Sarawak: Perbezaan antara semakan

Pada 27 Mei 1961, [[Tunku Abdul Rahman]], perdana menteri [[Persekutuan Tanah Melayu]], mengumumkan rancangan untuk membentuk persekutuan yang lebih besar bersama-sama dengan [[Singapura]], Sarawak, [[Sabah]] dan [[Brunei]], yang akan dipanggil [[Malaysia]]. Pada 17 Januari 1962, [[Suruhanjaya Cobbold]] ditubuhkan untuk mengukur sokongan Sarawak dan Sabah untuk rancangan itu; Suruhanjaya melaporkan 80 peratus sokongan untuk persekutuan.<ref>{{cite web|url=http://www.arkib.gov.my/en/web/guest/penubuhan-malaysia-16-september-1963?p_p_id=56_INSTANCE_Oj0d&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-inner-3&p_p_col_count=1&page=1|title=Pembentukan Malaysia 16 September 1963|last=|first=|date=|website=|publisher=[[Arkib Negara Malaysia]]|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=8 November 2015}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.theborneopost.com/2011/09/16/formation-of-malaysia/|title=Formation of Malaysia|last1=JC|first1=Fong|date=16 September 2011|accessdate=8 November 2015|publisher=The Borneo Post}}</ref> Pada 23 Oktober 1962, lima parti politik di Sarawak membentuk satu barisan bersatu yang menyokong pembentukan Malaysia.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ue77C4zp4pcC&pg=PA155|title=Creating "Greater Malaysia": Decolonization and the Politics of Merger|last1=Tai|first1=Yong Tan|date=2008|publisher=[[Institut Pengajian Asia Tenggara]]|year=|isbn=978-981-230-747-7|location=|pages=154–169|chapter=Chapter Six: Borneo Territories and Brunei|accessdate=8 November 2015}}</ref> Sarawak secara rasmi diberikan [[Hari Sarawak|kerajaan sendiri]] pada 22 Julai 1963,<ref name="Porritt1997" /><ref name="Mathews2014" /> dan menjadi persekutuan dengan Malaya, Borneo Utara (sekarang Sabah), dan Singapura untuk membentuk persekutuan Malaysia pada 16 September 1963.<ref>{{cite web|url=https://www.un.org/Depts/dpi/decolonization/trust2.htm|title=Trust and Non-self governing territories|publisher=United Nations|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110503183847/http://www.un.org/Depts/dpi/decolonization/trust2.htm|archivedate=3 May 2011|accessdate=2 April 2016|df=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.un.org/press/en/2006/org1469.doc.htm#_edn16|title=United Nations Member States|date=3 July 2006|publisher=United Nations|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305033119/http://www.un.org/press/en/2006/org1469.doc.htm|archivedate=5 March 2016|accessdate=1 April 2016}}</ref>

 

 

Sejumlah kumpulan komunis wujud di Sarawak, yang pertama di mana, Liga Pemuda Demokrat Cina Luar Negara Sarawak, dibentuk pada tahun 1951.<ref name="Fairlandsarawak" /><ref group="nota">Kumpulan Komunis pertama yang akan dibentuk di Sarawak... (halaman 95)</ref> Satu lagi kumpulan, Parti Komunis Kalimantan Utara (NKCP) (juga dikenali sebagai Organisasi Komunis Klandestin (CCO) oleh sumber kerajaan) secara rasmi ditubuhkan pada tahun 1970.<ref>{{cite journal|last1=Hara|first1=Fujio|date=December 2005|title=The North Kalimantan Communist Party and People's Republic of China|url=http://www.ide.go.jp/English/Publish/Periodicals/De/pdf/DE43_4_4.pdf|journal=The Developing Economies|pages=495|accessdate=2 April 2017}}</ref> Weng Min Chyuan dan Bong Kee Chok adalah dua pemimpin komunis yang lebih terkenal yang terlibat dalam pemberontakan itu. Ketika suasana politik berubah, semakin berkembang semakin sulit bagi komunis untuk beroperasi. Ini membawa kepada perbincangan pembukaan Bong dengan ketua menteri [[Abdul Rahman Ya'kub]] pada tahun 1973 dan akhirnya menandatangani perjanjian dengan kerajaan. Weng yang berpindah ke China pada pertengahan 1960-an tetapi tetap mengekalkan kawalan ke atas CCO, menolak perjuangan bersenjata yang berterusan terhadap kerajaan walaupun perjanjian ini. Konflik itu berterusan kebanyakannya di rantau [[Sungai Rajang]] tetapi akhirnya berakhir apabila, pada 17 Oktober 1990, NKCP menandatangani perjanjian damai dengan kerajaan Sarawak.<ref>{{cite web|url=http://kyotoreview.org/book-review/book-review-the-rise-and-fall-of-communism-in-sarawak-1940-1990/|title=Book Review: The Rise and Fall of Communism in Sarawak 1940–1990|last1=James|first1=Chin|publisher=Kyoto Review of South East Asia|accessdate=10 November 2015}}</ref><ref name="chanwong">{{cite web|url=http://www.theborneopost.com/2011/09/16/saga-of-communist-insurgency-in-sarawak/|title=Saga of communist insurgency in Sarawak|last1=Chan|first1=Francis|last2=Wong|first2=Phyllis|date=16 September 2011|work=|publisher=[[The Borneo Post]]|accessdate=10 January 2013}}</ref>