Senarai jalan raya di Kuala Lumpur
rencana senarai Wikimedia
(Dilencongkan dari Senarai jalan di Kuala Lumpur)
Seperti semua pusat bandar bersejarah lain, ibu negara Malaysia, Kuala Lumpur, mengandungi beberapa jalan-jalan baru dan lama di sepanjang bandaraya tersebut.
 | ||
| ||
| ||
| ||
Rencana ini mengandungi senarai abjad jalan yang ketara di Kuala Lumpur.
Gambaran Keseluruhan sunting
Nama-nama majoriti jalan-jalan lama di dalam dan sekitar Kuala Lumpur pada asalnya dibentuk semasa jajahan British di Selangor, dan oleh itu, dalam bahasa Inggeris dan dinamakan sempena tokoh-tokoh Inggeris dalam pelbagai bidang, atau kerabat diraja, daerah, penduduk tempatan, mercu tanda atau ciri geografi. Lain-lain kawasan sekitar seperti Kampung Baru, Pudu, Imbi dan Sentul mempunyai jalan raya yang terutama dikenali dalam bahasa Melayu sejak pemerintahan penjajah.
Berikutan Kemerdekaan Tanah Melayu pada tahun 1957 dan pembentukan Malaysia pada tahun 1963, nama-nama jalan di Kuala Lumpur diterjemahkan ke dalam bahasa Melayu, penerangan ringkas (iaitu "Dataran Pasar Lama" sebagai "Medan Pasar Besar" dan "Foch Avenue" sebagai "Jalan Foch"), kerana bahasa Melayu secara rasminya diterima sebagai bahasa rasmi Malaysia pada tahun 1967.
Sebilangan besar nama-nama jalan adalah dinamai semula secara beramai-ramai pada tahun 1981, sebagai sebahagian daripada dekolonisasi pasca kemerdekaan yang ditolak oleh Perdana Menteri Malaysia yang baru dipilih pada ketika itu Mahathir Mohamad. Nama-nama jalan yang sebelum ini mempunyai ciri-ciri asal bahasa Inggeris digantikan oleh mereka yang memperingati tokoh-tokoh Melayu tempatan, budaya Melayu dan ahli politik utama di Tanah Melayu / Malaysia. Penamaan semula itu termasuk jalan-jalan di teras Kuala Lumpur lama, serta laluan utama di bandar. Penamaan semula nama-nama jalan lama masih ada, dengan pusingan semakan yang dilakukan oleh Dewan Bandaraya Kuala Lumpur sehingga akhir 2007 di jalan-jalan di Pudu dan di pinggir bandar Sungai Besi dan Jinjang, di mana nama jalan nama Inggeris dan British masih digunakan. Walau bagaimanapun, jalan kecil biasanya terhindar dari bentuk penamaan semula ini.
Perkembangan bandaraya yang pesat selepas kemerdekaan negara juga menyumbang kepada peluasan laluan arteri yang sedia ada, penciptaan lebuh raya dan jalan raya baru, dan pemisahan gred yang luas. Ini mengakibatkan perubahan jalan raya yang signifikan di bandaraya, dengan beberapa jalan yang digabungkan, berpecah, atau diubah suai, membentuk jalan baru atau pensiunan yang lama.
Kritikan sunting
Walaupun nama jalan terdahulu perubahan post-kemerdekaan telah diterima secara umum, kempen penamaan semula jalan yang sedia ada dan peningkatan kesedaran awam tentang sejarah jalan-jalan Kuala Lumpur semakin meningkat dari masyarakat setempat, terutama pengguna jalan raya, pengguna pos dan ahli sejarah, kerana kesulitan yang timbul daripada menghafal nama-nama jalan yang lebih lama dan lebih rumit yang sebelumnya lebih pendek dan mudah diingat, peningkatan kos penggantian dan penyelenggaraan dokumen dan papan tanda, dan pengambilalihan dasar penamaan semula. Satu lagi penggubalan kempen lapan jalan utama untuk menghormati mantan Yang di-Pertuan Agong pada 26 November 2014 amat menarik perhatian daripada orang awam serta Ahli Parlimen Segambut Lim Lip Eng,[1] yang membawa kepada penentangan oleh ketua Pemuda UMNO Khairy Jamaluddin;[2] perubahan nama diteruskan walaupun terdapat kontroversi.
Terjemahan piawai sunting
Garis panduan telah dirumuskan untuk terjemahan papan tanda Bahasa Inggeris. Dewan Bandaraya Kuala Lumpur sedang mengikuti proses penyeragaman untuk papan tanda jalan. (contohnya, Tengkat Tong Shin telah dinamakan semula sebagai Jalan Tong Shin)
- Drive – Persiaran (contohnya, Hampshire Drive/Persiaran Hampshire)
- Gardens – Taman (contohnya, Maxwell Garden/Taman Maxwell; Happy Garden/"Taman Bahagia")
- Lane – Lorong (contohnya, Horse Lane/Lorong Kuda)
- Road – Jalan (contohnya, Perak Road/Jalan Perak)
- Square – Medan (contohnya, Old Market Square/Medan Pasar Lama)
- Street – Lebuh (contohnya, Campbell Street/Lebuh Campbell)
Jalan utama sunting
| Nama Inggeris | Nama Melayu, rasmi | Nama Cina | Catatan |
|---|---|---|---|
| Ampang Road | Jalan Ampang | 安邦路 | Dinamakan sebagai daerah Ampang, beberapa pusat membeli-belah seperti Ampang Park, City Square dan Suria KLCC. |
| Bangsar Road | Jalan Bangsar | 孟沙路 | Terdahulu bernama Jalan Bangsa ketika Abdullah Hukum, pengasas Kampung Haji Abdullah Hukum di Bangsar membuka laluan antara hutan dan Bukit Angkasapuri berdekatan. Nama jalan bermakna ia dibina secara bersama oleh orang Melayu, Cina dan India, tiga kaum utama Malaysia.[3] |
| Bintang Walk | Jalan Bukit Bintang | Lihat Bukit Bintang | |
| Broadrick Road | Jalan Semarang Jalan MARA |
Broadrick Road dinamakan sempena Lt Col Edward George Broadrick (tahun l. 1864 – m. 1929), Presiden Perbandaran Singapura dari tahun 1904 hingga 1910 dan Residen British dari 1911 hingga 1919. Disebutkan dalam dokumen 'Sekolah Lelaki Jalan Batu' pada tahun 1960-an dan 1970-an yang juga termasuk kod pos lama (02-05). | |
| Chow Kit Road | Jalan Chow Kit | 秋杰路 | Dinamakan sebagai petani pendapatan, pelombong bijih timah, ejen perkapalan, majlis perbandaran dan pegawai awam, Loke Chow Kit, yang merupakan pemilik kedai pertama – Chow Kit & Co. – yang terbesar di KL ketika itu.
Chow Kit juga merupakan daerah kecil di pusat Kuala Lumpur dan mempunyai stesen monorel Chow Kit, Bazaar Baru Chow Kit (pasar basah) dan Pasar Malam Chow Kit (pasar malam). |
| Cochrane Road | Jalan Cochrane | 葛京路 | Dinamakan sempena Penasihat Am British di Johor, Charles Walter Hamilton Cochrane, Residen Inggeris ke-17 dari Perak (1929-1930), Ketua Setiausaha Kerajaan. |
| Foch Avenue | Jalan Tan Cheng Lock | Pada masa ini dinamakan sempena Tan Cheng Lock, presiden pertama Persatuan Cina Malaysia (MCA). | |
| Damansara Road | Jalan Damansara | 白沙罗路 | |
| Campbell Road | Jalan Dang Wangi | 金马律 | Terdahulu dinamakan sempena nama Douglas Campbell (1867-1918), penduduk Negri Sembilan, penasihat British yang pertama di Johor. Tukar nama jalan selepas isteri Hang Jebat. Mempunyai nama lokasi Kebakaran besar Kompleks Campbell pada tahun 1976. |
| Old Airport Road | Jalan Dewan Bahasa | 旧机场路[4] | Didirikan pada tahun 1997. Berhampiran jalan raya adalah ibu pejabat utama Dewan Dewan Bahasa dan Pustaka, sebuah mercu tanda dan simbol Bahasa Melayu, bahasa kebangsaan Malaysia. "Jalan Lapangan Terbang Lama" telah diberikan kerana sambungannya ke Lapangan Terbang Sungai Besi, salah satu lapangan terbang terawal untuk melayani Kuala Lumpur. Sebelum ini juga dikenali sebagai Bellamy Road dan Old Airport Road (Jalan Lapangan Terbang Lama). |
| Straits Road | Jalan Esfahan | 伊斯法罕路 | Didirikan pada tahun 1993, jalan kini dinamakan sempena bandar Isfahan, Iran. Asalnya dinamakan sempena Selat Melaka atau Negeri-negeri Selat. Ini adalah salah satu jalan terpendek di Kuala Lumpur; ia lebih banyak menghubungkan lorong daripada jalan yang betul. Jalan Esfahan menghubungkan Jalan Tuanku Abdul Rahman dengan Jalan Raja Laut. Sebelum ini, Jalan Selat. |
| Jalan Genting Klang | 云顶吉冷路 | Sebahagian daripada Lebuh Raya Genting Klang–Pahang | |
| Davidson Road | Jalan Hang Jebat | 汉惹拔路（德威伸路） | Pada masa ini dinamakan sempena Hang Jebat. Terdahulu dinamakan selepas James Guthrie Davidson (J.G. Davidson), Residen British pertama di Selangor pada tahun 1875. |
| Rodger Road | Jalan Hang Kasturi | 汉卡斯杜丽路 | Terdahulu dinamakan selepas Sir John Pickersgill Rodger (1851-1910), Ketua Majistret, Selangor (1882); Pemangku Residen British, Selangor (1884-1888); Penduduk Inggeris pertama, Pahang (1888-1896); Residen British, Selangor (1896-1901); Residen British, Perak (1901-1904); Gabenor Gold Coast (1904-1910). |
| Cecil Street | Jalan Hang Lekir | 思时街 | Sir Cecil Clementi Smith, (1840-1916), Gubernur Negeri Selat dari 1887 hingga 1893. Selalunya keliru dengan anak saudara lelakinya, Sir Cecil Clementi (1875-1947) yang menjadi Gubernur Hong Kong (1925-30), Gubernur Selat Pemukiman dan Pesuruhjaya Tinggi untuk Negeri-negeri Melayu (1930 hingga 1934). Sir Cecil Clementi Smith meluluskan bangunan Gereja Anglikan St. Mary the Virgin pada tahun 1887 dan meluluskan pembinaan Institusi Victoria pada tahun 1893. |
| Klyne Street | Jalan Hang Lekiu | 吉粦街 | |
| Shaw Road (1938–1981)[5] Jail Road (<1938) |
Jalan Hang Tuah | 汉都亚路 | Sebahagian daripada Jalan Lingkaran Dalam Kuala Lumpur. |
| Imbi Road | Jalan Imbi | 燕美路 | |
| Jalan Raja (bentangan utara dan tenggara) (1960) | Jalan Kinabalu | ||
| Kuching Road | Jalan Kuching | 古晋路 | Sebahagian daripada Jalan Lingkaran Dalam Kuala Lumpur dan Lebuhraya Kuala Lumpur-Rawang. |
| Loke Yew Road | Jalan Loke Yew | Jalan raya adalah sebahagian daripada Jalan Cheras. Dinamakan selepas Loke Yew, ketua komuniti Cina, salah seorang pengusaha Cina terkaya di awal Kuala Lumpur. Beliau telah membina Jalan Sungai Besi. | |
| Birch Road (1960) | Jalan Maharajalela | 马哈拉惹里拉路 | Dalam anggapan yang salah bahawa ia dinamakan selepas Residen dari Perak, James Wheeler Woodford Birch, jalan ini dinamakan semula selepas Maharajalela, seorang ketua Melayu tempatan yang sebahagiannya bertanggungjawab untuk pembunuhan Birch pada tahun 1875. Malah ia sebenarnya dinamakan sebagai penghormatan kepada Sir Ernest Woodford Birch yang lebih popular, anak sulung bekas dan seorang pemula yang bertindak sekali Selangor, Penduduk Kelapan Perak (1905-1910). |
| Dickson Street | Jalan Masjid India | Pada masa ini dinamakan sempena masjid tempatan, Masjid India. Akhir selatan jalan baru-baru ini diubah menjadi jalan pejalan kaki. | |
| Market Street | Lebuh Pasar Besar | Dinamakan sempena Dataran Pasar Lama (Medan Pasar Besar), menyeberangi Sungai Klang dari Medan Pasar Besar ke Dataran Merdeka. Berakhir di Jalan Raja Laut di barat dan Jalan Tun H.S. Lee di timur. | |
| Old Market Square | Medan Pasar Besar | Ruang awam yang besar yang terdiri daripada dua jalan, Jalan Macao dan Hokkien Street (sekitar 1880-an dan 1890-an), dibahagi oleh pulau trafik. Kawasan itu dahulu merupakan lokasi pasar utama Kuala Lumpur, sebelum kerajaan British menyelesaikan apa yang akan menjadi Pasar Seni pada tahun 1888 dan 1889. Dataran Pasar Lama menjadi dan kawasan terbuka yang biasa digunakan sebagai rekreasi kawasan dan pusat komersil di awal Kuala Lumpur, tetapi semakin berkurangan kerana bandar semakin berkembang. Kawasan ini kini digunakan terutamanya sebagai hab bas. | |
| Pahang Road | Jalan Pahang | 彭亨路 | Part of the Genting Klang–Pahang Highway |
| Parliament Road | Jalan Parlimen | 国会路 | Previously, Club Road |
| Pantai Baharu Avenue | Jalan Pantai Baharu | ||
| Petaling Street | Jalan Petaling | Pekan Cina bersejarah, lihat Jalan Petaling | |
| Pudu Road, Pudoh Street (1960) | Jalan Pudu | 半山芭路 | Kini dinamakan sempena daerah Pudu. Penjara Penjara Pudu, stesen bas Puduraya dan tapak pembinaan Plaza Rakyat terletak di sepanjang Jalan Pudu. |
| Parry Road | Jalan P. Ramlee | 比南利路 | Dibina pada tahun 1982 dan dinamakan sempena pelakon P. Ramlee, jalan ini mengandungi banyak pub dan kelab malam. |
| Weld Road (1960) | Jalan Raja Chulan | 拉惹朱兰路 | Pada masa ini (sejak 1982) dinamakan sempena Raja Sir Chulan, Raja di Hilir Perak, orang bukan Melayu pertama yang tidak rasmi Majlis Persekutuan (1924-1933); yang dahulunya dinamakan sempena Sir Frederick Aloysius Weld (1823-1891), Gabenor Negeri-negeri Selat. |
| Jalan Raja Laut | 拉惹劳勿路 | Raja Laut, anak lelaki Sultan Muhammad, Penghulu Kuala Lumpur. | |
| Treacher Road | Jalan Sultan Ismail | 苏丹依斯迈路 | Pada masa ini dinamakan sempena Sultan Ismail Nasiruddin Shah, keempat Yang Di Pertuan Agong dan merupakan sebahagian daripada Ring Kuala Lumpur Inner Ring. Terdahulu dinamakan selepas William Hood Treacher. Sir William Hood Treacher (1849-1919), Gabenor pertama Borneo Utara (1881-1887), Residen Selangor yang keenam (1892-1896), Residen British keenam (1896-1902), dan Residen kedua- Ketua Negara Melayu Bersekutu [1902-1904]. Sir William Hood Treacher menyokong penubuhan institusi Victoria di Kuala Lumpur dan menubuhkan Sekolah Anglo Cina di Klang. |
| Sungai Besi Road | Jalan Sungai Besi | 新街场路 | Terdapat lombong bijih timah terbesar di dunia di Sungai Besi. |
| Lornie Road | Jalan Syed Putra | 赛布特拉路 | Pada masa ini dinamakan sempena Tuanku Syed Putra yang Yang di-Pertuan Agong. |
| Batu Road (1960) | Jalan Tuanku Abdul Rahman | 东姑阿都拉曼路（峇都路） | Kata jalan pertama yang dibuat dari batu, tetapi sebenarnya dinamakan sebagai jalan menuju Batu dari pusat bandar lama. Pada masa ini dinamakan sempena Tuanku Abdul Rahman, Yang di-Pertuan Agong yang pertama. |
| High Street (1960) | Jalan Tun H S Lee | 敦李孝式路 | Pada masa ini dinamakan sempena Henry H.S. Lee, menteri kewangan pertama Malaysia (1957-1959). Pada mulanya dinamakan sempena jalan raya adalah "High Street" yang merentang di Kuala Lumpur lama. Dikenali sebagai Jalan Bandar pasca kemerdekaan sebelum mengambil namanya sekarang. |
| Java Street, Mountbatten Road (1960). | Jalan Tun Perak | 敦霹雳路 | Pada masa ini dinamakan sempena Tun Perak. Dulu bernama selepas Louis Mountbatten, dan sebelumnya, Java. |
| Cross Street | Jalan Tun Tan Siew Sin | 敦陈修信路 | Dinamakan semula pada 2003 selepas Menteri Kewangan Malaysia Tan Siew Sin, sebelum ini Jalan Silang atau Cross Road. |
| Brickfields Road (1960) | Jalan Tun Sambanthan | 善班丹路 | Pada masa ini dinamakan selepas [[V. T. Sambanthan], yang sebelum ini dinamakan sempena daerah Brickfields. Kilang bata Kuala Lumpur awal yang dimiliki oleh Kerajaan terletak di sini. |
| Yap Ah Loy Road | Jalan Yap Ah Loy | Terletak berhampiran Jalan Tun Perak dan dinamakan sempena Yap Ah Loy (1837-1885), Ketiga dan terpanjang di Kapitan Cina (1869-1885). | |
| Yap Kwan Seng Road | Jalan Yap Kwan Seng | Dinamakan selepas Yap Kwan Seng, orang Cina pertama yang berkhidmat di Lembaga Sanitasi Kuala Lumpur, ahli Dewan Undangan Negeri Selangor, yang kelima dan terakhir Capitan China (1889-1902). Beliau telah mengasaskan Pooi Shin Thong (dinamakan semula Hospital Tung Shin), yang mengasaskan Tai Wah Ward Hospital Pauper (Hospital Besar Kuala Lumpur) dan mendirikan Institusi Victoria. Dia memberikan $10,000 kepada Dana Perang Transvaal dan juga sumbangan kepada dana bangunan Gereja St. Mary. Beliau membantu gabenor Sir W.E. Maxwell dalam memperkenalkan sistem perlombongan Cina di Afrika Barat. Kediamannya terletak di High Street. |
Lain-lain jalan sunting
| Sekarang, nama rasmi | Bekas, nama Inggeris | Catatan |
|---|---|---|
| Changkat Raja Chulan | Hicks Road | Dinamakan selepas F. B Hicks, Setiausaha Persatuan Penanam Selangor. Beliau adalah salah seorang pemilik hartanah di Hicks Road. |
| Changkat Thambi Dollah | Jalan ini dinamakan seperti sebelum ini membawa kepada Kampong Dollah. | |
| Jalan Abdul Rahim Kajai | Dinamakan sempena Abdul Rahim bin Haji Salim, Bapa Kewartawanan Melayu. Nama penanya ialah Abdul Rahim Kajai. Terletak di Taman Tun Dr Ismail | |
| Jalan Alor | Berjalan selari dengan Jalan Bukit Bintang, Jalan Alor kini terkenal dengan pelbagai jenis makanan jalanan. Dahulu dikenali sebagai daerah lampu merah KL. | |
| Jalan Aminuddin Baki | Dinamakan selepas Aminuddin bin Baki, Bapa Pendidikan Moden di Malaysia. Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Ampang Hilir | ||
| Jalan Athinahapan | Dinamakan selepas Tan Sri Athi Nahappan, bekas Menteri dan Timbalan Menteri MIC parti. Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Balai Polis | Station Street (1960) | Dinamakan selepas Stesen Polis Old High Street, balai polis (yang sebahagiannya dirobohkan) di kawasan itu. Jalan yang sebelum ini menghubungkan Jalan Petaling dan High Street, sebahagiannya dibongkar, memotong jalan dari yang terakhir. |
| Jalan Belfield | Belfield Road | Dinamakan sebagai Residen British Negeri Sembilan, Henry Conway Belfield, (1901-1902), Residen British Selangor (1902-1910), yang juga Residen British Perak (1910-1912). |
| Hose Road (part of) (1960) | Kedua-dua Jalan Belfield dan Jalan Hose telah wujud seawal tahun 1960, dan nama kedua masih dikekalkan untuk kedua-dua jalan. Jalan Hose sebelum ini dinamakan sempena Edward Shaw Hose, bekas Pengerusi Lembaga Sanitasi KL. | |
| Jalan Bellamy | Bellamy Road | Dinamakan selepas H.F. Bellamy, Penguasa Jabatan Kerja Raya Selangor. |
| Jalan Berhala | Jalan Kandang Kerbau | Berhala diterjemahkan secara harfiah dari bahasa Melayu ke bahasa Inggeris sebagai berhala. Banyak Kuil Buddha dan Hindu terletak di sepanjang jalan ini. |
| Jalan Bukit Aman | Bluff Road (1960) | Pada masa ini dinamakan sempena Bukit Aman (Peace Hill), menghubungkan ibu pejabat Polis Diraja Malaysia di bukit dengan Jalan Sultan Hishamuddin. Ia dahulunya bernama Bluff Hill. |
| Jalan Bukit Petaling | Bellamy Road (half) | Dinamakan selepas H.F. Bellamy, Penguasa Jabatan Kerja Raya Selangor. |
| Jalan Bukit Tunku | Jalan Bukit Kenny | |
| Jalan Burhanuddin Helmi | Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Carutthers | Carutthers Road | Dinamakan selepas John Bennett Carruthers, yang pertama Pengarah Pertanian dan Botanis Kerajaan FMS. Jalan membawa kepada kuarters dan harta Jabatan Pertanian. |
| Jalan Cenderasari | Hospital Road, Young Road (1960), Tanglin Road | "Hospital Road" (Jalan Hospital) berasal dari kehadiran Hospital Tangling di atas bukit, dan Young Road dinamakan sempena Sir Arthur Young (pentadbir kolonial), Pesuruhjaya Tinggi British ke Tanah Melayu. |
| Jalan Ceylon | Ceylon Lane (1960) | Jalan bukit yang dinamakan sempena nama bekas Sri Lanka. |
| Jalan Bukit Ceylon | Ceylon Hill (1960) | Jalan bukit cawangan dari Jalan Ceylon, yang dinamakan sempena bukit yang terletak di (bukit, namanya, mengambil namanya dari bekas nama Sri Lanka). |
| Jalan Cenderawasih | Spooner Road | Formerly named after Ernest John Spooner or Charles Edwin Spooner the State Engineer of Selangor and Director of Public Works Department. |
| Jalan Chan Sow Lin | Dinamakan selepas Chan Sow Lin (1845-1927), perintis dalam kerja-kerja besi, pengasas Chan Sow Lin & Co. Ltd., perunding kejuruteraan pertama yang ditubuhkan tempatan, orang pertama yang telah mengimport jentera pengorekan timah awal dari Eropah untuk digunakan untuk perlombongan di Tanah Melayu. Beliau juga merupakan ahli Majlis Negeri Selangor (1902-1921). Pengasas bersama Hospital Tung Shin (sebelum ini dikenali sebagai Pooi Shin Thong) dan Chan She Shu Yuen (Pekong Chan Clan). | |
| Jalan Chan Wing | Terletak di Imbi. Dinamakan sempena Chan Wing, seorang imigran Cina atau jutawan yang membina rumah agam yang kini menjadi bekas Istana Negara di Jalan Istana. | |
| Jalan Choo Cheeng Kay | Dinamakan selepas Choo Cheeng Khay, seorang pelombong bijih timah dan pemaju hartanah. | |
| Jalan Conlay | Conlay Road | Dinamakan selepas Agen British Terengganu, William Lance Conlay, (1909-1913). |
| Jalan Dato' Onn | Brockman Road, Residency Road (1960) | Yang pertama dinamakan selepas Ketua Setiausaha British ke Negeri-negeri Melayu Bersekutu (1911-1920), mengumumkan penubuhan Jawatankuasa Perancang Bandar untuk menyelia perkhidmatan perancangan bandar Kuala Lumpur. Sir Edward Lewis Brockman, juga Residen British Pahang, (1909-1910). Nama Residency dinamakan sempena kediaman rasmi Tunku. Pada masa ini dinamakan selepas Onn Jaafar. |
| Jalan Datuk Sulaiman | Located at Taman Tun Dr Ismail | |
| Jalan Dewan Sultan Sulaiman | Stony Road | |
| Jalan Davis | Davis Road | Dinamakan selepas Richard Pritchard Davis, bekas Perancang Bandar FMS. |
| Jalan Doraisamy | ||
| Jalan Doktor Latif | Terletak di Kuala Lumpur Hospital. | |
| Jalan Eaton | Eaton Road | |
| Jalan Faraday | Faraday Road | Ia terletak di Ibu Pejabat Tenaga Nasional Berhad (TNB) berhampiran Jalan Pantai Baharu |
| Jalan Foss | Foss Road | Terletak di Pudu. Dinamakan selepas Josephine Foss, bekas ketua wanita Sekolah Pudu Perempuan. |
| Jalan Gallagher | Gallagher Road | |
| Jalan Galloway | Galloway Road | |
| Jalan Gereja | Church Street (1960) | Dinamakan selepas Katedral St. John tempatan. Pada masa ini digabungkan dengan Jalan Ampang, nama itu dikekalkan di beberapa laluan yang disambungkan (sebagai Lorong Gereja). |
| Jalan Haji Yahya Sheikh Ahmad | Watson Road | Dinamakan selepas Residen British Perak, Sir Reginald George Watson |
| Jalan Istana | Taylor Road (1960) | Dinamakan sempena Sir W.T Taylor, Ketua Negara Kesatuan Melayu Bersekutu. Kini dinamakan sempena bekas Istana Negara (Istana Negara), yang terletak berhampiran dengan jalan raya. Disambungkan ke Lebuhraya Kuala Lumpur–Seremban. |
| Jalan Kampung Attap | Kampong Attap Road | |
| Jalan Kampung Bandar Dalam | Terletak di antara Sentul dan Gombak. | |
| Jalan Kebun Bunga | Orchid Road | Dinamakan selepas Taman Tasik, di mana orkid ditanam di sekeliling taman. |
| Jalan Kia Peng | Kia Peng Road | Dinamakan selepas Choo Kia Peng. Choo Kia Peng, seorang Pegawai Persekutuan. Salah seorang anggota Kelab Golf Diraja Selangor (RSGC) yang dipilih dan beliau telah menjadi Ahli yang dihormati sejak tahun 1909. Naib Presiden pertama dan salah seorang Ahli Pengasas Rotary Club Kuala Lumpur (dirasmikan pada 27 September 1929). Jalan Kia Peng adalah kawasan kediaman untuk tokoh-tokoh terkemuka pada masa lalu dengan struktur seperti Istana Hinggap Terengganu dan Istana Kelantan. Dikatakan bahawa ada dahulu sebuah rumah dengan alamat No 1, Jalan Kia Peng, yang merupakan rumah perdana menteri pertama Malaysia Tunku Abdul Rahman Putra Alhaj. |
| Jalan Kinabalu (sebahagian daripada) | Old River Road | Sebahagian daripada Jalan Lingkaran Dalam Kuala Lumpur |
| Jalan Ledang | Guillemard Road | Sir Laurence Guillemard adalah Gabenor untuk Penyelesaian Selat dan Pesuruhjaya Tinggi untuk Negeri-negeri Melayu Bersekutu. Pada masa ini dinamakan sempena [[Gunung Ophir|Gunung Ledang (Gunung Ophir)] di Johor. |
| Jalan Langgak Golf | Golf View Road | |
| Jalan Leong Yew Koh | Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Limbang | Main Street | Terletak di Jinjang, Ia didirikan pada tahun 2007 selepas nama Bahagian Limbang di Sarawak. |
| Jalan Madge | Madge Road | Terletak di Taman U-Thant. |
| Jalan Mahkamah Persekutuan | Jalan Belanda or Holland Road (1960) | Terletak di belakang Bangunan Sultan Abdul Samad, dan di sepanjang Sungai Gombak dan Sungai Klang (selepas pertemuan sungai-sungai). Pada masa ini dinamakan sempena Mahkamah Persekutuan Malaysia yang berpusat di kawasan itu. Terdahulu dinamakan selepas Hugh Holland. |
| Jalan Mahkamah Tinggi | Clarke Road (1960) | Jalan raya yang menghubungkan Jalan Mahkamah Persekutuan dengan Jalan Raja Laut, yang terletak di sebelah selatan dari Bangunan Sultan Abdul Samad, dan Pejabat Pos Lama / bekas bangunan Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Perusahaan. Pada masa ini dinamakan sempena Mahkamah Tinggi Malaysia, yang berpusat di Bangunan Sultan Abdul Samad. Dahulu dinamakan selepas Andrew Clarke. Sir Andrew Clarke adalah Gabenor Penyelesaian Selat (1873-1875). |
| Jalan Melayu | Malay Street (1960) | Sebuah jalan yang menghubungkan Jalan Tuanku Abdul Rahman dan Jalan Tun Perak melalui laluan yang melalui Sungai Klang. Jalan raya baru-baru ini diperbaharui dengan penambahan bumbung kanopi dan perabot jalan baru ditambah di sepanjang jalan, bersempena dengan pembentukan semula hujung selatan Jalan Masjid India sebagai jalan pejalan kaki. |
| Jalan Munshi Abdullah | ||
| Jalan Pasar | ||
| Jalan Peel | Peel Road | Dinamakan selepas Sir William Peel (1875-1945), Ketua Setiausaha British Negara-negara Melayu Bersekutu dan Gabenor Hong Kong. |
| Jalan Perdana | Venning Road | Dinamakan selepas Alfred R. Venning, Pengerusi Lembaga Kebersihan yang pertama, yang mencadangkan untuk menubuhkan Taman Awam pada tahun 1888, yang kemudiannya dinamakan semula sebagai Taman Tasik, dan padang golf pertama di Jalan Damansara. |
| Jalan Pudu Lama | Old Pudu Road (1960) | Jalan belakang menghubungkan ke Jalan Pudu, yang melalui rumah kediaman pra-perang. |
| Jalan Punchak | Peak Road | Puncak diterjemahkan secara literal bahasa Melayu dari perkataan "peak". |
| Jalan Raja | Raja Road (bentangan barat) (1960), Gombak Road (sekitar 1880an dan 1890an). | Terutama melepasi Bangunan Bangunan Sultan Abdul Samad dan struktur yang serupa di sekitar. Sehingga tahun 1960, jalan itu pada mulanya ditamatkan di persimpangan T dengan Jalan Mountbatten dan Jalan Batu di utara dan Jalan Raja-Market Street-Victory Avenue di selatan. Jalan itu kemudiannya dilanjutkan ke utara, di sepanjang Sungai Gombak. |
| Jalan Raja Abdullah | Hale Road | Dinamakan selepas ayah Sultan Abdul Samad Raja Abdullah. Terdahulu dinamakan sempena bekas Pegawai Daerah Larut, A. Hale. |
| Jalan Raja Alang | Perkins Road | Dinamakan sebagai ahli keluarga diraja Selangor, Raja Alang. Terdahulu dinamakan selepas C.J Perkins, Timbalan Juruukur Jeneral FMS dan Negeri-negeri Selat |
| Jalan Raja Bot | Dinamakan sebagai ahli keluarga diraja Selangor, Raja Bot. | |
| Jalan Raja Muda Abdul Aziz | Princes Road | Pada masa ini dinamakan sempena Raja Muda Abdul Aziz (Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah) |
| Jalan Raja Muda Musa | Dinamakan selepas Raja Muda Musa (Sultan Musa Ghiatuddin Riayat Shah) dari Selangor | |
| Jalan Rakyat | Travers Road (until 2015) (Damansara Road) |
Ia didirikan pada 2015 selepas ibu pejabat Bank Rakyat yang terdekat di KL Sentral. Terdahulu dinamakan selepas Dr. Ernest Aston Otho Travers, Pakar Bedah Negeri Selangor, (1891-1897). Beliau adalah doktor yang membawa pembaharuan dalam penjagaan pesakit kusta. Beliau telah mencadangkan agar suaka didirikan untuk pesakit kusta berhampiran Hospital Pauper, penempatan bebas dari dinding tinggi dan wayar berduri. Sebelum ini dinamakan sempena daerah Damansara atau Sungai Damansara. |
| Jalan Ritchie | Ritchie Road | Terletak di antara Jalan Ampang dan Jalan Ampang Hilir. |
| Jalan Robson | Robson Road | Dinamakan oleh editor pengasas John Henry Matthew Robson dari akhbar The Malay Mail, akhbar harian pertama yang diterbitkan di Negeri-negeri Melayu Bersekutu, 1896. Penolong Pegawai Daerah di Rawang, ahli Majlis Persekutuan pertama, Presiden Tasik Diraja Kelab (1908). |
| Jalan Robertson | Robertson Road | |
| Jalan Scott | Scott Road | |
| Jalan Samarahan 1 | River Road North | Terletak di Jinjang, ia telah diturap pada tahun 2007 dan dinamakan sempena Bahagian Samarahan di Sarawak. |
| Jalan Samarahan 2 | Ulu Klang Street | Terletak di Jinjang, ia telah diturap pada tahun 2007 dan dinamakan sempena Bahagian Samarahan di Sarawak. |
| Jalan Samarahan 6 | Cheras Street | Terletak di Jinjang, ia telah diturap pada tahun 2007 dan dinamakan sempena Bahagian Samarahan di Sarawak. |
| Jalan Semarang | Broadrick Road | Dinamakan sempena Residen British Selangor, Edward George Broadrick, (1913-1919). |
| Jalan Sentul | Sentul Road | |
| Jalan Serian 1 | Tanjung Malim Street | Terletak di Jinjang, ia telah diturap pada tahun 2007 dan dinamakan sempena bandar Serian di Sarawak. |
| Jalan Sin Chee | ||
| Jalan Sin Chew Kee | ||
| Jalan Sri Amar | ||
| Jalan Sultan Abdul Samad | ||
| Jalan Sultan Haji Ahmad Shah | Jalan Khidmat Usaha (until 2014) | Didirikan pada tahun 2014 dan dinamakan sempena nama Yang di-Pertuan Agong, Sultan Ahmad Shah dari Pahang. |
| Jalan Stadium | Stadium Road | Dibina pada tahun 1957 dan dinamakan sempena Stadium Merdeka |
| Jalan Changkat Stadium | Stadium Ghaut | Dibina pada tahun 1957 dan dinamakan sempena Stadium Merdeka |
| Jalan Shelley | Shelley Road | Terletak berhampiran Jalan Cochrane |
| Jalan Stonor | Stonor Road | Dinamakan selepas Residen British Selangor, Oswald Francis Gerard Stonor, (1921–1926) dan Residen Perak 1926 – 1927. |
| Jalan Sultan Azlan Shah | Jalan Ipoh (hingga tahun 2014) | Didirikan pada tahun 2014 dan dinamakan sempena kesembilan Yang di-Pertuan Agong, Sultan Azlan Shah dari Perak. |
| Jalan Sultan Hishamuddin | Victory Avenue (1960) | Dinamakan sempena Sultan Hishamuddin dari Selangor dan kedua Yang Di Pertuan Agong. Menamatkan perkhidmatan di Jalan Raja Laut-Lebuh Pasar Besar-Jalan Sultan Hishamuddin di utara, dan utara dan Jalan Travers dari selatan. Jalan ini terutamanya melalui Stesen Kereta Api Kuala Lumpur,kompleks Dayabumi dan Masjid Negara. |
| Jalan Sultan Mizan Zainal Abidin | Jalan Khidmat Setia and Jalan Ibadah (until 2014) | Didirikan pada tahun 2014 dan dinamakan selepas Yang di-Pertuan Agong, Sultan Mizan Zainal Abidin dari Terengganu. |
| Jalan Sultan Salahuddin | Swettenham Road (1960) | Pada masa ini dinamakan sempena Sultan Salahuddin dari Selangor; sebelum ini dinamakan sempena Frank Swettenham. Sir Frank Athelstane Swettenham (1850-1946) adalah Residen ke-3 untuk Selangor (1882-1896), Residen Inggeris ke-5 Perak dan Ketua Residen pertama Negeri-negeri Melayu Bersekutu (1896 hingga 1901). Sir F.A Swettenham berpengaruh untuk menjadikan Kuala Lumpur sebagai ibu negeri pentadbiran Selangor dan memulakan pembinaan di Keretapi Klang-Kuala Lumpur (disiapkan pada tahun 1886). Di bawah naungan Sir F.A Swettenham, Kelab Turf Selangor ditubuhkan pada tahun 1896. |
| Jalan Sultan Sulaiman | Suleiman Road | Dinamakan selepas Sultan Sulaiman dari Selangor. |
| Jalan Sultan Yahya Petra | Henry Gurney Road (1960) Jalan Semarak (until 2014) |
Didirikan pada tahun 2014 dan dinamakan selepas Yang di-Pertuan Agong, Sultan Yahya Petra dari Kelantan. Sebelum ini dinamakan sempena Sir Henry Gurney, bekas Pesuruhjaya Tinggi British di Malaya. |
| Jalan Tangsi | Barrack Road | Sebelum ini dihubungkan secara langsung ke Dataran Merdeka melalui bahagian barat Jalan Raja, dan kini dipenggal dari kawasan itu dengan pembinaan lebuh raya Jalan Kuching-Jalan Kinabalu-Jalan Parlimen lebuh raya. |
| Jalan Talalla | ||
| Jalan Thambipillay | ||
| Jalan Thambusamy | Dinamakan selepas K. Thambusamy Pillai, ketua masyarakat Tamil, salah seorang pengasas Victoria Institution dan menemui Batu Caves. | |
| Jalan Thavers | Terletak di Kampung Pandan | |
| Jalan Tugu | Cenotaph Road (1960) | Dinamakan selepas cenotaph[6][7] yang terletak di persimpangan Jalan Cenotaph dan Victory Avenue. Cenotaph dipindahkan ke Monumen Kebangsaan[8] apabila sebuah jambatan telah dibina di kawasan tersebut pada tahun 1960-an. |
| Jalan Tun Abang Haji Openg | Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Tun Ismail | Maxwell Road | Yang dahulunya dinamakan selepas Sir William Edward Maxwell (1846-1897), Pemangku Pegawai Residen Pulau Pinang (1887-1889), Residen Selangor (1889-1892), Pemangku Gabenor Penyelesaian Selat antara (1893-94). Kerajaan Negeri Selat. Kemudian, Gabenor Gold Coast (Ghana) di Afrika Barat. Maxwell Hill (Bukit Larut) ditubuhkan pada tahun 1884 oleh William Edward Maxwell, Penolong Residen Perak dari Perak kepada Sir Hugh Low. Beliau juga telah menulis satu Manual Bahasa Melayu (1881). Sir William George Maxwell (1871-1959), anak sulung William Edward Maxwell, Penasihat British ke Kedah (1909-1915) dan (1918-1919), Residen British Perak (1919-1921), dan Ketua Setiausaha Melayu Bersekutu Negeri (1921-1926). Kolej Latihan Sultan Idris di Perak dibuka oleh beliau dan SMK Maxwell (Sekolah Maxwell) di Kuala Lumpur dinamakan sempena nama beliau. |
| Jalan Tuanku Abdul Halim | Guillemard Road (until 1960) Jalan Duta (until 2014) |
Didirikan pada 2014 dan dinamakan sempena kelima dan empat belas Yang di-Pertuan Agong, Tuanku Abdul Halim Muadzam Shah Kedah. |
| Jalan Tun Mohd Fuad | Terletak di Taman Tun Dr Ismail | |
| Jalan Tun Razak | Jalan Pekeliling, Circular Road | Pada masa ini dinamakan sempena Tun Abdul Razak, ia pada asalnya dinamakan untuk tata letak seperti beltway. Sebahagian daripada Jalan Lingkaran Tengah 1 Kuala Lumpur. |
| Jalan Tunku Putra | Natesa Road | Pada masa ini dinamakan sempena Tunku Abdul Rahman (Putra). |
| Jalan U-Thant | Kini dinamakan sempena bekas setiausaha umum PBB dari 1961 hingga 1971, U Thant. | |
| Jalan Vivekananda | ||
| Jalan Walter Grenier | Walter Grenier Road | |
| Jalan Wan Kadir | Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Wesley | Wesley Road | |
| Jalan Wickham | Wickham Road | |
| Jalan Wisma Putra | Hose Drive | Pada masa ini dinamakan sempena bangunan Kementerian Luar Negeri yang asal di jalan raya; yang dahulunya dinamakan selepas Edward Shaw Hose. Jalan ini dihubungkan dengan Jalan Belfied dan baki jalan raya dengan nama Hose. |
| Jalan Yaacob Latif | Jalan Tenteram | Terletak di Bandar Tun Razak, Ia ditubuhkan pada tahun 2003 dan dinamakan bandaraya kedua Kuala Lumpur Tan Sri Yaacob Latif |
| Jalan Yap Ah Shak | Named after Yap Ah Shak, the fourth Capitan China (1885–1889). | |
| Jalan Yap Tai Chi | Terletak di Jalan Imbi | |
| Jalan Yew | Terletak di Sungai Besi | |
| Jalan Zaaba | Terletak di Taman Tun Dr Ismail. | |
| Jalan Abdul Razak Hussin | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan semula Komunis di Malaysia. | |
| Jalan Abdul Rashid | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Jalan Lenggu ak China | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Jalan Rosli Buang | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Jalan Hamid Ismail | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Jalan Saimun Tarikat | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Jalan Mohana Chandran | Terletak di Desa Tun Hussein Onn. Ia dinamakan sempena tentera yang mati semasa Kebangkitan Semula Pengganas Komunis di Malaysia (1968-89). | |
| Lebuhraya Sultan Iskandar | Lebuhraya Mahameru (until 2014) | Didirikan pada tahun 2014 dan dinamakan sempena nama kelima Yang di-Pertuan Agong, Sultan Iskandar dari Johor. Ia adalah sebahagian daripada Jalan Lingkaran Tengah 1 Kuala Lumpur. |
| Lorong Binjai | ||
| Lorong Haji Taib | Terletak di Chow Kit. Ia dinamakan sempena seorang pedagang Indonesia dari warisan Minangkabau dan berasal dari Sumatera yang dikenal sebagai Haji Mohamed Taib bin Haji Abdul Samad. | |
| Lorong Kuda (Terowong KLCC) |
||
| Persiaran Hampshire | Hampshire Drive | |
| Persiaran Maybank | Court Hill Road (1960) | Jalan belakang bukit yang menghubungkan Jalan Pudu Lama dengan Jalan Raja Chulan. Pada masa ini dinamakan sempena Menara Maybank yang dibina di atas bukit, dan dahulunya dinamakan sempena Mahkamah Sesyen yang tinggal di tapak yang sama, sekitar tahun 1960. Nama lama masih dalam bentuk Bahasa Melayu di jalan yang menghubungkan Jalan Raja Chulan dengan Persiaran Maybank, yang digelar Jalan Bukit Mahkamah (Court Hill Road). |
| Persiaran Raja Chulan | Weld Drive (1960) | Jalan belakang bukit cawangan dari Jalan Raja Chulan. Pada masa ini dinamakan sempena Raja Chulan; yang dahulunya dinamakan sempena Frederick Weld. |
| Persiaran Sultan Salahuddin | Clifford Road | Dinamakan selepas Sir Hugh Charles Clifford (1866–1941) Residen di Pahang (1896–1900, 1901–1903), Governor Borneo Utara (1900–1901), Gabenor Negeri-negeri Selat dan Pesuruhjaya Tinggi British di Tanah Melayu (1927–1930). |
| Persiaran Tuanku Jaafar | Swettenham Drive (1960) Persiaran Mahameru (hingga 2014) |
Didirikan pada 2014 dan dinamakan selepas Yang di-Pertuan Agong, Tuanku Jaafar dari Negeri Sembilan. Terdahulu dinamakan sempena Frank Swettenham. Sir Frank Athelstane Swettenham (1850-1946) adalah Ketua Residen Pertama Negeri-negeri Melayu Bersekutu (1896 hingga 1901). |
| Persiaran Tuanku Syed Sirajuddin | Persiaran Duta | Didirikan pada 2014 dan dinamakan selepas Yang di-Pertuan Agong, Tuanku Syed Sirajuddin dari Perlis. |
Lihat juga sunting
Rujukan sunting
- ^ Jennifer Gomez (25 November 2014). "Get public opinion first before renaming KL roads, says DAP lawmaker". Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Februari 2015. Dicapai pada 25 Februari 2015.
- ^ "Khairy: KL roads renamed to honour Agongs, not about Malay agenda". The Malay Mail. 25 November 2014. Dicapai pada 25 Februari 2015.
- ^ "Call to document forgotten history of Kuala Lumpur". The Star. 9 April 2012. Dicapai pada 15 April 2012.
- ^ http://www.sinchew.com.my/node/1179503
- ^ "The Story of the Houses". The Victoria Institution Web Page. Dicapai pada 18 Januari 2014.
- ^ http://www.ktmrailwayfan.com/pics/details.php?image_id=809
- ^ http://www.1957.com.my/Pix/57A_18/zoom[pautan mati kekal]
- ^ "Archived copy". Diarkibkan daripada yang asal pada 27 September 2007. Dicapai pada 28 Mac 2007.CS1 maint: archived copy as title (link)
- Larry Lam's Guide Note: Old Names of Roads in KL
- Kuala Lumpur road map, circa 1960
- Mariana Isa & Maganjeet Kaur (2015), Kuala Lumpur Street Names, Marshall Cavendish: Singapore. ISBN 978-981-4561-54-9