Wikipedia

Adobo Filipina

(Dilencongkan dari Philippine adobo)
Rencana ini mengenai proses masakan asli bagi Filipina. Untuk perasa Hispanik yang namanya berasal, sila lihat Adobo.

Adobo (daripada bahasa Sepanyol adobar: "perapan", "sos" atau "perasa") adalah hidangan dan proses masakan popular di masakan Filipina yang melibatkan daging, makanan laut, atau sayur-sayuran diperap dalam cuka, kicap, dan bawang putih, yang diperangkan dalam minyak, dan direneh dalam perapan. Ia kadang kala dianggap sebagai hidangan kebangsaan tidak rasmi Filipina.[1]

Adobo
Ayam adobo
JenisMakanan Sunting ini di Wikidata
Jenis sajianHidangan utama
Tempat asalFilipina
Kawasan/rantauFilipina
Suhu penghidanganPanas
Bahan utamaDaging (daging lembu, ayam, babi), kicap, cuka, minyak masak, bawang putih, lada hitam, daun bay
Keragaman/variasisedikit gula untuk rasa manis-masin
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Sejarah sunting

Walaupun ia mempunyai nama yang diambil daripada bahasa Sepanyol, kaedah memasaknya berasal dari Filipina. Apabila Sepanyol menjajah Filipina pada abad ke-16 dan awal abad ke-17, mereka menemui proses memasak yang melibatkan merebus dengan cuka, yang mereka kemudian rujuk sebagai adobo, perkataan Sepanyol untuk perasa atau perapan. Hidangan yang disediakan dengan cara ini akhirnya dikenali dengan nama ini, dengan istilah asal hidangan ini hilang dalam lipatan sejarah.[2][3]

Malah sebelum Sepanyol datang, warga Filipina yang awal memasak makanan mereka biasanya dengan menggoreng, mengukus atau kaedah mendidih. Untuk memastikan ia segar lebih lama, makanan sering dimasak dengan merendam ke dalam cuka dan garam. Oleh itu, ia adalah kemungkinan besar bahawa warga Filipina mungkin telah memasak daging dalam cuka sebagai satu cara pemeliharaan atau pengawetan. Proses ini bermula sejak Zaman Klasik dan telah digunakan untuk daging babi dan ayam.[4]

Pedagang Cina memperkenalkan kicap yang telah menggantikan garam dalam hidangan. Walau bagaimanapun, terdapat pengekal versi asli adobo yang terus menggunakan garam dalam adobo mereka.[4]

Penerangan sunting

 
Adobo ayam dihidangkan dengan nasi putih.
 
Adobo babi yang dimasak dalam kuali.

Meskipun hidangan adobo dan proses memasak dalam masakan Filipina dan penerangan umum adobo dalam Masakan Sepanyol berkongsi ciri-ciri yang serupa, mereka merujuk kepada perkara-perkara yang berbeza dengan akar budaya yang berbeza. Sementara adobo Filipina boleh dianggap adobo dalam istilah Sepanyol-hidangan yang diperap—penggunaan Filipina adalah lebih khusus kepada proses memasak (bukan resipi tertentu) dan tidak terhad kepada daging.[5] Biasanya, babi atau ayam, atau gabungan kedua-duanya, secara perlahan-lahan dimasak dalam cuka, bawang putih yang dihancurkan, daun bay , biji lada hitam, dan kicap. Ia dihidangkan dengan nasi putih.[6][7][8] Ia secara tradisi dimasak dalam periuk tanah liat kecil (palayok atau kulon); tetapi pada zaman moden, periuk logam atau kuali (kawali) digunakan.[9]

Terdapat banyak jenis resepi adobo di Filipina.[2] Bahan adobo yang paling asas adalah cuka, yang biasanya cuka kelapa, cuka beras, atau cuka rotan (walaupun kadang-kadang wain putih atau cuka epal juga boleh digunakan). Hampir setiap bahan boleh diubah mengikut kesesuaian. Malah orang dalam isi rumah yang sama boleh memasak adobo dengan cara yang jauh berbeza.[5][7] Versi jarang tanpa kicap dikenali sebagai adobong puti ("adobo putih") untuk dibezakan dengan adobong itim ("adobo hitam"), versi lebih ketara dengan kicap.[10][11]Adobong puti sering dianggap sebagai yang paling dekat dengan versi asal adobo Pra-Hispanik.[5][12] Ia adalah sama dengan hidangan lain yang dikenali sebagai pinatisan, iaitu sos ikan (patis) digunakan sebagai pengganti cuka.[13]

 
Adobo daging babi, dengan cuka, kicap, bawang putih, bawang, lada hitam dan nanas

Perkadaran (atau kehadiran) bahan-bahan seperti kicap, daun bay, bawang putih, atau lada hitam boleh berbeza-beza. Bahan-bahan lain kadang-kadang boleh digunakan; seperti siling labuyo (Cili padi), lada jalapeño, lada benggala, minyak zaitun, bawang, gula perang, kentang, atau nanas. Ia mungkin juga boleh terus diperang dalam ketuhar, goreng cetek, goreng celur, atau panggang untuk mendapatkan tepian rangup.[7][14]

Terdapat juga variasi serantau. Di selatan Luzon dan Zamboanga Islam, sebagai contoh, adalah perkara biasa untuk melihat adobo dimasak dengan santan (dikenali sebagai adobo sa gatâ). Dalam Cavite, hati daging babi lecek ditambah. Di Laguna, kunyit ditambah, memberikan hidangan warna kekuningan yang berbeza (dikenali sebagai adobong dilaw, "adobo kuning").[7][8]

Berdasarkan bahan-bahan utama, hidangan adobo yang paling biasa adalah adobong manok, di mana ayam digunakan, dan adobong baboy, di mana daging babi digunakan. Adobong baka (daging lembu), bersama-sama dengan adobong manok, lebih popular di kalangan umat Islam Filipina.[15] Sumber daging lain juga boleh digunakan, seperti adobong pugô (puyuh).[5] Terdapat juga variasi makanan laut yang boleh termasuk ikan (adobong isda), ikan sembilang (adobong hito), udang (adobong hipon), dan sotong (adobong pusit). Ia juga boleh digunakan untuk memasak sayuran dan buah,[9] seperti kangkung (adobong kangkong), rebung buluh (adobong labong), terung (adobong talong), jantung pisang (adobong pusô ng saging), dan bendi (adobong okra).[16][17] Malah versi yang lebih eksotik termasuk adobong sawâ (ular),[18] adobong palakâ (katak),[19] dan adobung kamaru Kapampangan (sesorok).[5]

Adobo telah dikenali stew Filipina penuh bermakna, dihidangkan dengan nasi di kedua-dua makanan harian dan pada jamuan.[6] Ia biasanya dibungkus untuk Filipina pendaki gunung dan pelancong kerana ia bertahan dengan baik tanpa penyejukan. Jangka hayatnya yang agak lama adalah disebabkan oleh salah satu daripada bahan-bahan utamanya, cuka, yang menghalang pertumbuhan bakteria.[8]

Kegunaan lain sunting

Di luar hidangan itu sendiri, rasa adobo telah dibangunkan secara komersial dan disesuaikan dengan makanan lain. Beberapa produk snek Filipina tempatan yang berjaya, seperti kacang, kerepek, sup mi, dan keropok jagung, memasarkan barangan mereka dengan "perisa adobo".

Sesetengah mewujudkan variasi dengan menambah kentang, telur puyuh, ketulan nanas dan/atau gula kepada hidangan yang menambah rasanya semakin kuat.

Lihat juga sunting

Rujukan sunting

  1. ^ DeWitt, Dave (2010). 1,001 Best Hot and Spicy Recipes. Agate Publishing. m/s. 428. ISBN 9781572841130.
  2. ^ a b Ocampo, Ambeth. (February 24, 2009). "Looking Back: 'Adobo' in many forms". Philippine Daily Inquirer. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-05-23. Dicapai pada August 4, 2010.
  3. ^ Rappaport, Rachel (2010). The Everything Healthy Slow Cooker Cookbook. Adams Media. m/s. 255. ISBN 9781440508486.
  4. ^ a b http://asianjournal.wordpress.com/2008/07/14/adobo-a-history-of-the-countrys-national-dish/
  5. ^ a b c d e Claude Tayag (March 8, 2012). "The adobo identity (crisis)". The Philippine Star. Dicapai pada November 7, 2012.
  6. ^ a b Davidson, Alan and Tom Jaine. (2006). The Oxford Companion to Food. New York: Oxford University Press. p. 5. ISBN 0-19-280681-5.
  7. ^ a b c d Sifton, Sam. (January 5, 2011). The Cheat: The Adobo Experiment. The New York Times. Retrieved January 7, 2011
  8. ^ a b c Rodell, Paul A. (2002). Culture and Customs of the Philippines. Culture and Customs of Asia. Westport, CT: Greenwood Publishing Group. m/s. 102. ISBN 9780313304156.
  9. ^ a b Kittler, Pamela Goyan & Sucher, Kathryn (2007). The Culinary culture of the Philippines. Cengage Learning. m/s. 371. ISBN 9780495115410.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  10. ^ Artie Sy (August 11, 2011). "The Admirable Adobo". Sun Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-08-14. Dicapai pada November 7, 2012.
  11. ^ "Adobong Puti (White Chicken Adobo) for Kulinarya Cooking Club". FoodPress. June 19, 2011. Dicapai pada November 7, 2012.
  12. ^ "The BEST Pork Adobo a la Marketman". Market Manila. May 7, 2008. Dicapai pada November 7, 2012.
  13. ^ "Adobong Puti (White Adobo)". AdobongBlog. October 4, 2011. Dicapai pada November 7, 2012.
  14. ^ Cordero-Fernando, Gilda (1976). The Culinary culture of the Philippines. Bancom Audiovision Corp. m/s. 11–13.
  15. ^ Jeroen Hellingman (March 28, 2003). "Adobong Baka (Beef)". Bohol.ph. Dicapai pada November 7, 2012.
  16. ^ Alejandro, Reynaldo G. (1985). The Philippine Cookbook. Penguin. m/s. 52–60. ISBN 9780399511448.
  17. ^ AdoboChef (January 5, 2011). Traditional Adobo Recipes Diarkibkan 2012-06-18 di Wayback Machine Retrieved June 22, 2012
  18. ^ "Only for the Daring: Exotic Food Finds in Cebu". Cebutourist. June 17, 2011. Dicapai pada November 7, 2012.
  19. ^ "Adobong Palaka". San Pablo City. October 14, 2010. Dicapai pada November 7, 2012.

Pautan luar sunting

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Adobo_Filipina&oldid=5212884"