Owo
Owo ialah sebuah kawasan kerajaan tempatan di negeri Ondo, Nigeria . [1] Antara 1400 dan 1600 Masihi, kawasan ini ialah ibu kota negara kota Yoruba . [2] Kawasan kerajaan tempatan mempunyai penduduk seramai 222,262 orang berdasarkan bancian penduduk pada tahun 2006.[3]
Dalam tradisi lisan mereka, Owo menelusuri asal-usulnya kembali ke bandar purba Ile-Ife, tempat kelahiran budaya Yoruba.[4] Tradisi lisan juga mendakwa bahawa pengasasnya adalah anak-anak dewa Yoruba Odudua, yang merupakan pemerintah pertama Ile-Ife. Rekod seni-sejarah dan arkeologi awal mengukuhkan pertalian kuat ini dengan budaya Ife.[4] Owo dapat mengekalkan suatu kemerdekaan ksaar daripada kerajaan jiran Benin, tetapi kadang-kadang disuruh memberikan penghormatan.[5] Transmisi budaya kesopanan mengalir di kedua-dua arah antara kerajaan Benin dan Owo. Kemahiran pengukir gading Owo juga dihargai di mahkamah Benin. Semasa abad ke-17 dan ke-18, pemerintah Benin semakin menggunakan lambang-lambang kebesaran buatan gading, dan mengimport objek seni Owo dan merekrut tukangnya bagi bengkel diraja mereka sendiri.[6] Terdapat karya seni terkenal lain yang jelas boleh disokong.[7]
Owo berada di bawah pemerintahan British pada 1893. Selepas Nigeria mengisytiharkan kemerdekaan pada 1960, ia menjadi sebahagian Wilayah Barat sehingga 1967 apabila ia menjadi sebahagian daripada Negara Barat. Owo dan orang aslinya memainkan peranan penting dalam politik Republik pertama di Nigeria. Pada tahun 1976, ia menjadi sebahagian daripada Negeri Ondo yang baru diwujudkan.
Pada Jun 2022, sekurang-kurangnya 50 penganut terbunuh dalam sebuah pembunuhan beramai-ramai di Gereja Katolik St. Francis.[8][9]
Budaya sunting
Owo mempunyai istana terbesar (Aghofen) di Afrika yang diisytiharkan sebagai monumen negara oleh kerajaan persekutuan. Istana Olowo pula mempunyai sebanyak 100 laman (Ugha). Setiap halaman mempunyai fungsi tertentu serta didedikasikan untuk dewa tertentu. Yang terbesar, dikatakan dua kali ganda saiz padang bola sepak Amerika, digunakan dalam perhimpunan awam dan perayaan. Beberapa laman telah diturap dengan kerikil kuarza atau tembikar pecah. Tiang yang menyokong bumbung beranda diukir dengan patung raja yang dipasang pada kuda atau ditunjukkan bersama isteri kanannya. Olowo terbaharu ialah Oba Ajibade Gbadegesin Ogunoye III .
Rujukan sunting
- ^ "Fig. 1a. Map of Nigeria showing Ondo State in relation Owo LGA Source:..." ResearchGate (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-09-11. Dicapai pada 2021-09-11.
- ^ "Tinubu mourns death of Olowo of Owo". Vanguard News (dalam bahasa Inggeris). 2019-04-24. Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-09-11. Dicapai pada 2021-09-11.
- ^ Brinkhoff, Thomas. "OWO Local Government Area in Nigeria". City Population. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 March 2022. Dicapai pada 8 June 2022.
- ^ a b "Origins and Empire: The Benin, Owo, and Ijebu Kingdoms". metmuseum.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 November 2013. Dicapai pada 13 December 2013.
- ^ Smith (1988), Kingdoms of the Yoruba, p. 52.
- ^ "Exchange of Art and Ideas: The Benin, Owo, and Ijebu Kingdoms". metmuseum.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 November 2013. Dicapai pada 13 December 2013.
- ^ Willett, Frank; Picton, John (1967). "On the Identification of Individual Carvers: A Study of Ancestor Shrine Carvings from Owo, Nigeria". Man. 2 (1): 62–70. doi:10.2307/2798654. JSTOR 2798654. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-07. Dicapai pada 2011-07-20 – melalui JSTOR.
- ^ Princewill, Nimi; Cassidy, Amy (2022-06-06). "Mass shooting at Nigeria church kills dozens, says local lawmaker". CNN. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-06-06. Dicapai pada 2022-06-06.
- ^ "At least 50 killed in massacre at Catholic church in southwest Nigeria". Reuters. 2022-06-06. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-06-05. Dicapai pada 2022-06-07.