Logam alkali: Perbezaan antara semakan

[[Fail:Cesium water.theora.ogv|thumb|Sesium meletup apabila bertindak balas dengan air walaupun yang bersuhu rendah.]]Semua logam alkali sangat mudah bertindak balas. Oleh itu, ia tidak pernah ditemui dalam bentuk unsur dalam alam semula jadi.<ref name="krebs" /> Disebabkan ini, logam-logam alkali disimpan dalam [[minyak mineral]] atau dalam [[kerosin]] (minyak tanah).<ref name="OU"/> Ia bertindak secara agresif dengan [[halogen]] untuk membentuk [[halida logam alkali]], sejenis [[Kristal ion|sebatian kristal ion]] putih yang semuanya [[keterlarutan|boleh larut]] dalam air kecuali [[litium floridafluorida]] ([[litium|Li]][[florinfluorin|F]]).<ref name="rsc"/> Logam alkali juga bertindak balas dengan air untuk membentuk [[hidroksida]] yang sangat [[alkali|beralkali]], dan disebabkan ini ia perlu diuruskan dengan cermat. Logam-logam alkali yang lebih berat bertindak balas dengan lebih ganas dengan air daripada logam-logam alkali yang ringan; misalnya, sesium menghasilkan letupan yang lebih kuat daripada kalium.<ref name="rsc"/><ref name="alkalibangs"/><ref name="pubs.usgs" /> Logam alkali mempunyai [[tenaga pengionan]] pertama yang terendah di kalangan unsur-unsur dalam [[kala jadual berkala|kala]] masing-masing dalam [[jadual berkala]]<ref name="RubberBible84th">{{cite book | editor = Lide, D. R. | title = CRC Handbook of Chemistry and Physics | edition = 84th | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | year = 2003 }}</ref> disebabkan oleh [[cas nuklear berkesan]]nya yang rendah<ref name="rsc"/> dan kebolehannya memperoleh konfigurasi [[gas adi]] dengan hanya melepaskan satu [[elektron]]. Tenaga pengionan kedua semua logam alkali adalah sangat tinggi<ref name="rsc"/><ref name="RubberBible84th" /> kerana ia mempunyai petala penuh yang juga hampir dengan nukleus;<ref name="rsc"/> oleh itu, hampir kebanyakan masa logam-logam alkali akan mengeluarkan satu elektron dan membentuk [[kation]].<ref name="Greenwood&Earnshaw"/>{{rp|28}} Satu pengecualian bagi hal ini adalah dalam sebatian-sebatian [[alkalida]]. Sebatian alkalida ialah sebatian tidak stabil yang mempunyai logam alkali dalam keadaan pengoksidaan -1. Ia sangat luar biasa kerana sebelum penemuan sebatian ini, logam-logam alkali dijangka tidak akan membentuk sebarang [[anion]] dan hanya terdapat dalam [[garam (kimia)|garam-garam]] sebagai kation. Anion alkalida mempunyai [[orbital s|subpetala s]] yang penuh yang memberikannya lebih kestabilan dan membolehkannya wujud. Semua logam alkali stabil kecuali litium diketahui boleh membentuk alkalida,<ref>{{cite journal | journal = [[J. Am. Chem. Soc.]] | author = J. L. Dye, J. M. Ceraso, Mei Lok Tak, B. L. Barnett, F. J. Tehan | title = Crystalline salt of the sodium anion (Na⁻) | year = 1974 | volume = 96 | issue = 2 | pages = 608–609 | doi = 10.1021/ja00809a060 }}</ref><ref>{{cite journal | author = F. J. Tehan, B. L. Barnett, J. L. Dye | title = Alkali anions. Preparation and crystal structure of a compound which contains the cryptated sodium cation and the sodium anion | journal = [[J. Am. Chem. Soc.]] | year = 1974 | volume = 96 | issue = 23 | pages = 7203–7208 | doi = 10.1021/ja00830a005 }}</ref><ref>{{cite journal | journal = [[Angew. Chem. Int. Ed. Engl.]] | year = 1979 | author = J. L. Dye | title = Compounds of Alkali Metal Anions | volume = 18 | issue = 8 | pages = 587–598 | doi = 10.1002/anie.197905871 }}</ref> dan alkalida menarik banyak minat secara teori kerana [[stoikiometeri]]nya yang luar biasa dan [[kemampuan pengionan]]nya yang rendah. Secara kimia, alkalida serupa dengan sebatian [[elektrida]] iaitu garam-garam dengan [[elektron|elektron-elektron]] terperangkap yang berfungsi sebagai anion-anion.<ref name="Redko">{{cite journal | author = M. Y. Redko, R. H. Huang, J. E. Jackson, J. F. Harrison, J. L. Dye | year = 2003 | title = Barium azacryptand sodide, the first alkalide with an alkaline Earth cation, also contains a novel dimer, (Na₂)²⁻ | journal = [[Journal of the American Chemical Society|J. Am. Chem. Soc.]] | volume = 125 | issue = 8 | pages = 2259–2263 | doi = 10.1021/ja027241m | pmid = 12590555 }}</ref> Satu contoh alkalida yang agak menarik ialah "[[natrium hidrida]] terbalik" (H⁺Na^-) yang berlawanan dengan natrium hidrida yang biasa (H^-Na</sup>+</sup>).<ref name="HNa">{{cite journal | author = M. Y. Redko, M. Vlassa, J. E. Jackson, A. W. Misiolek, R. H. Huang RH, J. L. Dye | year = 2002 | title = "Inverse sodium hydride": a crystalline salt that contains H⁺ and Na⁻ | journal = [[Journal of the American Chemical Society|J. Am. Chem. Soc.]] | volume = 124 | issue = 21 | pages = 5928–5929 | doi = 10.1021/ja025655 }}</ref> Ia tidak stabil dalam pengasingan disebabkan tenaganya yang tinggi yang terhasil daripada pemindahan dua elektron daripada hidrogen ke natrium, namun sesetengah bentuk terbitannya diramalkan akan [[kemetastabilan|metastabil]] atau stabil.<ref name="HNa"/><ref name="HNa-theory">{{cite journal|url=http://simons.hec.utah.edu/papers/266.pdf|title=Inverse Sodium Hydride: A Theoretical Study|author=Agnieszka Sawicka, Piotr Skurski, and Jack Simons|journal=J. Am. Chem. Soc.|year=2003|volume=125|pages=3954–3958}}</ref>