'''Sputum''' atau '''kahak''' ialah jirim yang [[Peludahan|diludahkan]] dari [[salur respirasi]] ke luar [[mulut]], misalnya [[mukus]] atau [[flegma]] yang dicampurkan dengan [[air liur]]. Ia biasanya dikaitkan dengan laluan udara di dalam [[paru-paru]], [[bronkus]], atau [[trakus pernafasan atas]] seseorang [[pesakit]]. Sputum kekadang mengandungi [[darah]], khususnya jika pesakitnya menghidap [[batuk]] kronik yang mungkin diakibatkan oleh [[tuberkulosis]] yang teruk.
Sampel sputum ialah nama yang diberikan kepada [[mukus]] yang dibatukkan dari laluan udara bawah. IaBiasanya, biasaia digunakan unutkuntuk membuat penyelidikan [[mikrobiologi]] terhadap jangkitan respirasi.<ref>[http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=5539 Sputum definition - Medical Dictionary definitions of popular medical terms easily defined on MedTerms<!-- Bot generated title -->]</ref> Sampel sputum yang terbaik tidak mengandungi banyak air liur <ref>{{Clinical Microbiology procedures handbook, American Society for Microbiology 2nd Ed. 2007 update}}</ref> kerana air liur mencemarkan sampel dengan [[bakteria]] mulut. PeristiwaKeadaan ini dinilai oleh [[Mikrobiologi perubatan|ahli mikrobiologi klinikal]] menerusidengan pemeriksaanmemeriksa [[pewarna Gram]] untukterhadap sputum itu. Melebihi 25 sel [[epitelium skuamus]] pada pembesaran rendah menunjukkan kontaminasi air liur.
ApabilaJika spesimen sputum [[Plat agar-agar|diplatkan]], bahagian sampel yang kelihatan seolah-olah [[nanah]] adalahmerupakan bahagian yang terbaik untuk dibubuh pada swab[[kapas kesat]]. Jika terdapat sebarang [[darah]] di dalam sputum, iniitu juga harus dibubuh pada swabdimasukkan.
Sampel sputum mikrobiologi biasanya digunakan untuk menentukan jangkitan ''[[Moraxella catarrhalis]]'', ''[[tuberkulosisTuberkulosis mikobakterium]]'', ''[[Streptococcus pneumoniae]]'' dan ''[[Haemophilus influenzae]]''. [[Patogen]] yang lain juga dapatkekadang ditemui.
