Pilihan raya negeri Sabah 2018

Pilihan raya negeri Sabah 2018 berlangsung pada 9 Mei 2018 serentak dengan pilihan raya umum Malaysia ke-14. Pilihan raya ini untuk memilih 60 ahli Dewan Undangan Negeri Sabah ke-15. Dewan sebelum ini dibubarkan pada 7 April 2018.

Pilihan raya negeri Sabah 2018

← 2013 9 Mei 2018 2020 →

Semua 60 kerusi kepada Dewan Undangan Negeri Sabah
31 kerusi diperlukan untuk majoriti
  Parti majoriti Parti minoriti Parti ketiga
  GS
Pemimpin Mohd. Shafie Apdal Musa Aman Paumin @ Mohd. Aminuddin Aling
Parti Pakatan Harapan
Warisan
Barisan Nasional (UMNO) Gagasan Sejahtera (PAS)
Pemimpin sejak 17 Oktober 2016 (2016-10-17) 27 Mac 2003 (2003-03-27) 2012
Kerusi pemimpin Senallang Sungai Sibuga Tidak bertanding
(bertanding di Tuaran - kalah kerusi)
Pilihan raya
lepas
11 kerusi, 29.6%
(Pakatan Rakyat)
48 kerusi, 55.78% Tiada kerusi, 2.76%
(Pakatan Rakyat)
Kerusi sebelum 6 45
Kerusi yang
diperlukan
25 31
Kerusi yang
dimenangi
29 29 0
Perubahan kerusi 23 16
Undian popular 398,533 355,091 11,241
Peratusan 47.19% 42.04% 1.33%
Peralihan undi 17.59% 13.74% 1.43%

  Parti keempat Parti kelima Parti keenam
  PHRS PCS
Pemimpin Dr. Jeffrey G. Kitingan Lajim Ukin Wilfred Bumburing
Parti Gabungan Sabah (STAR) Gabungan Sabah (PHRS) Parti Cinta Sabah
Pemimpin sejak 06 Januari 2012 (2012-01-06) 2016 2013
Kerusi pemimpin Tambunan Klias
(kalah kerusi)
Tamparuli
(kalah kerusi)
Pilihan raya
lepas
1 kerusi, 5.63% Parti baru Parti baru
Kerusi sebelum 1 1 1
Kerusi yang
diperlukan
30 30 30
Kerusi yang
dimenangi
2 0 0
Perubahan kerusi 1 1 1
Undian popular 39,803 17,713 9,311
Peratusan 4.71% 2.1% 1.1%
Peralihan undi 0.92% 2.1% 1.1%

Ketua Menteri sebelum pilihan raya

Musa Aman
Barisan Nasional

Bakal Ketua Menteri

Shafie Apdal
Parti Warisan Sabah

Barisan Nasional (BN), dengan kerusi terbanyak, dapat membentuk kerajaan minoriti dengan sendiri. Namun, BN dan Parti Solidariti Tanah Airku (STAR) berkeputusan membentuk sebuah kumpulan 31 kerusi, yang akan membenarkan mereka membentuk sebuah kerajaan gabungan. Musa Aman dilantik secara rasmi semula sebagai Ketua Menteri pada 10 Mei 2018.

Walau bagaimanapun, Parti Warisan Sabah (WARISAN) (termasuk 6 ADUN BN yang tukar kesetiaan kepada WARISAN), Parti Tindakan Demokratik (DAP) dan Parti Keadilan Rakyat (PKR), dengan keyakinan dan pembekalan Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu (UPKO), dapat membentuk sebuah pakatan 39 kerusi untuk membentuk sebuah kerajaan gabungan.

Yang di-Pertua Negeri Juhar Mahiruddin melantik secara rasmi Mohd. Shafie Apdal sebagai Ketua Menteri ke-15 pada 12 Mei 2018. Hal ini menandakan berakhirnya pemerintahan 24 tahun BN di Sabah dan perubahan parti pentadbir di Sabah buat kali kelima sejak tahun 1963.

Selepas keluar dari BN, Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu (UPKO) kemudian menukar nama kepada Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu dengan akronim sama, UPKO pada 2019.

Perubahan

sunting

Pilihan Raya Umum ke-14 menyaksikan 29 kerusi kerajaan (kemudian dengan tambahan 10 ahli dari kerusi bukan kerajaan (6 dari UPKO dan 4 dari UMNO) yang berkeputusan menyokong penciptaan kerajaan negeri yang baru) dan 31 kerusi bukan kerajaan (kemudian menjadi 21 kerusi selepas 10 daripadanya berkeputusan menyokong kerajaan yang baru) mengisi Dewan Undangan Negeri Sabah. Pihak kerajaan mempunyai 11 kerusi selamat dan 4 kerusi agak selamat, manakala pihak bukan kerajaan mempunyai 2 kerusi selamat dan 5 kerusi agak selamat.

Pilihan raya negeri Sabah 2018
KERUSI KERAJAAN
Marginal
Melalap Peter Anthony WARISAN 46.81
Liawan Rasinin Kautis WARISAN 47.75
Banggi Mohamad Mohamarin WARISAN 47.79
Petagas Uda Sulai WARISAN 47.97
Kunak Norazlinah Arif WARISAN 48.20
Tungku Assaffal P. Alian WARISAN 49.89
Bongawan Dr. Daud Yusof WARISAN 50.62
Gum-Gum Arunarsin Taib WARISAN 51.10
Sindumin Dr. Yusof Yacob WARISAN 51.90
Merotai Sarifuddin Hata WARISAN 51.94
Tanjong Kapor Ben Chong Chen Bin WARISAN 54.31
Pantai Manis Aidi Moktar WARISAN 54.52
Karambunai Azhar Matussin WARISAN 54.66
Lahad Datu Dumi Pg. Masdal WARISAN 55.58
Agak selamat
Tanjong Papat Frankie Poon Ming Fung DAP 56.20
Tanjong Aru Junz Wong Hong Jun WARISAN 56.23
Sekong Arifin Asgali WARISAN 56.55
Api-Api Christina Liew Chin Jin PKR 57.04
Selamat
Moyog Jenifer Lasimbang WARISAN 61.39
Inanam Kenny Chua Teck Ho PKR 62.33
Karamunting Hiew Vun Zin WARISAN 63.67
Elopura Calvin Chong Ket Kiun DAP 68.68
Kapayan Janie Lasimbang DAP 71.95
Sri Tanjong Jimmy Wong Sze Phin DAP 72.00
Sulabayan Jaujan Sambakong WARISAN 74.91
Senallang Mohd. Shafie Apdal WARISAN 75.97
Bugaya Manis Buka Mohd. Darah WARISAN 77.51
Likas Tan Lee Fatt DAP 82.57
Luyang Ginger Phoong Jin Zhe DAP 84.38
KERUSI BUKAN KERAJAAN
Marginal
Bingkor Robert Tawik @ Nordin STAR 33.19
Kundasang Joachim Gunsalam PBS 37.14
Matunggong Julita Majunki PBS 41.80
Kiulu Joniston Bangkuai PBS 42.39
Pitas Bolkiah Ismail UMNO 44.40
Klias Isnin Aliasnih UMNO 44.94
Tamparuli Jahid Jahim PBS 45.46
Sebatik Abd. Muis Picho UMNO 46.70
Tambunan Dr. Jeffrey Gapari @ Geoffrey Kitingan STAR 46.78
Balung Osman Jamal UMNO 47.08
Kadamaian Ewon Benedick UPKO 47.80
Paginatan Abidin Madingkir UPKO 48.84
Tempasuk Musbah Jamli UMNO 50.82
Tanjong Batu Hamisa Samat UMNO 50.92
Tandek Anita Baranting PBS 51.21
Usukan Japlin Akim UMNO 52.40
Kemabong Jamawi Ja’afar UMNO 52.68
Sook Ellron Alfred Angin PBRS 53.21
Apas Nizam Abu Bakar Titingan UMNO 53.58
Sungai Sibuga Musa Aman UMNO 53.59
Labuk Abd. Rahman Kongkawang PBS 53.64
Kuala Penyu Limus Jury UPKO 54.64
Kawang Ghulam Haidar Khan Bahadar UMNO 54.97
Sugut James Ratib UPKO 55.77
Agak selamat
Lumadan Matbali Musah UMNO 56.65
Membakut Mohd. Arifin Mohd. Arif UMNO 57.22
Kuamut Masiung Banah UPKO 59.00
Sukau Saddi Abdu Rahman UMNO 59.14
Nabawan Bobbey Ah Fang Suan UPKO 59.52
Selamat
Karanaan Masidi Manjun UMNO 63.98
Sulaman Hajiji Noor UMNO 69.62

Keputusan

sunting

Berikut parti politik yang bertanding di pilihan raya ini. Berikut merupakan ringkasan keputusan pilihan raya ini.


s • b Ringkasan keputusan pilihan raya negeri Sabah 2018[1]
Parti Undi Kerusi
Undi % Menang % +/–
Parti Warisan Sabah WARISAN 271,246 31.30 21 35.00 21
Pakatan Harapan PH 126,817 14.63 8 13.33 3
Parti Keadilan Rakyat[a] PKR 47,723 5.51 2 3.33 5
Parti Tindakan Demokratik[b] DAP 78,901 9.10 6 10.00 2
Parti Amanah Negara[c] AMANAH 193 0.02 0 0
Barisan Nasional[d] BN 355,091 40.97 29 48.33 19
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu UMNO 208,600 24.07 17 28.33 14
Persatuan Cina Malaysia MCA 14,970 1.73 0 0 2
Parti Bersatu Sabah PBS 70,998 8.19 6 10.00 1
Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu UPKO 33,395 3.85 6 11.67 2
Parti Bersatu Rakyat Sabah PBRS 8,042 0.93 1 1.67
Parti Gerakan Rakyat Malaysia Gerakan 4,002 0.46 0 0 2
Parti Liberal Demokratik LDP 15,084 1.74 0 0 3
Gabungan Sabah GS 63,978 7.38 2 3.33 2
Parti Solidariti Tanah Airku STAR (Sabah) 39,803 4.59 2 3.33 1
Parti Harapan Rakyat Sabah PHRS 17,713 2.04 0 0
Parti Maju Sabah SAPP 4,971 0.57 0 0
Parti Perpaduan Rakyat Sabah PPRS 1,491 0.17 0 0
Gagasan Sejahtera GS 11,241 1.30 0 0
Parti Islam Se-Malaysia PAS 11,241 1.30 0 0
Parti Cinta Sabah PCS 9.311 1.07 0 0
Parti Kerjasama Anak Negeri Anak Negeri 3,059 0.35 0 0
Parti Kebangsaan Sabah PKS 2,018 0.23 0 0
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (Baru) USNO 147 0.02 0 0
Parti Reformasi Negeri (Sarawak) STAR (Sarawak) 109 0.01 0 0
Bebas IND 1,079 0.12 0 0
Undi sah 844,356
Undi rosak/kosong 22,369
Jumlah undi (peratusan mengundi: 77.53%) 866,725 100.00 60 100.00 TBA
Tidak mengundi 251,152
Pengundi terdaftar[e] 1,117,877
Pengundi biasa[e] 0
Pengundi awal[e] 0
Pengundi pos[e] 0
Sumber: Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia (SPR)[2]
  1. ^ Bertanding menggunakan simbol pilihan raya dua anak bulan pada kertas undi.
  2. ^ Bertanding menggunakan simbol pilihan raya roket pada kertas undi.
  3. ^ Bertanding menggunakan simbol pilihan raya gunung putih pada kertas undi.
  4. ^ Bertanding menggunakan simbol pilihan raya dacing pada kertas undi.
  5. ^ a b c d Abdullah, Mohd. Hashim (10 April 2018). Urusan Pilihan Raya Umum ke-14. SPR Media Statement. Dicapai pada 8 Mei 2018.


Perubahan parti di kerusi DUN

sunting
No. Kerusi Parti Sebelumnya (2013) Parti Kini (2018)
N01   Banggi Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N02   Tanjong Kapor Barisan Nasional (LDP) WARISAN
N04   Matunggong Pakatan Harapan (PKR) Barisan Nasional (PBS)
N07   Kadamaian Pakatan Harapan (PKR) Barisan Nasional (UPKO)
N09   Tamparuli Pakatan Harapan (PKR) Barisan Nasional (PBS)
N12   Karambunai Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N17   Tanjong Aru Barisan Nasional (PBS) WARISAN
N18   Petagas Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N22   Pantai Manis Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N23   Bongawan Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N28   Sindumin Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N32   Tambunan Barisan Nasional (PBS) Gabungan Sabah (STAR)
N34   Liawan Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N35   Melalap Barisan Nasional (PBS) WARISAN
N41   Gum-Gum Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N43   Sekong Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N44   Karamunting Barisan Nasional (LDP) WARISAN
N45   Elopura Barisan Nasional (GERAKAN) Pakatan Harapan (DAP)
N46   Tanjong Papat Barisan Nasional (GERAKAN) Pakatan Harapan (DAP)
N49   Tungku Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N50   Lahad Datu Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N51   Kunak Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N52   Sulabayan Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N53   Senallang Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N54   Bugaya Barisan Nasional (UMNO) WARISAN
N58   Merotai Barisan Nasional (LDP) WARISAN

Pembentukan kerajaan

sunting

Dalam pilihan raya umum 2018, WARISAN bersama dengan gabungan Pakatan Harapan (PH) seri dengan 29-29 kerusi dengan Barisan Nasional dalam pilihan raya.[3] Jeffrey Kitingan dengan partinya Parti Solidariti Tanah Airku (STAR) di bawah Gabungan Sabah (GS) yang tidak sebaris dengan mana-mana dua pihak, telah memenangi dua kerusi dalam pilihan raya dan kemudiannya muncul sebagai pembuat keputusan bagi pembentukan kerajaan negeri dari dua pihak.[4] Kitingan kemudian berkeputusan berkumpulan dengan BN untuk membentuk gabungan kerajaan negeri dengan beliau dilantik sebagai Timbalan Ketua Menteri manakala Musa Aman dari BN menjadi Ketua Menteri untuk 5 tahun lagi di bawah gabungan kerajaan yang baru.[5] Walau bagaimanapun, keadaan berubah apabila enam kerusi ADUN dari parti BN berikat Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu (UPKO) dan Parti Bersatu Rakyat Sabah (PBRS) tukar kesetiaanya kepada WARISAN, memberi Shafie kelebihan dengan 35 kerusi yang cukup untuk menubuhkan sebuah gabungan kerajaan negeri.[6] Awalnya, Musa Aman asalnya telah mengangkat sumpah sebagai Ketua Menteri berikutan bantuan dua kerusi dari STAR. Keadaan ini telah meninggalkan Sabah dengan dua Ketua Menteri yang memerintah, kali kedua dalam sejarahnya sejak pertikaian antara PBS dengan USNO pada 1980-an.

Keputusan peristiwa ini mencetuskan krisis perlembagaan di Sabah, dan keperluan mengkaji semula dan mengubah perlembagaan kini untuk mengekang "penukaran kesetiaan" ADUN, selepas istiadat angkat sumpah Ketua Menteri.[7] Empat kerusi ADUN lagi dari parti berikat BN UMNO dan UPKO menukar kesetiaan mereka kepada WARISAN pada 13 Mei 2018.[8][9] Yang di-Pertua Negeri (TYT) Juhar Mahiruddin juga meminta Musa letak jawatan,[10][11] walaupun Musa masih menekankan beliau masih Ketua Menteri yang sah.[12] Musa kemudian mengeluarkan sepucuk surat dari TYT bahawa beliau bukan lagi Ketua Menteri berkuat kuasa dari 12 Mei 2018 yang dihantar ke kediamannya pada 14 Mei 2018.[13][14]

Kedudukan semasa sepanjang penggal ke-15 (2018-2020)

sunting
No. Dewan Undangan Negeri Nama ahli politik Gabungan (Parti)

(PRU 2018)[N 1]

Gabungan (Parti)

(Pasca-PRU 2018)[N 2]

Gabungan (Parti)

(2019-2020)[N 3]

Gabungan (Parti)

sebelum dibubar (2020)

N1 Banggi Mohamad Mohammarin WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N2 Tanjong Kapor Ben Chong Chen Bin WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N3 Pitas Bolkiah Ismail[N 4][15][16][17] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N4 Matunggong Julita Majunki[N 5] BN (PBS) GBS (PBS)[20] PBS PBS
N5 Tandek Anita Baranting[N 6][20][21] BN (PBS) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N6 Tempasuk Musbah Jamli[N 7][22] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N7 Kadamaian Ewon Benedick[N 8][23][24] BN (UPKO) UPKO UPKO UPKO
N8 Usukan Japlin Akim[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N9 Tamparuli Jahid Jahim[N 10] BN (PBS) GBS (PBS)[20] PBS PBS
N10 Sulaman Hajiji Noor[N 9][N 11][25] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N11 Kiulu Joniston Bangkuai[N 12] BN (PBS) GBS (PBS)[20] PBS PBS
N12 Karambunai Azhar Matussin WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N13 Inanam Kenny Chua Teck Ho PH (PKR) PH (PKR) PH (PKR) Bebas[26]
N14 Likas Tan Lee Fatt PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N15 Api-Api Christina Liew Chin Jin PH (PKR) PH (PKR) PH (PKR) PH (PKR)
N16 Luyang Phoong Jin Zhe PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N17 Tanjong Aru Junz Wong Hong Jun WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N18 Petagas Uda Sulai WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N19 Kepayan Jannie Lasimbang PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N20 Moyog Jenifer Lasimbang WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N21 Kawang Ghulamhaidar @ Yusof Khan Bahadar[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N22 Pantai Manis Aidi Moktar WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N23 Bongawan Daud Yusof WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N24 Membakut Mohd Arifin Mohd Arif[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N25 Klias Isnin Aliasnih[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N26 Kuala Penyu Limus Jury[N 13][15][16][17] BN (UPKO) UPKO Bebas[27] Bebas
N27 Lumadan Matbali Musah[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N28 Sindumin Yusof Yacob WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N29 Kundasang Joachim Gunsalam[N 14] BN (PBS) GBS (PBS)[20] PBS PBS
N30 Karanaan Masidi Manjun[N 9][N 15][25] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N31 Paginatan Abidin Madingkir[N 16][23] BN (UPKO) UPKO UPKO Bebas[28]
N32 Tambunan Jeffrey Kitingan STAR GBS (STAR)[29] STAR STAR
N33 Bingkor Robert Nordin STAR GBS (STAR)[29] STAR STAR
N34 Liawan Rasinin Kautis WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N35 Melalap Peter Anthony WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N36 Kemabong Jamawi Jaafar[N 17][23][24] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N37 Sook Ellron Alfred Angin[N 18] BN (PBRS) GBS (STAR)[30] STAR STAR
N38 Nabawan Bobbey Ah Fang Suan[N 19][31][32] BN (UPKO) PH (BERSATU)[33] BERSATU BERSATU
N39 Sugut James Ratib[N 20][15][16][17][34] BN (UMNO) UPKO Bebas[27] Bebas
N40 Labuk Abd. Rahman Kongkawang[N 21] BN (PBS) GBS (PBS)[20] WARISAN[35] Bebas[18][19]
N41 Gum-Gum Arunarsin Taib WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N42 Sungai Sibuga Musa Aman[N 9] BN (UMNO) GBS (UMNO) [29] BN (UMNO) BN (UMNO)
N43 Sekong Arifin Asgali WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N44 Karamunting Hiew Vun Zin WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N45 Elopura Calvin Chong Ket Kiun PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N46 Tanjong Papat Frankie Poon Ming Fung PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N47 Kuamut Masiung Banah[N 22][15][16][17][36] BN (UPKO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N48 Sukau Saddi Abdul Rahman[N 23][37] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N49 Tungku Assaffal P. Alian WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N50 Lahad Datu Dumi Pg. Masdal WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N51 Kunak Norazlinah Arif WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N52 Sulabayan Jaujan Sambakong WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N53 Senallang Shafie Apdal WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N54 Bugaya Manis Buka Mohd. Darah WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N55 Balung Osman Jamal[N 24][23][24][38][24][39] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N56 Apas Nizam Abu Bakar Titingan[N 9] BN (UMNO) PH (BERSATU) BERSATU BERSATU
N57 Sri Tanjong Jimmy Wong Sze Phin PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP) PH (DAP)
N58 Merotai Sarifuddin Hata WARISAN WARISAN WARISAN WARISAN
N59 Tanjong Batu Hamisa Samat[N 25][23][24] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
N60 Sebatik Abd. Muis Picho[N 26][23][24] BN (UMNO) WARISAN WARISAN Bebas[18][19]
ADUN Lantikan Wilfred Madius Tangau[N 27][40] UPKO UPKO UPKO
ADUN Lantikan Lorreto Padua Jr.[N 28] WARISAN WARISAN WARISAN
ADUN Lantikan Terrence Siambun[N 29] WARISAN WARISAN WARISAN
ADUN Lantikan Jaffari Waliam[N 30][41] PH (PKR) Bebas[42] Bebas
ADUN Lantikan Ronnie Loh Ee Eng[43] PH (DAP) Bebas[44]
Stephen Wong Tien Fatt[N 31] PH (DAP)

Rujukan

sunting
  1. ^ Malaysia (28 May 2018). Results of Contested Election and Statements of the Poll after the Official Addition of Votes: State Constituencies for the State of Sabah. Federal Government Gazette.
  2. ^ "Dashboard PRU 14". Pilihan Raya Umum Malaysia 14. Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia. Dicapai pada 11 May 2018.
  3. ^ Muguntan Vanar; Fatimah Zainal (10 May 2018). "Hung assembly in Sabah sees intense political horse-trading". The Star. Dicapai pada 11 May 2018.
  4. ^ Alyaa Azhar (10 May 2018). "Hung assembly in Sabah, Star to be kingmaker". Malaysiakini. Dicapai pada 11 May 2018.
  5. ^ Chok Simyee (10 May 2018). "Jeffrey forms pact with BN to form coalition state government". The Borneo Post. Dicapai pada 11 May 2018.
  6. ^ Avila Geraldine; Norasikin Daineh (11 May 2018). "Warisan now has 35 seats, enough to form state government: Shafie [NSTTV]". New Straits Times. Dicapai pada 12 May 2018.
  7. ^ "Sabah having two CMs sparks constitutional crisis?". The Borneo Post. 12 May 2018. Dicapai pada 13 May 2018.
  8. ^ Ruzaini Zulkepli (13 May 2018). "Empat lagi ADUN BN sertai Mohd Shafie?" (dalam bahasa Malay). Astro Awani. Dicapai pada 13 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. ^ Fatimah Zainal (14 May 2018). "Two more Upko reps join Shafie". The Star. Dicapai pada 14 May 2018.
  10. ^ Rodelio Junjun Taucan (12 May 2018). "Tun Juhar arah Musa letak jawatan". Utusan Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 May 2018. Dicapai pada 13 May 2018.
  11. ^ Ruzaini Zulkepli (13 May 2018). "Warisan tidak akan sama dengan UMNO - Shafie Apdal". Astro Awani. Dicapai pada 13 May 2018.
  12. ^ Fatimah Zainal (13 May 2018). "Musa Aman: I'm still the Chief Minister". The Star. Dicapai pada 13 May 2018.
  13. ^ "Istana serah surat kepada Musa" (dalam bahasa Malay). Berita Harian. 14 May 2018. Dicapai pada 14 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  14. ^ Samantha Khor (14 May 2018). "[BREAKING] Musa Aman Is No Longer Chief Minister Of Sabah". Says.com. Dicapai pada 14 May 2018.
  15. ^ a b c d Ruzaini Zulkepli (13 May 2018). "Empat lagi ADUN BN sertai Mohd Shafie?" [Four other BN assemblymen joined Mohd Shafie?] (dalam bahasa Malay). Astro Awani. Dicapai pada 13 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  16. ^ a b c d Julia Chan (13 May 2018). "More BN reps to jump ship to Warisan". The Malay Mail. Yahoo! News. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 May 2018. Dicapai pada 13 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  17. ^ a b c d Fatimah Zainal (14 May 2018). "Two more Upko reps join Shafie". The Star. Dicapai pada 14 May 2018.
  18. ^ a b c d e f g h i j Keahlian daripada Warisan terhenti pada 29 Julai kerana melanggar Perlembagaan Parti selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: Rafiqah Dahali (31 Julai 2020). "Keahlian ADUN WARISAN sokong Musa terhenti serta merta". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  19. ^ a b c d e f g h i j Manzaidi Mohd Amin (2 Ogos 2020). "ADUN Warisan sokong Musa perlu dipuji, bukan dikeji – Kamarul". MalaysiaGazette. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  20. ^ a b c d e f "PBS quits BN and joins STAR in new coalition". The Star. 13 May 2018. Dicapai pada 24 August 2018.
  21. ^ Nancy Lai (6 March 2019). "PBS women chief Anita Baranting joins Warisan". The Borneo Post. Dicapai pada 7 March 2019.
  22. ^ Neil Chan (26 January 2019). "Tempasuk Assemblyman joins Warisan". Daily Express. Dicapai pada 26 January 2019.
  23. ^ a b c d e f Sadho Ram (12 May 2018). "Sabah Musical Chairs To End With Shafie Swearing In As Chief Minister Tonight". Says.com. Dicapai pada 12 May 2018.
  24. ^ a b c d e f Alyaa Azhar (11 May 2018). "Six switch sides, Warisan has majority with 35 seats". Malaysiakini. Dicapai pada 12 May 2018.
  25. ^ a b Zanariah Abd Mutalib; Noor Atiqah Sulaiman (15 March 2019). "4 Ahli Parlimen, 2 ADUN, dua senator Sabah sertai BERSATU" [4 MPs, 2 assemblymen, two Sabah senators join BERSATU] (dalam bahasa Malay). Berita Harian. Dicapai pada 17 March 2019.CS1 maint: unrecognized language (link)
  26. ^ Dipecat daripada PKR pada 30 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: FMT Reporters (30 Julai 2020). "PKR pecat Kenny Chua". Free Malaysia Today. FMT Media Sdn Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-15. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  27. ^ a b Keluar daripada UPKO kerana Kerajaan Negeri Sabah tidak sehaluan dengan kerajaan Persekutuan. Rujuk: Rafiqah Dahali (15 Jun 2020). "Dua ADUN UPKO umum keluar parti". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  28. ^ Dipecat daripada UPKO pada 31 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: Bernama (31 Julai 2020). "UPKO pecat Abidin sokong Musa Aman". Astro Awani. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  29. ^ a b c "UMNO Sabah sertai Gabungan Bersatu Sabah" [UMNO Sabah joins the United Alliance of Sabah]. Bernama (dalam bahasa Malay). Sinar Harian. 14 August 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 August 2018. Dicapai pada 14 August 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link)
  30. ^ Muguntan Vanar (16 Disember 2018). "Former PBRS Sook assemblyman Ellron Angin joins Sabah STAR". The Star. Star Media Group Berhad. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  31. ^ Ruzaini Zulkepli (12 June 2018). "ADUN pembangkang Sabah bukan lagi bersama BN" [Sabah opposition assemblyman is no longer with BN] (dalam bahasa Malay). Astro Awani. Dicapai pada 13 June 2018. Datuk Bobby Suan (UPKO) dan Datuk Elron Angin (PBRS) yang turut hadir dalam upacara angkat sumpah sebagai ADUN pada hari ini hanya mewakili parti masing-masing sahaja.CS1 maint: unrecognized language (link)
  32. ^ Fatimah Zainal (21 June 2018). "Upko out to reinvent itself after breaking away from BN". The Star. Dicapai pada 21 June 2018. Upko’s Nabawan assemblyman Datuk Bobbey Suan is the only one who did not move with his party to Warisan’s side and is still keeping faith with Barisan.
  33. ^ Tracy Patrick (14 August 2018). "New opposition bloc will bring down curtain on BN in Sabah". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-12. Dicapai pada 14 August 2018.
  34. ^ Poliana Ronnie Sidom; Norasikin Daine (16 May 2018). "ADUN Sugut dari BN sertai UPKO" [Sugut assemblyman from BN joins UPKO] (dalam bahasa Malay). Berita Harian. Dicapai pada 24 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  35. ^ Suzianah Jiffar (27 September 2019). "ADUN Labuk masuk WARISAN". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  36. ^ Avila Geraldine (24 November 2018). "Masiung Banah quits Upko to become independent". New Straits Times. Dicapai pada 10 December 2018.
  37. ^ "Sukau assemblyperson joins Warisan". Bernama. 10 December 2018. Dicapai pada 10 December 2018.
  38. ^ Lagatah Toyos (18 July 2018). "Cracks in Sabah PKR over OJ". Daily Express. Dicapai pada 25 July 2018.
  39. ^ "Osman Jamal joins Warisan". The Borneo Post. 4 March 2019. Dicapai pada 9 March 2019.
  40. ^ Mohd Izham Unnip Abdullah; Olivia Miwil (16 May 2018). "Sabah cabinet ministers sworn into office, three new ministries introduced". New Straits Times. Dicapai pada 16 May 2018.
  41. ^ Chris Maskilone (20 September 2018). "Libaran PKR Chief, Jaffari Waliam is the fifth nominated assemblyman". Sabah News Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-02-27. Dicapai pada 27 February 2019. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  42. ^ Bernama (28 Feb 2020). "Jaffari Waliam umum keluar PKR". Malaysiakini. Mkini Dotcom Sdn Bhd. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  43. ^ "Bendahari DAP Sabah Loh Eee Eng Angkat Sumpah ADUN Dilantik". Borneo Today. 17 Jun 2019. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  44. ^ Dipecat daripada DAP pada 30 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: "DAP pecat Ronnie Loh, Adun Sabah yang dilantik". Malaysia Dateline. 30 Julai 2020. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)

Templat:Malaysian state elections
Ralat petik: Tag <ref> wujud untuk kumpulan bernama "N", tetapi tiada tag <references group="N"/> yang berpadanan disertakan