|
#REDIRECT [[Sikhisme]]
[[Imej:800px-Gtbss001.jpg|thumb|right|300px|Kuil Emas di [[Amritsar]], [[Punjab]], [[India]] merupakan kuil paling suci bagi agama Sikh]]
{{Infobox Religious group|
|group=Sikh
|population=26 juta
|region1={{flagcountry|India}} = 20,000,000
|pop1=
|region2=[[Afrika Timur]] = 1,000,000
|region3={{flagcountry|Canada}} = 600,000
|region4={{flagcountry|United States}} = 500,000
|region5={{flagcountry|Europe}}
|region6={{flagcountry|Belgium}} = 5,000 - 6,000
|region7={{flagcountry|Greece}} = 5,000
|region8={{flagcountry|United Kingdom}} = 700,000
|region9=[[Asia Tenggara]] = 250,000
|region10={{flagcountry|Malaysia}} = 100,000
|region11={{flagcountry|Thailand}} = 70,000
|region12={{flagcountry|New Zealand}} = 80,000
|region13={{flagcountry|Australia}}= 50,000
|region14=[[Timur Tengah]] = 85,000
|region15={{flagcountry|Pakistan}} = 30,000 - 35,000
|region16={{flagcountry|Italy}} = 70, 000 <ref>http://www.nriinternet.com/EUROPE/ITALY/2004/111604Gurdwara.htm</ref>
|rels=Sikh
|scrips=[[Guru Granth Sahib]]
|langs=[[bahasa Hindi|Hindi]], [[bahasa Punjabi|Punjabi]]
}}
'''[[Agama]] Sikh''' ({{lang-pa|ਸਿੱਖੀ}}, ''{{IAST|sikkhī}}'', {{IPA2|ˈsɪkkʰiː}}) atau '''Sikhisme''' adalah sebuah agama di [[India yang]] muncul pada penghujung [[abad ke-15]] dan awal [[abad ke-16]].
==Sejarah==
Agama '''Sikh''' bermula di [[Sultanpur]], berhampiran [[Amritsar]] di wilayah [[Punjab]], [[India]]. Pengasas agama ini ialah [[Guru Nanak]] ([[1469]]-[[1539]]), Agama Sikh percaya kepada adanya satu [[Tuhan]] dan dipanggil ''waheguru''. Selepas beliau meninggal dunia, penggantinya juga diberi pangkat guru. Sebanyak sepuluh guru telah mengambil alih tempat beliau dan secara perlahan-lahan. Rangkaian ini berakhir pada tahun [[1708]] selepas kematian [[Gobind Singh]] yang tidak meninggalkan pengganti manusia tetapi meninggalkan satu himpunan skrip suci yang dipanggil [[Adi Granth]]. Skrip ini kemudian diberi nama [[Guru Granth Sahib]]. Gobind Singh juga telah menubuhkan sebuah persatuan "[[Persaudaraan Khalsa Sikh]]" dan memulakan pemakaian seragam untuk lelaki Sikh yang taat kepada agamanya yang diberi gelaran "Lima K".
==Lima K==
Lima K atau panj kakaar/kakke ini perlu dipakai sepanjang masa kerana diarahkan pakai oleh mahaguru Sikh yang ke-10, Guru Gobind Sngh Ji. Guru Gobind Singh telah mewajibkan 5 K dipakai pada tahun 1699 di Anandapur Sahib. Hari itu dinamakan [[Vasakhi]].
Lima K ini termasuklah:
*[[kesh]] (rambut yang tidak dipotong)
*[[kanga]] (sikat)
*[[kara]] (gelang ditangan kanan)
*[[kirpan]] (pisau kecil yang tidaklah begitu tajam)
*[[kachha]] (seluar dalam panjang)
Tempat sembahyang agama Sikh dipanggil Gurdwara.
[[Gurdwara Emas]] di Amritsar, India merupakan tempat suci bagi penganut Sikh.
==Guru Sikh==
#[[Guru Nanak Dev]]
#[[Guru Angad Dev]]
#[[Guru Amar Das]]
#[[Guru Ram Das]] (menyiapkan pembinaan kuil emas)
#[[Guru Arjun Dev]] (penulis Adi Granth)
#[[Guru Har Gobind]] (pembawa Miri dan Piri)
#[[Guru Har Rai]]
#[[Guru Har Krishan]]
#[[Guru Teg Bahadur]]
#[[Guru Gobind Singh]]
#[[Guru Granth Sahib]]
Tokoh suci Sikh:
* Bhagat [[Kabir]]
* [[Bhagat Farid]]
* Bhagat [[Namdev]]
* Baba Budda (tokoh paling suci dalam Sikh)
* [[Banda Bahadur|Baba Banda Singh Bahadur]] (menentang orang Islam di Punjab)
* [[Baba Deep Singh]] (Mempertahankan kuil emas)
Tokoh lain:
* [[Bhai Vir Singh]]
* Bhai Kaan Singh Nabha
== Hari-hari keagamaan ==
Agama Sikh bukan terhad kepada bangsa Punjabi sahaja. Malah sesiapa yang mampu membaca dan memahami isi kandungan [[Sri Guru Granth Sahib]] dan mengikuti kod amalan Sikh boleh menganut agama ini. Upacara masuk agama ini dipanggil ''Amrit Sanskar'' yang bermula dengan lima khalsa memohon supaya seorang itu dimasukkan kedalam persatuan atau "brotherhood" Khalsa. Selepas itu, mereka yang ingin memasuk agama ini harus meminum air [["Amrit"]] sejenis air madu yang digaul dengan Kirpan. Semasa digaul kelima-lima khalsa ini akan membaca lima [[Banis]] yang suci iaitu
* Jap Sahib, (dikarang oleh Sri [[Guru Gobind]] Singh Ji)
* Japji Sahib (dikarang oleh [[Guru Nanak]])
* Tav Prasaad Seveiye (dikarang oleh Guru Gobind Singh Ji)
* Benti Chaupai (dikarang oleh Sri Guru Gobind Singh Ji)
* Anand Sahib (dikarang oleh [[Guru Amardas]])
Air ini samalah seperti air baptisme dalam agama [[Kristian]].
Pertamanya, air ini dituang di telapak tangan kanan dan diminum oleh setiap orang yang memasuk agama ini. Kemudian air ini direnjis sebanyak lima kali pada mata dan kepala mereka. Akhirnya setiap calon meminum air ini dari mangkuk yang sama sehingga habis.
== Adat istiadat penganut Sikh ==
Adat istiadat bermula sejak [[kelahiran]] sehinggalah [[kematian]] penganut Sikh. Pemberian hadiah merupakan amalan biasa untuk menyambut kelahiran [[bayi]]. Pemberian nama merupakan upacara penting dan ia dikenali sebagai ''[[Naamkaran]]''. Disini bayi yang baru lahir itu akan diberikan nama selepas ''Granthi'' membaca ''Ardas''. Kemudian kitab mereka Sri Guru Granth Sahib akan dibuka secara rambang. Bayi itu akan dinamakan mengikut huruf pertama dalam mukasurat itu. Nama akhir untuk penganut Sikh adalah sama dan berbeza hanya mengikut jantina iaitu Singh bagi lelaki, manakala perempuan dipanggil Kaur. Singh bermaksud "[[Singa]]" dan Kaur pula bermaksud "[[Puteri]]".
Apabila seseorang remaja lelaki mencapai umur sebelas hingga enam belas tahun dia akan melalui satu upacara - pemakaian [[turban]]. Upacara yang dipanggil ''[[Dastar Bandhni]] '' biasanya dilakukan oleh para agama Sikh dipanggil ''Granthi'' atau ketua masyarakat.
Bagi seorang Sikh, [[perkahwinan]] adalah suci dan mereka percaya pada sistem [[monogami]]. Dalam agama mereka, penceraian adalah mustahil dan tidak dibenarkan. Walaupun begitu, penceraian masih boleh dilakukan di [[mahkamah]] sivil.
==Bilangan penganut Sikh==
Terdapat 26 juta penganut Sikh. 75 % menetap di India. 60 % tinggal di negeri Punjab, India iaitu 2/3 daripada penduduk negeri Punjab. Tempat lain ialah di of Haryana, Himachal Pradesh, Jammu and Kashmir, Rajasthan, Uttar Pradesh, Uttaranchal, Maharashtra dan Delhi. Ramai daripada mereka berhijrah ke Kanada, United Kingdom, Amerika Syarikat , Timur Tengah, Afrika Timur, Asia Tenggara, Eropah Barat, Australia dan New Zealand.
==Penyertaan==
Penganut Sikh aktif dalam politik di pelbagai tempat di seluruh dunia terutama di India.
* Manmohan Singh - Perdana Menteri India.
* Tentera - ramai daripada mereka menyertai tentera dan polis di India dan di seluruh dunia terutama zaman penjajahan Empayar British. Antaranya ialah Jeneral [[Joginder Jaswant Singh]].
* Tan Sri Dato' Seri Darshan Singh Gill - di Malaysia, beliau menjadi pemimpin kaum Sikh.
* Karpal Singh - peguam dan pemimpin parti pembangkang DAP dalam Parlimen Malaysia.
*[[Master Tara Singh]]
*[[Baldev Singh]]
*[[Sardul Singh Caveeshar]]
*[[Bhagat Singh|Shaheed Bhagat Singh Sandhu]]
*[[Udham Singh|Shaheed Udham Singh Jammu]]
*[[Pratap Singh Kairon]]
*[[Piara Singh Gill|Professor Piara Singh Gill]]
*[[Arjan Singh]]
*[[Joginder Jaswant Singh|General Joginder Jaswant Singh]]
*[[Narinder Singh Kapany|Dr. Narinder Singh Kapany]]
*[[Harbhajan Singh]]
*[[Milkha Singh]]
*Shaheed Sant [[Jarnail Singh Bhindranwale]]
*Shaheed General [[Shabeg Singh]]
== Pautan luar ==
* [http://rangbrang.com/religion Maklumat lanjut mengenai agama Sikh]
[[Kategori:Agama Sikh|Agama Sikh]]
{{Link FA|en}}
[[ar:سيخية]]
[[an:Sikhismo]]
[[frp:Siquismo]]
[[id:Sikhisme]]
[[bn:শিখ ধর্ম]]
[[br:Sikhegezh]]
[[bg:Сикхизъм]]
[[ca:Sikhisme]]
[[cs:Sikhismus]]
[[cy:Siciaeth]]
[[da:Sikhisme]]
[[de:Sikhismus]]
[[dv:ސިކުންގެދީން]]
[[et:Sikhism]]
[[el:Σιχισμός]]
[[en:Sikhism]]
[[es:Sijismo]]
[[eo:Sikismo]]
[[fa:سیک (دين)]]
[[fr:Sikhisme]]
[[fur:Sikhisim]]
[[gl:Sikhismo]]
[[ko:시크교]]
[[hi:सिख धर्म]]
[[hr:Sikhizam]]
[[ia:Sikhismo]]
[[is:Síkismi]]
[[it:Sikhismo]]
[[he:סיקיזם]]
[[kn:ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]]
[[ka:სიქიზმი]]
[[sw:Kalasinga]]
[[la:Sichismus]]
[[lv:Sikhisms]]
[[lt:Sikhizmas]]
[[hu:Szikhizmus]]
[[ml:സിഖ്]]
[[mr:शीख धर्म]]
[[nl:Sikhisme]]
[[new:सिख धर्म]]
[[ja:シク教]]
[[no:Sikhisme]]
[[nn:Sikhismen]]
[[pa:ਸਿੱਖੀ]]
[[ps:سکهيزم]]
[[pl:Sikhizm]]
[[pt:Sikhismo]]
[[ro:Sikhism]]
[[ru:Сикхизм]]
[[simple:Sikhism]]
[[sk:Sikhizmus]]
[[sl:Sikhizem]]
[[sr:Сикизам]]
[[sh:Sikizam]]
[[fi:Sikhiläisyys]]
[[sv:Sikhism]]
[[tl:Sikhismo]]
[[ta:சீக்கியம்]]
[[th:ศาสนาสิกข์]]
[[tr:Sihizm]]
[[uk:Сикхізм]]
[[zh-yue:錫克教]]
[[bat-smg:Sikizmos]]
[[zh:锡克教]]
| 