Pilihan raya umum Malaysia 1964: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Tiada ringkasan suntingan |
Tiada ringkasan suntingan |
||
Baris 1:
{{Politik Malaysia}}
'''Pilihan Raya Umum Malaysia 1964''' merupakan pilihan raya umum yang pertama selepas penubuhan [[Malaysia]] pada [[16 September]] [[1963]], serta pilihan raya umum yang kedua
Parti-parti yang bertanding dalam pilihanraya kedua ini ialah [[Parti Perikatan|Perikatan]], [[Parti Sosialis Rakyat Malaysia|Sosialis Front]], PAS, [[Parti Demokratik Bersatu]] (UDP), [[Parti Negara|NEGARA]], PPR, [[Parti Tindakan Rakyat|PETIR]].
Pilihan raya kali ini berjalan ketika negara Malaysia berhadapan ketegangan [[Konfrontasi Indonesia-Malaysia|Konfrontasi]] daripada negara jiran terutama [[Indonesia]]. Konfrantasi dan cita-cita [[Soekarno|Sukarno]] yang hendak menjajah Malaysia telah dikemukakan sebagai soal terbesar yang perlu diputuskan dalam pilihan raya ini.
== Proses pilihan raya ==
[[Suruhanjaya Pilihan Raya|Pengerusi Suruhanjaya Pilihan Raya]] ketika itu, Tuan Haji Mustapha Al-Bakri telah membuat pengumuman rasmi tarikh Pilihanraya Umum Kedua bahawa hari penamaan calon akan diadakan pada hari Sabtu, 21 Mac 1964, dan hari Mengundi pula ialah pada hari Sabtu, 25 April 1964. Pilihanraya kali ini diadakan serentak bagi Parlimen dan Dewan Undangan Negeri di [[Semenanjung Malaysia|Semenanjung]].<ref name=":0">[http://www.arkib.gov.my/web/guest/pilihan-raya-umum-kedua-tahun-1964 Arkib Negara Malaysia: Pilihan Raya Umum Kedua tahun 1964] </ref>
=== Rukun pilihan raya dan amanat ===
Suruhanjaya Pilihan Raya telah menganjurkan sebuah sidang pada hari Sabtu, 4 April 1964 dengan semua pemimpin parti politik yang bertanding, Ini bertujuan untuk mengesahkan ‘Rukun Kempen Pilihan Raya". Antara kandungan rukun ini ialah<ref name=":0" />:
# Serangan peribadi mestilah dihindarkan
# Debat atas pentas depan orang ramai hendaklah dielakkan. Cabaran-cabaran tidak boleh dibuat untuknya. Parti-parti lawan hanya boleh menjawab pada pentasnya sendiri.
# Taktik membawa beramai-ramai penyokong dari luar kawasan pilihanraya hendaklah juga dihindarkan
# Jangan menggunakan kongsi-kongsi gelap untuk berkempen.
DYMM [[Yang di-Pertuan Agong|Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong]], [[Tuanku Syed Putra ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail|Tuanku Syed Putra Al-Haj Ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail]] turut menyeru seluruh rakyat supaya memilih dengan bijak pada hari mengundi agar kerajaan yang berkuasa kelak dapat memberi kemakmuran yang lebih besar kepada dan negara. Baginda menyampaikan seruan tersebut dalam titah selepas sembahyang sunat Hari Raya Haji bertempat di halaman [[Istana Negara, Jalan Istana|Istana Negara]] pada Khamis, 23 April 1964. Terdahulu daripada itu, Seri Paduka Baginda telah menyatakan rasa bangga dengan kemajuan-kemajuan yang telah dicapai oleh kerajaan sejak empat tahun sebelumnya.<ref name=":0" />
=== Hebahan keputusan pilihan raya ===
[[Radio Televisyen Malaysia|Radio Malaysia]] di [[Kuala Lumpur]] dan [[Singapura]] bertugas untuk menyiarkan keputusan-keputusan pilihanraya mulai jam 12 tengah malam, 25 April 1964. Siaran tersebut diteruskan sehingga pukul tiga atau empat pagi sehingga sesebuah parti mendapat suara majoriti. Perkara tersebut dinyatakan oleh Pengarah Jabatan Radio, Encik Dol Ramli. Keputusan Pilihanraya ini akan disiarkan dalam [[Bahasa Melayu]], [[Bahasa Inggeris|Inggeris]], [[Bahasa Cina|Cina]] dan [[Bahasa Tamil|Tamil]] melalui saluran siaran masing-masing. Siaran ini dipancarkan melalui stesen radio di [[Kota Bharu]], [[Kuala Terengganu]], [[Kuantan]], [[Pulau Pinang]], [[Ipoh]], [[Melaka]], [[Johor Bharu]], Kuala Lumpur dan Singapura.
=== Hari pengundian ===
Rakyat telah keluar membuang undi mulai pukul 8 pagi hingga pukul 8 malam. Seramai 276 orang calon bertanding merebut 102 kerusi Parlimen, manakala sejumlah 765 orang calon lagi merebut kerusi [[Dewan Undangan Negeri]].
[[Perdana Menteri Malaysia]] ketika itu, [[Tunku Abdul Rahman|Tunku Abdul Rahman Putra]] bersama isteri Puan Sharifah Rodziah mengundi di sekolah Cina Kampung Perak, Alor Setar, Kedah. Tunku memakai baju hawai, iaitu baju yang sama dipakai oleh Tunku sewaktu mengundi dalam [[Pilihan raya umum Tanah Melayu 1959|pilihanraya umum tahun 1959]]. Kemeja hawai yang digelar beliau ‘kemeja bertuah' itu menunjukkan gambar kapal layar iaitu logo [[Parti Perikatan|Perikatan]].<ref name=":0" />
== Keputusan ==
Dalam pilihan raya umum ini, [[Parti Perikatan]] memenangi 89 kerusi dalam Dewan Rakyat. Ini merupakan satu majoriti sebanyak 85.6% dalam Dewan Rakyat, walaupun parti campuran ini hanya memperoleh 58.5% daripada jumlah undi. Bagaimanapun, prestasi ini merupakan satu perbaikan yang amat besar, iaitu satu kenaikan sebanyak 20.3% dalam bilangan kerusi berbanding [[Pilihan Raya Umum Malaysia 1959|pilihan raya umum yang dahulu]]. Pencapaian 85.6% ini juga adalah jauh melebihi majoriti dua pertiga yang diperlukan oleh [[Perlembagaan Malaysia|Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu]] untuk membentuk kerajaan.
Seramai enam orang calon wanita telah bertanding merebut kerusi Parlimen. Daripada jumlah tersebut, hanya dua orang calon sahaja yang berjaya iaitu Datin Hajah Fatimah Hashim dan Datin Fatimah Haji A. Majid, kedua-duanya merupakan calon [[Parti Perikatan]]. Datin Hajah Fatimah Hashim bertanding yang bertanding di kawasan Jitra-Padang Terap mendapat 15,835 undi mengalahkan Lebai Isa Haji Mohd Mohd dari [[Parti Islam Se-Malaysia|PAS]] dengan kelebihan sebanyak 9,730 undi. Manakala Datin Fatimah Haji A. Majid yang bertanding bagi kawasan Johor Bahru Timur memperolehi 12,606 undi mengalahkan lawannya Puan Tan Ag Ngoh dari [[Parti Sosialis Rakyat Malaysia|Parti Sosialis Front]] yang mendapat 5,343 undi dan Encik Mohd Noor bin Jetty dari [[Parti Tindakan Rakyat|parti PETIR]] yang hanya mendapat undi sebanyak 733.
Walaupun parti-parti pembangkang pada keseluruhannya memperoleh 41.5% daripada jumlah undi, mereka hanya memenangi 15 kerusi yang tinggal, berbanding 30 kerusi yang dimenangi dalam pilihan raya umum yang dahulu. Dengan kata yang lain, kekuatan mereka dalam Dewan Rakyat dikurangkan menjadi hanya separuh.
===Jadual keputusan===
{{Pilihanraya Umum Malaysia 1964}}
| |||