Semakan pada 13:52, 17 Oktober 2017 sunting Tofeiku (bincang \| sumb.) Penyelia 7,912 suntingan kembang ← Suntingan sebelumnya		Semakan pada 17:00, 17 Oktober 2017 sunting batalkan Tofeiku (bincang \| sumb.) Penyelia 7,912 suntingan Tiada ringkasan suntingan Suntingan berikutnya →
Baris 24: }} '''Sultan Idris Murshidul Adzam Shah I Ibni Almarhum Raja Bendahara Alang Iskandar Teja''', GCMG GCVO merupakan [[Sultan Perak]] yang ke-28. Baginda merupakan putera kepada Almarhum Raja Bendahara Alang Iskandar '''Marhum Teja''' ibni Almarhum Raja Kecil Tengah Ahmad ibni [[Sultan Abdul Malik Mansur Shah ibni al-Marhum Sultan Ahmadin Shah\|~~al-Marhum~~Almarhum Sultan Abdul Malik Mansur Shah]]. Baginda telah diputerakan di Kuala Keboi, [[Kampar]] pada tahun 1849. Baginda juga merupakan seorang yang cerdik pandai. Baginda bersaudara sepupu dengan [[Sultan Abdullah Muhammad Shah II ibni Almarhum Sultan Ja'afar Safiuddin Mu'adzam Shah\|Sultan Abdullah Muhammad Shah II]]. ==Menjadi Hakim== Baris 33: ==Mencemar duli ke London== [[Fail:Sir Benjamin Stone's pictures; records of national life and history reproduced from the collection of photographs made by Sir Benjamin Stone, M.P (1906) (14592056410).jpg\|thumb\|Sultan Idris Shah I (kanan), ditemani oleh [[Raja Chulan]] (kiri) di [[Istana Westminster\|Parlimen]], London, 1906.]] Ketika baginda berjawat sebagai hakim pada tahun 1884, baginda telah berangkat ke [[London]], [[United Kingdom]] bersama-sama dengan Sir Hugh Low dan Raja Mansur ibni [[Sultan Abdullah Muhammad Shah II ibni Almarhum Sultan Ja'afar Safiuddin Mu'adzam Shah\|Almarhum Sultan Abdullah Muhammad Shah II]] bertujuan mengambil balik alat-alat kebesaran kerajaan Negeri Perak yang dibawa oleh orang-orang Inggeris untuk disimpan selepas huru-hara [[Perang Perak]] dari tahun 1875 hingga ke 1876. Baris 39 ⟶ 40: ==Sultan yang adil== Pada bulan Julai 1887, Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah pun mangkat dan baginda akhirnya dilantik menjadi Sultan Perak yang ke-28 bergelar Sultan Idris Murshidul'Adzam Shah (atau lebih dikenali sekarang sebagai Sultan Idris Shah I). Baginda bersemayam di [[Bukit Chandan]], [[Kuala Kangsar]]. Ketika itu, baginda berumur 38 tahun. Sir Hugh Low masih memegang jawatan Residen British di Negeri Perak. Pada bulan Mac 1900, baginda berkenan merasmikan [[Jambatan Victoria]], sebuah [[jambatan]] [[kereta api]] laluan tunggal terletak di [[Karai]], Perak. Jambatan kereta api ini merupakan antara yang tertua di [[Malaysia]]. Ia telah dibina antara bulan Disember 1897 dan bulan Mac 1900 oleh Kereta Api Negeri Perak untuk melintasi [[Sungai perak]] untuk industri [[perlombongan]] [[timah]] tempatan.▼ ==Lagu Negeri Perak== [[Fail:Not lagu Perak.jpg\|thumb\|[[Allah Lanjutkan Usia Sultan]]]] Pada tahun 1888, baginda berangkat sekali lagi ke [[England]] bersama-sama Sir Hugh Low dan Raja Ngah Mansur atas undangan [[Raja United Kingdom\|Ratu Inggeris]], [[Ratu Victoria]]. Semasa berada di England, Raja Ngah Mansur berusaha dengan persetujuan Sultan Idris mencipta [[Identiti Perak#Lagu\|Lagu Kebangsaan Negeri Perak]] berasal daripada lagu '[[Terang Bulan]]'. [[Allah Lanjutkan Usia Sultan\|Lagu]] ini mula diketengahkan pada 5 April 1889 dalam istiadat pertabalan baginda di Kuala Kangsar. ==Negeri yang maju== Dalam pemerintahan baginda, Negeri Perak bertambah maju, pekan-pekan semakin banyak dibuka. Hasil [[bijih timah]] dari daerah [[Kinta]] banyak dikeluarkan. [[Pokok getah\|Ladang-ladang getah]] semakin banyak dibuka di seluruh Negeri Perak. Bilangan penduduk Negeri Perak menjadi bertambah ramai sehingga berjumlah lebih daripada dua ratus ribu orang. ▲Pada bulan Mac 1900, baginda berkenan merasmikan [[Jambatan Victoria]], sebuah [[jambatan]] [[kereta api]] laluan tunggal terletak di [[Karai]], Perak. Jambatan kereta api ini merupakan antara yang tertua di [[Malaysia]]. Ia telah dibina antara bulan Disember 1897 dan bulan Mac 1900 oleh Kereta Api Negeri Perak untuk melintasi [[Sungai ~~perak~~Perak]] untuk industri [[perlombongan]] [[timah]] tempatan. ==Durbar== [[Fail:British Malaya- an account of the origin and progress of British influence in Malaya; with a specially compiled map, numerous illustrations reproduced from photographs and a frontispiece in (14764468541).jpg\|thumb\|Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah]] Pada tahun 1895, dengan persetujuan Ke bawah Duli-duli Yang Maha Mulia Sultan-sultan negeri Perak, [[Sultan Selangor\|Selangor]], [[Sultan Pahang\|Pahang]] dan [[Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan]], keempat-empat buah negeri itu dijadikan sebuah persekutuan negeri-negeri dinamakan '[[Negeri-Negeri Melayu Bersekutu]]'. Persekutuan ini telah ditubuhkan dengan rasminya pada 1 Julai 1896, dan [[Majlis Raja-Raja]] keempat-empat buah negeri ini disebut 'Durbar'. Pengerusinya ialah Sir Charles Mitchell, Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-negeri Melayu Bersekutu serta Gabenor Negeri-Negeri Selat. Majlis 'Durbar' yang pertama telah diadakan di [[Istana Negara Perak\|Istana Negara]], istana rasmi baginda di Bukit Chandan, Kuala Kangsar pada bulan Julai 1897. Baris 63 ⟶ 66: ==Gelaran, darjah dan penghormatan== Baginda telah dilantik sebagai Honorary Knight Commander [[Darjah St Michael dan St George]] (KCMG) pada tahun 1892 dan menerima Honorary Knight Grand Cross [[Darjah St Michael dan St George]] (GCMG) pada 27 April 1901, atas persediaan inlawatan ~~preparation of the forthcoming royal visit~~diraja Duke dan Duchess Cornwall dan York yang akan datang (kemudian [[George V dari United Kingdom\|Raja George V]] dan [[Mary dari Teck\|Permaisuri Mary]]).<ref>{{London Gazette \|issue=27309 \|date=30 April 1901 \|page=2945}}</ref> * {{Flagicon\|UK}} Honorary Knight Commander [[Darjah St Michael dan St George]] (KCMG) - 1892 * {{Flagicon\|UK}} Honorary Knight Grand Cross [[Darjah St Michael dan St George]] (GCMG) - 27 April 1901 Baginda digelar secara rasmi sebagai: * '''7 Oktober 1886 - 29 Julai 1887''': Yang Amat Mulia Raja Idris bin Raja Alang Iskandar, Raja Muda Negeri Perak Darul Ridzuan * '''29 Julai 1887 - 14 Januari 1916''': Duli Yang Maha Mulia Maulana Paduka Sri Tuanku Sultan Sir Idris ~~Murshid~~Murshidul ~~al-~~Azzam Shah ~~Rahmatu’llah~~Rahmatullah I ibni Almarhum Raja Bendahara Alang Iskandar Teja GCMG GCVO, Sultan dan Yang di-Pertuan Negeri Perak Darul Ridzuan ke-XXVIII * '''Nama diraja''': Sultan Idris Shah I * '''Anumerta''': Marhum Rahmatullah ==Ahli kaum kerabat== Baginda memiliki 7 raja permaisuri dan telah dikurniakan 19 orang paduka putera dan 17 orang paduka puteri.<ref>[{{cite web\|url=https://www.geni.com/people/Sultan-Idris-Murshid-al-Azzam-Shah-Sultan-Perak-ke-28-1887-1916/6000000002602852304\|title=Sultan Idris Murshid al-Azzam Shah [Sultan Perak ke-28 1887-1916]\|website=Geni.com]\|accessdate=18 Oktober 2017}}</ref><ref>[{{cite web\|url=https://www.royalark.net/Malaysia/perak13.htm\|title=PERAK13\|website=The ~~Royalark]~~Royal Ark\|accessdate=18 Oktober 2017\|language=Inggeris}}</ref> {\| class="wikitable" Baris 82 ⟶ 87: \| colspan="4" style="text-align:center;"\| Raja Nuteh Aishah binti Almarhum Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah Ghafirullah \|- \| rowspan="4" \| [[Sultan Abdul Jalil Nasruddin Muhtaram Shah ibni al-Marhum Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah\| ~~rowspan="4" \| Duli Yang Maha Mulia Paduka Sri Tuanku~~DYMM Sultan ~~Sir ‘Abdul~~Abdul Jalil ~~Nasir ud-din~~Nasruddin Muhtaram Shah]] \|\| rowspan="4" \| 23 April 1869 \|\| rowspan="4" \| 26 Oktober 1918 \|\| DYMM Che’ Yong Sapiah binti Muhammad Yunus \|- \| DYMM Raja Nuteh Zahra (Jahrah) binti Almarhum Sultan Ali al-Mukammal Inayat Shah Nabiallah Baris 162 ⟶ 167: \| YAM Raja Ngah Khadija Halima \|\| 1875 \|\| 13 November 1938 \|\| YAM Raja Mansur ibni [[Sultan Abdullah Muhammad Shah II ibni Almarhum Sultan Ja'afar Safiuddin Mu'adzam Shah\|Almarhum Sultan Abdullah Muhammad Shah Habibullah]] \|- \| rowspan="5" \| [[Sultan Iskandar Shah ibni al-Marhum Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah\|Sultan Iskandar Shah]] \|\| rowspan="5" \| Disember 1918 \|\| rowspan="5" \| 14 Ogos 1938 \|\| Raja Puteh Umi Kalsom binti Almarhum Raja Kulop Muhammad Kramat \|- \| YAM Tengku Nong Fatima Baris 221 ⟶ 226: }} {{Ahnentafel bottom}} {{start box}}▼ ~~{{succession box\|~~ ~~before=[[Sultan_Yusuf_Sharifuddin_Mudzaffar_Shah_ibni_al-Marhum_Sultan_Abdullah_Muhammad_Shah\|Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah]]\|~~ ~~years=1887-1916\|~~ title=[[Sultan Perak]]\|▼ after=[[Sultan Abdul Jalil Nasruddin Muhtaram Shah ibni al-Marhum Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah\|Sultan Abdul Jalil Karamatullah Shah]]}}▼ {{end box}}▼ ==Lihat juga== Baris 236 ⟶ 233: ==Nota kaki== {{reflist}} ▲{{s-start ~~box~~}} {{s-hou\|Dinasti Siak\|19 Jun\|1849\|14 Januari\|1916}} {{s-reg}} {{s-bef\|before=[[Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah ibni al-Marhum Sultan Abdullah Muhammad Shah\|Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah]]}} ▲{{s-ttl\|title=[[Sultan Perak]]\|years=1887-1916}} ▲{{s-aft\|after=[[Sultan Abdul Jalil Nasruddin Muhtaram Shah ibni al-Marhum Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah\|Sultan Abdul Jalil Karamatullah Shah]]}} \|- {{s-bef\|before=[[Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah ibni al-Marhum Sultan Abdullah Muhammad Shah\|Sultan Yusuf Sharifuddin Mudzaffar Shah]]}} {{s-ttl\|title=[[Raja Muda Perak]]\|years=1886-1887}} {{s-aft\|after=[[Sultan Abdul Jalil Nasruddin Muhtaram Shah ibni al-Marhum Sultan Idris Murshidul Aadzam Shah\|Sultan Abdul Jalil Karamatullah Shah]]}} \|- {{s-bef\|before=}} {{s-ttl\|title=Raja Bendahara Perak\|years=1877-1886}} {{s-aft\|after=}} ▲{{s-end ~~box~~}} [[Kategori:Sultan Perak]]

Sultan Idris Murshidul Azzam Shah: Perbezaan antara semakan