Perdana Menteri Malaysia
Perdana Menteri Malaysia ialah pemimpin utama Kerajaan Malaysia. Seorang Perdana Menteri juga bertanggungjawab untuk mengetuai barisan Badan Eksekutif, Jemaah Menteri. Secara rasmi dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong sebagai selaku Ketua Negara dan biasanya pemimpin sesebuah parti politik atau parti komponen terkuat dalam Parlimen (Dewan Rakyat) akan dipilih dan dilantik dan perlu mendapat sokongan majoriti daripada para Ahli Dewan Rakyat Malaysia. Beliau juga merupakan Ketua Majlis bagi Parlimen Malaysia yang menentukan permulaan sebuah penggal dan persidangan di Parlimen. Seseorang yang dilantik sebagai Perdana Menteri mestilah dari kalangan Ahli Dewan Rakyat Malaysia. Ahli Dewan Negara Malaysia tidak layak untuk dilantik ke jawatan tersebut.
| Perdana Menteri Malaysia
ڤردان منتري مليسيا | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kerajaan Persekutuan Malaysia Kabinet Malaysia Pejabat Perdana Menteri Jabatan Perdana Menteri | |
| Gelaran | Yang Amat Berhormat |
| Ahli kepada | Kabinet Malaysia Dewan Rakyat |
| Lapor kepada | Parlimen Malaysia |
| Kediaman | Seri Perdana |
| Pusat | Perdana Putra, Putrajaya |
| Pencadang | Ahli Dewan Rakyat Malaysia |
| Pelantik | Yang Di-Pertuan Agong |
| Tempoh jawatan | 5 tahun atau kurang, boleh diperbaharui sekali (Selagi masih memiliki keyakinan dan kepercayaan majoriti ahli Dewan Rakyat Pilihan raya umum diadakan lima tahun sekali atau lebih awal) |
| Pemegang sulung | Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Al-Marhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah |
| Pembentukan | 31 Ogos 1957 |
| Gaji | RM22,826.65 sebulan[1] RM273,919.80 setahun |
| Laman sesawang | www |
Sejak kemerdekaannya pada 1957, semua Perdana Menteri hanya berasal daripada parti UMNO, salah satu parti politik terbesar dalam Barisan Nasional (dahulu dikenali sebagai Parti Perikatan hingga 1974). Tetapi pada 2018, jawatan Perdana Menteri disandang oleh Parti Pribumi Bersatu Malaysia, salah satu parti komponen baharu dalam Pakatan Harapan apabila Tun Dr. Mahathir bin Mohamad menjadi Perdana Menteri Malaysia ke-7
Kabinet Malaysia 2018 atau lebih dikenali sebagai Kabinet Mahathir Ketujuh (Mahathir VII) merupakan kabinet yang pertama dibentuk selain tanpa penyertaan Barisan Nasional (BN) setelah 61 tahun susulan kegagalan parti tersebut untuk membentuk kerajaan selepas Pilihan Raya ke-14.
Susulan krisis politik negara 2020 atau lebih dikenali sebagai Langkah Sheraton, landskap politik telah berubah secara keseluruhan. Kabinet Malaysia 2020 atau lebih dikenali sebagai Kabinet Muhyidin Pertama (Muhyiddin I), merupakan kabinet yang pertama dibentuk melalui pertukaran kerajaan tanpa melalui pilihan raya dan mandat. Kabinet ini juga mempunyai kapasiti yang terbesar dalam sejarah iaitu sebanyak 70 Menteri dan Timbalan Menteri.
Perdana Menteri sementaraSunting
Berdasarkan Perkara 55 (3) Perlembagaan Malaysia, Dewan Rakyat, melainkan jika dibubarkan oleh Yang di-Pertuan Agong dengan budi bicaranya sendiri atas nasihat Perdana Menteri, boleh meneruskan selama lima tahun dari tarikh pertemuan pertamanya. Perkara 55 (4) Perlembagaan membenarkan penangguhan 60 hari pilihan raya yang akan diadakan dari tarikh pembubaran dan Parlimen hendaklah diberitahu untuk bertemu pada tarikh tidak lewat daripada 120 hari dari tarikh pembubaran. Secara konvensyen, antara pembubaran satu Parlimen dan perjumpaan yang akan datang, Perdana Menteri dan kabinet kekal di pejabat dalam kapasiti sementara.
Era Pentadbiran Tunku Abdul Rahman (1955-1970)Sunting
Perdana Menteri Malaysia Pertama iaitu Almarhum Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah dikenali sebagai Bapa Kemerdekaan Malaysia. Baginda dibantu oleh timbalannya iaitu Allahyarham Tun Haji Abdul Razak bin Dato' Hussein dan akan melengkapkan "Teori RAHMAN".
Era Pentadbiran Tun Abdul Razak (1970-1976)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-2 iaitu Allahyarham Tun Haji Abdul Razak bin Dato' Hussein digelar sebagai Bapa Pembangunan Malaysia. Sepanjang beliau berkhidmat, beliau mempunyai dua orang Timbalan Perdana Menteri iaitu Allahyarham Tun Dr. Ismail Al-Haj bin Dato' Haji Abdul Rahman dan Allahyarham Tun Hussein bin Dato' Sir Onn dan akan melengkapkan "Teori RAHMAN".
.jpg)
Era Pentadbiran Tun Hussein Onn (1976-1981)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-3 iaitu Allahyarham Tun Hussein bin Dato' Sir Onn dikenali sebagai Bapa Perpaduan Malaysia. Beliau dibantu oleh timbalannya, Tun Dr. Mahathir bin Mohammad dan akan melengkapkan "Teori RAHMAN".
Era Pentadbiran I Tun Dr. Mahathir (1981-2003)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-4 iaitu Tun Dr. Mahathir bin Mohamad digelar sebagai Bapa Pemodenan Malaysia. Sepanjang beliau berkhidmat, beliau mempunyai seramai empat orang Timbalan Perdana Menteri. Antaranya ialah Tun Musa bin Hitam, Allahyarham Tun Abdul Ghafar bin Baba, Dato' Seri Anwar bin Dato' Ibrahim dan Tun Abdullah bin Haji Ahmad Badawi dan akan melengkapkan "Teori RAHMAN".
Era Pentadbiran Tun Abdullah Badawi (2003-2009)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-5 iaitu Tun Abdullah bin Haji Ahmad Badawi digelar sebagai Bapa Pembangunan Modal Insan Malaysia. Beliau dibantu oleh timbalannya iaitu, Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak dan akan melengkapkan "teori RAHMAN".
Era Pentadbiran Dato' Sri Najib Tun Razak (2009-2018)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-6 iaitu Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak dikenali sebagai Bapa Transformasi Malaysia.[2] Beliau dibantu oleh timbalannya, Tan Sri Muhyiddin Yassin dan kemudian digantikan oleh Dato' Seri Dr Ahmad Zahid bin Haji Hamidi dan akan melengkapkan "Teori RAHMAN".
_(cropped).jpg)
Pada 9 Mei 2018, Dato' Seri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak gagal mempertahankan jawatan Perdana Menteri susulan kegagalan Barisan Nasional membentuk kerajaan dalam Pilihan Raya ke-14, jawatan telah disandang oleh Parti Pribumi Bersatu Malaysia, salah satu parti komponen baharu dalam Pakatan Harapan dan menyaksikan perubahan landskap politik baharu selepas 61 tahun kerajaan ditadbir oleh parti komponen Barisan Nasional.
Era Pentadbiran II Tun Dr. Mahathir (2018-2020)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-7 menyaksikan Tun Dr. Mahathir bin Mohamad kembali menerajui kepimpinan kerajaan yang baharu di bawah parti dan nuansa yang berbeza dengan sebelum ini. Beliau juga mempunyai jumlah bilangan Kabinet Malaysia yang tertinggi daripada semua Perdana Menteri iaitu sebanyak 7 Kabinet. Kabinet Mahathir Ketujuh merupakan Kabinet Malaysia yang dibentuk pada 2018 dianggotai oleh beliau sendiri, Timbalan Perdana Menteri Malaysia iaitu, Dato' Seri Datin Dr. Wan Azizah binti Wan Ismail dan juga beberapa Menteri dan Timbalan Menteri yang terdiri daripada parti komponen Pakatan Harapan.
_(cropped).jpg)
.jpg)
Sebagai tambahan kepada Kabinet, pasukan penasihat yang dipanggil "Majlis Penasihat Kerajaan" (Council of Eminent Persons) telah diwujudkan (sehingga mencapai mandat pada 20 Ogos 2018) dan dianggotai oleh:
1. Mantan Menteri Kewangan Malaysia, YABhg. Tun Dr. Daim bin Zainuddin
2. Mantan Gabenor Bank Negara Malaysia, Y.M. Tan Sri Dr. Ungku Zeti Akhtar binti Prof. Diraja Dr. Ungku Abdul Aziz
3. Mantan Ketua Pegawai Eksekutif PETRONAS, YBhg. Tan Sri Mohd. Hassan bin Merican
4. Ahli ekonomi Malaysia yang terkemuka, YBhg. Prof. Dr. Jomo Kwame Sundaram
5. Hartawan Malaysia yang berpusat di Hong Kong, YBhg. Tan Sri Robert Kuok Hock Nien
Pada 24 Februari 2020, beliau meletak jawatan sebagai Perdana Menteri berkuat kuasa serta-merta susulan hilang kepercayaan terhadap anggota kabinetnya sendiri berikutan peristiwa Langkah Sheraton. Peristiwa ini sekali lagi mengubah landskap politik negara apabila Perdana Menteri yang baharu dilantik tanpa pilihan raya umum.
Era Pentadbiran Tan Sri Muhyiddin Yassin (2020-2021)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-8, iaitu Tan Sri Dato' (Dr) Haji Muhyiddin bin Haji Muhammad Yassin. Beliau dilantik setelah mendapat perkenan Yang di-Pertuan Agong, Al-Sultan Abdullah selepas desakan pemimpin Pakatan Harapan untuk Perdana Menteri ke-7 menyerahkan jawatan kepada Anwar Ibrahim dan melakukan tindakan kontroversi, Langkah Sheraton, bersama Ahli Pembangkang dan beberapa Ahli Kabinet yang lain yang menyebabkan Perdana Menteri ketika itu meletak jawatan berkuat-kuasa serta merta kerana kehilangan kepercayaan terhadap ahli kabinetnya sendiri.
Beliau juga merupakan Perdana Menteri pertama yang dilantik tanpa melalui pilihan raya umum untuk membentuk kerajaan Perikatan Nasional setelah mendapat sokongan majoriti Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-14. _(cropped).jpg)
Kabinet beliau pada awalnya tidak mempunyai Timbalan Perdana Menteri sebaliknya fungsi tersebut diisi oleh 4 orang Menteri yang diberikan nama sebagai Menteri Kanan. Pada 7 Julai 2021, jawatan Timbalan Perdana Menteri diumumkan diisi oleh Dato' Sri Ismail Sabri Yaakob merangkap Menteri Pertahanan.[3]
Pada 8 Julai 2021, UMNO menarik sokongan terhadap Tan Sri Muhyiddin Yassin. Namun, ia tidak menjejaskan majoriti sokongan terhadap beliau di Dewan Rakyat Malaysia seperti mana yang telah dijelaskan oleh Peguam Negara Malaysia.[4]
Pada 16 Ogos 2021, beliau meletak jawatan sebagai Perdana Menteri dan dilantik sebagai Perdana Menteri Kerajaan Persekutuan sehingga Perdana Menteri baharu dilantik. Beliau telah menjawat jawatan sebagai Perdana Menteri selama 17 bulan. Dari 2018 hingga 2021, Malaysia sudah mencatat sejarah dengan mendapat 3 orang Perdana Menteri dari Pakatan Harapan, Perikatan Nasional dan Barisan Nasional dalam satu penggal.
Era Pentadbiran Dato' Sri Ismail Sabri Yaakob (2021-kini)Sunting
Perdana Menteri Malaysia ke-9, iaitu Dato' Sri Ismail Sabri bin Yaakob. Beliau dilantik setelah mendapat perkenan Yang di-Pertuan Agong, Al-Sultan Abdullah setelah mendapat majoriti sokongan daripada para Ahli Parlimen. Ismail juga tidak menamakan seorang Timbalan Perdana Menteri ketika mengumumkan Kabinetnya.[5]
Sejarah & Senarai Perdana Menteri MalaysiaSunting
1. Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu (1955-1957)Sunting
Parti komponen: Parti Perikatan (AP)
Parti politik: Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)
| EG Tempoh |
No. | Nama Kawasan (Lahir–Meninggal) |
Gambar | Tempoh jawatan | Wakil Pembangkang | Pesuruhjaya Tinggi Tanah Melayu | Kabinet | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mula | Akhir | Hari | |||||||
| 00 | 0 | Tunku Abdul Rahman BA (Cambridge), Bar-at-Law (Inner Temple) Ahli Parlimen Kuala Muda (1903–1990) |
|
1 Ogos 1955 |
28 Ogos 1957 |
758 | Ahmad Tuan Hussein & Onn Jaafar |
 Field Marshall Tun Sir Gerald W. R. Templer Sir Donald Charles MacGillivray
|
Rahman I |
2. Perdana Menteri Malaysia (1957 - kini)Sunting
Parti komponen: Parti Perikatan (AP) Barisan Nasional (BN) Pakatan Harapan (PH) Perikatan Nasional (PN)
Parti politik: Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU)
.jpg)
.jpg)
.png)
Garis masaSunting
Senarai Pemangku Perdana Menteri MalaysiaSunting
Parti politik: Parti Perikatan (AP) Barisan Nasional (BN) Perikatan Nasional (PN)
| No. | Nama | Jawatan | Gambar | Waktu Memangku | Lantikan Secara | Sebab | Kabinet |
| 1 | Tun Abdul Razak Hussein |
Timbalan Perdana Menteri Pertama |
.jpg)
|
27 Jun 1959 hingga 19 Ogos 1959 |
Pangkuan | Tun Abdul Razak menjadi Pemangku Perdana Menteri yang Pertama apabila Tunku Abdul Rahman meletak jawatan sebagai Perdana Menteri selama tiga bulan pada 1959 untuk mengukuhkan semula Parti Perikatan (kini: Barisan Nasional) selepas parti tersebut kehilangan kerusi di Kelantan dan Terengganu | Rahman I |
| 2 | Tun Dr. Ismail Abdul Rahman |
Timbalan Perdana Menteri ke-2 |
|
1970 | Pangkuan | Tun Dr. Ismail menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-2 untuk mengambil alih tugas Tunku Abdul Rahman yang berada di luar negara. Beliau sekali lagi mengambil alih tugas sebagai Perdana Menteri apabila Tun Abdul Razak yang juga mempunyai urusan di luar negara. | Rahman IV Razak I |
| 3 | Tun V. T. Sambanthan |
Presiden MIC ke-5 (1963–1973) |
|
1973 | Pangkuan | Tun V. T. Sambanthan menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-3 untuk mempengerusikan Mesyuarat Kabinet untuk hari tersebut ketika Tun Abdul Razak mempunyai urusan di luar negara dan sekali lagi ketika kekosongan jawatan Timbalan Perdana Menteri selepas kematian Tun Dr. Ismail | Razak I |
| 4 | Tun Dr. Ling Liong Sik |
Presiden MCA ke-8 (1986–2003) |
|
1988 | Pangkuan | Tun Dr. Ling Liong Sik menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-4 pada apabila UMNO sebagai parti teras BN diharamkan, Perdana Menteri, Tun Dr. Mahathir, telah menyerahkan jawatan Pengerusi BN kepada Presiden MCA ketika itu, Tun Dr. Ling Liong Sik. Sewaktu dengan itu, Tun Dr. Mahathir tidak layak menjadi Perdana Menteri kerana parti teras yang dipimpin beliau telah diharamkan buat beberapa ketika. Menurut tafsiran Perlembagaan Persekutuan, jawatan Pemangku Perdana Menteri Malaysia ketika itu ialah Tun Dr. Ling Liong Sik. | Mahathir III |
| 5 | Dato' Seri Anwar Ibrahim |
Timbalan Perdana Menteri ke-7 (1993–1998) |
|
Mei 1997 hingga Julai 1997 |
Pangkuan | Dato' Seri Anwar Ibrahim menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-5 selama dua bulan apabila Tun Dr. Mahathir mempunyai urusan di luar negara. | Mahathir V |
| 6 | Tun Dr. Mahathir Mohamad |
Bekas Perdana Menteri ke-7 |
|
24 Februari 2020 hingga 1 Mac 2020 |
Sementara | Semasa krisis politik Malaysia 2020, Tun Dr. Mahathir Mohamad telah dilantik sebagai Perdana Menteri Interim oleh Yang di-Pertuan Agong susulan pengunduran diri beliau secara mengejut sebagai Perdana Menteri Malaysia ke-7 berikutan daripada peristiwa Langkah Sheraton yang diketuai oleh anggota kabinetnya sendiri. Kedudukan ini tidak ada di mana-mana bahagian undang-undang Malaysia, namun, Yang di-Pertuan Agong membuat jawatan tersebut bagi menangani krisis berdasarkan kuasa yang diberikan oleh Perlembagaan Persekutuan | N/A Fungsi kabinet dibubarkan |
| 7 | Tan Sri Muhyiddin Yassin |
Bekas Perdana Menteri ke-8 |
|
16 Ogos 2021 hingga 21 Ogos 2021 |
Sementara | Semasa Kemelut politik Malaysia 2020–21 telah sampai kepada kemuncaknya apabila kumpulan 15 orang Ahli Dewan Rakyat Barisan Nasional dari UMNO telah menarik balik sokongan terhadap Tan Sri Muhyiddin Yassin | N/A Fungsi kabinet dibubarkan |
Senarai bekas perdana menteri yang masih hidupSunting
Perdana menteri biasanya diberikan keistimewaan tertentu setelah meninggalkan pejabat dengan perbelanjaan kerajaan. Bekas perdana menteri terus menjadi tokoh penting negara.
| Nama | Tempoh perkhidmatan | Tarikh lahir |
|---|---|---|
| Mahathir Mohamad | 1981–2003, 2018–2020 | 10 Julai 1925 (96 tahun) |
| Abdullah Ahmad Badawi | 2003–2009 | 26 November 1939 (81 tahun) |
| Najib Razak | 2009–2018 | 23 Julai 1953 (68 tahun) |
| Muhyiddin Yassin | 2020–2021 | 15 Mei 1947 (74 tahun) |
Perdana Menteri paling baru-baru ini meninggal dunia ialah Tunku Abdul Rahman (1903–1990), yang meninggal dunia pada 6 Disember 1990. Kini, bekas perdana menteri paling tua ialah Mahathir Mohamad pada usia 96 tahun.
KediamanSunting
Kediaman rasmi bagi Perdana Menteri Malaysia ialah Seri Perdana yang terletak di Presint 10, Putrajaya.
PengangkutanSunting
Kereta rasmiSunting
Kereta rasmi bagi Perdana Menteri Malaysia ialah Proton Perdana Eksekutif Limousine yang berciri keselamatan dan telah digunakan sejak 2013 lalu.[12]
Pengangkutan udaraSunting
.jpg)
Terdapat beberapa pesawat rasmi eksekutif kerajaan yang digunakan oleh Perdana Menteri Malaysia, termasuklah Airbus ACJ319-115X (CJ), Airbus ACJ320, Boeing 737-700, Bombardier BD-700-1A10 Global Express, Dassault Falcon 900.
Ia termasuk juga dengan helikopter Sikorsky S-70A-30 Blackhawk dan Sikorsky S-70A-34 Blackhawk.
Kesemua pesawat rasmi kerajaan ini dikendalikan oleh Tentera Udara Diraja Malaysia di Pangkalan TUDM, Subang, Selangor.
Disamping itu juga helikopter Agusta Westland AW139 kendalian Agensi Penguatkuasaan Maritim Malaysia turut digunakan oleh Perdana Menteri.
Lihat jugaSunting
RujukanSunting
- ^ "CPPS Policy Factsheet: Remuneration of Elected Officials in Malaysia" (PDF). Centre for Public Policy Studies. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 11 May 2016. Dicapai pada 11 May 2016.
- ^ Datuk Seri Mohd Najib Tun Razak - Bapa Transformasi
- ^ "Ismail Sabri dilantik TPM, Hishammuddin Menteri Kanan Luar Negeri - PMO". Astro Awani. Foto oleh Kementerian Pertahanan. 7 Julai 2021. Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-07-07. Dicapai pada 7 Julai 2021.CS1 maint: others (link)
- ^ Tan Sri Muhyiddin dan jemaah menteri masih berkuasa
- ^ Kali kedua dalam sejarah TPM tidak dinamakan
- ^ Tunku Abdul Rahman Dikurniakan Gelaran Bapa Kemerdekaan, Portal Arkib Negara Malaysia. Pautan: http://www.arkib.gov.my/web/guest/tunku-abdul-rahman-dikurniakan-gelaran-bapa-kemerdekaan Diarkibkan 2019-12-13 di Wayback Machine
- ^ Biografi Ringkas Tun Abdul Razak, Portal Yayasan Kepimpinan Perdana, Pautan: http://www.perdana.org.my/pms-of-malaysia/tun-abdul-razak/biography-tunku-abdul-razak Diarkibkan 2018-10-21 di Wayback Machine
- ^ Sejarah Tun Hussein Bin Dato 'Onn, Portal Rasmi Universiti Tun Hussein 'Onn Malaysia (UTHM). Pautan: http://www.uthm.edu.my/v2/content/view/500/269/lang,ms/ Diarkibkan 2017-11-30 di Wayback Machine
- ^ Pameran Tun Dr Mahathir "Bapa Pemodenan" Sempena Konvensyen Pemikiran Tun Dr. Mahathir Mohammad, Portal Rasmi Arkib Negara Malaysia, Pautan: http://www.arkib.gov.my/web/guest/berita/-/asset_publisher/Lw38/content/pameran-tun-dr-mahathir-bapa-pemodenan-sempena-konvensyen-pemikiran-tun-dr-mahathir-mohamad?redirect=http%3A%2F%2Fwww.arkib.gov.my%2Fweb%2Fguest%2Fberita%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_Lw38%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3Dcolumn-inner-3%26p_p_col_count%3D1 Diarkibkan 2015-07-23 di Wayback Machine
- ^ Biografi Ringkas Tun Abdullah Haji Ahmad Badawi,Portal Yayasan Kepimpinan Perdana. Pautan: http://www.perdana.org.my/pms-of-malaysia/tun-abdullah-ahmad-badawi/biography-tun-abdullah-amad-badawi Diarkibkan 2018-09-10 di Wayback Machine
- ^ Najib Terima Penghargaan 'Bapa Transformasi Malaysia', Portal berita dalam talian MStar, Pautan: http://www.mstar.com.my/artikel/?file=/2011/5/5/mstar_berita/20110505094754
- ^ Najib lancar Proton Perdana berwajah baharu sebagai kenderaan rasmi kerajaan
Pautan luarSunting
- Pejabat Perdana Menteri
- Perdana Menteri Malaysia Diarkibkan 2010-04-16 di Wayback Machine (dalam bahasa Inggeris)