Beijing: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Tiada ringkasan suntingan |
Rescuing 11 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Baris 114:
'''Beijing''' ([[bahasa Cina]]: 北京; [[pinyin]]: Běijīng; [[Wade-Giles]]: ''Peiching'' atau ''Pei-ching''; {{IPA2|peɪ˨˩ tɕɪŋ˥˥}}; maksudnya "ibu kota utara"; {{Audio|Zh-Beijing.ogg|sebutan}}), dahulunya dipanggil '''Peking''', ialah [[metropolis]] di [[China]] utara serta juga [[ibu negara]] [[Republik Rakyat China]]. Diperintah sebagai sebuah [[wilayah perbandaran]] di bawah pentadbiran langsung pemerintahan pusat, Beijing bersempadan dengan [[Hebei|Wilayah Hebei]] di utara, barat, selatan, dan sebahagian kecil di timur, serta juga [[Tianjin|Wilayah Perbandaran Tianjin]] di tenggara. Ia merupakan salah satu daripada [[Empat Ibu Kota Kuno Agung China]].<ref name="beefs up">{{cite news|title=Beijing airport beefs up security for Olympics|url=http://www.msnbc.msn.com/id/23292621/|work=[[MSNBC]]|publisher=[[Associated Press]]|date=2008-02-22|accessdate=2008-03-15}}</ref>
Beijing ialah [[Senarai bandar raya di Republik Rakyat China mengikut jumlah penduduk|bandar raya yang kedua terbesar di China]], selepas [[Shanghai]],<ref name="columbia encyclopedia"/> dengan melebihi 17 juta penduduk di dalam kawasan [[bidang kuasa]] Beijing. Bandar raya ini dibahagikan kepada [[Senarai bahagian pentadbiran di Beijing|16 buah daerah bandar dan subbandar serta 2 buah kaunti luar bandar]],<ref name=figures>Figures based on 2006 statistics published in 2007 National Statistical Yearbook of China and available online at [http://www.chinapop.gov.cn/wxzl/rkgk/200806/t20080629_157020.htm 2006 年中国各地区城镇、乡村人口数 中国人口与发展研究中心] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090310163630/http://www.chinapop.gov.cn/wxzl/rkgk/200806/t20080629_157020.htm |date=2009-03-10 }}. Retrieved April 21, 2009.</ref> dengan kawasan bandarnya menampung sekitar 13 orang penghuni .<ref name=figures/> Beijing merupakan satu pusat [[pengangkutan]] yang utama, dengan berpuluh-puluh [[landasan kereta api]], [[jalan raya]], dan [[lebuh raya]] yang merentasi bandar raya ini. Ia telah diiktiraf sebagai sebuah pusat [[politik]], [[pendidikan]], dan [[Budaya Cina|budaya]] Republik Rakyat China,<ref name="columbia encyclopedia">{{cite encyclopedia|title=Beijing|url=http://www.encyclopedia.com/topic/Beijing.aspx|encyclopedia=[[The Columbia Encyclopedia]]|edition=6th edition|year=2008}}</ref> manakala [[Shanghai]] dan [[Hong Kong]] menguasai bidang [[ekonomi]].<ref>{{cite web|url=http://info.hktdc.com/tdcnews/9612/96121801.htm|title=Hong Kong and Shanghai as Twin Engines for China's Economic Development, says TDC Executive Director|publisher=[[Hong Kong Trade Development Council]]|date=1996-12-18|accessdate=2008-10-03|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304000600/http://info.hktdc.com/tdcnews/9612/96121801.htm|url-status=dead}}</ref> Beijing terkenal kerana [[istana]]nya yang mewah, serta juga [[kuil]], [[Dinding batu|tembok batu]], dan [[gapura]]nya.<ref name="world book">{{cite web|url=http://www.worldbookonline.com/wb/Article?id=ar053300&st=Beijing|title=”Beijing”|publisher=''[[World Book Encyclopedia]]''. 2008|accessdate=2008-08-07}}</ref> Tiadanya banyak bangunan utama, apa jua usianya, di Beijing yang tidak memiliki sekurang-kurangnya setakat kepentingan sejarah negara.<ref name="britannica"/> Barang-barang [[seni]] dan universiti-[[universiti]]nya telah lama menjadikannya sebagai sebuah pusat budaya dan seni di China.<ref name="world book"/> Pada [[2008]], Beijing mengacarakan [[Olimpik Beijing 2008|Sukan Olimpik]].
Tidak terdapat banyak bandar raya di dunia, selain daripada Beijing, yang telah bertindak sebagai pusat politik dan budaya kepada sebuah kawasan sebesar China buat begitu lama.<ref name="britannica">{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/448956/Beijing|title=Beijing|publisher=''[[Encyclopædia Britannica]]''. Encyclopædia Britannica Online|accessdate=2008-08-03}}</ref> ''[[Encyclopædia Britannica]]'' memerikannya sebagai "salah satu bandar raya yang terunggul di dunia",<ref>{{cite encyclopedia | title = Peking (Beijing) | encyclopedia=Encyclopædia Britannica | edition = [[Encyclopædia Britannica#Edition summary|15<sup>th</sup> edition]], ''[[Macropædia]]''| volume = 25 | pages = 468}}</ref> dan mengisytiharkannya sebagai satu bandar raya yang merupakan sebahagian sejarah China yang penting buat berabad-abad.
Baris 143:
Kawasan bandar Beijing terletak di bahagian tengah-selatan wilayah perbandaran dan menduduki kawasan yang kecil tetapi semakin berkembang dalam bentuk jalur [[Jalan Keliling Beijing|jalan keliling]] sepusat. Jalan keliling yang kelima dan [[Jalan Keliling Keenam]] (penomboran bermula dengan 2) yang paling luar merentasi banyak [[bandar satelit]]. [[Tiananmen]] (Pintu Kota Keamanan Kesyurgaan) dan [[Dataran Tiananmen]] terletak di pusat Beijing, betul-betul di selatan [[Kota Larangan]], bekas tempat kediaman maharaja China. Di sebelah barat Tiananmen ialah [[Zhongnanhai]], tempat kediaman para pemimpin terutama [[Republik Rakyat China]]. Melintasi Beijing dari timur ke barat ialah [[Lebuh Chang'an]], salah satu jalan raya Beijing yang utama.
[[Iklim]] bandar raya Beijing ialah [[iklim kebenuaan lembap]] yang dipengaruhi oleh [[monsun]] ([[Pengelasan iklim Koppen]] ''Dwa''). [[Musim panas]]nya panas dan lembap, disebabkan oleh [[monsun Asia Timur]], dengan [[musim sejuk]] umumnya sejuk, berangin, dan kering, disebabkan oleh pengaruh [[antisiklon]] [[Siberia]] yang terbentang luas.<ref name="people's daily"/> Suhu tinggi waktu siang purata pada bulan Januari sekitar 1°[[Celsius|C]] (33°[[Fahrenheit|F]]), manakala suhu purata pada bulan Julai adalah sekitar 30°[[Celsius|C]] (87°[[Fahrenheit|F]]). Suhu tertinggi yang pernah dicatat ialah 42 °C, dengan yang paling rendah ialah -27 °C.<ref>{{cite web |title=The Climate of Beijing |url=http://www.chinats.com/beijing/beijing23.htm |publisher=Chinats.com |access-date=2009-10-12 |archive-date=2011-01-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110124224104/http://www.chinats.com/beijing/beijing23.htm |url-status=dead }}</ref> Pada [[2005]], jumlah [[kerpasan]] (hujan) ialah 410.77 mm. Kebanyakannya turun pada musim panas.<ref name="basic">{{cite web |title=Basic Information |url=http://www.bjstats.gov.cn/esite/bjsq/jbqk/ |publisher=Beijing Municipal Bureau of Statistics |accessdate=2008-02-09 |archive-date=2012-03-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120313225759/http://www.bjstats.gov.cn/esite/bjsq/jbqk/ |url-status=dead }}</ref>
<br /><br />
Baris 245:
=== Ribut debu ===
[[Debu]] daripada [[hakisan]] [[padang pasir|gurun]] di China utara dan barat laut mengakibatkan [[ribut debu]] bermusim yang melanda bandar raya Beijing. [[Pejabat Pengubahsuaian Cuaca Beijing]] kekadang menghasilkan hujan secara buatan untuk mengatasi masalah tersebut dan mengurangkan kesannya.<ref>{{cite news |title=China says it made rain to wash off sand |url=http://www.msnbc.msn.com/id/12644965/from/RSS/ |publisher=[[MSNBC]] |date=2006-05-05 |accessdate=2009-07-22}}</ref> Pada bulan April [[2002]], satu ribut debu tunggal pada dirinya melonggokkan hampir 50,000 [[Tan (ukuran)|tan]] debu ke dalam kawasan bandar raya Beijing sebelum beralih ke [[Jepun]] dan [[Korea]].<ref>{{cite news |last=Weaver |first=Lisa Rose |title=More than a dust storm in a Chinese teacup |url=http://cnnstudentnews.cnn.com/2002/WEATHER/04/03/dust.storm/ |archiveurl=
== Skap bandar raya ==
Baris 281:
Beijing adalah antara [[bandar raya]] yang paling maju serta juga bandar raya [[Masyarakat pasca-perindustrian|pasca-perindustrian]] yang pertama di [[Republik Rakyat China|China]],<ref>{{cite web|title=北京已率先进入后工业经济时代|url=http://www.china.com.cn/economic/txt/2008-03/20/content_13178335.htm|work= china.com.cn|date=2008-03-20|accessdate=2008-10-01}}</ref> dengan [[Sektor ekonomi peringkat ketiga|industri peringkat ketiganya]] merupakan 73.2% daripada [[Ukuran pendapatan dan output negara|Keluaran Dalam Negara Kasar]] (KDNK) China.
[[Kewangan|Industri kewangan]] ialah salah satu industri Beijing yang paling penting.<ref>{{cite web|title=Beijing’s Bankosphere|url=http://bankosphere.com/2008/08/11/beijing-bankosphere|work= bankosphere.com|date=2008-08-11|accessdate=2008-10-01}}</ref> Menjelang akhir [[2007]], Beijing memiliki 751 buah [[Institusi kewangan|pertubuhan kewangan]] yang bersama-sama menjanakan hasil sebanyak 128.6 bilion [[Renminbi|RMB]], iaitu 11.6% daripada seluruh hasil industri kewangan negara. Angka itu juga merupakan 13.8% daripada KDNK Beijing, suatu peratusan yang tertinggi antara kesemua bandar raya Cina.<ref>{{cite web|title=北京市金融业发展新闻发布会|url=http://zhengwu.beijing.gov.cn/xwfbh/bmqxfbh/t989438.htm|work=
[[Daerah Pusat Perniagaan Beijing]] yang berpusat di kawasan [[Guomao]] telah dikenal pasti sebagai [[daerah pusat perniagaan]] baharu. [[Jalan Kewangan Beijing]] di kawasan [[Fuxingmen]] dan kawasan [[Fuchengmen]] merupakan [[pusat kewangan]] tradisional, manakala kawasan [[Wangfujing]] dan kawasan [[Xidan]] merupakan daerah beli-belah yang utama.
Kawasan perindustrian utama termasuk [[Shijingshan]] yang terletak di pinggiran barat bandar raya.<ref>{{cite web|title=ShiJingShan|url=http://www.bjinvest.gov.cn/english/dac/sjs/|publisher=Beijing Economic Information Center|accessdate=2008-06-22|archive-date=2008-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20081120074109/http://www.bjinvest.gov.cn/english/dac/sjs/|url-status=dead}}</ref> <!-- More information on Beijing's heavy and light industries please!-->[[Zhongguancun]] yang diberi gelaran "Silicon Valley China" merupakan pusat utama untuk industri-industri yang berkaitan dengan [[elektronik]] dan [[komputer]], serta juga [[Sains farmaseutik|penyelidikan bahan farmaseutik]]. Di samping itu, [[Yizhuang]] yang terletak di bahagian tenggara bandar semakin merupakan pusat yang baharu untuk [[bahan farmaseutik]], [[teknologi maklumat]], dan [[Sains bahan|kejuruteraan bahan]].<ref name="social economic">{{cite paper|title=Statistical Communique on the 2003 National Economic and Social Development of the City of Beijing|url=http://www.bjstats.gov.cn/esite/tjgb/200611/t20061121_77051.html|publisher=Beijing Municipal Bureau of Statistics|date=2004-02-12|accessdate=2008-03-15}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080305151412/http://www.bjstats.gov.cn/esite/tjgb/200611/t20061121_77051.html |date=2008-03-05 }}</ref>
Beijing semakin terkenal kerana [[usahawan]]nya yang inovatif serta pertumbuhan syarikat baharu yang tinggi. Budaya ini disokong oleh sebuah komuniti besar yang terdiri daripada kedua-dua firma [[modal usaha niaga]] Cina dan firma modal usaha niaga asing. Walaupun Shanghai dilihatkan sebagai sebuah pusat ekonomi China, ini biasanya berdasarkan bilangan perbadanan besar yang berpusat di sana dan bukannya sebagai pusat [[keusahawanan]] Cina.
Baris 358:
Beijing dihubungkan dengan rangkaian jalan raya dari semua kawasan di China sebagai sebahagian daripada Rangkaian Jalan Raya Negara. Pengangkutan di Beijing sangat bergantung kepada lima "[[Jalan pekeliling di Beijing|jalan pekeliling]]" yang mengelilingi berturut-turut bandar raya itu. Salah satu masalah lalu lintas yang terbesar di Beijing ialah kesesakan lalu lintas yang sentiasa ada, walaupun pada tahun-tahun kebelakangan ini, [[Sistem Pengangkutan Cerdas]] (ITS) telah dilaksanakan di banyak kawasan. Menerukkan lagi masalah lalu lintas Beijing ialah [[sistem alihan massa]]nya yang kurang maju.
Sistem [[Laluan Bawah Tanah Beijing]] dibuka pada tahun [[1971]] dan kini mempunyai 9 laluan, iaitu 4 laluan di bawah tanah dan 5 laluan di atas. Sistem pengangkutan yang amat besar ini terdiri daripada hampir 700 laluan [[bas]] dan [[bas troli]] (bas elektrik) pada tahun [[2008]], termasuk tiga laluan [[alihan laju bas]].<ref>{{cite web|title=Beijing Bus Rapid Transit|url=http://beijing.dazhao.net/brt/|accessdate=2009-01-09|archive-date=2009-02-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20090228062551/http://beijing.dazhao.net/brt/|url-status=dead}}</ref> Tambang bas ditetapkan pada kadar sama rata sebanyak 2 [[Renminbi|yuan]] untuk kesemua laluan, kecuali [[Lebuhraya Lapangan Terbang (Beijing)|Lebuhraya Lapangan Terbang]].
Beijing telah lama merupakan pusat [[kereta api]] yang terbesar di China. [[Stesen Keretapi Selatan Beijing]] yang berteknologi paling moden dibuka semula pada Ogos [[2008]], dan bertindak sebagai stesen Beijing untuk kesemua kereta api laju tinggi ''[[China Railway High-speed]]'' (CRH), termasuk [[Rel Antara Bandaraya Beijing–Tianjin|kereta api laju tinggi Beijing-Tianjin]], perkhidmatan kereta api penumpung tetap yang paling laju di dunia. Kesemua kereta api antarabangsa ke bandar-bandar raya di [[Mongolia]], [[Rusia]], [[Vietnam]], dan [[Korea Utara]] juga melalui Beijing.
Baris 382:
* {{flagicon|United States}} [[Bandaraya New York]], [[Amerika Syarikat]] ''(1980)'' <ref>{{cite web |title=NYC's Sister Cities |publisher=Sister City Program of the City of New York |year=2006 |url=http://www.nyc.gov/html/unccp/scp/html/sc/main.shtml|accessdate=2008-09-01}}</ref>
* {{flagicon|Peru}} [[Lima]], [[Peru]] ''(1983)''
* {{flagicon|United States}} [[Washington, D.C.]], [[Amerika Syarikat]] ''(1984)'' <ref name="Washington DC">{{cite web|url=http://os.dc.gov/os/cwp/view,a,1206,q,522336.asp|title=Protocol and International Affairs|publisher=DC Office of the Secretary|accessdate=2008-07-12|archive-date=2008-05-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20080513185356/http://os.dc.gov/os/cwp/view,a,1206,q,522336.asp|url-status=dead}}</ref>
* {{flagicon|Spain}} [[Madrid]], [[Sepanyol]] ''(1985)''
* {{flagicon|Brazil}} [[Rio de Janeiro]], [[Brazil]] ''(1986)''
Baris 413:
* {{flagicon|Hungary}} [[Budapest]], [[Hungary]] ''(2005)''
* {{flagicon|Cuba}} [[Havana]], [[Cuba]] ''(2005)''
* {{flagicon|Philippines}} [[Manila]], [[Filipina]] ''(2005)'' <ref name="Manila.Gov">{{cite web|url=http://www.manila.gov.ph/cityhall.htm#sistercities|title=Sister Cities of Manila|publisher=[[copyright|©]] 2008-2009 [http://www.manila.gov.ph/ City Government of Manila]|accessdate=2009-07-02|archive-date=2008-06-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20080607200336/http://www.manila.gov.ph/cityhall.htm#sistercities|url-status=dead}}</ref>
* {{flagicon|Ethiopia}} [[Addis Ababa]], [[Habsyah]] ''(2006)''
* {{flagicon|Kazakhstan}} [[Astana]], [[Kazakhstan]] ''(2006)''
| |||