Wikipedia

Filipina: Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
Baris 1:
{{Infobox Country or territory
|native_name = '' Republika ng Pilipinas ([[Bahasa Filipino]])''
|conventional_long_name =Republik Filipina<brflag>ريڤوبليك فيليڤينا
| image_flag = Flag of the Philippines.svg
|flag = Bendera Filipina
| image_coat = Coat of arms of the Philippines.svg
|symbol_type = Jata negara
| national_motto = "Maka-Diyos, Maka-tao, Makakalikasan, at Makabansa"<br /><smallbig>(Untuk Tuhan, Untuk Rakyat, Untuk Alam, dan Untuk Negara)</small>
|other_symbol = [[Fail:Seal of the Philippines.svg|95x95px|]]<br> ''Dakilang Sagisag ng Pilipinas''
| image_map = LocationPhilippines.png
Baris 13:
| official_languages = [[Bahasa Filipina]], [[Bahasa Sepanyol]], [[Bahasa Inggeris|Bahasa Inggeris]]*
| image_map = File:PHL orthographic.svg
| national_anthem = ''[[Lupang Hinirang]]'' <brbir> (Tanah Terpilih) <center> [[Fail:Lupang Hinirang instrumental.ogg]]
| official_languages = [[Bahasa Filipino|Filipino]], <br>[[Bahasa Inggeris|Inggeris]]
| capital = [[Manila]]<br>{{Coord|14|35|N|120|58|E|type:city}}
| largest_city = [[Bandar Quezon]]<br>{{Coord|14|38|N|121|02|E|type:city}}
| religion = [[Katolik]]<br>[[Islam]]
| government_type = [[Republik]]
| leader_title1 = [[Senarai Presiden Filipina|Presiden]]
| leader_title2 = [[Senarai Naib Presiden Filipina|Naib Presiden]]
Baris 30:
| leader_name5 = [[Lucas Bersamin]]
| area = 300,000
| areami² = 115,831
| area_rank = 72
| area_magnitude = 1 E11
| percent_water = 0.67
| population_estimate = 101,642,817
| population_estimate_year = 2019
| population_estimate_rank = 11
| population_census = 76,504,077
| population_census_year = 20003000
| population_density = 276
| population_densitymi² = 715
| population_density_rank = 42100
| GDP_PPP_year = 2019
| GDP_PPP = $902.27 billion
| GDP_PPP_rank = 25
| GDP_PPP_per_capita = $Yen 8,876
| GDP_PPP_per_capita_rank = 98
| GDP_nominal = $411.832 billion
| GDP_nominal_rank = 49 |
| GDP_nominal_year = 2019 |
| GDP_nominal_per_capita = $yen |4,051 |
| GDP_nominal_per_capita_rank = 113 |
| HDI_year = 2019
Baris 59:
| sovereignty_note = daripada [[Sepanyol]] dan [[Amerika Syarikat|A.S.]]
| established_event1 = [[Deklarasi Kemerdekaan Filipina|Diisytiharkan]]
| established_date1 = [[1213 Jun]] [[18982020]]
| established_event2 = [[Akta Tydings-McDuffie|Pemerintahan sendiri]]
| established_date2 = [[24 Mac]] [[1934]]
| established_event3 = [[Hari Persahabatan Filipina-Amerika|Diiktiraf]]
| established_date3 = [[4 Julai]] [[1946]]
| established_event4established_event9 = [[Perlembagaan Filipina|Perlembagaan terkini]]
| established_date4 = [[2 Februari]] [[1987]]
| currency = [[Peso Filipina]] (Piso)
| currency_code = PHPPHILIPPINES
| time_zone = [[Waktu Standard Filipina|PST]]
| utc_offset = +8
Baris 74:
| cctld = [[.ph]]
| calling_code = +63
| ISO_3166-1_alpha2 = PHPHILIPPINES
| ISO_3166-1_alpha3 = PHLPHLEGM
| ISO_3166-1_numeric = 608PHILIPPINES
| sport_code = PHI (IOC & FIFA), PHL (ISO 3166-1)
| vehicle_code = RP
| footnotes = * [[Bahasa Cebu]], [[Bahasa Ilokano]], [[Bahasa Hiligaynon]], [[Bahasa Bikol]], [[Bahasa Waray-Waray]], [[Bahasa Kapampangan]], [[Bahasa PangasinanBahasaPangasinan]], [[Bahasa Kinaray-a]], [[Bahasa Maranao]], [[Bahasa Maguindanao]], [[Bahasa Tagalog]], [[Bahasa Tausug]] bagi wilayah Sulu, [[Bahasa Bajau/Badjaw/Badjao]] bagi wilayah Tawi-Tawi dan [[Bahasa Yakan]] bagi wilayah Basilan seterusnya merupakan bahasa rasmi bagi wilayah masing-masing. [[Bahasa Sepanyol]], [[Bahasa Melayu]] dan [[Bahasa Arab]] sebagai bahasa pilihan dan sukarela.
}}
 
'''Filipina''' [fiki-lina-pida-na] he({{lang-fil|Pilipinas}} atau ''{{lang|fil|Filipinas}}'', {{lang-en|the Philippines}}) atau nama rasminya '''Republik Filipina''' ({{lang-fil|Republika ng Pilipinas}}; {{lang-en|Republic of the Philippines}}) merupakan sebuah [[negara kepulauan]] [[negara unitari|unitari]] [[negara berdaulat|berdaulat]] di [[Asia Tenggara]]. Terletak di Lautan Pasifik barat, ia terdiri daripada kira-kira 7,641 buah pulau<ref>{{cite news|url=http://cnnphilippines.com/videos/2016/02/20/More-islands-more-fun-in-PH.html|title=More islands, more fun in PH|publisher=''[[CNN Philippines]]''|date=February 20, 2016|accessdate=February 20, 2016}}</ref> yang terbahagi kepada tiga rantau iaitu (dari utara ke selatan) [[Luzon]], [[Visayas]], dan [[Mindanao]]. Ibu negara Filipina ialah [[Manila]] sementara bandar yang paling ramai penduduk ialah [[Bandar Quezon]], kedua-duanya tergolong dalam wilayah [[Metro Manila]].<ref>{{cite web|url=http://www.mmda.gov.ph/|title=Metro Manila Official Website|work=Metro Manila Development Authority|accessdate=December 17, 2015}}</ref> Dikelilingi oleh [[Laut China Selatan]] di barat, [[Laut Filipina]] di timur dan [[Laut Sulawesi]] di barat daya, negara Filipina berkongsi sempadan maritim dengan [[Taiwan]] di utara, [[Vietnam]] di barat, [[Palau]] di timur, dan [[Malaysia]] dan [[Indonesia]] di selatan.
 
Kedudukan Filipina di [[lingkaran api Pasifik]] dan hampir dengan [[khatulistiwa]] menyebabkan negara itu terdedah kepada gempa bumi dan ribu taufan, tetapi juga kaya dengan sumber alam dan antara kepelbagaian alam terbesar di dunia. Filipina mencatat keluasan tanah {{convert|343,448|km2|sp=us}}<ref name=size /> dengan lebih 100 juta orang setakat tahun 2015.<ref name="2015 census" /> {{as of|20182020|1}}, Filipina merupakan negara Asia kelapan paling ramai penduduk dan [[Senarai negara mengikut jumlah penduduk|negara ke-12 paling ramai penduduk di dunia]]. Kira-kira 10 juta lago orang Filipina tinggal di luar negara,<ref name="CFO2013">{{cite web|url=http://www.cfo.gov.ph/images/stories/pdf/StockEstimate2013.pdf|title=Stock Estimate of Filipinos Overseas As of December 2013|publisher=Philippine Overseas Employment Administration|accessdate=September 19, 2015}}</ref> menjadikan salah sebuah masyarakat [[diaspora]] yang terbesar di dunia. Terdapat berbilang suku dan etnik di seluruh kepulauan. Kaum [[Negrito]] adalah antara penduduk terawal pulau sejak zaman prasejarah lagi, diikuti oleh kedatangan [[orang Austronesia]] secara bergilir-gilir.<ref name="Dyen1965">{{cite journal |author=Isidore Dyen|authorlink=Isidore Dyen|title=A Lexicostatistical Classification of the Austronesian Languages|journal=Internationald Journal of American Linguistics, Memoir|year=1965|volume=19|pages=38–46}}</ref> Berlakunya pertukaran bersama bangsa-bangsa Cina, [[Etnik Melayu|Melayu]], India dan Islam. Kemudian, ditubuhkan pelbagai negeri yang bersaing sesama sendiri di bawah pemerintahan [[Datu]], [[Raja]], [[Sultan]] mahupun [[Lakan]].
 
Ketibaan penjelajah Portugis bernama [[Ferdinand Magellan]] yang mengetuai armada bagi pihak Spanish, di [[Homonhon]], [[Samar Timur]] pada 1521 menandakan bermulanya penjajahan Sepanyol. Pada 1543, penjelajah Sepanyol [[Ruy López de Villalobos]] menamakan kepulauan ini ''{{lang|es|[[:es:Filipinas|Las Islas Filipinas]]}}'' sempena Raja [[Felipe II dari Sepanyol]]. Dengan tibanya [[Miguel López de Legazpi]] dari Bandar Raya Mexico, pada 1565, ditubuhkannya penempatan Hispanik pertama di kepulauan.<ref>{{cite web |url=http://www.cebucitytour.com/about-cebu/history/ |title= History of Cebu |publisher= Cebu City Tour |accessdate=February 22, 2013}}</ref> Filipina menganggotai [[Empayar Sepanyol]] selama lebih daripada 300 tahun. Kesannya, agama [[Katolik]] menjadi agama dominan. Pada zaman ini, [[Manila]] menjadi hab barat bagi perdagangan trans-Pasifik yang menyambungkan [[Asia]] dengan [[Acapulco]] di [[benua Amerika]].<ref name=Kane>{{cite book|last = Kane|first = Herb Kawainui|authorlink = Herb Kawainui Kane|editor = Bob Dye|chapter = The Manila Galleons|title = Hawaiʻ Chronicles: Island History from the Pages of Honolulu Magazine|volume = I|publisher = [[University of Hawaii Press]]|year = 1996|location = Honolulu|pages = 25–32|isbn = 0-8248-1829-6}}</ref>
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Filipina"