Orang Melayu Pahang

Orang Melayu Pahang (Melayu Pahang: Om Pahang) ialah sub-kumpulan orang Melayu yang berasal dari negeri Pahang, Malaysia. Dengan populasi kira-kira 1.1 juta orang, mereka merupakan 70% daripada penduduk negeri Pahang, menjadikan mereka kumpulan etnik dominan di negeri ini.[1] Bahasa masyarakat Melayu Pahang adalah Bahasa Melayu Pahang merupakan salah satu daripada Bahasa-bahasa Malayik yang dituturkan di rantau ini yang tergolong dalam rumpun Melayu-Polinesia keluarga Austronesia.

Orang Melayu Pahang
Oghang Pahang, Ong Pahang, Om Paha
أورڠ ڤهڠ
Bangsawan Pahang memain catur, 1900.
Jumlah penduduk
1.1 juta
Kawasan ramai penduduk
 Malaysia (Pahang)
Bahasa
Melayu Pahang, Melayu Baku
Agama
Islam Sunni
Kumpulan etnik berkaitan
Melayu Kelantan dan Terengganuan Melayu Terengganu

Sejarah

sunting

Lembah Tembeling yang merupakan bahagian hulu Sungai Pahang merupakan kawasan yang mempunyai kepentingan sejarah yang besar kepada Pahang. Di sana menghasilkan banyak peninggalan arkeologi budaya Paleolitik, Hoabinhian, Neolitik, Gangsa, dan Zaman Besi. Pahang Purba terletak di hadapan 'Tanah Perarakan Austric' - wilayah di mana budaya berbahasa Mon-Khmer (Austroasia) bertemu dengan budaya Melayu dan pra-bahasa Melayu (Austronesia). Peneroka awal hidup dengan melombong emas, bijih timah dan besi serta menanam padi. Mereka meninggalkan banyak jejak; kerja-kerja pengairan, kerja lombong, tinggalan bangunan bata, dan mungkin industri tembikar di Kuala Tembeling. Penempatan purba boleh dikesan dari Tembeling hingga ke selatan seperti Merchong. Jejak mereka juga boleh ditemui di kawasan pedalaman Jelai, di sepanjang Tasik Chini, dan sehingga ke hulu air Rompin. Salah satu penempatan itu dikenal pasti sebagai Koli dari Geographia (abad ke-2 M), sebuah pelabuhan yang berkembang maju yang terletak di muara Sungai Kuantan, di mana kapal asing singgah untuk menukar dan membekalkan semula.

Rujukan tertua mengenai Pahang – sebagai kerajaan 'Pohuang' (婆皇)- ditemui dalam Kitab dinasti song dari abad ke-5 CE. Kerajaan ini dipercayai merupakan lanjutan persekutuan negara kota Langkasuka-Kadaram, yang kemudiannya digabungkan ke dalam persekutuan Srivijaya dari abad ke-7 Masihi. tidak jelas Islam mula bertapak di Pahang, tetapi sejarawan seperti de Erédia menyebut bahawa Islam telah pun diperkenalkan di Pahang sebelum ia diterima oleh Melaka pada abad ke-15. Pahang, yang disifatkan oleh de Erédia sebagai Pan, adalah salah satu daripada dua kerajaan Malayos di semenanjung yang berkembang maju sebelum Melaka. Pemerintah Pahang ketika itu, bergelar Maharaja, juga merupakan penguasa negara-negara 'Ujong Tanah' (hujung tanah), bahagian selatan semenanjung termasuk Singapura purba. Nama lama ialah Inderapura, dan ibu kota itu sentiasa dikenali sebagai 'bandar'. Orang-orang pra-Melakan memanggilnya dengan nama Sanskrit Pura, orang Melayu 'Pekan' orang Portugis 'a Cidade', manakala orang Rompin dan Bebar menyifatkan Ibu Kota sebagai Pekan Pahang. Pura mungkin meliputi kawasan yang lebih besar daripada bandar yang dikenali sebagai Pekan hari ini. Selain Pekan moden, ia nampaknya merangkumi tanah di tebing sungai Pahang hingga Tanjung Langgar.

Bahasa

sunting

Orang Melayu Pahang terkenal dengan bahasa pertuturan mereka yang unik yang dipanggil Melayu Pahang, dan secara asalnya dirujuk sebagai Pangkalan Pahang (yang bermaksud "bahasa Pahang") atau Cakak Pahang (yang bermaksud "Pertuturan Pahang"). Bentuk bahasa Melayu ini berkait rapat dengan bahasa Melayu Terengganu (Base Tranung) dan Melayu Kelantan (Baso Kelate) kerana asal usulnya yang sama . Dialek pantai timur ini menunjukkan beberapa inovasi leksikal, sinktatik dan fonetik yang dikongsi bersama dan penuturnya boleh berkomunikasi dengan mudah antara satu sama lain, walaupun masih terdapat beberapa perbezaan fonologi dan perbendaharaan kata.

Tokoh-tokoh Melayu Pahang

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ "Penduduk mengikut jantina, kumpulan etnik dan umur, Malaysia, 2010" (PDF). Economic Planning Unit. Dicapai pada 2016-08-04.