Struktur hablur

(Dilencongkan daripada Struktur kristal)

Dalam minerologi dan kristalografi, struktur kristal ialah susunan unik atom-atom atau molekul-molekul dalam satu cecair atau pepejal kristal.[1] Struktur kristal terdiri daripada satu corak, satu set atom-atom yang disusun dalam cara yang tertentu, dan satu kekisi yang memiliki susunan dan simetri jarak jauh. Corak-corak ini terletak dalam titik-titik satu kekisi, iaitu satu tatasusunan titik-titik yang berulang secara berkala dalam tiga dimensi. Titik-titik ini boleh dianggap seolah-olah membentuk kotak-kotak kecil yang sama, dipanggil sel unit, yang mengisi ruang-ruang di antara kekisi. Panjang sisi-sisi satu sel unit dan sudut-sudut di antara mereka dipanggil parameter kekisi. Ciri simetri kristal terdapat di dalam kumpulan ruangnya.[1]

Kristal insulin.

Struktur dan kesimetrian sesuatu kristal memainkan peranan dalam menentukan pelbagai ciri fizikalnya seperti jurang, struktur jalur elektronik dan kelutsinaran optik.

Sel unit

sunting

Struktur kristal sesuatu bahan (susunan atom-atom dalam satu jenis kristal yang diberikan) boleh digambarkan dari segi sel unitnya. Sel unit ialah satu kotak kecil yang mengandungi satu atau lebih atom; susunan ruang atom-atom. Sel-sel unit yang disusun dalam ruangan tiga dimensi menerangkan susunan pukal atom-atom dalam satu kristal. Struktur kristal mempunyai bentuk tiga dimensi. Sel unit diberikan mengikut parameter kekisinya, iaitu panjang sisi sel dan sudut di antaranya, sementara kedudukan atom-atom di dalam satu sel unit diterangkan dengan satu set kedudukan atom (xi, yi, zi) yang diukur dari satu titik kekisi.

Di dalam sel unit terdapat unit asimetri, unit terkecil sesuatu kristal boleh dibahagikan menggunakan operasi simetri kristalografi kumpulan ruang. Unit asimetri juga apa yang biasanya diselesaikan apabila menyelesaikan struktur sesuatu molekul atau protin dengan kristalografi sinar-x.

Rujukan

sunting
  1. ^ a b Solid State Physics (Edisi Ke-2), J.R. Hook, H.E. Hall, Siri Manchester Physics, John Wiley & Sons, 2010, ISBN 978-0-471-92804-1