Wikipedia

Hari Kemerdekaan Sarawak

Hari Kemerdekaan Sarawak atau Hari Sarawak ialah hari pemerintahan sendiri yang disambut pada 22 Julai setiap tahun oleh wilayah Sarawak di Malaysia.[1][2][3][4][5][6] Cuti ini telah diterima secara meluas oleh kerajaan Sarawak.[7][8][9]

Hari Kemerdekaan Sarawak
Nama rasmiHari Sarawak
Diraikan oleh/di
Sarawak
JenisWilayah
KepentinganMenandakan penubuhan kerajaan sendiri wilayah Sarawak
Tarikh22 Julai
KekerapanSetiap tahun

Manakala Hari Sarawak sering dirujuk sebagai 'Hari Kemerdekaan', ini adalah dilarang dengan keras, kerana bercakap tentang yang tidak betul dikhuatiri memudaratkan, kerana undang-undang British kepada kerajaan sendiri Sarawak tidak mengadakan peruntukan bagi kemerdekaan sebelum ia menyertai Persekutuan Malaysia.[10]

Latar belakang sunting

 
Bendera Kerajaan Sarawak digunakan sebagai bendera Sarawak yang pertama selepas mencapai pemerintahan kerajaan sendiri pada 22 Julai 1963

Pada asalnya sejak kurun ke 15, Sarawak dijajah Kesultanan Brunei dari utara. Namun pada tahun 1841, pembesar Brunei di Sarawak meminta bantuan daripada Charles Brooke, seorang pelayar England kerana pembesar Brunei di Sarawak gagal menghadapi tentangan penduduk asli Dayak Iban. Sebagai balasan, Sarawak pun diserahkan kepada pemerintahan Rajah Brooke[11][12]. Hal ini telah membangkitkan kemaraan orang asli Dayak Iban. Orang Iban telah bangkit menentang penjajahan asing di Sarawak selama berabad-abad. Beberapa pahlawan Iban yang terkenal adalah seperti Raja Berani Rentap Tanah Runtuh Menua atau Raja Ulu, Raja Berani Bantin Ijau Lelayang, Unal Bulan, Sabok Gila Berani, Matahari, Pemanca Dana Bayang, Nanang dan beribu-ribu pahlawan Iban yang lain demi melawan kuasa asing.

Selepas berakhirnya Perang Dunia II, wilayah ditadbir oleh Pentadbiran Tentera British, kemudian menjadi Tanah Jajahan pada tahun 1946. Pemindahan wilayah pentadbiran kolonial telah membawa kepada bantahan besar-besaran oleh rakyat Sarawak yang mahu kemerdekaan Sarawak dipulihkan. Ini membawa kepada pembunuhan Duncan Stewart, gabenor kedua Tanah Jajahan, oleh Rosli Dhobi, yang telah ditangkap dan kemudiannya dihukum gantung kerana membunuh. Jawatan Gabenor digantikan oleh Anthony Abell, yang juga menjadi salah satu daripada ahli-ahli untuk Suruhanjaya Cobbold yang membawa Sarawak dan Borneo Utara ke dalam Persekutuan Malaysia.

Sarawak telah diberikan pemerintahan sendiri pada 22 Julai 1963,[2] dengan jangkaan bahawa ia akan bersama untuk membentuk Persekutuan Malaysia pada 16 September tahun yang sama (1963).[13] Alexander Waddell, Gabenor terakhir Tanah Jajahan, meninggalkan Astana dan menaiki sampan putih untuk menyeberangi Sungai Sarawak, kemudian menyerahkan pentadbiran Sarawak kepada rakyat Sarawak, dengan bendera Kolonial diturunkan dan bendera Sarawak dinaikkan.[14][15] Sebelum beliau pergi, Gabenor melantik Stephen Kalong Ningkan sebagai Ketua Menteri Sarawak yang pertama.[15][16] Pada 2016, Ketua Menteri Sarawak, Allahyarham Adenan Satem mengumumkan 22 Julai sebagai cuti umum di Sarawak bermula dari 2016.[17]

Galeri sunting

  •  
    Upacara menaikkan bendera Kerajaan Sarawak di perkarangan awam Kuching POW dan interniran kem pada 12 September 1945 oleh Encik DR Lascelles, bekas Pegawai Daerah untuk Miri dan Encik J. B. Archer, Ketua Seksyen Perkhidmatan Awam Sarawak, bekas banduan Jepun sejurus selepas Jepun menyerah.

Bacaan lanjut sunting

Lihat juga sunting

Rujukan sunting

  1. ^ Pengisytiharan kemerdekaan oleh Sarawak, Sabah dan Singapura. The National Archives. Diarkibkan daripada yang asal pada 1963.
  2. ^ a b "The National Archives DO 169/254 (Constitutional issues in respect of North Borneo and Sarawak on joining the federation)". The National Archives. 1961–1963. Dicapai pada 23 April 2015.
  3. ^ Vernon L. Porritt (1997). British Colonial Rule in Sarawak, 1946-1963. Oxford University Press. ISBN 978-983-56-0009-8.
  4. ^ Philip Mathews (28 February 2014). Chronicle of Malaysia: Fifty Years of Headline News, 1963-2013. Editions Didier Millet. m/s. 15–. ISBN 978-967-10617-4-9.
  5. ^ Murray Hunter (27 July 2013). "Sarawak's "Independence Day"". New Mandala. Australian National University. Dicapai pada 30 May 2014.
  6. ^ Bob Teoh (6 August 2012). "Tanah airku - My homeland - 美丽的国家". Sin Chew Daily. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 May 2014. Dicapai pada 31 May 2014.
  7. ^ "Numerous Events Organised For Sarawak Independence Celebration". Bernama. Sarawak Chief Minister Department. 28 March 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 June 2013. Dicapai pada 30 May 2014.
  8. ^ Michael Kaung (27 August 2012). "Merdeka 'no relevance' to Sabah, Sarawak". Free Malaysia Today. Dicapai pada 30 May 2014.
  9. ^ "Sabah, Sarawak: 50 Years in Malaysia plagued by bad politics — Joe Fernadez". The Malay Mail. 7 October 2013. Dicapai pada 30 May 2014.
  10. ^ A J Stockwell (editor) (2004). British Documents on the End of Empire, Series B Volume 8: Malaysia. The Stationery Office. m/s. lxxx.CS1 maint: extra text: authors list (link)
  11. ^ Aloysius Yapp (January 2014). "Borneo Art Education - BAE" (PDF). International Journal of Education and Research. II (1): 2. ISSN 2201-6333.
  12. ^ Khairie Hisyam Aliman (13 September 2014). "No, Sarawak did not gain independence in 1841". The Malay Mail. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 September 2014. Dicapai pada 15 September 2014.
  13. ^ Frans Welman. Borneo Trilogy Sarawak: Volume 2. Booksmango. m/s. 134–. ISBN 978-616-245-089-1.
  14. ^ "Sarawak 'brave' to celebrate July 22 independence day, says Kitingan". The Borneo Post. 22 July 2013. Dicapai pada 30 May 2014.
  15. ^ a b "The day Sarawak was briefly an independent state". The Star. 22 July 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-05-31. Dicapai pada 30 May 2014.
  16. ^ Asia Yearbook. Far Eastern economic review. 1964.
  17. ^ "22 Julai diisytihar cuti umum Hari Sarawak". Berita Harian. 23 April 2016. Dicapai pada 22 July 2016.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Hari_Kemerdekaan_Sarawak&oldid=5900670"