Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Sarawak

Parti politik Bumiputera di Sarawak
(Dilencongkan daripada Parti Pesaka Sarawak)


Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Sarawak (PBB) (bahasa Inggeris: Sarawak United Bumiputera Heritage Party) merupakan parti politik Bumiputera yang berfahaman kanan dan bersifat pro kerajaan, serta juga merupakan parti politik terbesar di Sarawak. Parti politik ini merupakan salah satu daripada parti politik tempatan yang membentuk kerjasama antara SUPP, PRS, dan PDP sekaligus menubuhkan Gabungan Parti Sarawak pada 19 November 2018. Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Sarawak (PBB) ditubuhkan pada 30 April 1973, hasil daripada penggabungan tiga buah parti politik di Sarawak ketika itu, iaitu Parti Negara Sarawak (PANAS), Barisan Rakyat Jati Sarawak (BARJASA), dan Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA).[1][2]

Parti Pesaka Bumiputera Bersatu ڤرتي ڤساك بوميڤوترا برساتو
Nama bahasa Cina砂拉越土著保守联合党 Shālāyuè tǔzhù bǎoshǒu liánhé dǎng
Nama bahasa InggerisUnited Bumiputera Heritage Party
SingkatanPBB
PresidenAbang Haji Abdul Rahman Zohari bin Tun Abang Haji Openg
PengerusiMohamad Asfia Awang Nassar
Setiausaha agungAlexander Nanta Linggi
JurucakapHaji Idris Buang
Timbalan PresidenDouglas Uggah Embas
Awang Tengah Ali Hassan
Naib PresidenDato’ Seri Fadillah Yusof
Datuk Dr. Stephen Rundi Utom
Dato Sri Julaihi Narawi
Gerawat Gala
Gerald Rentap Jabu
Abdul Karim Rahman Hamzah
Dr. Annuar Rapaee
Abdul Rahman Junaidi
Ketua WanitaFatimah Abdullah
BendahariDatuk Amar Abdul Hamed Bin Haji Sepawi
PengasasJugah anak Barieng
Ditubuhkan5 Januari 1973
(Berikutan penggabungan BUMIPUTERA & PESAKA)
Disahkan30 April 1973
GabunganParti Bumiputera Sarawak (BUMIPUTERA)1 2
Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA)3
Ibu pejabatKuching, Sarawak
AkhbarJiwa Bakti
Sayap beliaPergerakan Pemuda PBB
Sayap wanitaPergerakan Wanita PBB
Keanggotaan452,280 (Ogos 2023)
IdeologiNasionalisme Sarawak
Patriotisme
Marhaenisme
Hak Bumiputera Sarawak
Membanteras rasuah
Membanteras budaya politik wang
Membanteras jenayah
Rakyat berbilang kaum
Membasmi kemiskinan
Kuasa politik rakyat
Demokrasi sosial negeri
Perjuangan hak MA63
Hak ekonomi Sarawak
Sekularisme negeri
Hak politik orang muda
Hak golongan wanita
Hak kebajikan rakyat
Kedudukan politikTengah ke kanan
Penggabungan kebangsaanBarisan Nasional (1973–2018), (2020–2022)
Gabungan Parti Sarawak (2018–kini) (masih aktif)
Gabungan Perpaduan PH–BN (2022–kini) (masih aktif)
Warna     Kuning, merah, putih dan hitam
SloganBerkorban Bersatu
Bersatu, Bersetia, Berkhidmat
Berjihadlah
Bersatu untuk Rakyat Malaysia
Lagu partiMarch PBB (PBB March; Official anthem)
Ikrar Wanita (Women's Oath; Women Movement)
Dewan Negara:
2 / 70
Dewan Rakyat:
14 / 222
Dewan Undangan Negeri Sarawak:
47 / 82
Laman sesawang
pbb.org.my
Politik Malaysia
Parti politik
Pilihan raya
1 Parti Negara Sarawak dan Barisan Rakyat Jati Sarawak bergabung untuk membentuk Parti Bumiputera Sarawak.
2 Parti Bumiputera Sarawak dianggotai rakyat tempatan Islam-Melayu, Melanau, Kedayan, Brunei-Melayu, dan Orang Ulu.
2 Parti Pesaka Anak Sarawak dianggotai ahli dari kaum Iban dan Bidayuh.

Percantuman tiga parti politik tempatan ini adalah selaras dengan tujuh matlamat utamanya, iaitu:

  • Meningkatkan taraf hidup dan status sosioekonomi masyarakat Bumiputera Sarawak.
  • Menggalakkan masyarakat dari semua kaum untuk menceburi apa-apa bidang termasuk politik, sosial, budaya, dan sukan.
  • Memperkasakan seni, budaya, dan warisan masyarakat dari pelbagai kaum di Sarawak.
  • Mengutamakan kebajikan seluruh rakyat Sarawak, melalui pelaksanaan bantuan-bantuan kerajaan Sarawak dan bantuan-bantuan kerajaan persekutuan.
  • Mengutamakan hak-hak golongan belia dan golongan wanita di Sarawak.
  • Memperjuangkan semua hak-hak Sarawak selaras dengan Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).
  • Menjamin kedamaian, kesejahteraan, dan keharmonian semua kaum dan semua agama di Sarawak.

Sejarah

sunting

Sejarah awal penubuhan PBB adalah atas ilham dan inisiatif Tun Pehin Sri Haji Abdul Taib Mahmud, Setiausaha Agung BARJASA yang muda dan idealistik ketika itu.

Sebelum pilihanraya negeri yang pertama pada Januari 1963, Barisan Rakyat Jati Sarawak (BARJASA), Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP), Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA) dan Persatuan Cina Sarawak (SCA) membentuk sebuah parti campuran pada Julai 1962. Parti campuran ini dipengerusikan oleh Tun Jugah anak Barieng, dengan Datuk Stephen Kalong Ningkan sebagai Setiausaha Agungnya. Walau bagaimanapun, Parti Negara Sarawak (PANAS) kemudian menarik diri daripada parti campuran ini menjelang pilihan raya untuk menyertai parti pembangkang Parti Kebangsaan Sarawak (SUPP). Selepas pilihan raya, parti campuran ini ternyata mendapat keputusan yang menyakinkan dan membentuk Kabinet Negeri yang pertama. Datuk Stephen Kalong Ningkan dilantik menjadi Ketua Menteri Sarawak yang pertama, manakala Tun Jugah pula dilantik menganggotai Kabinet Persekutuan di Kuala Lumpur selaku Menteri Hal Ehwal Sarawak.

Antara tahun 1963 dan 1966, politik Sarawak mengalami pergolakan yang hebat, disebabkan terlalu banyak parti politik sehingga mencetuskan krisis demi krisis yang sesetengahnya berbau perkauman. Krisis ini akhirnya tamat dengan penyingkiran Datuk Ningkan sebagai Presiden SNAP. Menggantikan tempat Datuk Ningkan sebagai Ketua Menteri baru ketika itu ialah Penghulu Tawi Sli. Kabinetnya terdiri daripada tiga orang ahli PESAKA (termasuk beliau sendiri), dua ahli BARJASA (termasuk Datuk Patinggi Taib), dan seorang ahli PANAS. PANAS menyertai semula parti campuran ini hanya sebelum penyingkiran Datuk Ningkan.

Sarawak mencapai satu kemajuan politik apabila BARJASA dan PANAS bergabung untuk membentuk Parti Bumiputera pada bulan Mac 1968. Datuk Patinggi Taib menjadi penggerak utama ke arah pergabungan ini. Parti Bumiputera diketuai oleh Allahyarham Tan Sri Datuk Amar Abang Ikhwan Zaini, dengan Datuk Taib memegang jawatan Setiausaha Agung.

Kekuatan parti dan perpaduan terus diperkukuh apabila Parti Bumiputera dan PESAKA bergabung untuk melahirkan Parti PBB pada 30 April 1973. Tun Jugah yang pada ketika itu selaku Menteri Hal Ehwal Sarawak telah dilantik sebagai Presiden pertama PBB. Datuk Patinggi Taib memegang jawatan Presiden PBB secara automatik apabila memenangi jawatan Presiden tanpa bertanding pada 1981 sehingga sekarang.

Kewujudan parti ini sebagai satu komponen terbesar dalam Barisan Nasional negeri telah mengukuhkan lagi kedudukan Bumiputera di Sarawak. Sejak penubuhannya, keahlian PBB telah meningkat dengan banyaknya sehingga kini terdapat 56 bahagian. Sehingga akhir Ogos 2023, jumlah keanggotaan dalam Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB) kini berjumlah 452,280 orang, dengan hanya sebanyak 380 cawangan di seluruh negeri Sarawak.

Organisasi kepimpinan Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB)

sunting

Majlis Tertinggi PBB

sunting
  • Presiden:
    • Tan Sri Datuk Patinggi Abang Haji Abdul Rahman Zohari bin Tun Abang Haji Openg
  • Timbalan Presiden:
    • Datuk Amar Douglas Uggah Embas
    • Awang Tengah Ali Hasan
  • Naib Presiden Kanan:
    • Dato’ Seri Fadillah Yusof
    • Datuk Dr. Stephen Rundi Utom
  • Naib Presiden:
    • Julaihi Narawi
    • Gerawat Gala
    • Gerald Rentap Jabu
    • Abdul Karim Rahman Hamzah
    • Annuar Rapaee
    • Abdul Rahman Junaidi
    • Roland Sagah Wee Inn
  • Setiausaha Agung:
    • Datuk Seri Alexander Nanta Linggi
  • Timbalan Setiausaha Agung:
    • Ibrahim Baki
  • Bendahari Agung:
    • Datuk Amar Abdul Hamed bin Haji Sepawi
  • Ketua Penerangan:
    • Haji Idris Buang
  • Setiausaha Eksekutif:
    • Awang Bujang Awang Antek
  • Ahli-Ahli Jawatankuasa Terpilih (BUMIPUTERA):
    • Dr. Hazland Abang Hipni
    • Mohamad Razi Sitam
    • Abdullah Saidol
    • Aidel Lariwoo
    • Fazzruddin Abdul Rahman
    • Shafiee Ahmad
    • Razaili Gapor
    • Awla Idris
    • Yusuf Abdul Wahab
    • Datuk Dr. Juanda Jaya
    • Datuk Mohamad Duri
    • Awangku Jinal Abedin Datuk Pengiran Jawa
    • Haidar Khan Asghar Khan
    • Mohammed Kamaluddin Mohamad Effendie
    • Mohamad Sardon Zainal
    • Syed Hamzah Wan Hamid Edruce
  • Ahli-Ahli Jawatankuasa Terpilih (PESAKA):
    • Datuk Henry Sum Agong
    • Robert Lawson Chuat
    • Jefferson Jamit Unyat
    • Datuk Dr. Jerip Susil
    • Tan Sri William Mawan Ikom
    • Dennis Ngau
    • Simon Sinang Bada
    • John Ilus
    • Lidam Assan
    • Daniel Jubang Kayan
    • Mikai Mandau
    • Luyoh Akau
    • Ugak Sanggau
    • Robert Laing Anyie
    • Datuk Willie Mongin
    • Peter Asut
  • Ahli-Ahli Jawatankuasa (Dilantik):

Pergerakan Wanita PBB

sunting
  • Ketua Wanita:
    • Dato Sri Hajah Fatimah Abdullah
  • Timbalan Ketua Wanita:
    • Datin Sri Angelina Ujang
    • Dato Sri Hajah Rohani binti Haji Abdul Karim
  • Naib Ketua Wanita:
    • Dato Sri Hajah Nancy binti Haji Shukri
    • Puan Umang Nangku Jabu Eigensatz
    • Datuk Hajah Sharifah Hasidah binti Sayeed Aman Ghazali
  • Setiausaha:
    • YB Senator Susan Chemerai Anding
  • Penolong Setiausaha (1):
    • Fridah Osman
  • Penolong Setiausaha (2):
  • Bendahari:
    • Dr. Dayang Nurfizawati binti Haji Abang Abdul Karim
  • Penolong Bendahari:
    • Natasha Nasa Datuk Amar Douglas Uggah
  • Ketua Penerangan:
    • Datin Esther Mujan Balan
  • Penolong Ketua Penerangan:
    • Datuk Hajah Rubiah binti Haji Wang
  • Ahli Majlis Tertinggi Dipilih (BUMIPUTERA) :
    • Puan Hajah Dora binti Abdul Rahman
    • Puan Hajah Hasanah binti Haji Majais
    • Kr. Puan Misiah binti Abu Seman
    • Puan Noriha binti Haji Ali
    • Puan Dayang Nora binti Awang Sabudin
    • Puan Mujallipah binti Mohd Anis
    • Puan Rokiah binti Mohamad Jahar
    • Kr. Puan Hadijah binti Sheikh Kassim
    • Puan Dayang Rajamah binti Abang Adeng
    • Puan Dayangku Norli binti Awangku Terjudin
    • Kr. Puan Hajah Mahani binti Haji Sahari
    • Puan Anita binti Mohammed
  • Ahli Majlis Tertinggi Dipilih (PESAKA):
    • Puan Jenny anak Bangga
    • Puan Elizabeth Nail anak Wen
    • Puan Carolynne Dayang anak Jawa
    • Puan Candida Entri
    • Puan Yvoone Nillie anak Intily
    • Puan Carrie Anne anak John David
    • Puan Mindy Maida John
    • Dr. Christie Augustine Kiek
    • Puan Kesean Nenna Sandah
    • Roszuina anak Labet
    • Kr. Puan Margaret @ Uding Nawan Lawai
    • Puan Suti Saran
    • Puan Lilla Raja @ Lilla Wong

Pergerakan Pemuda PBB

sunting
  • Ketua Pemuda:
    • Miro Simuh
  • Timbalan Ketua Pemuda:
    • Allan Siden Gambong
    • Lukanisman Awang Sauni
  • Naib Ketua Pemuda:
    • Royston Valentine
    • Malcolm Layang Jimbun
    • Anderson Kalang Lah
  • Setiausaha
    • Sufian Mohat
  • Penolong Setiausaha (1):
    • Martin Ngindang anak Richard Mulok
  • Penolong Setiausaha (2):
  • Bendahari:
    • Edwin Bukong
  • Penolong Bendahari:
    • Haji Afiq Fikri bin Haji Brahim
  • Ketua Penerangan:
    • Azizul Annuar bin Adenan
  • Penolong Ketua Penerangan:
    • Cr. Neuchlos Jub
  • Setiausaha Kerja (1):
    • Johan Haris bin Sulaiman
  • Setiausaha Kerja (2):
    • Jillson anak John
  • Ahli-Ahli Jawatankuasa (Terpilih):
    • Stephen Augustine Lateng
    • Judson Jarrau
    • Nicholas Bawin anak Burong
    • Michael Bel Ben
    • Alexious Bethrol anak Stephen
    • Albert anak Andrew
    • Denvy
    • Wilson anak Ahon
    • Murphy Nyegang anak Nelson Mujah
    • Aaron Rachel anak Palu
    • Muhammad Fadilah bin Ali Seman
    • Abang Hisham bin Abang Hashim
    • Abdul Halik Jafar
    • Kasdi Pandi
    • Mohd Nazrol Hisham bin Awang Tengah
    • Rizal bin Talip
    • Mohd Faizal bin Jamiludin
    • Syed Zyed Wan Asnawi
    • Sebli bin Morshidi
    • Shahrul Iman bin Mohd Naroden
    • Mohamad Shafizan bin Haji Kepli
    • Afiq Hizami bin Julaihi
    • Steve Lius
    • Veriland Godon Anak Gagat
    • Lyokarto Sikong
  • Ahli-Ahli Jawatankuasa (Dilantik):
    • Abang Mohamad Hafiq Abang Kassim
    • Assoddin bin Narawi
    • Abdul Hisham bin Ahmad
    • Abdul Adzim Adzmi bin Abdul Rahman
    • Baling Elision Duren
    • Cyrill Kuling
    • Johny Sain
    • Hardy Boy anak Ramping
    • Sonny Terrance
  • "

Wakil Rakyat

sunting

Ahli Dewan Negara

sunting
Lantikan Tempoh Ahli Catatan
  Yang di-Pertuan Agong 21 Ogos 2023 - 22 Ogos 2026 Susan Chemerai Anding, YB Senator Puan
15 Julai 2024 - 14 Julai 2027 Awang Bemee Awang Ali Basah, YB Senator Dato'
  Sarawak 18 Julai 2022 - 17 Julai 2025 Ahmad Ibrahim, YB Senator Datuk
11 Disember 2023 - 10 Disember 2026 Michael Mujah Lihan, YB Senator Tuan

Ahli Dewan Rakyat

sunting

PBB kini mempunyai 14 ahli parlimen.

Negeri No. Perlembagaan Parlimen Ahli Catatan
  Sarawak P193 Santubong Nancy Shukri, YB Dato' Sri Menteri Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Malaysia
P194 Petra Jaya Fadillah Yusof, YAB Dato' Sri Timbalan Perdana Menteri Malaysia
Menteri Perladangan dan Komoditi Malaysia
P197 Kota Samarahan Rubiah Wang, YB Dato' Timbalan Menteri Kemajuan Desa dan Wilayah Malaysia
P198 Puncak Borneo Willie Mongin, YB Datuk
P200 Batang Sadong Rodiyah Sapiee, YB Puan
P201 Batang Lupar Mohamad Shafizan Kepli, YB Tuan
P204 Betong Richard Rapu, YB Dr.
P206 Tanjong Manis Yusuf Abd Wahab, YB Ir.
P207 Igan Ahmad Johnie Zawawi, YB Tuan
P213 Mukah Hanifah Hajar Taib, YB Dato' Sri Timbalan Menteri Ekonomi Malaysia
P215 Kapit Alexander Nanta Linggi, YB Dato' Sri Menteri Kerja Raya Malaysia
P218 Sibuti Lukanisman Awang Sauni, YB Tuan Timbalan Menteri Kesihatan Malaysia
P221 Limbang Hasbi Habibollah, YB Datuk Timbalan Menteri Pengangkutan Malaysia
P222 Lawas Henry Sum Agong, YB Datuk

Lihat juga

sunting
  • Chin, James. 2003. 'The Melanau-Malay Schism Erupts Again: Sarawak at the Polls' in Lok Kok Wah & Johan Saravanamuttu (eds.), New Politics in Malaysia (Singapore: Institute of South East Asian Studies, 2003) (ISBN 981-230-169-0) pp. 213-227
  • An review of various "Sons of Soil" concepts by Dr. Bhaskar Dasgupta: http://piquancy.blogspot.com/2006/02/sons-of-soil.html

Pautan luar

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ "Oops, PBB exclusively for Bumiputera, by Stanley Bye Kadam Kiai, 1 March 2010, Sarawak Update". Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-04-29. Dicapai pada 2010-04-22.
  2. ^ Unity in diversity, New Straits Times, Mar 26, 2005