintah, [[Barisan Nasional]] yang menguasai Malaysia sejak merdeka pada tahun 1957.<ref>
{{cite web
|url=http://asiasentinel.com/index.php?option=com_content&task=view&id=863&Itemid=31
Baris 260:
[[Fail:Location map Malaysia Borneo.png|thumb|right|500px|Persempadanan Malaysia di Pulau [[Borneo]].]]
[[Fail:Kota kinabalu peak.jpg|thumb|left|Pemandangan dari puncak Low, puncak tertinggi di [[Gunung Kinabalu]]. ]]
Malaysia adalah [[Senarai negara mengikut populasi|negara ke-43 teramai penduduk]] dan [[Senarai negara mengikut jumlah keluasan|negara ke-66 terluas]] di dunia dengan tanah seluas 329 847 kilometer persegi (127,350 batu persegi). <ref name="CIA Fact Book"/> yang diduduki 28 juta orang. Malaysia bersempadan dengan [[Thailand]], [[Indonesia]] dan [[Brunei]] di kawasan daratan<ref name="CIA Fact Book" /> manakala bersempadan dengan [[Singapura]], [[Indonesia]] dan [[Filipina]] di seberang laut.<ref>{{cite web|author=The Earthtimes |url=http://www.earthtimes.org/articles/news/339542,gunboats-philippine-border-patrol.html |title=US donates four gunboats to Philippine border patrol | Earth Times News |publisher=Earthtimes.org |date=2010-08-16 |accessdate=2010-10-17}}</ref> Sempadan darat kini ditentukan oleh ciri-ciri geografi seperti [[Sungai Perlis]], [[Sungai Golok]] dan [[Terusan Pagalayan]]. Walau bagaimanapun, sempadan laut pula masih mengalami pertikaian.<ref name="CIA Fact Book"/> [[Tanjung Piai]] yang terletak di negeri selatan [[Johor]] merupakan titik paling selatan di tanah besar Asia.<ref>Leow Chiah Wei. Travel Times. [http://web.archive.org/web/20070703124222/http://www.nst.com.my/Weekly/Travel/article/TravelTips/20050718145301/Article/index_html "Asia's southernmost tip"], ''New Straits Times'', Kuala Lumpur, 18 Julai 2005.</ref><ref>Sager Ahmad. Travel Times. [http://web.archive.org/web/20030822193354/http://www.emedia.com.my/Weekly/TravelTimes/Friday/Frontpage/20030627112206/recent_article Tanjung Piai, the End of Asia], ''New Straits Times'', Kuala Lumpur, 27 Jun 2003.</ref> [[Selat Melaka]] yang terletak di antara [[Sumatera]] dan [[Semenanjung Malaysia]] dikatakan sebagai laluan perkapalan terpenting di dunia.<ref>Andrew Marshall. [http://web.archive.org/web/20060901014041/http://www.time.com/time/asia/2006/journey/strait.html "Waterway to the World"], ''Time Asia'', Hong Kong, 31 Julai 2006.</ref>
Walaupun dipisahkan oleh [[Laut China Selatan]], namun Malaysia Barat ([[Semenanjung Malaysia]]) dan Malaysia Timur ([[Sabah]] dan [[Sarawak]]) agak serupa dari segi ciri-ciri geografi, iaitu kenaikan dari dataran pantai ke gunung bukit di pedalaman.<ref name="CIA Fact Book"/> [[Semenanjung Malaysia]] dengan kepanjangan 740 kilometer (460 batu) dari utara ke selatan manakala lebar maksimumnya adalah 322 kilometer (200 batu).<ref name="Swee-Hock">[http://books.google.com.ph/books?id=e4Yp2QJNVWgC&printsec=frontcover&dq=peninsula+malaysia+population&source=bl&ots=Fau-2PiEHu&sig=eOmot1pY3olg35ugzFVMpKS2Grs&hl=en&ei=fuq7TN2DNonWvQOm9unzDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CE8Q6AEwBw#v=onepage&q=peninsula%20malaysia%20population&f=false The population of Peninsular Malaysia] by Swee-Hock Saw, pages 1-2</ref> Semenanjung ini terbahagi kepada pantai timur dan barat yang dipisahkan oleh [[Banjaran Titiwangsa]] yang berhutan tebal dan bertanah [[granit]]. Banjaran inilah yang menjadi punca sebilangan sistem sungai di Semenanjung.<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/358619/Main-Range |title=Main Range (mountains, Malaysia) |publisher=Britannica.com |date= |accessdate=2010-10-01}}</ref> Garis tepi lautnya berukuran kira-kira 1 931 kilometer (1 200 batu) panjangnya, namun kebanyakkan pelabuhan di kawasan semenanjung ini terdapat di pantai barat.<ref name="Swee-Hock"/>
| |||