Wikipedia

China (kawasan): Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
KLITE789 (bincang | sumb.)
17,150 suntingan
Hytar (bincang | sumb.)
69 suntingan
k mudah→ringkas
Baris 5:
[[image:ROCflagBrappy.jpg|thumb|Bendera [[Republik China]] di depan jalan komersial sibuk di[[Taipei]].]]
 
'''China''' ([[Tulisan Cina Tradisional]]: 中國, [[Tulisan Cina MudahRingkas]]: 中国, [[pinyin]]: ''Zhōngguó'' Wade-Giles: ''Chung-kuo'') merujuk beberapa negeri, negara dan budaya yang telah wujud selama kira-kira 3,500 tahun di [[Asia Timur]]. China yang wujud pada hari ini dikenalpasti wujud sebagai suatu [[tamadun]],[[negeri]] atau [[negara]] ataupun beberapa tamadun, negeri atau negara yang berkecempung di tempat yang sama.
 
Dengan kewujudan ia sebagai salah suatu entiti yang [[sejarah dunia|paling lama]] wujud di permukaan dunia ini dan pengamalan salah satu daripada sistem tulisan paling lama di dunia [[Sejarah China]] seringkali dikarekterkan sebagai satu yang dipenuhi nostalgia divisi dan penggabungan semula diantara masa-masa [[peperangan]] atau [[keamanan]], dan [[penukaran dinasti]] yang ganas. Keluasan kawasan [[negara]] ini berkembang daripada satu titik tolak punca di [[Kawasan Rata Utara China]], dan keberkesanan/kelajuannya bergantung kepada nasibnya untuk menelan kawasan-kawasan [[Asia Timur|timur]], [[Asia Timurlaut|timur laut]] dan [[Asia Tengah]]. Selama beberapa abad lamanya, [[Empayar China]] juga merupakan antara tamadun yang termaju di dunia dan pusat pengaruh Asia timur dengan kesan kuat yang masih dirasai pada hari ini.
 
Menjelang abad ke 19 dan 20, pengaruh politik, ekonomi dan ketenteraan China jatuh pada masa yang sama kuasa-kuasa Barat dan Jepun muncul sebagai kuasa baru dunia. Semi-Kolonisme muncul di sesetengah kawasan-kawasan China pada akhir abad ke 19 dengan pengambilan Hong Kong oleh British, Macau oleh Portugis dan Taiwan oleh Belanda dan Sepanyol. [[Empayar Jepun]] juga meceroboh China pada [[Perang Dunia II]]. [[Empayar China]] musnah dengan penubuhan [[Republik China]] pada tahun [[1912]] oleh [[Sun Yat-sen]]. Kendatipun begini, empat dekad yang berlalu selepas itu menampakkan kegagalan negara baru ini mempertahankan dirinya diserang [[pemberontak]], [[Perang China-Jepun II]], dan [[Perang Saudara China]] dimana ahli [[Kuomintang]] nasionalis terpaksa bertempur dengan [[Parti Komunis China]] ''Gongchandang''.
Baris 17:
==="Zhongguo"===
[[Image:Belvedere of the God of Literature, Summer Palace.jpg|thumb|200px|right|[[Istana Musim Panas]] atau ''Yihe Yuan'' di Beijing, China.]]
China dipanggil ''Zhongguo'' dalam Bahasa China Mandarin ([[Tulisan Cina MudahRingkas|MudahRingkas]]: 中国, [[Tulisan Cina Tradisional|Tradisional]]: 中國; juga [[Tulisan Rumi|dirumikan]] sebagai ''Jhongguo'' atau ''Chung-kuo''), yang biasanya diterjemahkan sebagai "Negara Tengah", tetapi juga boleh diterjemah sebagai "Negeri Pusat" atau "Negara Pusat". ''Zhong'' (中) bermaksud "tengah" atau "pusat" manakala ''guo'' (国 atau 國) bermaksud "negara" atau "negeri", merujuk kepada dakwaan yang China merupakan negara yang berada ditengah "kawasan yang diketahui dunia" dan dikelilingi oleh negara-negara yang berstatus rendah lain yang memberi penghormatan [[bunga emas]].
Gelaran ini tidak digunapakai disepanjang sejarah kewujudan China, dan membawa beberapa takrifan yang positif serta negatif terhadap penggunaannya, merangkumi [[chuvanis Han|ideologi]], politik dan budaya. Negeri-negeri pada awal sejarah China tidak dipanggil "Zhongguo". Semasa [[Waktu Musim Bunga dan Musim Luruh]], ia hanya digunakan untuk merujuk negeri-negeri yang berketurunan daripada [[Dinasti Zhou Barat]] di lembah sungai [[Huang He]] dan tidak termasuk negeri-negeri lain yang wujud pada ketika itu juga, seperti negeri [[Qin]] dan [[Chu]]. Orang Cina dengan ini menanggap negara mereka sebagai suatu yang berasingan dari segi budaya dan politik daripada negara-negara sekelilingnya, suatu konsep yang terus wujud sehingga [[Dinasti Qing]], sekalipun sewaktu keluasannya ia menelan pengaruh asing yang dijumpainya.
Baris 170:
Para orang China telah mencipta pelbagai [[instrumen muzik]] seperti [[zheng]], [[xiao]] dan [[erhu]], yang telah berkembang penggunaan mereka di sebanjang [[Asia Timur]] dan [[Asia Tenggara|tenggara]] khususnya di kawasan pengaruh China. Alat muzik [[Alat muzik sheng|sheng]] adalah asas bagi pelbagai alatan muzik "free-reed" Barat.
 
[[Tulisan China]] mempunyai pelbagai variasi dan cara penulisan sepanjang sejarah China, dan telah [[Tulisan China MudahRingkas|"disimplifikasikandiringkaskan"]] pada pertengahan abad ke 20 an. [[Kaligrafi China]] merupakan seni yang tinggi statusnya di China, lebih tinggi daripada [[melukis gambar]] dan [[muzik]] sekalipun. Disebabkan kaligrafi disamakan pengunaannya dengan seorang pegawai kerajaan yang terpelajar, ia menjadi komersial dan para tulisan mereka menjadi [[barang berharga]].
 
Variasi dan keindahan landskap China merupakan sumber inspirasi lukisan-lukisan China yang agong. Lihat [[Lukisan China]] untuk mengetahui dengan lebih lanjut.
Baris 209:
==Lain-lain==
* [[Konfusiusme]]
* [[senaraiSenarai topik berkaitan China]]
* [[nagaNaga China]]
* [[namaNama China]]
* [[Bahasa Cina]]
* [[nationalisNationalis China]], budaya, sejarah, dan teori politik, pergerakan dan kepercayaan terhadap penggabungan semua orang China dalam satu negara yang berkarekterkan China.
* [[Alam sekitar China]]
* [[perikananPerikanan Cormorant]]
* [[pandaPanda besar]]
* [[imperialismeImperialisme di Asia]]
* [[sejarahSejarah ketenteraan di China]]
* [[orangOrang China luaran]]
* [[setemSetem dan sejarah pos China]]
* [[hargaHarga teh di China]]
* [[wanitaWanita Shanghai]]
* [[Senarai pertempuran China]]
 
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/China_(kawasan)"