Senarai parti politik Malaysia

rencana senarai Wikimedia
(Dilencongkan daripada Senarai parti politik di Malaysia)

Berikut merupakan senarai parti politik Malaysia yang terdapat di Malaysia.

Perundangan

sunting

Di bawah perundangan Malaysia, semua persatuan dan parti politik mesti didaftarkan di bawah Akta Pertubuhan 1966 yang diuruskan oleh Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia[1].

Sejak 25 Mei 2023, 9 negeri di Malaysia telah meluluskan "Undang-undang Anti-Bertukar Parti" atau "Undang-undang Anti-Lompat Parti" untuk bahagian ADUN dan Parlimen termasuk Sabah dan Sarawak.[2]

Parti utama

sunting

Parti-parti utama adalah senarai parti atau gabungan politik yang berdaftar di bawah Akta Pertubuhan 1966 yang kini mempunyai wakil di dalam Parlimen Malaysia atau Dewan Undangan Negeri.

Nama Bahasa Melayu Singkatan Simbol Diasaskan URL
Barisan Nasional BN   1973 [1]
- Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu UMNO   1946 [2]
- Persatuan Cina Malaysia[3] MCA   1949 [3]
- Kongres India Malaysia MIC   1946 [4]
- Parti Bersatu Rakyat Sabah PBRS   1994 [5]
Perikatan Nasional PN   2020 [6]
- Parti Pribumi Bersatu Malaysia BERSATU / MUIP   2016 [7]
- Parti Islam Se-Malaysia PAS / MIP   1955 [8]
- Parti Gerakan Rakyat Malaysia Gerakan / MPMP   1968 [9]
- Parti Rakyat India Malaysia PRIM / MIPP 2019 [10]
Gabungan Parti Sarawak GPS   2018 [11]
- Parti Pesaka Bumiputera Bersatu PBB   1973 [12]
- Parti Rakyat Bersatu Sarawak SUPP   1959 [13]
- Parti Rakyat Sarawak[4] PRS 2004 [14]
- Parti Demokratik Progresif PDP 2002 [15]
Gabungan Rakyat Sabah GRS   2020 (diasaskan)
2022 (diluluskan)[5][6]
- Keahlian terus GRS GRS-DM[7]   2022[8]
- Parti Gagasan Rakyat Sabah GAGASAN   2013
- Parti Bersatu Sabah PBS   1985
- Parti Maju Sabah SAPP   1994
- Parti Solidariti Tanah Airku STAR   2016 [16]
- Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu USNO   2013
- Parti Harapan Rakyat Sabah PHRS   2016
- Parti Liberal Demokratik LDP   1989
- Parti Cinta Sabah PCS   2013
Gerakan Tanah Air GTA 2022 [17]
- Parti Pejuang Tanah Air Pejuang   2020 [18]
- Parti Bumiputera Perkasa Malaysia PUTRA   2019 [19]
- Barisan Jemaah Islamiah Se-Malaysia Berjasa   1977 [20]
- Parti Perikatan India Muslim Nasional IMAN 2019
Pakatan Harapan PH   2015 [21]
- Parti Keadilan Rakyat PKR   1999 [22]
- Parti Tindakan Demokratik DAP   1965 [23]
- Parti Amanah Negara Amanah   2015 [24]
- Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu UPKO 2019 [25]
Parti Warisan Warisan 2016 [26]
Ikatan Demokratik Malaysia MUDA   2020 [27]
Parti Bangsa Malaysia PBM 2021 [28]
Parti Kesejahteraan Demokratik Masyarakat KDM 2022

Parti bebas berhaluan mandiri

sunting

Berikut merupakan komponen parti bebas sama ada berhaluan kanan atau berhaluan kiri. Parti bebas berhaluan mandiri merupakan parti yang tidak menyertai mana-mana pakatan ataupun gabungan politik yang berdaftar dengan Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (JPPM). Parti ini sering dikenali sebagai king maker sekiranya mereka mempunyai kerusi parlimen/dun dengan jumlah yang sedikit semasa terdapatnya penggantungan parlimen/dun dan mereka juga mempunyai pilihan untuk tidak bergabung dengan mana-mana parti untuk bentuk kerajaan. Parti ini juga kebiasaannya mempunyai ideologi "Ke-tiga" iaitu ideologi yang tidak sama dengan parti berhaluan kiri ataupun parti berhaluan kanan (ideologi yang digunakan mungkin minoriti atau parti yang lebih berfokuskan kepada satu wilayah sahaja, mementingkan ideologi nasional).

Nama Bahasa Melayu Singkatan Simbol Diasaskan URL Pilihan raya pertama - terakhir
Parti Rakyat Malaysia PRM   1955 [29] PRU 1959-2022
Kongres Ceylonese Malaysia MCC   1958 [30]
Barisan Jemaah Islamiah Se-Malaysia Berjasa   1977 [31] PRK 2019 PRU 1978-PRU 2022
Parti Punjabi Malaysia PPM   1986 PRU 2022
Parti Kuasa Rakyat Malaysia MPPP Fail:People's Power Party logo.jpg 2022 PRU 2022
Barisan Kemajuan India Se-Malaysia IPF   1990
Parti Bersatu India Malaysia MIUP   2007
Parti Cinta Malaysia PCM   2007 [32] PRU 2018
Parti Sosialis Malaysia PSM   2008 [33] PRU; 99, 04, 08, 13, 18, 22, PRNJ 2022
Parti Aspirapi Sanis Malaysia Malaysian Democratic Party MDP   2017
Parti Nasional Malaysia Malaysian National Party MNP 2013
Parti Nasional Penduduk Malaysia People's National Party of Malaysia PNP 2013
Parti Makkal Sakti Malaysia[9] MMSP   2009 [34]
Parti Bersatu Sasa Malaysia MUPP   2011
Parti Ikatan Bangsa Malaysia[10] Ikatan   2012 [35] PRU; 13,18,22
Parti Keadilan India Malaysia MIJP 2013
Parti Demokratik Malaysia MDP 1998 PRU; 99, 04, 08, 13, 18, 22
Parti Utama Rakyat Malaysia PURM 2023 PRNPP 2023 PRU 2022
Parti Hijau Malaysia MGP 1998
Parti Harapan Rakyat Malaysia MPHP 1998
Parti Alternatif Rakyat PAP   2014 PRU 2018
Parti Bersama Malaysia MUP 2016 PRN 2018, PRU 2018
Parti Barisan Pulau Pinang PFP   2016 PRNPP 2018
Parti Tindakan Hak Minoriti MIRA 2018
Parti Bumiputera Perkasa Malaysia PUTRA   2019 [36] PRU 2022, PRNM 2021
Parti Kemajuan Malaysia MAP 2019
Parti Kongres Keadilan India Malaysia KKIM 2019
Parti Perikatan India Muslim Nasional IMAN 2020 PRNM 2021 PRU 2022
Parti Peneraju Negara PPN   2022
Parti Kemajuan Perpaduan Negara PKPN Fail:PBPN logo.jpg 2021 PRU 2022
Parti Media Tindakan Rakyat MTR Fail:MTR logo.jpg 2021 PRU 2022

Parti tempatan

sunting

Parti didaftarkan di bawah Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (JPPM) yang aktif di peringkat sesebuah negeri atau wilayah sahaja serta ditubuhkan di dalam negeri atau wilayah berkenaan dan tidak berfokuskan kepada semua negeri di Malaysia. Parti tempatan juga mempunyai unsur sesebuah wilayah dan negeri di dalam lambang dan nama parti tersebut. (Sebagai Contoh: Parti Gagasan Rakyat Sabah yang hanya berfokuskan negeri Sabah telah meletakkan unsur Gunung Kinabalu di dalam lambang mereka sebagai simbolik ideologi berkenaan dengan ketempatan Sabah. Parti Pesaka Bumiputera Bersatu yang hanya berfokuskan negeri Sarawak pula meletakkan unsur "bumiputera Sarawak" dalam lambang dan nama sebagai tanda ideologi mereka melindungi hak-hak orang asal Sarawak. Parti Pesaka Bumiputera Bersatu dan Parti Gagasan Rakyat Sabah juga ditubuhkan di sesebuah negeri sahaja dan tidak menubuhkan cawangan diluar negeri serta berfokuskan kepada satu negeri sahaja.) Gabungan parti politik tempatan yang berdaftar juga tidak terkecuali dalam kategori Parti-Parti Tempatan. Cawangan atau cabang parti nasional tidak termasuk.

Nama Singkatan Simbol Diasaskan URL Pilihan raya terakhir
Parlimen Negeri
Parti Gabungan Rakyat Sabah Parti GRS / GRS   2022 2022 2020
Parti Gagasan Rakyat Sabah GAGASAN   2013 2022 2020
Parti Solidariti Tanah Airku STAR Sabah   2016 2022 2020
Parti Bersatu Sabah PBS   1985 [37] 2022 2020
Parti Progresif Sabah SAPP   1994 2022 2020
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (Baru) USNO Baru   2013 2022 2020
Parti Harapan Rakyat Sabah PHRS   2016 2022 2020
Parti Liberal Demokratik LDP   1989 2022 2020
Parti Cinta Sabah PCS   2013 [38] 2022 2020
Parti Bersatu Rakyat Sabah PBRS   1994 2022 2020
Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu UPKO   1999-2019 2022 2020
Parti Kebangsaan Sabah PKS 2013 2022 2020
Pertubuhan Perpaduan Rakyat Kebangsaan Sabah PERPADUAN 2013 2022 2020
Parti Sejahtera Angkatan Perpaduan Sabah SAPU 2013 2022 2020
Parti Damai Sabah SPP 2013 2022 2020
Parti Kerjasama Anak Negeri Anak Negeri   2013 2022 2020
Parti Kebenaran Sabah KEBENARAN 2013 2022 2020
Parti Bersatu Bugis Sabah PBBS 2013
Parti Ekonomi Rakyat Sabah PERS 2013 2022 2020
Parti Warisan Warisan 2016 2022 2020
Parti Perpaduan Rakyat Sabah PPRS 2017 2022 2020
Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu UPKO 2019 2022 2020
Parti Kesejahteraan Demokratik Masyarakat KDM 2022 2022 2020
Parti Impian Sabah IMPIAN / P.I Sabah   2023 [39] -- --

Sarawak

sunting
Nama Singkatan Simbol Diasaskan URL Pilihan raya terakhir
Parlimen Negeri
Gabungan Parti Sarawak GPS   2018 2022 2021
Parti Rakyat Bersatu Sarawak SUPP   1959 2022 2021
Parti Pesaka Bumiputera Bersatu PBB   1973 2022 2021
Parti Rakyat Sarawak PRS 2004 2022 2021
Parti Demokratik Progresif PDP 2002 2022 2021
Parti Reformasi Negeri STAR 1996 [40] 2018
Parti Aspirasi Rakyat Sarawak Aspirasi 2022 2021
Parti Ekonomi Rakyat Sarawak Bersatu USPEP 2013 Pilihan raya umum Malaysia 20;; Pilihan raya negeri Sarawak 20;;
Parti Bumi Kenyalang PBK 2013 2022 2021
Parti Bansa Dayak Sarawak PBDS 2013 (2022) 2022 2021
Parti Sarawak Bersatu PSB 2014 2021
Parti Sedar Rakyat Sarawak SEDAR 2018 [41] 2021

Gabungan\Pakatan

sunting
bil bagian Nama Bahasa Melayu Singkatan Simbol Diasaskan dan Dibubarkan Parti anggota
nasional
01 Pusat Tenaga Rakyat PUTERA PTP 1947 - 1948 PKMM, API, AWAS, BATAS, GERAM, HM
02 Majlis Bertindak Bersama Se-Malaya AMCJA 1947 - 1948 MDU, PMFTU, MNDYL, MIC
03 Parti Perikatan PERIKATAN   1951 - 1973 UMNO, MCA, MIC
04 Barisan Sosialis Rakyat Malaya MPSF   01 Januari 1957 - 31 mac 1966 PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP.
05 Barisan Bersatu FU   29 mac 1966 - 31 den 1969 PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP,
06 Konvensyen Solidariti Malaysia MSC 01 Januari 1965 - 08 Ogos 1965 PAP, PPP, UDP, SUPP, Machinda
07 Barisan Nasional BN   1973 - .... 01UMNO, 02MCA, 03MIC, 04PBRS, 12MMSP, 13IKATAN, 06MIPF, 07KIMMA, 08MIRA, 05LMP, 09MUIP, 10MAP, 11PPM, 14PPP dan 15PBM.
08 Harakah Keadilan Rakyat HAK Fail:Parti Rakyat Malaysia.png 01 January 1986 - 30 November 1989 PAS, PRM, Nasma, SDP, PPM
09 Angkatan Perpaduan Ummah APU 30 November 1989 - 30 November 1996 PAS, S46, BERJASA, Hamim, KIMMA
10 Gagasan Rakyat GR Fail:Parti Rakyat Malaysia.png 31 Nov 1989 - 1996/98 DAP, PBS, PRM, S46
11 Barisan Alternatif BA/AF September 1998 - 2004 PKR, DAP, PAS, PRM, MDP, PSM
12 Barisan Rakyat PF   2004 - 2008 PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP,
13 Angkatan Insaf Rakyat AIR Fed 1996 - 1999 AKIM, Berjasa, Hamim, Islah
14 Pakatan Rakyat PR/ Alliance of People's  
 
2008 - 2015 PKR, DAP, PAS, PRM, PDM, PSM, SNAP
15 Pakatan Harapan PH   2015 - .... PKR, DAP, Amanah, UPKO
16 Gagasan Sejahtera GS 2015 - 2020 PAS, IKATAN, BERJASA, LPM, PAP, PHRM, MLP.
17 Gerakan Tanah Air GTA 2022 - .... PEJUANG, PUTRA, BERJASA, IMAN.
01-11
Gabungan Tempatan Sabah
Perikatan Sabah Alliance of Sabah (PERIKATAN Sabah) 1961 - 1965 BERJAYA, USNO, SCA, UNKO
Sabah Bersatu Sabah Front / SF 1.0 (Bubar awal) 1970 - 1978 - PAS Sabah, IKATAN Sabah, BERJASA Sabah, LPM Sabah, PAP Sabah, dan PHRM Sabah
Sabah Bersatu Sabah Front / SF 2.0 2015 - 2020 STAR Sabah, SAPP, dan Parti Kerjasama Rakyat Sabah
Barisan Borneo Barsatu GS 2011 - 2016 PRS dan STAR Sabah
Gabungan Rakyat Saksama Saksama Bersatu 2016 - 2018 MUPP, PAP, PERS,
Gabungan Sabah Bersatu USA/GSB 2016 - 2018 STAR Sabah, SAPP, PCS, PHRS,
Gabungan Bersatu Sabah GBS/UAS 2018 - 2020 PBS, STAR Sabah, SAPP, PBRS, PCS, PHRS.
Kerjasama Parti Warisan Plus WARISAN Plus / WARISAN+ 2.0 2022 - 2023 WARISAN, BN Sabah, dan PKDM
Gabungan Rakyat Sabah GRS   2020 - 2022 PN, BN, PBS, dan BEBAS
Parti Gabungan Rakyat Sabah Parti GRS / GRS   2022 - .... GRS-DM, GAGASAN Sabah, STAR, PBS, SAPP, USNO, LDP, PHRS, dan PCS
Kerjasama Parti Warisan Plus WARISAN Plus / WARISAN+ 1.0 2020 - 2023 WARISAN, dan PH Sabah.
01 dan 02
Gabungan Tempatan Sarawak
Gabungan Parti Sarawak GPS 2018 - .... PBB, PRS, SUPP, PDP
Gagasan Anak Sarawak GAGASAN SARAWAK 2021 - 2022 Aspirasi, PBDS, SEDAR, PBK, PSB,
Gagasan Rakyat Sarawak GAGASSAR 2022 - 2023 Aspirasi, PBDS, SEDAR, PBK, PSB, PBM, dan MUDA.
Perikatan Rakyat Bersatu Sarawak PERKASA 2023 - .... PBDS, ASPIRASI, SEDAR, PBK, PSB, PBM, MUDA S
18 Muafakat Nasional MN   2019 - 2022 UMNO, dan PAS
19 Perikatan Nasional PN Fail:Logo Perikatan Nasional.1png 2020 - BERSATU, PAS, dan GERAKAN
20 GABUNGAN SOSIAL BERSAMA RAKYAT G.S.B.R / P.U.S.A / S.P.A.U / A.S.U.P / A.P.S.U / S.U.P.A / U.A.P.S 2023 - .... MUDA, PSM, PRM, MDP, MSP, PAP, PUR, MGP, PHM, MUPP, PPRS, PBBS, PKS, PERPADUAN, SAPU, SPP, KEBENARAN, PERS/SPER.

Parti tidak/belum daftar

sunting

Parti-parti yang tak berdaftar, sama ada masih dalam proses pendaftaran, pendaftaran ditolak atau memang gerakan yang tidak berdaftar.

Nama Bahasa Melayu Singkatan Simbol Diasaskan URL
Parti Bahtera Sejahtera BAHTERA 2022
Barisan Pemuda Pribumi Sarawak PRIBUMI 2022
Barisan Dayak Bersatu Sarawak SADAYAK 2022
Perikatan Rakyat Bersatu Johor JOPA 2022 ni party @ alliance
Parti Aspirasi Sains SAP 2019
Parti Tindakan Sabah SAP 2024

Parti yang telah ditukar nama

sunting

Parti yang telah ditukar nama mengikut tahun penukaran nama mereka.

Nama Bahasa Melayu Singkatan Simbol Diasaskan pada Ditukar pada Bertukar kepada Singkatan
Parti Perikatan[11]   1951 1974 Barisan Nasional BN
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (Baru)[12] UMNO (Baru)   1988 1996 Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu UMNO
Ikatan Masyarakat Islam Malaysia[13][14][15] IKATAN 1991 1999 Parti Keadilan Nasional KeADILan
Parti Demokratik Sabah[16] PDS 1994 1999 Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu UPKO
Angkatan Keadilan Insan Malaysia[17] AKIM   1995 2010 Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air KITA
Parti Demokratik Setiahati Kuasa Rakyat Bersatu Sabah[18] SETIA   1994 2011 Parti Bersatu Sasa Malaysia MUPP
Parti Pekerja-Pekerja Malaysia[19] PPM   1978 2015 Parti Amanah Negara AMANAH
Parti Pembangunan Warisan Sabah PPWS 2013 2016 Parti Warisan Sabah Warisan
Parti Kerjasama Rakyat Sabah PAKAR 2010 2017 Parti Kerjasama Anak Negeri Anak Negeri
Parti Demokratik Progresif Sarawak SPDP 2002 2018 Parti Demokratik Progresif PDP
Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu UPKO 1999 2019 Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu UPKO
Parti Reformasi Negeri STAR   1996 2020 Parti Aspirasi Rakyat Sarawak ASPIRASI
Parti Pekerja Sarawak[20] SWP 2012 2021 Parti Bangsa Malaysia PBM
Gabungan Rakyat Sabah GRS   2020 2022 Parti Gabungan Rakyat Sabah
(menurut sijil pendaftaran JPPM)
Parti GRS / GRS
Parti Bansa Dayak Sarawak Baru PBDS Baru 2013 2022 Parti Bansa Dayak Sarawak PBDS
Gagasan Anak Sarawak GAGASAN 2018 2020 Gagasan Rakyat Sarawak gasak
Gagasan Rakyat Sarawak GASAK 2020 2022 Perikatan Rakyat Bersatu Sarawak PERKASA

Parti yang telah dibubarkan

sunting

Senarai parti politik yang telah dibubarkan, diharamkan, dan tidak aktif mengikut tahun penubuhan mereka.

1940 - 1949

sunting
Nama Bahasa Melayu Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan Pilihan raya terakhir
Parti Komunis Malaya Parti Komunis Malaysia [21] en:Communist Party of Malaya CPM   1930 1989
Kesatuan Melayu Muda Young Malays Union KMM   1938 1945 -
Parti Kebangsaan Melayu Malaya Malay Nationalist Party PKMM 1945 1950
Kesatuan Demokratik Malaya Malayan Democratic Union MDU 1945 1948
Angkatan Pemuda Insaf Awakened Youth Organization API   1946 1948
Angkatan Wanita Sedar Cohort of Awakened Women AWAS 1946 1948
Gerakan Angkatan Muda GERAM 1946 1948
Parti Nasionalis Malaya Malaya Nationalist Party PERAM 1946 1948
Ikatan Pemuda Tanah Air Melayu PETA 1947 1948
Pemuda Radikal Melayu Malay Radical Youth PERAM 1948 1948
Hizbul Muslimin Hizbul Muslimin HM  
 
1948 1948
Parti Radikal Malaya Radical Party (Malaya) 1951 1952
Parti Kemerdekaan Malaya Independence of Malaya Party IMP 1951 1954
Parti Kebangsaan Perak National Association of Perak NAP 1953 1957
Parti Negara National Party 1953 1962
Parti Buruh Malaya Labour Party of Malaya Buruh   1954 1969
Liga Pemuda Sosialis Malaya Malayan Socialist Youth League   1956 1958
Parti Malaya Malayan Party 1956 1964
Parti Negara Sarawak National Party of Sarawak PANAS 1960 1968
Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu United National Kadazan Organisation UNKO 1961 1964
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu United Sabah National Organisation USNO 1961 1991
Barisan Rakyat Jati Sarawak Sarawak Native People's Front BARJASA 1961 1968
Parti Kebangsaan Sarawak Sarawak National Party SNAP   1961 2013[22]
Pertubuhan Pasok Momogun Bersatu United Pasok Momogun Organisation PASOK MOMOGUN 1962 1964
Persatuan Cina Sarawak Sarawak Chinese Association SCA 1962
Parti Pesaka Anak Sarawak Sarawak Native's Heritage Party PESAKA 1962 1973
Persatuan Cina Sabah Sabah Chinese Association SCA 1962 1979
Parti Demokratik Bersatu United Democratic Party UDP 1962 1967
Parti Perhimpunan Kebangsaan National Convention Party PPK 1963 1965
Parti Machinda Machinda Party MACHINDA 1964
Pertubuhan Bersatu Pasok-Momogun Kadazan United Pasok-Momogun Kadazan Organisation UPKO   1964 1967
Kongres India Sabah Sabah Indian Congress SIC 1964
Parti Bumiputera Bumiputera Party 1967 1973
Parti Marhaen Marhaen Party 1968 1974
Parti Komunis Malaya (Puak Revolusioner)[21] Communist Party of Malaya (Revolutionary Faction) CPM-RF   1970
Parti Keadilan Masyarakat Malaysia Social Justice Party (Malaysia) PEKEMAS   1971 1979
Parti Komunis Kalimantan Utara[23] North Kalimantan Communist Party NKCP   1971 1990
Parti Komunis Malaya (Marxis-Leninis) [21] Communist Party of Malaya (Marxist-Leninist) CPM-ML   1974
Parti Tindakan Sabah Bersatu United Sabah Action Party USAP 197? 1974
Independent People's Progressive Party Independent People's Progressive Party 1974
Kesatuan Insaf Tanah Air Homeland Consciousness Union KITA 1974
Parti Negara Rakyat Sarawak Sarawak People's National Party PNRS 1974
Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah Sabah United People's Party BERJAYA   1975
United Sabah Assembly Party United Sabah Assembly Party PUSAKA 1977 1978
Parti Sosial Demokratik Social Democratic Party SDP 1978
Parti Anak Jati Sarawak Sarawak Native's Party PAJAR 1978 1978
Parti Sarawak Demokratik Bersatu Sarawak United Democratic Party BERSATU 1978
Parti Cina Bersatu Sabah Sabah Chinese Consolidated Party PCBS 1980
Parti Hizbul Muslimin Malaysia Muslim People's Party of Malaysia HAMIM   1983

2000 - 2009

sunting
Nama Bahasa Melayu Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan Pilihan raya terakhir
Parti Bangsa Dayak Sarawak Sarawak Native People's Party PBDS   1983 2004
Parti Buruh Bersatu Sarawak Sarawak United Labour Party 1983
Parti Bersatu Rakyat Bumiputera Sabah Sarawak United Bumiputera People's Party BERSEPADU 1984
Parti Nasionalis Malaysia Nationalist Party of Malaysia NASMA 1985
Parti Demokratik India Malaysia Democratic Malaysian Indian Party DMIP 1985 1997
Parti Cina Sabah Sabah Chinese Party SCP 1986
Parti Solidariti Malaysia Malaysian Solidarity Party MSP 1986
Persatuan Rakyat Malaysia Sarawak Sarawak Malaysian People's Association PERMAS 1987 1991
Parti Melayu Semangat 46 Spirit of 46 Malay Party S46   1989 1996
Parti Rakyat Sabah Sabah People's Party 1989 1991
Angkatan Keadilan Rakyat People's Justice Front AKAR   1989 2001

parti bubar 2010-2019

sunting
Nama Bahasa Melayu Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan Pilihan raya terakhir
Barisan Rakyat Sabah Bersekutu Federated Sabah People's Front BERSEKUTU   1998 2010
Parti Kebangsaan Sarawak Sarawak National Party SNAP   1961 2013 PRN 2011
Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air Malaysian People’s Wellbeing Party KITA   2011 2018
Parti Generasi Baru New Generation Party NewGen 2013 2018
Parti Progresif Penduduk Malaysia Malaysian People's Progressive Party myPPP   1953 2019 PRU 2018

Lihat juga

sunting

Senarai parti politik di tempat lain (negara orang lain)

asia

  1. Senarai parti politik di Afghanistan
  2. Senarai parti politik di Indonesia
  3. Senarai parti politik di Iran
  4. Senarai parti politik di Iraq
  5. Senarai parti politik di Japun
  6. Senarai parti politik di Korea Selatan
  7. Senarai parti politik di Korea Utara
  8. Senarai parti politik di Kazakhstan
  9. Senarai parti politik di Oman
  10. Senarai parti politik di China
  11. Senarai parti politik di India (Bharratt)
  12. Senarai parti politik di Poland
  13. Senarai parti politik di Jerman
  14. Senarai parti politik di Romania
  15. Senarai parti politik di Kyrghyzstan
  16. Senarai parti politik di Uzbekistan
  17. Senarai parti politik di Yemen

Rujukan dan catatan

sunting
  1. ^ "Jangan fokus belia, Malaysia perlu parti politik baharu tanpa had usia". Malaysia Gazette. 2 September 2020. Dicapai pada 7 Disember 2021.
  2. ^ "Sabah's history of party hopping has ended, says Hajiji". The Star News (dalam bahasa Inggeris). 2023-05-25. Dicapai pada 2023-05-25.
  3. ^ Diarkibkan 2013-03-24 di Wayback Machine
  4. ^ Diarkibkan 2018-08-16 di Wayback Machine
  5. ^ Bernama (11 March 2022). "RoS approves registration of Gabungan Rakyat Sabah, says Hajiji". malaymail. Dicapai pada 13 March 2022.
  6. ^ Express, Daily (18 December 2022). "'GRS stronger now as a fully local party'". Daily Express. Dicapai pada 21 December 2022.
  7. ^ Bernama (December 12, 2022). "GRS constitution allows direct memberships for individuals, says Armizan". malaymail. Dicapai pada December 26, 2022.
  8. ^ Bernama (December 12, 2022). "Perlembagaan GRS peruntuk keahlian terus individu, kesatuan antara parti - Armizan". Astro Awani. Dicapai pada December 26, 2022.
  9. ^ Diarkibkan 2019-06-28 di Wayback Machine
  10. ^ Diarkibkan 2016-04-14 di Wayback Machine
  11. ^ Parti Perikatan berkembang untuk meliputi parti-parti komponen baru selain 3 parti asalnya, UMNO, MCA dan MIC, dan dinamakan semula sebagai Barisan Nasional.
  12. ^ UMNO (Baru) telah ditubuhkan pada 16 Februari 1988. Terma "Baru" bagaimanapun telah dilupuskan melalui pindaan perlembagaan pada Julai tahun yang sama.
  13. ^ Perlembagaan IKATAN telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Keadilan Nasional (KeADILan)
  14. ^ "PKR watershed election, by Azam Aris, Tuesday 26 February 2008, The Edge". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 2010-04-27.
  15. ^ Malaysiakini : PKR launched, promises to be truly multi-racial
  16. ^ Perlembagaan PDS telah dipinda untuk menukar namanya kepada Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu (UPKO) pada 28 Julai 1999.
  17. ^ Perlembagaan Angkatan Keadilan Insan Malaysia (AKIM) telah dipinda untuk menukar nama serta perlembagaanya kepada Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air (KITA)
  18. ^ Perlembagaan Parti Demokratik Setiahati Kuasa Rakyat Bersatu Sabah (SETIA) telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Bersatu Sasa Malaysia(BERSAMA)
  19. ^ Perlembagaan Parti Pekerja-Pekerja Malaysia (PPM) telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Amanah Negara (AMANAH)
  20. ^ Parti Pekerja Sarawak diluluskan pendaftarannya – BorneoPost Online
  21. ^ a b c Parti Komunis Malaya beroperasi secara sah dari 1945-1948. Tetapi selepas ia diharamkan, parti itu bergerak di bawah tanah untuk melancarkan pemberontakan bersenjata. Pada 1970, mantan Rejimen Ke-8 Tentera Pembebasan Kebangsaan Malaya, sayap bersenjata PKM, berpecah untuk membentuk PKM (Puak Revolusioner). Pada 1974, berlaku perpecahan ketiga antara kader PKM yang mahu menamatkan penentangan ideologinya terhadap persekutuan Malaysia yang lebih besar dan membentuk PKM (Marxis Leninis).
  22. ^ Mahkamah kekal keputusan ROS batal pendaftaran SNAP BERNAMA. 17 Januari 2013
  23. ^ Parti Komunis Kalimantan Utara tidak pernah beroperasi sebagai entiti politik yang sah.

Pautan luar

sunting