Wikipedia

Bahasa-bahasa Austroasia: Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
k Anumengelamun telah memindahkan laman Bahasa Austro-Asia ke Bahasa-bahasa Austroasia: "Austroasia" tidak perlu disengkangkan
Tiada ringkasan suntingan
Baris 10:
}}
 
Rumpun '''Rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia''' (yang secara harafiahnya bererti “[[Asia]] [[Selatan]]”,) ialah sebuah [[Keluarga bahasa|rumpun keluarga]] merangkumkan seberapa bahasa yang dipertuturkan di [[Asia Tenggara]] dan [[Asia Selatan]]. Antara bahasa yang termasuk rumpun bahasa ini, hanya bahasa-bahasa [[bahasa Vietnam|Vietnam]], bahasa [[bahasa Khmer|Khmer]], dan bahasa [[bahasa Mon|Mon]] yang mempunyai catatan sejarah yang panjang. [[Bahasa Vietnam]] dan [[bahasa Khmer]] mempunyai kedudukan bahasa rasmi (masing-masing di [[Vietnam]] dan [[Kemboja]]), sementara bahasa-bahasa [[bahasa Santali|Santali]] dan bahasa [[bahasa Khasi|Khasi]] masing-masing berstatus bahasa rasmi di tahap negara bahagian sahaja di India. Bahasa lain daripada rumpun ini dipertuturkan oleh sekelompok kecil masyarakat.
 
Rumpun bahasa Austro-AsiatikAustroasia tersebar secara terpisah-pisah di [[India]], [[Bangladesh]], dan Asia Tenggara, dipisahkan oleh daerah di mana bahasa-bahasa lain dituturkan. Dipercayai secara meluas bahawa rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia merupakan bahasa asli daerah di Asia Tenggara dan bahagian timur anak India dan rumpun bahasa lain di daerah itu termasuk [[bahasa Indo-Eropah|Indo-Eropah]], [[bahasa Tai-Kadai|Tai-Kadai]], [[Bahasa-bahasa Dravidia|Dravidia]], dan [[Bahasa-bahasa Sino-Tibet|Sino-Tibet]], ialah hasil perpindahan manusia yang terjadi (Sebagai contoh, ada perkataan bahasa Austro-AsiaAustroasia dalam rumpun bahasa Tibeto-Burma di Nepal timur). Beberapa ahli bahasa telah mencuba membuktikan bahawa rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia berkeluarga dengan rumpun bahasa [[bahasa Austronesia|Austronesia]], sehingga membentuk rumpun besar Austrik.
 
== Cabang utama ==
Rumpun bahasa ini boleh dibahagikan menjadi dua cabang iaitu: cabang [[Bahasa Mon-Khmer|Mon-Khmer]] dan [[bahasa Munda|Munda]] di [[India]]. Daripada cabang Mon-Khmer pula, ada dua bahasa yang penting iaitu [[bahasa Khmer]] yang dipertuturkan oleh lebih kurang 10 juta orang di [[Kemboja]] dan [[bahasa Vietnam]] yang dipertuturkan lebih kurang 80 juta orang di [[Vietnam]]. Selain itu, bahasa Mon dipertuturkan oleh sekelompok kecil suku bangsa Mon di [[Myanmar]] berdekatan sempadan [[Thailand]] dan [[bahasa Khmu]] dipertuturkan di sebelah utara [[Laos]] berdekatan sempadan Myanmar. Kemudian [[bahasa Asli (Malaysia)|bahasa Asli]] yang dipertuturkan oleh suku bangsa [[Negrito]] di [[Semenanjung Malaysia]] juga anggota cabang bahasa Mon-Khmer. Diperkirakan bahasa-bahasa Asli suku bangsa Asli ini sebenarnya bukan bahasa mereka, namun bahasa ini diambil mereka daripada jiran-jiran mereka.
 
Di [[India]], bahasa Mundari dan bahasa Santali ialah bahasa Austro-AsiaAustroasia yang sudah dipengaruhi oleh bahasa Indo-Eropah cabang Indo-Arya dan bahasa-[[Bahasa-bahasa Dravidia|bahasa Dravidia]]. Penutur asli bahasa Munda ialah orang-orang daripada bangsa [[Mongoloid]] yang diperkirakan dahulu kala tersebar luas pula di India [[utara]].
 
Di kepulauan Nicobar juga dipertuturkan bahasa-bahasa Austro-AsiaAustroasia, dan sebahagian besarnya oleh orang-orang bangsa Mongoloid pula. Sedangkan penduduk asli kepulauan Nicobar dan Andaman ialah suku bangsa negrito yang masih berhubung dengan ‘orang asli’ di Malaysia dan suku bangsa [[Papua]]. Ada yang berpendapat{{Siapa}} bahasa mereka juga merupakan golongan bahasa Papua sangat jauh.
 
== Bahasa Austro-AsiaAustroasia secara kesimpulannya ==
Rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia secara kesimpulannya adalah seperti berikut:
 
Austroasia
Austro-Asia
* [[bahasa Munda]]
** [[bahasa Mundari]]
Baris 34:
** [[bahasa Asli]]
 
== Penyebaran bahasa Austro-AsiaAustroasia ==
Jika ditelitikan di peta, penyebaran rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia tidak berkesinambungan namun terputus-putus. Selain di [[Kamboja]] dan [[Vietnam]], rumpun bahasa ini hanya dipertuturkan dalam kelompok yang kecil, dari India sampai ke Semenanjung Malaysia. Ada kemungkinan besar pada zaman dahulu kala, bahasa-bahasa ini berkesinambungan. Tetapi pada suatu saat dalam sejarah terjadi perubahan kepada para penutur [[bahasa Indo-Eropah]] di India, bahasa [[Tai-Kadai]] di [[Thailand]] dan [[bahasa Austronesia]] di Semenanjung Malaysia.
 
Kepelbagaian bahasa Austronesia di Semenanjung Malaysia juga membawa kepada kesimpulan ini. Bahasa Austronesia yang dipertuturkan di sini hanya bahasa Melayu saja, meskipun wujud beberapa dialek tetapi perbezaan antara dialek ini tidaklah besar. Kepelbagaian bahasa ini menunjukkan bahawa penggunaan bahasa Melayu masih boleh dikatakan belum begitu lama di sini.{{Fact}}
 
Bahkan di Semenanjung Malaysia wujudnya pertanyaan kerana penduduk ‘asli’ atau ''aborigin'' daerah ini iaitu suku bangsa Negrito masih menuturkan bahasa-bahasa Austro-AsiaAustroasia. Padahal bahasa ini sebenarnya diambil mereka dari negara-negara jiran mereka yang termasuk bangsa [[Mongolia]], sudah mengambil alih bahasa Austronesia.{{Apa}}
 
Ada pula yang berpendapat{{Siapa}} bahawa bahasa-bahasa Austro-Asia pernah dipertuturkan di pulau [[Sumatera]]. Menurut para pakar ini, sisa-sisa bahasa Austro-Asia ini masih meninggalkan jejaknya, atau disebut ''substratum'', dalam bahasa-bahasa Sumatera moden.▼
 
 
▲Ada pula yang berpendapat{{Siapa}} bahawa bahasa-bahasa Austro-AsiaAustroasia pernah dipertuturkan di pulau [[Sumatera]]. Menurut para pakar ini, sisa-sisa bahasa Austro-AsiaAustroasia ini masih meninggalkan jejaknya, atau disebut ''substratum'', dalam bahasa-bahasa Sumatera moden.
== Hubungan dengan rumpun bahasa lain ==
Ada beberapa pakar{{Siapa}} yang menggolongkan rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia dengan rumpun bahasa Austronesia dan menamakannya rumpun bahasa besar atau superfamili Austrik. Mereka berpendapat bahawa semua bahasa di China bahagian selatan sebenarnya berhubungan iaitu rumpun bahasa Austro-AsiaAustroasia, [[bahasa Austronesia]], [[bahasa Tai-Kadai]] dan [[bahasa Hmong-Mien]] (juga disebut Miao-Yao). Secara skematik, rumpun bahasa Austrik secara kesimpulannya adalah seperti berikut:
 
* Austrik
Baris 51 ⟶ 49:
** Tai-Kadai
** Hmong-Mien
** Austro-AsiaAustroasia
 
Para penutur keempat-empat rumpun bahasa yang diagak berhubungan ini menetap di daerah yang sekarang termasuk Republik Rakyat China bahagian selatan sehingga lebih kurang pada tahun [[2000 SM]] – [[1000 SM]]. Ketika itu, bangsa Cina, yang merupakan penutur bahasa Sino-Tibet, dari RRC utara menyerbu ke selatan dan para penutur bahasa Austrik tercerai-berai. Hal ini yang dijangkakan sebagai alasan mengapa kaum Tai-Kadai berpindah ke selatan dan para penutur bahasa Austro-AsiaAustroasia tercerai-berai.
 
Tambahan pula, ahli linguistik mempunyai hujah lain iaitu kewujudan perkataan dasar yang mirip yang mana bahasa Austronesia menyimpan kedua-dua suku kata sedangkan bahasa Austro-AsiaAustroasia menyimpan suku kata pertama dan bahasa Tai-Kadai menyimpan suku kata kedua.
 
Contoh:
Proto-Austronesia / Proto-Mon-Kmer (Austro-AsiaAustroasia) / Proto Thai (Tai-Kadai)
* mata ‘mata’ / *măt ‘mata / *taa ‘mata’
Pertembungan antara [[orang Austronesia]] dengan [[Orang Asli di Malaysia|orang-orang Asli]] yang menutukan [[bahasa-bahasa Asli]] di [[Semenanjung Malaysia]] menyebabkan penyerapan perkataan Asli dalam kosakata [[bahasa Austronesia]] tertentu termasuk ''siamang'', ''ketam'', ''semut'' dan ''helang''.<ref name="Teckwyn">{{Cite journal|last=Lim|first=Teckwyn|date=Jun 2020|title=An Aslian origin for the word gibbon|url=http://journals.openedition.org/lexis/4291|journal=Lexis. Journal in English Lexicology|language=en|issue=15|doi=10.4000/lexis.4291|issn=1951-6215}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Geoffrey|first=Benjamin|year=2012|title=The Aslian languages of Malaysia and Thailand: An assessment|url=https://www.elpublishing.org/itempage/131|journal=Language Documentation and Description|volume=11|pages=136-230.}}</ref>{{Rp|152-153}}
 
== Rujukan ==
{{Reflist|2}}
 
;Sumber utama
* Peck, B. M., Comp. (1988). An Enumerative Bibliography of South Asian Language Dictionaries.
* Peiros, Ilia. 1998. Comparative Linguistics in Southeast Asia. Pacific Linguistics Series C-142. Canberra, Australian National University.
Baris 67 ⟶ 69:
* Byomkes Chakrabarti,A Comparative Study of Santali and Bengali, 1994
 
== Pautan Luarluar ==
* Mon-Khmer.com: Lectures by Paul Sidwell
* Ethnologue classification
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa-bahasa_Austroasia"