Wikipedia

Seni bina Kuala Lumpur

Seni bina Kuala Lumpur merupakan campuran pengaruh kolonial lama, tradisi Asia, Islam Melayu, campuran moden dan pasca moden. Sebagai sebuah bandar yang agak muda, sebahagian besar bangunan penjajah Kuala Lumpur dibina pada akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20. Bangunan-bangunan ini mempunyai gaya atau seni bina Mughal, Tudor, Neo-Gotik atau Grecian-Sepanyol. Kebanyakan gaya telah diubahsuai untuk digunakan untuk menggunakan sumber-sumber tempatan dan disesuaikan dengan iklim tempatan, yang panas dan lembap sepanjang tahun.

Kemerdekaan ditambah pula dengan pertumbuhan ekonomi yang pesat dari tahun 70-an hingga 90-an, melihat bangunan dengan lebih banyak motif tempatan dan Islam muncul di daerah pusat bandar. Kebanyakan bangunan ini menghasilkan reka bentuk mereka dari barangan tradisional Melayu, seperti pakaian kepala dan keris. Beberapa bangunan ini mempunyai motif berbentuk geometri Islam yang diintegrasikan dengan reka bentuk bangunan, seperti corak segi empat atau kubah.

Seni bina moden dan pasca moden gaya moden mula muncul pada akhir 1990an dan awal 2000an. Bangunan-bangunan dengan semua kaca luaran tumbuh di sekitar bandar, dengan contoh yang paling menonjol ialah Menara Berkembar Petronas. Sebagai sebuah bandar global yang sedang berkembang dalam ekonomi perindustrian baru-baru ini, langit bandar dijangka mengalami perubahan lebih lanjut dalam beberapa dekad untuk datang dengan kerja-kerja pembinaan seperti The Gardens, Pavilion, Four Seasons Place, Lot C di KLCC dan banyak lagi.

Neo Moorish (Mughal) sunting

Bangunan-bangunan dengan gaya senibina Neo-Moorish atau Mughal dibina pada pergantian abad ke-20 oleh kuasa kolonial, Great Britain. Walaupun sebahagian besar bangunan dengan seni bina seperti di Dataran Merdeka, terdapat beberapa di bahagian bandar yang lebih tua seperti Masjid Jamek di Jalan Tun Perak, dan stesen keretapi KTM dan Pejabat Pentadbiran KTM. Bangunan terkenal dalam gaya neo-Moor termasuk bangunan Sultan Abdul Samad, Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur lama. Semua bangunan yang disebut sebelum ini terletak di kawasan Dataran Merdeka. Bangunan-bangunan lain dengan senibina Moor adalah Bandaraya Theatre, InfoKraft (Muzium Tekstil Negara), Perpustakaan Memorial Kuala Lumpur, Muzium Sejarah Nasional dan Mahkamah Sesi Lama dan Majistret sebelum dipindah ke Jalan Duta. Arsitek yang bertanggungjawab ke atas banyak bangunan ini ialah Arthur Benison Hubback yang merancang Masjid Jamek, Stesen Kereta Api, Pejabat Pentadbiran KTM, Bandaraya Theatre dan muzium tekstil, serta menyumbang kepada reka bentuk Bangunan Sultan Abdul Samad.

Tudorbetha & Victoria sunting

Terdapat banyak bangunan yang dibina oleh British pada abad ke-20 yang mempamerkan pengaruh Victoria dan Tudor dalam reka bentuk mereka. Bangunan diubah suai sesuai dengan persekitaran tropika Malaysia, yang panas dan lembap dengan hujan monsun.

Ciri-ciri seni Mock Tudor atau Tudorbethan adalah ciri dua kelab sukan yang terletak di Dataran Merdeka, Royal Selangor Club dan Kelab Cina Selangor. Bangunan-bangunan itu dibina pada tahun 1910 dan 1929 masing-masing. Gaya seni bina, yang mempunyai rasuk kayu terdedah yang besar di dinding separuh kayu, merupakan model khas untuk beberapa bangunan kelab sosial terawal di negara ini.[1]

Seni bina Neo-Gothik wujud dalam bangunan agama yang dibina oleh kuasa-kuasa penjajah seperti Katedral St. Mary, Gereja Presbyterian St Andrew, Gereja Rosario Kudus dan Gereja St. John yang ditukarkan ke Pusat Komuniti Bukit Nanas. Walau bagaimanapun, beberapa kediaman seperti Carcosa Seri Negara, yang dibina pada tahun 1897 untuk Frank Swettenham juga mempunyai gaya senibina ini.

Seni bina zaman Victoria juga merupakan pilihan yang popular untuk kuasa penjajah untuk membina sekolah, seperti Victoria Institution, Sekolah Methodist Boys' dan Convent Bukit Nanas. Contoh-contoh lain dalam bangunan seni bina ini termasuk Pasar Utama, Balai Seni Lukis Negara, Pusat Pelancongan Malaysia, Bangunan Mahkamah Perindustrian, The Mansem, Pusat PAM (perumahan Institut Arkitek Malaysia) dan Teater Coliseum.

Grecian-Sepanyol sunting

Sebelum Perang Dunia Kedua, banyak kedai runcit, biasanya dua cerita dengan kedai fungsional di tingkat bawah dan ruang kediaman yang berasingan di tingkat atas, dibina di sekitar pusat bandar lama. Rumah kedai ini menarik inspirasi daripada tradisi Selat Cina dan Eropah.[2][3] Beberapa kedai-kedai ini telah memberi peluang kepada perkembangan baru tetapi masih banyak yang berdiri hari ini di sekitar Medan Pasar , Chinatown, Jalan Tuanku Abdul Rahman, Jalan Doraisamy, Bukit Bintang dan kawasan Tengkat Tong Shin. Institusi John di Bukit Nanas terkenal dengan bangunan batu bata merah dan merah yang menekankan gaya seni bina Grecian-Sepanyol. Muzium Telekom, yang dibina pada tahun 1928 juga memainkan pengaruh.

Melayu Moden sunting

Kuala Lumpur hari ini mempunyai banyak bangunan moden yang menarik dan menarik setiap hari barangan tradisional Melayu. Bangunan-bangunan itu dibina pada tahun 1980-an dan 1990-an. Contoh gaya seni bina ini ialah bangunan Lembaga Tabung Haji yang berasal dari bentuk gendang Melayu, Menara Telekom yang menyerupai potongan batang buluh dan Menara Maybank, yang reka bentuknya diilhamkan oleh sarung keris, pisau Melayu tradisional. Bangunan-bangunan itu direka oleh arkitek yang sama, Hijjas Kasturi. Istana Budaya adalah contoh lain dari jenis senibina ini, di mana bangunan itu direka berdasarkan pakaian kepala Minangkabau. Perpustakaan Negara Malaysia yang terletak di sebelah Istana Budaya juga diilhami oleh Pakaian Ketua Melayu.

Islamik sunting

Dengan Islam sebagai agama rasmi Malaysia sejak kemerdekaan, terdapat banyak bangunan seni bina Islam yang terdapat di Kuala Lumpur. Bangunan-bangunan seperti Kompleks Dayabumi, dan Pusat Islam mempunyai motif geometri Islam pada struktur mereka, menandakan pembatasan Islam mengenai sifat lukisan. Beberapa bangunan seperti Muzium Seni Islam Malaysia dan Planetarium Negara telah dibina untuk menyamar sebagai tempat ibadat, lengkap dengan kubah dan menara, ketika sebenarnya adalah tempat sains dan ilmu pengetahuan. Sememangnya, motif Islam terbukti dalam struktur keagamaan seperti Masjid Wilayah Persekutuan dan Masjid Negara. Tempat-tempat keagamaan akan mempunyai lebih banyak kaligrafi Arab yang ditarik pada lajur dan tempat lain di atas struktur.

Modernisme Akhir dan Pasca Moden sunting

Daerah perniagaan pusat Kuala Lumpur hari ini telah beralih ke sekitar Pusat Bandaraya Kuala Lumpur (KLCC) di mana banyak bangunan baru dan tinggi dengan Modernisme Akhir dan senibina Pasca Moden mengisi langit. Menara Berkembar Petronas 452 meter, yang direka oleh César Pelli, apabila dilihat dari atas, menyerupai motif geometri Islam. Semasa melihat dari aras jalanan, cermin kaca semua bangunan memberikan pemandangan moden selepas motif yang lebih tradisional.[4] Pusat Konvensyen Kuala Lumpur, di sebelah menara mengikut tema yang sama. Pusat konvensyen ini akan mempunyai bentuk helang jika dilihat dari atas, sementara cermin kaca keseluruhan bangunan memberikan pemandangan yang lebih moden.

Perkembangan terkini sunting

Sebagai sebuah bandar yang membangun dan sebahagian daripada negara membangun, terdapat banyak projek pembinaan yang sedang dibina yang akan mengubah pemandangan bandar ini dalam masa terdekat. Antara projek pembinaannya ialah The Pavilion, The Gardens, Oval Suites, Four Seasons Centre dan Lot C of KLCC. Banyak pembangunan baru telah datang dengan kos struktur lama yang sedia ada. Pemusnahan warisan itu telah mewujudkan kontroversi, seperti pemusnahan baru-baru ini rumah Bok kolonial era di Jalan Ampang pada tahun 2006 untuk membuat jalan untuk menara pejabat 60 tingkat.[5]

Latar langit sunting

 
Pemandangan panorama Kuala Lumpur dari Cheras
 
Perspektif Kuala Lumpur dari Setapak menunjukkan pencakar langit yang menguasai pusat bandar.

Rujukan sunting

  1. ^ The Architectural Style of the British Colonial in Malaysia Diarkibkan Disember 19, 2007, di Wayback Machine
  2. ^ Gurstien, P (1985) Malaysia Architecture Heritage Survey – A Handbook, Malaysia Heritage Trust. Page 65
  3. ^ Google cache of 'HISTORICAL BUILDINGS IN MALAYSIA'
  4. ^ Mega-Urbanization in Southeast Asia Diarkibkan Disember 22, 2007, di Wayback Machine
  5. ^ The battle for survival Diarkibkan Februari 16, 2007, di Wayback Machine
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Seni_bina_Kuala_Lumpur&oldid=5699994"