Laluan kereta api Pantai Barat

Laluan Pantai Barat
Laluan Pantai Barat
	Laluan Pantai Barat KTM di Stesen keretapi Kampar.
Umum
Jenis	Kereta api berkelajuan sederhana; Kereta api antarabandar; Kereta api komuter; Kereta api barang;
Status	Beroperasi
Lokasi	Semenanjung Malaysia
Terminal	Padang Besar; Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands
Bersambung dari	Cawangan Padang Besar
Stesen	121
Perkhidmatan	KTM Antarabandar; KTM Komuter; KTM ETS; KTM Kargo;
Operasi
Dibuka	1 Jun 1885
Siap dibina	17 September 1923
Ditutup	1 Julai 2011 (Woodlands–Tanjong Pagar)
Pemilik	Keretapi Tanah Melayu
Pengendali	Keretapi Tanah Melayu
Depot	Padang Besar; Bukit Mertajam; Bukit Tengah; Batu Gajah; Rawang; Sentul; Seremban; Klang;
Teknikal
Panjang aliran	1,151 km (715 bt)
Bilangan landasan	1 or 2
Tolok landasan	metre
Pengelektrikan	25 kV 50 Hz AC Talian katenari (Padang Besar – Gemas)
Peta laluan
	Petunjuk
	Thailand
	Malaysia
	Padang Besar
	depoh
	Perlis
	Kedah
	Kedah
	Pulau Pinang
	Bukit Mertajam
	Depoh Bukit Mertajam
	Bukit Tengah
	depoh
	Pulau Pinang
	Perak
	Sungai Perai
	Jambatan ayun
	Terminal Kontena
	Butterworth Utara
	Bukit Merah
	ditutup
	Jambatan kereta api
	Tasik Bukit Merah
	Kanthan
	Terminal barang
	Batu Gajah
	Pusat Depoh
	Perak
	Selangor
	Serendah
	Terminal barang
	Rawang
	Depoh EMU
	Selangor
	Kuala Lumpur
	Selangor
	Kuala Lumpur
	Sentul Depoh
	Sentul

Laluan kereta api Pantai Barat bermula dari stesen keretapi Padang Besar berhampiran dengan sempadan Malaysia–Thailand di Perlis (di mana ia bersambung dengan Kereta Api Negara Thailand ) ke Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands di Singapura . Laluan ini dinamakan laluan kereta api Pantai Barat kerana laluan ini menyediakan perkhidmatan kepada negeri-negeri Pantai Barat Semenanjung Malaysia .

Laluan sepanjang 1,151 kilometer ini lebih sibuk daripada Laluan kereta api Pantai Timur kerana laluan ini mengendalikan pelbagai perkhidmatan kereta api penumpang seperti perkhidmatan KTM ETS, perkhidmatan KTM Antara Bandar, Ekspres Antarabangsa, KTM Komuter di Lembah Klang dan Greater Penang, dan kereta api barang. Daripada jumlah keseluruhan ini, 759 km adalah landasan berkembar dan berelektrik.

Stesen utama di laluan itu termasuk KL Sentral di Kuala Lumpur, Butterworth di Butterworth, Pulau Pinang dan JB Sentral di selatan di Johor Bahru .

Sejarah sunting

Laluan kereta api Pantai Barat mula dibangunkan pada 1 Jun 1885, dengan pembukaan Landasan Taiping–Port Weld, dan 1932 apabila laluan itu dibuka ke Tanjung Pagar, sekali gus merentasi seluruh pantai barat Semenanjung Malaysia dari Padang Besar di sempadan Malaysia-Thailand ke Singapura. Laluan itu bermula dengan pembinaan cawangan yang menghubungkan pelabuhan pantai dengan kawasan perlombongan bijih timah di pedalaman sebelum ia secara beransur-ansur dihubungkan oleh laluan trak utama yang melalui pedalaman negeri-negeri Pantai Barat Semenanjung Malaysia.

Laluan terbaharu yang akan dibina ialah laluan cawangan ke Pelabuhan Barat, Pelabuhan Utara, Tanjung Pelepas, Pasir Gudang dan Terminal Kontena Butterworth Utara . Laluan ini juga telah menyaksikan bahagian-bahagian yang tidak digunakan, terbiar atau dialihkan, dengan yang terbaru ialah penutupan dan pengalihan landasan paling selatan antara Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands dan Tanjong Pagar pada 2011.

Perkhidmatan sunting

Laluan kereta api Pantai Barat menyediakan pelbagai perkhidmatan kereta api:^[1]^[2]^[3]

KTM Antarabandar
- Ekspres Rakyat Timuran antara Tumpat dan JB Sentral.
  - Laluan antara Gemas dan JB Sentral sebahagian daripada Laluan Pantai Barat manakala laluan antara Gemas dan Tumpat sebahagian daripada Laluan Pantai Timur
- Ekspres Selatan antara Gemas dan JB Sentral.
- Shuttle Tebrau antara JB Sentral dan Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands
KTM ETS
- ETS Platinum (perkhidmatan ekspres yang hanya berhenti di beberapa stesen, satu daripada enam koc dinaik taraf kepada kelas perniagaan dengan wifi percuma, soket pengecasan, meja makan & tempat duduk bujang)
  - Antara KL Sentral dan Padang Besar
  - Antara KL Sentral dan Butterworth
- ETS Gold (berhenti di semua stesen utama dan beberapa stesen kecil)
  - Antara KL Sentral dan Ipoh
  - Antara Gemas dan Padang Besar
  - Antara Gemas dan Butterworth
- ETS Silver (berhenti di semua stesen)
  - Antara KL Sentral dan Ipoh
KTM Komuter
- 1 Seremban antara Batu Caves dan Pulau Sebang/Tampin.
- 2 Port Klang antara Tanjung Malim dan Port Klang.
- 10 Skypark antara KL Sentral dan Terminal Skypark.
- 1 Padang Rengas antara Butterworth dan Padang Rengas.
- 2 Padang Besar antara Padang Besar dan Butterworth.
Ekspres Antarabangsa antara Padang Besar dan Terminal Pusat Krung Thep Aphiwat, Bangkok

Projek sunting

Elektrifikasi dan landasan berkembar Gemas–Johor Bahru sunting

Selepas bertahun-tahun pengumuman mengenai hasrat untuk menaik taraf laluan terakhir laluan tunggal Laluan Pantai Barat, Kerajaan memulakan latihan paparan awam untuk projek elektrifikasi dan landasan berkembar Gemas–Johor Bahru pada 27 Oktober 2015. Eksesais pameran awam, yang diperlukan untuk semua pembangunan kereta api baharu di bawah Seksyen 84 Akta Pengangkutan Awam Darat Malaysia 2010, berlangsung sehingga 27 Januari 2016. Syarikat China Railway Construction Company (CRCC) telah dianugerahkan untuk membina projek elektrifikasi dan landasan berkembar Gemas–Johor Bahru.

Panjang laluan yang akan dielektrikkan dan dikembarkan ialah 197 km antara Chainage 563.040 di Gemas ke Chainage 754.180 di Johor Bahru . Projek itu juga merangkumi pembinaan stesen di Segamat, Genuang, Labis, Bekok, Paloh, Kluang, Mengkibol, Rengam, Layang-Layang, Kulai dan Kempas Baru, serta 3 stesen akan datang di Tenang, Chamek dan Senai . Laluan yang dinaik taraf itu sepatutnya memenuhi sekurang-kurangnya 22 perkhidmatan setiap hari melibatkan KTM ETS, KTM Antarabandar dan perkhidmatan tren ulang-alik. Elektrifikasi itu akan mempunyai spesifikasi yang sama seperti Laluan Seremban-Gemas, iaitu pada 25 kV AC 50 Hz fasa tunggal dan dibekalkan melalui katenari atas. Operasi tren untuk laluan ini akan disepadukan dengan Pusat Kawalan Tren di KL Sentral dan Gemas. Kelajuan reka bentuk untuk trek ialah 160 km/j.

Pembinaan bermula pada 2016 dan dijangka siap menjelang Oktober 2022.^[4]^[5]

Projek Landasan Berkembar Lembah Klang sunting

Projek tersebut telah dilaksanakan oleh Keretapi Tanah Melayu bermula pada 2016 dan fasa pertama dijangka siap menjelang 2021.^[6] Projek ini melibatkan pemulihan 42 kilometer trek antara Rawang dan Salak Selatan serta Sentul dan Simpang Batu. Ini akan memberi tumpuan kepada menaik taraf 16 stesen di sepanjang laluan ini dan menaik taraf sistem isyarat dan elektrifikasi sedia ada.^[7] Masa yang diperlukan akan dikurangkan kepada hanya tujuh setengah minit sebaik sahaja KVDT siap. ^[8]

Pemulihan 42 kilometer di bawah Fasa I, iaitu:

Fasa 1A (Rawang – Simpang Batu)
Fasa 1B (Kuala Lumpur – Simpang Bangsar)
Fasa 2 (Simpang Batu – Kuala Lumpur)
Fasa 3 (Sentul – Simpang Batu)
Fasa 4 (Simpang Bangsar – Salak Selatan)

Fasa II dari Simpang Bangsar - Pelabuhan Klang dan Salak Selatan - Seremban.

Rangkaian laluan sunting

Laluan utama sunting

Sebahagian daripada laluan utama berhampiran Kampar

Laluan utama Pantai Barat terbentang dari Padang Besar di sempadan Malaysia–Thailand ke Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands di Singapura.

Laluan utama ini merupakan landasan berkembar dan dielektrikkan dari Padang Besar ke Gemas . Dari Gemas ke Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands, laluan ini merupakan landasan tunggal dan tidak menggunakan elektrik. Gelung di stesen membolehkan kereta api melaluinya. Kerja-kerja perkembaran stesen dan elektrifikasi sedang dijalankan.

Laluan kereta api Pantai Barat terhubung dengan Kereta Api Negara Thailand di Padang Besar, manakala laluan Pantai Timur dihubungkan di Gemas .

Laluan cawangan sunting

Laluan kereta api Pantai Barat merangkumi beberapa laluan cawangan dari laluan utama iaitu:

Persimpangan Bukit Mertajam ke Butterworth
Persimpangan Batu ke Batu Caves
Persimpangan Pelabuhan Klang/Bangsar ke Pelabuhan Klang dan Pelabuhan Barat, dengan laluan cawangan selanjutnya:
- Subang Jaya ke Terminal Skypark di Lapangan Terbang Sultan Abdul Aziz Shah (Subang).
- Port Klang ke Pelabuhan Utara
- Pulau Indah ke pelbagai terminal perkapalan Pelabuhan Barat
Persimpangan Skudai ke Pelabuhan Tanjung Pelepas
Kempas Baru ke Pasir Gudang

Persimpangan Bukit Mertajam ke Butterworth, Persimpangan Batu ke Batu Caves, Persimpangan Pelabuhan Klang ke stesen Pelabuhan Klang, serta laluan cawangan ke Terminal Skypark dan Northport mempunyai landasan berkembar dan berelektrik.

Laluan dari Pelabuhan Klang ke Westport dan terminal perkapalannya, serta laluan cawangan antara Persimpangan Skudai dan Pelabuhan Tanjung Pelepas serta Kempas Baru dan Pasir Gudang adalah laluan tunggal dan tidak menggunakan bekalan elektrik.

Terdapat juga laluan cawangan di mana trek wujud tetapi tidak digunakan untuk sebarang perkhidmatan atau ditutup iaitu:

Antara Tapah Road dan Teluk Intan (terbiar dan tidak bersambung dengan laluan utama)
Antara Seremban dan Port Dickson

Tiada satu pun daripada laluan cawangan yang tidak digunakan ini mempunyai landasan berkembar atau elektrik.

Stesen sunting

Laluan Utama sunting

Stesen	Bandar	Perkhidmatan	Tempat menarik	Catatan
(Bersambung dengan Laluan Padang Besar, Laluan Selatan Thailand)
Padang Besar	Padang Besar, Perlis	ETS 2
Bukit Ketri	Bukit Ketri, Perlis	2
Arau	Arau, Perlis Pulau Langkawi, Kedah	ETS 2
Kodiang	Kodiang, Kedah	2
Megat Dewa				Ditutup dan dirobohkan
Tunjang				Ditutup dan dirobohkan
Anak Bukit	Anak Bukit, Kedah	ETS 2
Alor Setar	Alor Star, Kedah	ETS 2
Kobah	Pendang, Kedah	2
Ladang Jenun				Ditutup dan dirobohkan
Gurun	Gurun, Kedah	ETS 2
Sungai Petani	Sungai Petani, Kedah	ETS 2
Pinang Tunggal				Ditutup dan dirobohkan
Tasek Gelugor	Tasek Gelugor, Penang	ETS 2
Penanti				Ditutup dan dirobohkan
Simpang Ampat	Simpang Ampat, Penang	1
Nibong Tebal	Nibong Tebal, Penang	ETS 1
Parit Buntar	Parit Buntar, Perak	ETS 1
Bagan Serai	Bagan Serai, Perak	ETS 1
Bukit Merah	Bukit Merah, Perak		Bukit Merah Laketown Resort	Ditutup dan dirobohkan
Pondok Tanjung				Ditutup dan dirobohkan
Kamunting	Kamunting, Perak	1
Taiping	Taiping, Perak	ETS 1
Bukit Berapit				Ditutup dan dirobohkan
Padang Rengas	Padang Rengas, Perak	ETS 1
Kuala Kangsar	Kuala Kangsar, Perak	ETS
Salak Utara				Ditutup dan dirobohkan
Sungai Siput	Sungai Siput, Perak	ETS
Chemor				Ditutup dan dirobohkan
Tanjung Rambutan	Tanjung Rambutan, Perak			Ditutup
Tasek	Ipoh, Perak	ETS
Ipoh	Ipoh, Perak	ETS
Lahat	Lahat, Perak			Barangan sahaja
Batu Gajah	Batu Gajah, Perak	ETS
Kota Bharu	Batu Gajah, Perak			Barangan sahaja
Kampar	Kampar, Perak	ETS
Tapah Road	Tapah Road, Perak	ETS
Sungkai	Sungkai, Perak	ETS
Slim River	Slim River, Perak	ETS
Behrang	Behrang, Perak	ETS
Tanjung Malim	Tanjung Malim, Perak	ETS 2
Kalumpang				Ditutup dan dirobohkan
Kerling				Ditutup dan dirobohkan
Kuala Kubu Bharu	Kuala Kubu Bharu, Selangor	ETS 2		Menggantikan stesen berdekatan iaitu Kuala Kubu Road
Rasa	Rasa, Selangor	2
Batang Kali	Batang Kali, Selangor	ETS 2		Menggantikan stesen berdekatan iaitu Ulu Yam
Serendah	Serendah, Selangor	2
Rawang	Rawang, Selangor	ETS 2
Kuang	Kuang, Selangor	2
Sungai Buloh	Sungai Buloh, Selangor	ETS 2 Pertukaran 12
Kepong Sentral	Kepong, Kuala Lumpur	ETS 2 Pertukaran 12
Kepong	Kepong, Kuala Lumpur	2
Segambut	Segambut, Kuala Lumpur	2
Putra	Kuala Lumpur	1 2Pertukaran 3 4
Bank Negara	Kuala Lumpur	1 2Pertukaran 4
Kuala Lumpur	Kuala Lumpur	ETS 1 2 Pertukaran 5 9
Kuala Lumpur Sentral	Kuala Lumpur	ETS 1 2 5 6 7 8 9 10		Pertukaran utama dengan semua kereta api antarabandar dan komuter, rapid transit, monorail dan laluan lapangan terbang
Mid Valley	Mid Valley City, Kuala Lumpur	1 2 5
Seputeh	Seputeh, Kuala Lumpur	1
Salak Selatan	Salak Selatan, Kuala Lumpur	1
Bandar Tasik Selatan	Bandar Tasik Selatan dan Bandar Tun Razak, Kuala Lumpur	ETS 1 Pertukaran 4 7
Serdang	Seri Kembangan, Kuala Lumpur	1
Kajang	Kajang, Selangor	ETS 1Pertukaran 9
UKM	UKM dan Bangi, Selangor	1
Bangi	Bangi, Selangor	1
Batang Benar	Batang Benar, Negeri Sembilan	1
Nilai	Nilai, Negeri Sembilan	1
Labu	Labu, Negeri Sembilan	1
Tiroi	Labu, Negeri Sembilan	1
Seremban	Seremban, Kuala Pilah dan Port Dickson, Negeri Sembilan	ETS 1
Senawang	Senawang, Negeri Sembilan	1
Sungai Gadut	Sungai Gadut, Negeri Sembilan	1
Rembau	Rembau, Negeri Sembilan	1
Pulau Sebang/Tampin	Pulau Sebang, Bandaraya Melaka dan Alor Gajah, Melaka &Tampin, Negeri Sembilan	ETS 1	Bandar Warisan Melaka	Stesen utama di Melaka
Batang Melaka	Batang Melaka danJasin, Melaka	ETS		Stesen terdekat dengan Jasin
Air Kuning Selatan				Ditutup
Gemas	Gemas, Negeri Sembilan	ETS		Pertukaran dengan Laluan Pantai Timur
Batu Anam				Ditutup
Segamat	Segamat, Muar dan Tangkak, Johor
Genuang	Genuang, Johor			Barangan sahaja
Tenang	Tenang, Johor			Ditutup
Labis	Labis, Johor
Bekok	Bekok, Johor
Beradin				Ditutup dan dirobohkan
Jagoh				Ditutup dan dirobohkan
Paloh	Paloh, Johor
Batang Ridan				Ditutup dan dirobohkan
Chamek	Chamek, Johor			Ditutup
Niyor				Ditutup dan dirobohkan
Kluang	Kluang, Batu Pahat dan Mersing, Johor
Mengkibol	Mengkibol, Johor			Barangan sahaja
Renggam	Renggam, Johor
Layang-Layang	Layang-Layang, Johor
Sedenak				Ditutup dan diruntuhkan
Kulai	Kulai dan Pontian, Johor		Lapangan Terbang Antarabangsa Senai
Skudai	Skudai, Johor			Barangan sahaja
Tanjung Pelepas	Iskandar Puteri, Johor		Pelabuhan Tanjung Pelepas	Barangan sahaja
Kempas Baru	Kempas, Johor.
Danga City Mall	Johor Bahru, Johor		Danga City Mall	Ditutup
Johor Bahru Sentral	Johor Bahru, Kota Tinggi dan Pontian, Johor &Woodlands, Singapura		Gerbang Bersepadu Selatan	Pertukaran dengan Shuttle Tebrau ke Singapura
Pusat Pemeriksaan Kereta Api Woodlands	Woodlands, Singapura			Shuttle Tebrau sahaja

Laluan Persimpangan Batu–Batu Caves sunting

Nama stesen	Bandar	Perkhidmatan
Persimpangan Batu antara stesen Segambut dan Putra (Terus ke Laluan Pantai Barat utama)
Sentul	Sentul, Kuala Lumpur	1
Batu Kentonmen	Batu Kentonmen dan Jalan Ipoh, Kuala Lumpur	1
Kampung Batu	Bandar Baru Selayang dan Kampung Batu, Kuala Lumpur	1 Pertukaran 12
Taman Wahyu	Taman Wahyu, Kuala Lumpur	1
Batu Caves	Batu Caves, Selangor	1

Persimpangan Pelabuhan Klang sunting

Nama stesen	Bandar	Perkhidmatan	Tempat utama
Persimpangan Pelabuhan Klang (Bangsar) antara stesen KL Sentral dan Mid Valley (Terus ke Laluan Pantai Barat utama)
Abdullah Hukum	Kampung Haji Abdullah Hukum, Bangsar dan Mid Valley City	2 Pertukaran 1 5
Angkasapuri	Angkasapuri, Kuala Lumpur	2
Pantai Dalam	Pantai Dalam, Kuala Lumpur	2
Petaling	Kampung Pasir, Jalan Klang Lama dan Taman OUG, Kuala Lumpur	2
Jalan Templer	Jalan Templer danPetaling Jaya, Selangor	2
Kampung Dato Harun	Kampung Dato Harun, Selangor	2
Seri Setia	Seri Setia dan Sungai Way, Selangor	2
Setia Jaya	Bandar Sunway, Selangor	2 Pertukaran B1
Subang Jaya	Subang Jaya, Selangor	2 10 Pertukaran 5
Terminal Skypark	Lapangan Terbang Subang, Selangor	10	Lapangan Terbang Sultan Abdul Aziz Shah
Batu Tiga	Batu Tiga, Selangor	2
Shah Alam	Seksyen 19, Shah Alam, Selangor	2
Padang Jawa	Padang Jawa, Selangor	2
Bukit Badak	Jalan Bukit Badak, Klang, Selangor	2
Klang	Klang, Selangor	2
Teluk Pulai	Teluk Pulai, Selangor	2
Teluk Gadong	Teluk Gadong, Selangor	2
Kampung Raja Uda	Kampung Raja Uda, Selangor	2
Jalan Kastam	Jalan Kastam, Pelabuhan Klang, Selangor	2
Pelabuhan Klang	Pelabuhan Klang, Selangor	2
(Terus ke Pelabuhan Barat )

Persimpangan Bukit Mertajam–Butterworth sunting

Nama stesen	Bandar	Perkhidmatan	Tempat utama
Persimpangan Bukit Mertajam antara stesen Simpang Ampat dan Tasek Gelugor (Terus ke Laluan Pantai Barat utama)
Bukit Mertajam	Bukit Mertajam, Pulau Pinang	ETS 1 2
Bukit Tengah	Bukit Tengah, Pulau Pinang	2
Perai	Perai, Penang	Barangan sahaja
Butterworth	Butterworth, Pulau Pinang	ETS 2	Jambatan Pulau Pinang, Pelabuhan Pulau Pinang

Lihat juga sunting

Rujukan sunting

^ "State Railway of Thailand".
^ "Keretapi Tanah Melayu".
^ Ong, Ryan (2019-09-29). "You Can Now Take a Single-Seater Business Class KTM Train from KL to Perlis! - WORLD OF BUZZ". worldofbuzz.com/ (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2019-12-19.
^ Rizalman Hammim (21 June 2020). "Benefits and challenges of the Gemas-Johor Baru Railway Electrified Double-Tracking Project". New Straits Times.
^ "Benefits and challenges of the Gemas-Johor Baru Railway Electrified Double-Tracking Project". The Star. 12 July 2020.
^ "The Klang Valley Double Track Project (KVDT) - Official Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (S.P.A.D.) Website". www.spad.gov.my.
^ "The Klang Valley Double Track Project (KVDT) - Official Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (S.P.A.D.) Website". www.spad.gov.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 August 2017. Dicapai pada 14 January 2018.
^ "Phase 1 of KTM Klang Valley Double Track (KVDT) Project is right on schedule for completion in 2019 - Barisan Nasional". www.barisannasional.org.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 January 2018. Dicapai pada 14 January 2018.

[1] "State Railway of Thailand".

[2] "Keretapi Tanah Melayu".

[3] Ong, Ryan (2019-09-29). "You Can Now Take a Single-Seater Business Class KTM Train from KL to Perlis! - WORLD OF BUZZ". worldofbuzz.com/ (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2019-12-19.

[4] Rizalman Hammim (21 June 2020). "Benefits and challenges of the Gemas-Johor Baru Railway Electrified Double-Tracking Project". New Straits Times.

[5] "Benefits and challenges of the Gemas-Johor Baru Railway Electrified Double-Tracking Project". The Star. 12 July 2020.

[6] "The Klang Valley Double Track Project (KVDT) - Official Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (S.P.A.D.) Website". www.spad.gov.my.

[7] "The Klang Valley Double Track Project (KVDT) - Official Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (S.P.A.D.) Website". www.spad.gov.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 August 2017. Dicapai pada 14 January 2018.

[8] "Phase 1 of KTM Klang Valley Double Track (KVDT) Project is right on schedule for completion in 2019 - Barisan Nasional". www.barisannasional.org.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 January 2018. Dicapai pada 14 January 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]