Tekanan
Tekanan (simbol: P) ialah sukatan daya yang bertindak ke atas luas permukaan sentuh, atau daya per unit luas dalam arah yang berserenjang dengan permukaan berkenaan. Semakin kuat daya yang bertindak ke atas permukaan yang diberikan, semakin tinggi tekanan. Begitu juga semakin kecil luas permukaan yang disentuh oleh daya berkenaan, maka lebin tinggi tekanan. Sementara tekanan boleh diukur dalam mana-mana unit tekanan dibahagi kepada mana-mana unit luas, unit SI bagi tekanan (newton per meter padu) tetap dipanggil pascal (Pa), selepas nama Blaise Pascal, seorang saintis Fizik pada kurun ke-17. Tekanan 1 Pa adalah sangat kecil; dianggarkan sama dengan tekanan oleh satu helai wang kertas terletak rata di atas sebuah meja. Tekanan setiap hari selalunya diukur dalam kilopascal (1 kPa = 1000 Pa)
Tekanan atmosfera diukur dengan barometer. Tekanan satu sampel gas dalam bekas diukur dengan manometer.
Tekanan tolok ialah nilai tekanan yang diukur secara nisbi terhadap tekanan atmosfera atau tekanan sekitar.
Unit sunting
Unit SI bagi tekanan ialah pascal, Pa. atau Nm-2. Unit-unit lain bagi tekanan ialah
| Pascal | bar | N/mm2 | kp/m2 | kp/cm2 (=1 at) | atm | torr | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Pa (N/m2)= | 1 | 10-5 | 10-6 | 0.102 | 0.102×10-4 | 0.987×10-5 | 0.0075 |
| 1 bar (daN/cm2) = | 105 | 1 | 0.1 | 10,200 | 1.02 | 0.987 | 750 |
| 1 N/mm2 = | 106 | 10 | 1 | 1.02×105 | 10.2 | 9.87 | 7,501 |
| 1 kp/m2 = | 9.81 | 9.81×10-5 | 9.81×10-6 | 1 | 10-4 | 0.968×10-4 | 0.0736 |
| 1 kp/cm2 (1 at) = | 98,100 | 0.981 | 0.0981 | 10,000 | 1 | 0.968 | 736 |
| 1 atm (760 torr) = | 101,325 | 1.013 | 0.1013 | 10,330 | 1.033 | 1 | 760 |
| 1 torr (mmHg) = | 133 | 0.00133 | 1.33×10-4 | 13.6 | 0.00132 | 0.00132 | 1 |
Formula sunting
dengan
- adalah tekanan
- ialah daya yang bertindak
- ialah luas permukaan sentuh
