Wikipedia

Puting beliung: Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Kururubot (bincang | sumb.)
Bot
242,781 suntingan
k Link FA & GA kini dikendalikan oleh Wikidata
Jeluang Terluang (bincang | sumb.)
9,508 suntingan
kTiada ringkasan suntingan
Baris 7:
Kebanyakan puting beliung mempunyai angin selaju 175&nbsp;km/j atau kurang, dengan lebar 250&nbsp;kaki (75&nbsp;meter), dan bergerak beberapa kilometer sebelum "lenyap". Walau bagaimanapun, sesetengah puting beliung mempunyai angin selaju 480&nbsp;km/j, dengan lebar lebih daripada (1.6&nbsp;km), dan boleh bergerak melebihi 100&nbsp;kilometer.<ref name="fastest wind"> {{cite web| url = http://cswr.org/dow/DOW.htm| title = Doppler On Wheels| accessdate = 2006-12-29| author=[http://cswr.org/ Pusat Kaji Cuaca]| year = 2006}}</ref><ref name="widest tornado">{{cite web| url = http://www.crh.noaa.gov/oax/archive/hallam/hallam.php| title = Puting beliung Hallam Nebraska | accessdate = 2006-09-08| author = Omaha/Valley, Pejabat Ramalan cuaca NE | date = 2005-10-02}}</ref><ref name="SPC FAQ"> {{cite web| url = http://www.spc.noaa.gov/faq/tornado| title = Soalan-soalan lazim puting beliung dalam talian| accessdate = 2006-09-08| last = Edwards| first = Roger| date = 2006-04-04| publisher = [[Pusat Ramalan Taufan]]}}</ref>
 
Puting beliung seringkali terjadi semasa hujan ribut petir angin kuat dan mendatangkan banyak kemusnahan kepada apa-apa sahaja yang disentuhnya. Saban tahun, ada nyawa yang terkoban akibat puting beliung.
 
== Bagaimana puting beliung berlaku ==
{{Weather nav}}
Puting beliung boleh terjadi hasil aktiviti di dalam awan [[awan kumulonimbus]] yang besar semasa [[ribut petir]] dahsyat. Puting beliung juga boleh berlaku bersama [[taufan]]. Dalam kebanyakan ribut petir yang berlaku di dunia, udara panas naik membawa wap air dan membentuk awan kumulonimbus dan hujan membawa udara sejuk ke bawah pada tempat yang sama, oleh itu angin ribut kencang tidak terbentuk. Tetapi sesetengah ribut petir pula menghasilkan angin kencang di dalam awan akibat turun naik udara panas dan sejuk secara serentak serta turun naik udara panas dan sejuk yang tidak berlaku pada tempat yang sama, dikenali sebagai fenomena angin ricih. Sekiranya angin ricih kencang tersebut berubah bentuk daripada melintang di dalam awan kepada menegak, angin kencang berbentuk corong akan terbentuk dan pusaran angin berbentuk corong tersebut dikenali sebagai puting beliung.{{Fakta}}
 
== Kemusnahan dan lokasi berlakunya puting beliung ==
Puting beliung dikategori mengikut [[Skala Fujita]], daripada '''F0''' sehingga '''F5'''. F0 mempunyai kelajuan angin paling rendah manakala F5 mempunyai kelajuan angin paling tinggi.
 
[[Amerika Syarikat]] adalahialah negara yang paling banyak mengalami bencana puting beliung tetapi ini tidak bermakna negara-negara lain tidak akan mengalami bencana ini. Puting beliung boleh terjadi di mana-mana tempat di dunia termasuklah Malaysia. Kawasan yang paling kerap dilanda ribut petir di Amerika Syarikat ialah di kawasan lembangan yang dilindungi [[Banjaran Rocky]] dan [[Banjaran Appalachian]]. Kawasan tersebut dikenali sebagai Lembah Puting Beliung ''(Tornado Alley)''.
 
Puting beliung amat sukar diramal dan ia hanya dapat diramalkan apabila titik tekanan rendah di dalam awan kumulonimbus dikesan oleh radar Doppler. Akibatnya, penduduk di kawasan yang diramalkan akan dilanda puting beliung hanya mempunyai masa yang sangat terhad untuk pergi ke tempat perlindungan.
 
== Senarai peristiwa puting beliung terdahsyat yang pernah di rekodkandirekodkan di dunia ==
# Puting beliung Natchez (7 Mei 1840) - Fenomena berlaku meliputi daerah [[Concordia]], [[Parish]], [[Louisiana]], [[Adams County]] dan [[Mississippi]], [[Amerika Syarikat]]. Sebahagian kematian jiwa direkodkan berlaku di [[Sungai Mississippi]]. Walaupun angka kematian rasmi seramai 269 orang, namun pihak penyelamat mengganggar jumlah kematian jauh lebih tinggi.
# Puting beliung St. Louis (27 Mei 1896) - Malapetaka telah meragut sekurang-kurangnya 137 orang. Bandar [[St. Louis]], [[Amerika Syarikat]] dilaporkan terjejas teruk. Kompleks beli-belah, rumah, kedai-kedai kaki lima, hospital, keratakereta api dan gereja digambarkan hilang dalam tempoh begitu singkat.
# Puting beliung Tri-State (18 Mac 1925) - Sekitar tempoh tiga jam lebih, puting beliung ini telah mengorbankan 700 nyawa dan menghancurkan lebih daripada 15, 000 kediaman di wilayah [[Illinois]], [[Indiana]] dan [[Missouri]], [[Amerika Syarikat]].
# Puting beliung The Tupelo (5 April 1936) - IanyaIa berlaku dekat Coffeeville, daerah [[Yalobusha]], [[Amerika Syarikat]]. Dalam kes ini, sebuah kompleks membeli belah terpaksa dijadikan hospital sementara dan pusat transit perlindungan. Sebanyak 233 nyawa melayang, 150 kabin sementara dibina supaya dijadikan rumah perlindungan tambahan sementara.
# Puting beliung The Gainesville (6 April 1936) - Puting beliung ini melalui bandar [[Gainesville]], [[Georgia, Amerika Syarikat|Georgia]]. Sebanyak 750 buah rumah hancur dan ranap. Seramai 203 orang terbunuh, 40 orang dilaporkan hilang. Kematian terbesar dalam peristiwa puting beliung ini melibatkan kematian terbesar yang hanya berlaku di sebuah gedung membeli-belah terkemuka disanadi sana.
# Puting beliung Joplin (21 Mei 2011) - Berlaku di bandar [[Joplin]], [[Missouri]], [[Amerika Syarikat]]. Disifatkan bencana puting beliung paling teruk yang pernah melanda AS dalam tempoh setengah abad. 142 nyawa dilaporkan terkorban. Saiz puting beliung dianggarkan 10 km panjang ke atas dan 1.2 meter lebar diameter radius. Dianggap suatu saiz puting beliung yang pelik jauh daridaripada jangkaan pakar.<ref>Badaian maut puting beliung, Mazlina Abdul Majid, [[Kosmo]], Jumaat 3 Jun 2011. Halaman 22-23.</ref>
 
== Peristiwa puting beliung di Malaysia==
Terdapat beberapa kejadian puting beliung di [[Malaysia]] jugawalaupun dilihatnegara tidaktersebut ketinggalan untukjarang-jarang menerima kehadiran puting beliung sebagai salah satu fenomena alam yang agak unik di negara tersebutini. Berikut adalahialah senarai peristiwa puting beliung yang utama terjadi di Malaysia pada mutakhir ini:
 
* Puting beliung Kota Damansara (13 Jun 2010) - suatu ribut puting beliung yang amat dasyhat telah melanda [[Kota Damansara]]. Diantara kawasan perumahan yang terlibat ialah Seksyen 6,7,8,9 dan 10. Kawasan yang paling teruk menerima kesan ribut ialah perumahan PPR Seksyen 8 Kota Damansara. Di kawasan ini lebih 30 gerai penjaja daripada golongan berpendapatan rendah termusnah apabila angin kuat ribut puting beliung merosakkan semua kanopi gerai. Ada juga gerai-gerai yang terangkat terus dan di lemparkan beberapa meter jauh oleh ribut tersebut .<ref>[http://www.kotadamansara.net/node/144 Ribut puting beliung di Kota Damansara]</ref>. Selain itu dianggarkan juga sebanyak 120 pokok besar tumbang, kira-kira 30 buah motosikal di tempat letak kenderaan terbalik, gerai-gerai roboh dan hampir 29 buah kereta rosak dihempap pokok dan lori turut terbalik.<ref>[http://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2010&dt=0614&pub=Utusan_Malaysia&sec=Kota&pg=wk_01.htm Ribut terbalikkan lori, 120 pokok]</ref>.
 
* Puting beliung Perlis (28 Oktober 2010) - Berlaku di sekitar kawasan [[Jejawi, Perlis|Jejawi]]. Lebih 50 rumah, kedai makan dan bengkel membaiki kenderaan di sekitar Jejawi rosak akibat angin puting beliung .<ref>[http://www.bharian.com.my/bharian/articles/PutingbeliunglandakawasanJejawi_musnahkan50premis/Article Puting beliung landa kawasan Jejawi, musnahkan 50 premis]</ref>.<ref>[http://www.kosmo.com.my/kosmo/content.asp?y=2010&dt=1030&pub=Kosmo&sec=Negara&pg=ne_02.htm Kosmo - Perlis dilanda puting beliung]</ref>
 
* Puting beliung Pulau Pinang (15 November 2010)- Berlaku di kawasan Gurney, [[Pulau Pinang]], [[Malaysia]]. Berlaku kira-kira pukul 6.30 petang .<ref>[http://www.gotopenang.com/content/tornado-gurney-area-penang-15-11-2010 Tornado in Gurney Area Penang on 15-11-2010]</ref>.
* Puting beliung di Pendang, Kedah (14 Oktober 2014) - Berlaku di Kampung Alor Besar mengakibatkan 10 buah rumah dan sebuah sekolah rendah mengalami kerosakan.<ref>[http://www.themalaysianinsider.com/bahasa/article/puting-beliung-di-pendang-rosakkan-10-rumah-sebuah-sekolah Puting beliung di Pendang rosakkan 10 rumah, sebuah sekolah - See more at: http://www.themalaysianinsider.com/bahasa/article/puting-beliung-di-pendang-rosakkan-10-rumah-sebuah-sekolah#sthash.lFvR0hBX.dpuf.]</ref>
 
*putingPuting beliung di alorAlor setarSetar,sungai baruSungai Baru,kg batinKg Batin,mergong jayaMergong Jaya pada pukul 4.30 ptg 31 oktoberOktober 2014
* Puting beliung di Alor Setar iaitu di Kuala Sala, Kampung Sungai Nonang, Kota Sarang Semut, Kuala Kangkong - pusaran angin dengan kelajuan 180KM180km pada 12 novemberNovember 2014, Jam 3.00 petang, Rabu.{{Fakta}}<br> 
 
== Perbezaan antara puting beliung dan taufan ==
Ramai di antara kita{{Siapa}} yang terkeliru antara puting beliung dan [[taufan]] memandangkan kedua-duanya adalahialah corong angin kencang dan ribut angin kencang. Ribut taufan itu sendiri merupakan satu sistem cuaca manakala puting beliung pula ialah sebahagian daripada sistem [[ribut petir]]. Ribut taufan memusnahkan kawasan yang luas dalam satu-satu masa tetapi puting beliung hanya memusnahkan kawasan yang dilalui corong ribut kencang itu sahaja. Tambahan pula, puting beliung hanya bertahan selama beberapa jam tetapi ribut petir boleh bertahan selama berhari-hari, malah boleh jadi lebih daripada seminggu.
 
== Rujukan ==
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Puting_beliung"