Archer Martin
Archer John Porter Martin CBE (1 Mac 1910 - 28 Julai 2002) ialah seorang ahli kimia British yang berkongsi Hadiah Nobel dalam Kimia 1952 bersama Richard Synge atas penciptaan kromatografi partisan.
Archer Martin | |
|---|---|
 | |
| Kelahiran | Archer John Porter Martin 1 Mac 1910 London, England |
| Meninggal dunia | 28 Julai 2002 (umur 92) Llangarron, Wales |
| Warganegara | British |
| Pusat pendidikan | Peterhouse, Cambridge |
| Terkenal kerana | Kromatografi gas |
| Anugerah | Hadiah Nobel dalam Kimia (1952) Pingat John Price Wetherill (1959) |
| Kerjaya saintifik | |
| Bidang | Kimia |
| Institusi | Universiti Sussex, Universiti Houston, Texas |
Kehidupan awal sunting
Bapa Martin ialah seorang doktor. Beliau belajar di Bedford School, dan Universiti Cambridge.
Kerjaya sunting
Mula bekerja di Makmal Kimia Fizikal, beliau berpindah ke Makmal Nutrisi Dunn, dan pada tahun 1938 berpindah ke Institut Penyelidikan Industri Wool di Leeds. Beliau ialah ketua bahagian biokimia Boots Pure Drug Company dari 1946 hingga 1948, ketika beliau menyertai Majlis Penyelidikan Perubatan. Di sana, beliau dilantik sebagai ketua bahagian kimia fizikal Institut Penyelidikan Perubatan Nasional pada tahun 1952, dan merupakan perunding kimia dari 1956 hingga 1959.
Beliau memiliki kepakaran dalam biokimia, dalam beberapa aspek vitamin E dan B 2, dan dalam teknik yang meletakkan asas untuk beberapa jenis kromatografi baru.[1] Beliau telah membangunkan kromatografi partisan sementara bekerja pada pemisahan asid amino,[2] dan kemudian mengembangkan kromatografi gas-cecair.[3] Di antara banyak penghargaan, beliau menerima Hadiah Nobel pada tahun 1952.[4]
Beliau menerbitkan kertas yang jauh lebih sedikit daripada pemenang Nobel biasa—hanya 70 tahun semuanya—tetapi kertas kesembilannya memenangi Nobel. Universiti Houston menurunkannya dari fakulti kimianya pada tahun 1979 (ketika berusia 69 tahun) kerana beliau tidak cukup menerbitkannya.[5]
Anugerah sunting
Martin berkongsi Hadiah Nobel dalam Kimia 1952 untuk penciptaan kromatografi partisan dengan Richard Synge.[6][7]
Kertas Archer Martin 1954 dengan A.T. James, “Gas-Liquid Chromatography: A Technique for the Analysis and Identification of Volatile Materials” melaporkan penemuan kromatografi gas-cecair. Penerbitan ini diberi penghormatan oleh Petikan untuk Anugerah Kejayaan Kimia dari Bahagian Sejarah Kimia Persatuan Kimia Amerika yang disampaikan pada 2016 kepada Institut Francis Crick. Penyelidikan itu sebenarnya dijalankan di Institut Penyelidikan Perubatan Nasional di Mill Hill, yang menjadi Institut Francis Crick pada 2015.
Martin dipilih sebagai Felo dari Royal Society pada tahun 1950, dan membuat CBE pada tahun 1960.
Kehidupan peribadi sunting
Pada tahun 1943, beliau berkahwin dengan Judith Bagenal (1918-2006), dan bersama-sama mereka mempunyai dua anak lelaki dan tiga anak perempuan. Pada tahun-tahun terakhir kehidupannya, beliau menderita penyakit Alzheimer.
Rujukan sunting
- ^ Martin, A J P (1950). "Partition Chromatography". Annual Review of Biochemistry. 19 (1): 517–542. doi:10.1146/annurev.bi.19.070150.002505. Dicapai pada 2016-02-26.
- ^ Martin, A J P; Synge, R L M (1941). "A new form of chromatogram employing two liquid phases A theory of chromatography. 2. Application to the micro-determination of the higher monoamino-acids in proteins". Biochemical Journal. 35 (12): 1358–1368.
- ^ Ettre, C. (2001). "Milestones in Chromatography: The Birth of Partition Chromatography" (PDF). LCGC. 19 (5): 506–512. Dicapai pada 2016-02-26.
- ^ Nobel Media. "Archer J.P. Martin - Facts". Dicapai pada 2016-02-27.
- ^ Lihat Obituari, New York Times 6 Ogos 2002
- ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1952 Archer J.P. Martin, Richard L.M. Synge". nobelprize.org. Dicapai pada 12 March 2018.
- ^ O'Connor, Anahad (August 6, 2002). "Archer Martin, Nobel Laureate in Chemistry, Dies at 92". The New York Times. Dicapai pada 12 March 2018.
Pautan luar sunting
- Martin's Nobel Foundation biography
- Martin's Nobel lecture: The Development of Partition Chromatography