Parti Keadilan Nasional

bekas parti politik di Malaysia; digantikan dengan Parti Keadilan Rakyat

Parti Keadilan Nasional (Bahasa Inggeris: National Justice Party juga singkatan: KeADILan atau kerap juga ditulis dan dipanggil sebagai PKN) merupakan sebuah parti politik di Malaysia. Ia lahir daripada gelombang Reformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Anwar Ibrahim daripada UMNO pada 2 September 1998. PKN kini telah dijenamakan sebagai Parti Keadilan Rakyat (PKR) selepas melakukan penggabungan pada 2003.

Parti Keadilan Nasional
KeADILan
SingkatankeADILan atau PKN
PengasasWan Azizah Wan Ismail
Ditubuhkan4 April 1999; 25 tahun yang lalu (1999-04-04)
Dibubarkan3 Ogos 2003; 21 tahun yang lalu (2003-08-03)
GabunganPergerakan Keadilan Sosial (ADIL) & Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (Ikatan)
PecahanPertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)
Bergabungdengan Parti Rakyat Malaysia membentuk Parti Keadilan Rakyat
Digantikan olehParti Keadilan Rakyat
Ibu pejabatPetaling Jaya, Selangor
Keanggotaan218,950 (Julai 2003)
IdeologiKeadilan Sosial, Progresif, Demokrasi Liberal, Multirasialisme
WarnaBiru muda     
SloganReformasi

Penubuhan

KeADILan diasaskan daripada daripada gelombang Reformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Anwar Ibrahim daripada UMNO pada 2 September 1998. Pada waktu itu, terdapat dua gerakan rakyat ditubuhkan:

Penubuhan GERAK dan GAGASAN bukanlah untuk menyokong Anwar Ibrahim semata-mata, tetapi memberi perhatian kepada ketidakadilan yang dilakukan oleh pemerintah Malaysia ketika itu yang dipimpin Dr Mahathir Mohamad[1].

Pada awal Disember 1998, pendukung reformasi kemudiannya menubuhkan Pergerakan Keadilan Sosial (ADIL) untuk memberi platform kepada perjuangan mereka.[2] Selepas itu, usaha menubuhkan parti politik menghadapi jalan buntu disebabkan oleh Pendaftar Pertubuhan (RoS).[3] Maka gerakan Reformasi mengambil keputusan untuk mengambil alih sebuah parti kecil yang sedia ada iaitu Ikatan Masyarakat Islam Malaysia yang ditubuhkan pada 1990. Parti KeADILan Nasional telah dilancarkan pada 4 April 1999.[4]

Ahli Jawatankuasa pertama

Jawatankuasa Pertama Parti pada April 1999
Jawatan Nama Jawatan Nama Nama
Presiden Datin Seri Dr Wan Azizah Wan Ismail Ahli Jawatankuasa Dr Mohd Nor Nawawi Dr Halili Rahmat
Timbalan Presiden Prof Dr Chandra Muzaffar Dr Ng Lum Yong Irene Fernandez
Naib Presiden Dato' Syeikh Azmi Ahmad Goh Keat Peng Saifuddin Nasution Ismail
Marina Mohd Yusof Sahri Bahari Dr Ismail Hamid
Chua Tian Chang Johari Abdul Dr Mansor Othman
Setiausaha Agung Mohd Anuar Mohd Tahir Khalil Shah Jamaluddin Dr Ghazali Basri
Bendahari Ustaz Ramli Ibrahim Zainur Zakaria Mohamad Rafie Abd Malek
Ketua Penerangan Ruslan Kassim Omar Jaafar Kahar Ahmad
Ketua Pemuda Mohamad Ezam Mohd Nor Dr Abdul Wahid Ahmad Suhaime Nik Aziz Nik Hassan
Ketua Wanita Nell Onn[5] Yusuf Abdul Rahman Abdul Rahman Yusof
Naib Ketua Pemuda Mustaffa Kamil Ayub
Naib Ketua Wanita Fuziah Salleh

Sejarah

Tahun terawal

Tahun 1997 menyaksikan ekonomi Malaysia terjejas oleh krisis kewangan Asia. Menteri Kewangan pada masa itu, Datuk Seri Anwar Ibrahim (juga Timbalan Perdana Menteri), telah melaksanakan beberapa langkah pembaharuan ekonomi dan langkah penjimatan sebagai tindak balas. Tindakan ini diperburuk apabila dia membentangkan pindaan kontroversi kepada Akta Pencegahan Rasuah yang cuba meningkatkan kuasa Badan Pencegah Rasuah.[6] Perdana Menteri Mahathir Mohamad tidak bersetuju dengan langkah-langkah ini dan akhirnya memecat Anwar dari semua jawatannya.[7] Insiden ini dan keadaan di mana ia berlaku membawa bantahan awam dalam apa yang dikenali sebagai pergerakan Reformasi, tetapi ia juga mengakibatkan penangkapan dan penangkapan Anwar seterusnya terhadap apa yang dipercayai sebagai dakwaan politik bermotivasi seksual dan rasuah.[8] Membina momentum Reformasi, sebuah gerakan politik yang dinamakan Gerakan Keadilan Sosial (Adil) telah dibentuk. Ia diketuai oleh Dr Wan Azizah Wan Ismail, isteri Anwar. Namun, menghadapi kesulitan dalam mendaftarkan Adil sebagai parti politik, gerakan reformasi mengambil alih parti kecil, Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (IKATAN), dan dilancarkan semula sebagai Parti Keadilan Nasional pada 4 April 1999, tepat pada masanya untuk mengambil bahagian dalam pilihan raya umum 1999.[9] Parti itu telah diperhatikan sebagai mempunyai persamaan yang kasar dengan demokrasi sosial berbilang kaum Parti Keadilan Masyarakat Malaysia (Pekemas).[10] Parti itu disertai oleh Parti Tindakan Demokratik (DAP), Parti Rakyat Malaysia (PRM) dan Parti Islam Se-Malaysia (PAS) dalam pakatan pilihan raya yang dikenali sebagai Barisan Alternatif untuk mengambil kuasa BN dalam pilihan raya umum 1999.

Penahanan

Antara 27 dan 30 September 1999, tujuh aktivis, termasuk pemimpin Keadilan; Naib Presiden Tian Chua, N. Gobalakrishnan, Ketua Pemuda Mohamad Ezam Mohd Nor, Mohamed Azmin Ali, Fairus Izuddin dan Dr Badrul Amin Baharun; telah ditangkap dan hasilnya dihalang daripada bertanding dalam pilihan raya.[11] Penangkapan lanjut dibuat pada 10 April 2001 dan mereka yang ditangkap kemudiannya dituduh dan dipenjarakan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri.[12] Mereka dikenali sebagai Reformasi 10.[13]

Penglibatan dalam pilihan raya

KeADILan telah menyertai dua pilihan raya umum sebelum RoS meluluskan pertukaran nama kepada PKR, iaitu Pilihan raya umum Malaysia 1999 dan Pilihan raya umum Malaysia 2004. Pada Pilihan raya umum Malaysia 2004, calon-calon PRM turut bertanding di atas platform KeADILan.

Pilihan raya umum Malaysia 1999

Dalam PRU 1999, Keadilan menghantar seramai 59 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 94 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya 5 orang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan 4 orang berjaya dipilih sebagai ADUN.

Keputusan calon ahli Parlimen (Keadilan) dalam PRU 1999

No. Parlimen Negeri Calon Keputusan
P001 Padang Besar Perlis Mohd Anuar Mohd Tahir Kalah
P014 Merbok Kedah Mokhtar Mansor Kalah
P015 Sungai Petani Kedah Johari Abdul Kalah
P017 Padang Serai Kedah Saifuddin Nasution Ismail Kalah
P018 Kulim-Bandar Baharu Kedah Dato' Syeikh Azmi Ahmad Kalah
P021 Kota Bharu Kelantan Ustaz Ramli Ibrahim Menang
P026 Peringat Kelantan Ustaz Muhammad Mustafa Menang
P027 Tanah Merah Kelantan Haji Saupi Daud Menang
P040 Kemaman Terengganu Abdul Rahman Yusof Menang
P042 Tasek Gelugor Pulau Pinang Ahmad Rosli Ayub Kalah
P044 Permatang Pauh Pulau Pinang Wan Azizah Wan Ismail Menang
P051 Balik Pulau Pulau Dr Mansor Othman Kalah
P053 Larut Perak Muhammad Nor Manuty Kalah
P058 Chenderoh Perak Hamzah Mohd Zain Kalah
P069 Tapah Perak Kamaruddin Awang Teh Kalah
P070 Pasir Salak Perak Osman Abdul Rahman Kalah
P071 Lumut Perak Zamanhuri Samsudin Kalah
P072 Bagan Datoh Perak Mohamad Dahalan Arshad Kalah
P074 Tanjung Malim Perak Ng Nam Yeong Kalah
P078 Kuantan Pahang Fuziah Salleh Kalah
P079 Paya Besar Pahang Wan Jusoh Wan Kolok Kalah
P083 Bentung Pahang Abd Wahab Sudin Kalah
P086 Sabak Bernam Selangor Dr Ghazali Basri Kalah
P088 Hulu Selangor Selangor Dr Halili Rahmat Kalah
P092 Ampang Jaya Selangor Sivarasa K. Rasiah Kalah
P093 Hulu Langat Selangor Dr Mohd Nor Nawawi Kalah
P097 Subang Selangor Irene Fernandez Kalah
P098 Shah Alam Selangor Mohamad Ezam Mohd Nor Kalah
P101 Kuala Langat Selangor Saari Sungib Kalah
P105 Wangsa Maju Wilayah Persekutuan Marina Mohd Yusof Kalah
P109 Lembah Pantai Wilayah Persekutuan Zainur Zakaria Kalah
P112 Bandar Tun Razak Wilayah Persekutuan Prof Dr Chandra Muzaffar Kalah
P113 Jelebu Negeri Sembilan Jaafar Muhammad Kalah
P116 Kuala Pilah Negeri Sembilan Ruslan Kassim Kalah
P121 Selandar Melaka Chua Tian Chang Kalah
P122 Batu Berendam Melaka Khalid Jaafar Kalah
P126 Ledang Johor Jamaluddin Khalid Kalah
P127 Pagoh Johor Elias Shamsir Kalah
P133 Muar Johor Abdul Rahman Othman Kalah
P136 Tenggara Johor Lokman Noor Adam Kalah
P139 Kota Tinggi Johor Rosdin Taha Abdul Rahman Kalah
P142 Pulai Johor Ismail Awab Kalah
P144 Pontian Johor Diong Chi Tzon Kalah
P155 Sipitang Sabah Abdul Rahman Md Yakub Kalah
P160 Libaran Sabah Mudry Nasir Kalah
P163 Silam Sabah Dr Badrul Amin Bahron Kalah
P167 Santubong Sarawak Husaini Hamdan Kalah
P168 Petra Jaya Sarawak Wan Zainal Wan Senusi Kalah
P171 Kota Samarahan Sarawak Zulrusdi Mohd Hol Kalah
P174 Batang Sadong Sarawak Sahari Pet Kalah
P176 Sri Aman Sarawak Maxwell Rojis Kalah
P177 Lubok Antu Sarawak David Jemut Kalah
P179 Saratok Sarawak Idris Bohari Kalah
P180 Kuala Rejang Sarawak Dr Udie Salleh Kalah
P183 Kanowit Sarawak Tadong Tambi Kalah
P186 Mukah Sarawak Yusuf Abdul Rahman Kalah
P187 Selangau Sarawak Ricky Bernard Betti Kalah
P188 Kapit Sarawak Nor Azman Abdullah Baginda Kalah
P193 Bukit Mas Sarawak Charlee Soh Cheng Hiong Kalah

Keputusan calon ahli Dewan Undangan Negeri (Keadilan) dalam PRU 1999

No. DUN Negeri Calon Keputusan
N12 Penanti Pulau Pinang Abdul Rahman Abdul Kadir Menang
N34 Bota Perak Usaili Alias Menang
N20 Cini Pahang Mohd Jafri Ab Rashid Menang
N18 Hulu Kelang Selangor Mohamed Azmin Ali Menang

Pilihan raya umum Malaysia 2004

Dalam PRU 2004, Keadilan menghantar seramai 57 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 146 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya seorang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan tiada yang berjaya dipilih sebagai ADUN.

No. Parlimen Calon
P044 Permatang Pauh Wan Azizah Wan Ismail

Penggabungan

Selepas Pilihan raya umum Malaysia 1999, kesedaran timbul tentang keperluan Parti Keadilan Nasional dan PRM bergabung, berdasarkan komitmen mereka yang sama terhadap Reformasi, menentang ketidakadilan dan penyalahgunaan kuasa. Maka, pada 3 Ogos 2003, Keadilan dan PRM telah melancarkan penggabungan dengan nama Parti Keadilan Rakyat di Kuala Lumpur.[14] Walau bagaimanapun, penubuhan parti selepas penggabungan ini hanya diluluskan pada 2004, selepas pilihan raya umum

Rujukan

  1. ^ In-wŏn Hwang (2003). Personalized Politics: The Malaysian State Under Mahathir. Singapura: Institute of Southeast Asian Studies. m/s. 314–315. ISBN 9812301852.
  2. ^ Garry Rodan, Fellow, Asia Research Centre, Murdoch University, Australia Transparency, Asian Economic Crisis and the Prospects of Media Liberalisation
  3. ^ "Lim Kit Siang". Lim Kit Siang. 10 September 1999. Dicapai pada 11 July 2011.
  4. ^ Amnesty International The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates Diarkibkan 7 Jun 2006 di Wayback Machine
  5. ^ Nell Onn merupakan anak kepada Dato' Onn Jaafar. Beliau keluar daripada Parti KeADILan Nasional pada November 1999.
  6. ^ Lim Kit Siang (1999). "Media statement by Lim Kit Siang". Democratic Action Party. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 November 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  7. ^ Peter Symonds (3 October 1998). "Behind the sacking and arrest of Anwar Ibrahim". World Socialist Web Site. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 May 2018. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  8. ^ "[MALAYSIA] The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates". Amnesty International. 3 October 1998. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 June 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  9. ^ Azam Aris (26 February 2008). "PKR's watershed election". Indian Malaysian Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 26 May 2018.
  10. ^ A Kadir Jasin (21 January 2011). "A cautionary tale of two coalitions". Agenda Daily. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-01-06. Dicapai pada 26 May 2018.
  11. ^ Francis Loh (22 September 1999). "The Rakyat have Awakened and They want Justice". Aliran Media. Dicapai pada 26 May 2018.
  12. ^ "Malaysia: Fear of torture or ill-treatment / incommunicado detention / prisoners of conscience". Amnesty International. 12 April 2001. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 October 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  13. ^ "II. Background: The ISA in Law and Practice". Human Rights Watch. 2004. Dicapai pada 26 May 2018.
  14. ^ "PKR watershed election, by Azam Aris, Tuesday 26 February 2008, The Edge". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 2020-06-13.