Pandemik COVID-19 di Malaysia: Perbezaan antara semakan

Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Shahsukanulis (bincang | sumb.)
kTiada ringkasan suntingan
Shahsukanulis (bincang | sumb.)
k Pembetulan artikel
Baris 29:
Gelombang ketiga jangkitan COVID-19 berlaku selepas [[Pilihan raya negeri Sabah 2020|Pilihan Raya Negeri Sabah]] pada bulan September 2020 yang diikuti dengan beberapa letusan wabak di kilang-kilang [[Top Glove]].<ref>{{cite web|url=https://origin.bharian.com.my/berita/nasional/2020/10/739959/malaysia-masuk-gelombang-ketiga-pandemik-covid-19|title=Malaysia masuk gelombang ketiga pandemik COVID-19|author=<!--Not stated-->|first=|date=9 Oktober 2020|website=BH Online|publisher=Berita Harian|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201228215235/https://origin.bharian.com.my/berita/nasional/2020/10/739959/malaysia-masuk-gelombang-ketiga-pandemik-covid-19|archive-date=2020-12-28|access-date=4 Disember 2020|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bernama.com/bm/rencana/news.php?id=1897736|title=COVID-19: Sabah Masih Penyumbang Besar Kes Baharu Di Malaysia|last=Mohd Ariff|first=Melati|date=6 November 2020|website=Bernama|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201106044522/https://www.bernama.com/bm/rencana/news.php?id=1897736|archive-date=6 November 2020|access-date=15 November 2020|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2020/11/23/kluster-teratai-pekerja-top-glove-catat-peningkatan-mendadak-covid-19/|title=Kluster Teratai pekerja Top Glove catat peningkatan mendadak Covid-19|last=Zainudin|first=Faiz|date=23 November 2020|website=Free Malaysia Today (FMT)|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201123125601/https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2020/11/23/kluster-teratai-pekerja-top-glove-catat-peningkatan-mendadak-covid-19/|archive-date=23 November 2020|access-date=28 Jun 2021}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.sinarharian.com.my/article/113017/KHAS/Covid-19/Jangkitan-Kluster-Teratai-menular-dalam-komuniti|title=Jangkitan Kluster Teratai menular dalam komuniti|last=ADNAN|first=TUAN BUQHAIRAH TUAN MUHAMAD|date=2 Disember 2020|website=Sinarharian|language=ms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210124163610/https://www.sinarharian.com.my/article/113017/KHAS/Covid-19/Jangkitan-Kluster-Teratai-menular-dalam-komuniti|archive-date=24 Januari 2021|access-date=28 Jun 2021}}</ref> Hal ini menyebabkan kerajaan menguatkuasakan PKPB di kebanyakan negeri mulai bulan November 2020 bagi membendung penularan jangkitan virus tersebut.<ref name=":5" /> Oleh sebab sistem [[Penjagaan kesihatan di Malaysia|kesihatan negara]] yang semakin tenat akibat wabak COVID-19, kerajaan telah melaksanakan semula PKP di beberapa buah negeri mulai 13 Januari 2021.<ref name=":6" /><ref>{{cite news|url=https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysia-to-impose-mco-in-some-states-what-do-the-covid-19-restrictions-entail|title=Malaysia to reimpose MCO in some states: What do the Covid-19 restrictions entail|last1=Rodzi|first1=Nadirah|date=11 Januari 2021|newspaper=|access-date=11 Januari 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111221412/https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysia-to-impose-mco-in-some-states-what-do-the-covid-19-restrictions-entail|archive-date=11 Januari 2021|work=[[The Straits Times]]|language=en|via=|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.utusan.com.my/berita/2021/01/kelantan-bahagian-sibu-dikenakan-pkp/|title=Kelantan, Bahagian Sibu dikenakan PKP bermula esok|last=AHMAD|first=AMREE|date=15 Januari 2021|website=Utusan Malaysia|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210115110049/https://www.utusan.com.my/berita/2021/01/kelantan-bahagian-sibu-dikenakan-pkp/|archive-date=2021-01-15|access-date=16 Januari 2021|quote=}}</ref> Akhirnya, kerajaan menyelaraskan PKP di seluruh negara kecuali Sarawak, mulai 22 Januari 2021.<ref>{{cite web|url=https://www.astroawani.com/berita-malaysia/pkp-di-seluruh-negara-kecuali-sarawak-bermula-22-januari-ismail-sabri-278646|title=PKP di seluruh negara kecuali Sarawak bermula 22 Januari - Ismail Sabri|last=Daud|first=Ridauddin|date=19 Januari 2021|website=Astro Awani|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210119103050/https://www.astroawani.com/berita-malaysia/pkp-di-seluruh-negara-kecuali-sarawak-bermula-22-januari-ismail-sabri-278646|archive-date=2021-01-19|access-date=|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.malaysiakini.com/news/561362|title=PKP 2.0 dilanjutkan dengan SOP lebih ketat|author=<!--Not stated-->|first=|date=2 Februari 2021|website=|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210202074916/https://www.malaysiakini.com/news/561362|archive-date=2021-02-02|access-date=6 Februari 2021|quote=}}</ref> [[Proklamasi Darurat 2021|Darurat]] juga telah diisytiharkan oleh [[Yang di-Pertuan Agong]] di seluruh negara pada 12 Januari 2021, menyebabkan penangguhan sebarang sidang [[Parlimen Malaysia|Parlimen]] dan [[Dewan Undangan Negeri di Malaysia|Dewan Undangan Negeri]] (DUN) serta memberikan kuasa darurat kepada kerajaan hingga 1 Ogos 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.pmo.gov.my/2021/01/teks-ucapan-pengumuman-khas-darurat/|title=Speech Text of The Special Announcement of Emergency|website=Prime Minister's Office of Malaysia|language=en-US|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210426072927/https://www.pmo.gov.my/2021/01/teks-ucapan-pengumuman-khas-darurat/|archive-date=2021-04-26|access-date=2021-08-17}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2021/01/12/agong-declares-emergency-to-curb-covid-19-spread/|title=Agong declares emergency until Aug 1 to curb Covid-19 spread|date=12 January 2021|website=Free Malaysia Today|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210112123348/https://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2021/01/12/agong-declares-emergency-to-curb-covid-19-spread/|archive-date=2021-01-12|access-date=12 January 2021}}</ref>
 
Berikutan penurunan bilangan kes jangkitan baharu pada awal bulan Mac 2021, kesemua negeri dan wilayah persekutuan di dalam negara telah menamatkan PKP.<ref>{{Cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/03/791903/4-negeri-bertukar-status-dari-pkp-ke-pkpb|title=4 negeri bertukar status dari PKP ke PKPB|last=Aziz|first=Mohd Iskandar Ibrahim dan Ilah Hafiz|date=2 Mac 2021|website=Berita Harian|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210315122317/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/03/791903/4-negeri-bertukar-status-dari-pkp-ke-pkpb|archive-date=15 Mac 2021|access-date=14 Mei 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.utusan.com.my/covid-19/2021/02/gelombang-ketiga-covid-19-menurun-dan-terkawal/|title=Gelombang ketiga Covid-19 menurun dan terkawal|last=SHEIKH RAHIM|first=MAISARAH|date=12 Februari 2021|website=Utusan Malaysia|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210212145558/https://www.utusan.com.my/covid-19/2021/02/gelombang-ketiga-covid-19-menurun-dan-terkawal/|archive-date=2021-02-12|access-date=16 Mac 2021|quote=}}</ref><ref name=":9">{{cite news|url=https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysia-lifts-mco-for-kl-selangor-johor-and-penang|title=Malaysia lifts MCO as cases taper down, vaccination drive kicks in|last1=Anand|first1=Ram|date=2 March 2021|access-date=4 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210302230837/https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysia-lifts-mco-for-kl-selangor-johor-and-penang|archive-date=2 March 2021|work=[[The Straits Times]]|language=en|url-status=live}}</ref> Namun, PKP dikembalikan sekali lagi oleh kerajaan di beberapa buah negeri sejak pertengahan bulan April 2021 berikutan peningkatan semula dalam bilangan kes jangkitan harian.<ref>{{cite web|url=https://www.bernama.com/bm/am/news.php?id=1952269|title=Tujuh jajahan di Kelantan dikenakan PKP mulai 16 hingga 29 April|author=<!--Not stated-->|date=14 April 2021|website=Bernama|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506085439/https://www.bernama.com/bm/am/news.php?id=1952269|archive-date=6 Mei 2021|access-date=6 Mei 2021|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2021/04/23/lahad-datu-mco-emco-in-three-sabah-and-sarawak-areas-extended-from-april-25-may-8|title=Lahad Datu MCO, EMCO in three Sabah and Sarawak areas extended from April 25-May 8 {{!}} The Star|date=23 April 2021|website=The Star|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423103206/https://www.thestar.com.my/news/nation/2021/04/23/lahad-datu-mco-emco-in-three-sabah-and-sarawak-areas-extended-from-april-25-may-8|archive-date=23 April 2021|access-date=9 Mei 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.hmetro.com.my/utama/2021/04/700866/pkp-di-5-daerah-di-kedah|title=PKP di 5 daerah di Kedah|last=Raja Rahim|first=Raja Noraina|date=30 April 2021|website=MyMetro|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210507174040/https://www.hmetro.com.my/utama/2021/04/700866/pkp-di-5-daerah-di-kedah|archive-date=7 Mei 2021|access-date=7 Mei 2021|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/04/811361/pkp-di-kelantan-kekal-hingga-17-mei|title=PKP di Kelantan kekal hingga 17 Mei|last=Muzamir|first=Muhammad Yusri|date=27 April 2021|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427132646/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/04/811361/pkp-di-kelantan-kekal-hingga-17-mei|archive-date=27 April 2021|access-date=6 Mei 2021|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.hmetro.com.my/utama/2021/05/702769/pkp-di-kl-bermula-jumaat-ini|title=PKP di KL bermula Jumaat ini|last=Raja Rahim|first=Raja Noraina|date=5 Mei 2021|website=MyMetro|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506130820/https://www.hmetro.com.my/utama/2021/05/702769/pkp-di-kl-bermula-jumaat-ini|archive-date=6 Mei 2021|access-date=6 Mei 2021|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/05/814070/beberapa-daerah-di-johor-terengganu-perak-dikenakan-pkp|title=Beberapa daerah di Johor, Terengganu, Perak dikenakan PKP|last=Halid|first=Suzalina|date=5 Mei 2021|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506053316/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/05/814070/beberapa-daerah-di-johor-terengganu-perak-dikenakan-pkp|archive-date=6 Mei 2021|access-date=6 Mei 2021|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2021/05/08/beberapa-daerah-mukim-di-pahang-pulau-pinang-dan-perak-bawah-pkp-bermula-isnin/|title=Beberapa daerah, mukim di Pahang, Pulau Pinang dan Perak bawah PKP|last=Reporters|first=F. M. T.|date=8 Mei 2021|website=Free Malaysia Today (FMT)|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210508112847/https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2021/05/08/beberapa-daerah-mukim-di-pahang-pulau-pinang-dan-perak-bawah-pkp-bermula-isnin/|archive-date=8 Mei 2021|access-date=9 Mei 2021}}</ref> Dengan [[Varian koronavirus sindrom pernafasan akut teruk 2|varian-varian SARS-CoV-2]] baharu dikesan di Malaysia, ditambah dengan lonjakan jumlah kes jangkitan dan kematian harian COVID-19 yang tinggi, akhirnya kerajaan memperkenalkan semula PKP di seluruh negara mulai 12 Mei 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/05/812906/kes-pertama-mutasi-berganda-india-di-malaysia|title=Kes pertama mutasi berganda India di Malaysia|last=Abdul|first=Luqman Arif|date=2 Mei 2021|website=BH Online|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506182834/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/05/812906/kes-pertama-mutasi-berganda-india-di-malaysia|archive-date=6 Mei 2021|access-date=10 Mei 2021}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nst.com.my/news/nation/2021/05/688901/more-foreign-covid-19-variants-unearthed-malaysia|title=More foreign Covid-19 variants unearthed in Malaysia {{!}} New Straits Times|last1=Arumugam|first1=Tharanya|last2=Yusof|first2=Teh Athira|date=2021-05-08|website=NST Online|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210508162828/https://www.nst.com.my/news/nation/2021/05/688901/more-foreign-covid-19-variants-unearthed-malaysia|archive-date=2021-05-08|access-date=2021-05-10}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.malaymail.com/news/malaysia/2021/05/10/pm-announces-mco-for-whole-of-malaysia-from-thursday/1973135|title=PM announces MCO for whole of Malaysia from Wednesday {{!}} Malay Mail|last=Palansamy|first=Yiswaree|date=2021-05-10|website=www.malaymail.com|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210510164853/https://www.malaymail.com/news/malaysia/2021/05/10/pm-announces-mco-for-whole-of-malaysia-from-thursday/1973135|archive-date=2021-05-10|access-date=2021-05-10}}</ref> Kemudian, kerajaan mengukuhkan PKP dengan penutupun penuh mulai 1 Jun 2021, yang dilanjutkan sehingga tempoh tidak tertentu akibat penyebaran COVID-19 yang semakin parah dan berterusan di dalam negara sehingga menyebabkan keupayaan sistem kesihatan di beberapa buah kawasan lumpuh.<ref>{{Cite web|url=https://www.nst.com.my/news/nation/2021/05/694006/malaysia-goes-under-full-lockdown-again-tuesday|title=Malaysia goes under full lockdown again from Tuesday {{!}} New Straits Times|last=Babulal|first=Veena|date=2021-05-28|website=NST Online|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210603160649/https://www.nst.com.my/news/nation/2021/05/694006/malaysia-goes-under-full-lockdown-again-tuesday|archive-date=3 June 2021|access-date=2021-07-04}}</ref><ref name=":12">{{Cite web|url=https://www.pmo.gov.my/2021/05/kenyataan-media-berkenaan-penutupan-penuh-sektor-sosial-dan-ekonomi-fasa-pertama/|title=Kenyataan Media Berkenaan Penutupan Penuh Sektor Sosial dan Ekonomi Fasa Pertama|website=Prime Minister's Office of Malaysia|language=ms|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210618133022/https://www.pmo.gov.my/2021/05/kenyataan-media-berkenaan-penutupan-penuh-sektor-sosial-dan-ekonomi-fasa-pertama/|archive-date=2021-06-18|access-date=2021-07-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/07/836834/sistem-kesihatan-kuala-lumpur-labuan-selangor-negeri-sembilan|title=Sistem kesihatan Kuala Lumpur, Labuan, Selangor, Negeri Sembilan berisiko lumpuh|last=Sulaiman|first=Noor Atiqah|date=2021-07-08|website=Berita Harian|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210714152653/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/07/836834/sistem-kesihatan-kuala-lumpur-labuan-selangor-negeri-sembilan|archive-date=2021-07-14|access-date=2021-07-14}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.astroawani.com/video-malaysia/htar-klang-sistem-hospital-lumpuh-perlu-rm20-juta-mp-klang-1913328|title=HTAR Klang {{!}} Sistem hospital lumpuh, perlu RM20 JUTA - MP Klang|website=www.astroawani.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210714153402/https://www.astroawani.com/video-malaysia/htar-klang-sistem-hospital-lumpuh-perlu-rm20-juta-mp-klang-1913328|archive-date=2021-07-14|access-date=2021-07-14}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.astroawani.com/berita-malaysia/covid19-sistem-kesihatan-di-4-negeri-akan-lumpuh-jika-dr-noor-hisham-307194|title=COVID-19: Sistem kesihatan di 4 negeri akan lumpuh jika... - Dr Noor Hisham|website=www.astroawani.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210708041829/https://www.astroawani.com/berita-malaysia/covid19-sistem-kesihatan-di-4-negeri-akan-lumpuh-jika-dr-noor-hisham-307194|archive-date=2021-07-08|access-date=2021-07-14}}</ref> Menurut Menteri Kesihatan baharu, YB Haji [[Khairy Jamaluddin]] di bawah [[Kabinet Ismail Sabri|kerajaan Ismail Sabri yang baru dibentuk]], Malaysia dijangka beralih daripada fasa pandemik COVID-19 ke fasa [[Endemik (epidemiologi)|endemik]] pada akhir bulan Oktober 2021, selaras dengan kadar vaksinasi COVID-19 dalam populasi yang tinggi dan penurunan jumlah kes jangkitan yang teruk.<ref>{{Cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/09/858770/covid-19-fasa-endemik-dijangka-bermula-akhir-oktober-ini|title=COVID-19: Fasa endemik dijangka bermula akhir Oktober ini|last=Ruzki|first=Rafidah Mat|date=2021-09-01|website=Berita Harian|language=en|access-date=2021-09-21}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.sinarharian.com.my/article/162634/BERITA/Nasional/Kerajaan-pertimbang-rentas-negeri-jika-negara-masuk-fasa-endemik|title=Kerajaan pertimbang rentas negeri jika negara masuk fasa endemik|last=HIBRAHIM|first=NURHIDAYAH HAIROM dan MUHAMMAD AMNAN|date=2021-09-21|website=Sinarharian|language=ms|access-date=2021-09-21}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/09/865838/kerajaan-teliti-nilai-ambang-ke-fasa-endemik|title=Kerajaan teliti nilai ambang ke fasa endemik|last=Mutalib|first=Zanariah Abd|date=2021-09-19|website=Berita Harian|language=en|access-date=2021-09-21}}</ref>
 
Pandemik ini memberikan [[Kesan ekonomi pandemik COVID-19 di Malaysia|kesan ekonomi]] yang buruk kepada Malaysia dengan menurunkan nilai [[Ringgit|mata wang Malaysia]] dan menyusutkan [[Keluaran dalam negara kasar|KDNK]]<nowiki/>nya serta telah memberi [[Kesan sosial pandemik COVID-19 di Malaysia|kesan sosial yang besar kepada masyarakat Malaysia]].<ref>{{Cite web|url=https://asia.nikkei.com/Economy/Malaysia-s-GDP-shrinks-5.6-in-COVID-marred-2020|title=Malaysia's GDP shrinks 5.6% in COVID-marred 2020|website=Nikkei Asia|language=en-GB|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210731074144/https://asia.nikkei.com/Economy/Malaysia-s-GDP-shrinks-5.6-in-COVID-marred-2020|archive-date=2021-07-31|access-date=2021-08-06}}</ref> Permulaan pandemik ini pada awal tahun 2020 berlaku serentak dengan [[Kemelut politik Malaysia 2020–21|krisis politik negara yang awalnya tiada kaitan]] yang telah mengganggu tindak balas awal kerajaan, dan penyebaran COVID-19 serta pengisytiharan darurat memburukkan lagi [[Kesan pandemik COVID-19 terhadap politik di Malaysia|ketidakstabilan politik negara yang berterusan]] sepanjang tahun 2020 dan 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/week-asia/explained/article/3140382/what-do-latest-political-twists-malaysia-mean-pm-muhyiddin|title=What do Malaysia’s latest political twists mean for Muhyiddin?|date=2021-07-08|website=South China Morning Post|language=en|url-status=live|access-date=2021-07-12}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cfr.org/article/malaysias-political-crisis-dooming-its-covid-19-response|title=Malaysia’s Political Crisis Is Dooming Its COVID-19 Response|website=Council on Foreign Relations|language=en|access-date=2021-09-02}}</ref> Keadaan ini membawa kepada kejatuhan kerajaan Tan Sri Muhyiddin Yassin dan pembentukan [[Kabinet Ismail Sabri|kerajaan baharu]] di bawah Dato' Sri [[Ismail Sabri Yaakob]] pada bulan Ogos 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/rise-fall-malaysias-muhyiddin-yassin-2021-08-16/|title=The rise and fall of Malaysia's Muhyiddin Yassin|date=2021-08-16|website=Reuters|language=en|access-date=2021-09-09}}</ref>