Hulu Perak
Hulu Perak merupakan sebuah daerah yang terletak di timur laut negeri Perak. Daerah ini merupakan daerah terbesar di negeri Perak. Daerah ini bersempadan dengan daerah Kuala Kangsar di selatan, daerah Larut, Matang dan Selama di barat daya, daerah Baling, Kedah di barat laut, jajahan Jeli dan Gua Musang, Kelantan di timur serta negara Thailand di utara.
Daerah Hulu Perak داءيره هولو ڤيرق | |
|---|---|
 Daerah Hulu Perak dalam negeri Perak | |
 Peta daerah Hulu Perak | |
| Negara | Malaysia |
| Negeri | Perak |
| Pusat | Gerik |
| Pihak berkuasa tempatan | Majlis Daerah Gerik Majlis Daerah Pengkalan Hulu Majlis Daerah Lenggong |
| Keluasan | |
| • Jumlah | 6,560.43 km2 (2,533.00 batu persegi) |
| Penduduk (2020) | |
| • Jumlah | 95,076 |
| • Kepadatan | 14/km2 (38/batu persegi) |
| Kewarganegaraan | |
| • Warganegara | 97.2 |
| • Bukan warganegara | 2.8 |
| Poskod | 33100 (Pengkalan Hulu) 33300 (Gerik) 33400 (Lenggong) |
| Nombor plat kenderaan | A |
Sejarah sunting
Zaman prasejarah sunting
Di Lenggong, sebuah petempatan manusia berusia 5000 hingga 11000 tahun yang lalu telah dijumpai di Gua Kajang. Terdapat beberapa artifak berupa tembikar dan rangka manusia membabitkan zaman Paleolitik dan Neolitik. Di Gua Gunung Runtuh, satu rangka manusia tertua di Malaysia yang berusia 10000 hingga 11000 tahun ditemui dan digelar sebagai 'Orang Perak'.[1]
Kerajaan Reman sunting
Pada awal kurun ke-16, Tun Saban iaitu anak kepada bendahara Kesultanan Melayu Melaka, Tun Perak telah berhijrah ke Hulu Patani lalu ke Belum, Gerik. Di Belum, Tun Saban telah menjadi ketua masyarakat. Pada kurun ke-19, Gerik dan Pengkalan Hulu berada di bawah taklukan kerajaan Reman. Pada tahun 1902, kerajaan Reman telah dihapuskan oleh Siam dan menjadikan Gerik dan Pengkalan Hulu sebagai jajahannya.
Pada 9 Julai 1902, kerajaan Siam telah membuat perjanjian dengan kerajaan British untuk menyerahkan Kedah, Perlis, Kelantan dan Terengganu kepada Inggeris. Perjanjian tersebut telah ditandatangani di Bangkok oleh Sir John Anderson iaitu Gabenor Negeri-negeri Selat dan Setiausaha Luar Negeri Siam. Antara syarat dalam perjanjian itu, kerajaan Siam hendaklah menyerahkan semula daerah Gerik yang telah diambil oleh Raja Reman dahulu kepada kerajaan negeri Perak. Istiadat penyerahan daerah Gerik itu telah berlangsung di Kroh (Pengkalan Hulu) pada 16 Julai 1909.[2]
Pentadbiran sunting
Pusat pentadbiran daerah Hulu Perak terletak di Bandar Gerik. Terdapat tiga pihak berkuasa tempatan di daerah ini iaitu;
- Majlis Daerah Gerik
- Majlis Daerah Lenggong
- Majlis Daerah Pengkalan Hulu
Mukim dan bandar sunting
Daerah Hulu Perak terbahagi kepada 10 buah mukim dan lima buah bandar;
| Bil | Mukim/Bandar | Penduduk (2020)[3] |
|---|---|---|
| 1 | Gerik | 20,746 |
| 2 | Pengkalan Hulu | 14,661 |
| 3 | Lenggong | 12,722 |
| 4 | Kenering | 9,532 |
| 5 | Kerunai | 7,739 |
| 6 | Temengor | 6,301 |
| 7 | Durian Pipit | 3,913 |
| 8 | Temelong | 3,756 |
| 9 | Belukar Semang | 1,730 |
| 10 | Belum | 1,014 |
| 11 | Bandar Gerik | 10,122 |
| 12 | Bandar Pengkalan Hulu | 2,360 |
| 13 | Bandar Kelian Intan | 232 |
| 14 | Bandar Lenggong | 204 |
| 15 | Bandar Lawin | 44 |
Kawasan Parlimen dan DUN sunting
Wakil rakyat daerah Hulu Perak dalam Dewan Parlimen;
| Parlimen | Kerusi | Ahli Parlimen | Parti |
|---|---|---|---|
| P54 | Gerik | Fathul Huzir Ayob | Perikatan Nasional (PN) |
| P55 | Lenggong | Shamsul Anuar Nasarah | Barisan Nasional (UMNO) |
| P62 | Sungai Siput | Kesavan Subramaniam | Pakatan Harapan (PKR) |
Wakil rakyat daerah Hulu Perak dalam Dewan Undangan Negeri Perak (DUN);
| Parlimen | DUN | Kerusi | Ahli DUN | Parti |
|---|---|---|---|---|
| P54 | N01 | Pengkalan Hulu | Aznel Ibrahim | Barisan Nasional (UMNO) |
| P54 | N02 | Temengor | Salbiah Mohamed | Barisan Nasional (UMNO) |
| P55 | N03 | Kenering | Mohd Tarmizi Idris | Barisan Nasional (UMNO) |
| P55 | N04 | Kota Tampan | Saarani Mohamad | Barisan Nasional (UMNO) |
| P62 | N21 | Lintang | Mohd Zolkafly Harun | Barisan Nasional (UMNO) |
Demografi sunting
| Tahun | Pend. | ±% |
|---|---|---|
| 1970 | 61,139 | — |
| 1980 | 71,372 | +16.7% |
| 1991 | 81,636 | +14.4% |
| 2000 | 82,551 | +1.1% |
| 2010 | 89,926 | +8.9% |
| 2020 | 95,076 | +5.7% |
| Sumber: [3] | ||
Mengikut Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020, jumlah penduduk di daerah Hulu Perak ialah seramai 95,076 orang dengan kepadatan 14 orang perkilometer persegi. Majoriti penduduk merupakan bumiputera iaitu 88.9 peratus dari jumlah penduduk. 97.2 peratus penduduk merupakan warganegara Malaysia.[3]
| Kewarganegaraan | Etnik | Jumlah | % |
|---|---|---|---|
| Warganegara | Bumiputera | 82,179 | 86.4 |
| Cina | 6,949 | 7.3 | |
| India | 1,746 | 1.8 | |
| Lain-lain | 1,582 | 1.7 | |
| Bukan warganegara | N/A | 2,620 | 2.8 |
| Agama | 1991 | 2000 | 2010 | 2020 | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jumlah | % | Jumlah | % | Jumlah | % | Jumlah | % | |
| Islam | 60,264 | 73.9 | 64,273 | 77.9 | 71,608 | 79.6 | 76,536 | 80.5 |
| Buddha | 10,463 | 12.8 | 8,343 | 10.1 | 4,066 | 4.5 | 7,920 | 8.3 |
| Hindu | 2,601 | 3.2 | 1,727 | 2.1 | 1,506 | 1.7 | 1,374 | 1.4 |
| Kristian | 5,198 | 6.4 | 844 | 1 | 6,593 | 7.3 | 1,499 | 1.6 |
| Lain-lain | 3,162 | 3.8 | 2,926 | 3.3 | 909 | 1 | ||
| Tiada agama | 2,532 | 3.1 | 4,192 | 5.1 | 2,672 | 3 | 6,077 | 6.4 |
| Tidak diketahui | 0 | 0 | 0 | 0 | 555 | 0.6 | 761 | 0.8 |
Rujukan sunting
- ^ "Warisan Arkeologi Lenggong". Harian Metro. 9 Ogos 2019. Dicapai pada 8 September 2022.
- ^ "Sejarah Grik". Dicapai pada 8 September 2022.
- ^ a b c d e "Indikator Utama Banci Penduduk dan Perumahan". Jabatan Perangkaan Malaysia. 2020.