Wikipedia

Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah

Sultan Pahang & Yang di-Pertuan Agong Malaysia
(Dilencongkan dari Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah ibni Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah)


Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah ibni Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah atau Al-Sultan Abdullah (Jawi: السلطان عبدﷲ رعاية الدين المصطفى بالله شاه إبن المرحوم سلطان حاج أحمد شاه المستعين بالله‎; Mengenai audio inisebutan (bantuan·maklumat)) diputerakan sebagai Tengku Abdullah pada 30 Julai 1959 di Pekan, Pahang, Malaya). Al-Sultan Abdullah menaiki takhta sebagai Sultan Pahang pada 15 Januari 2019, kemudian dilantik sebagai Yang di-Pertuan Agong Malaysia ke-16 oleh Majlis Raja-raja pada 24 Januari 2019. Baginda melafaz sumpah sebagai Yang di-Pertuan Agong Malaysia pada satu istiadat penuh gilang-gemilang di Istana Negara, Jalan Duta pada 31 Januari 2019. Baginda pada waktu dan juga masa sebelum ini telah menyandang jawatan Sebagai Tengku Mahkota Pahang hampir 44 tahun.[2][3] Pada tahun 2016, baginda telah dimasyhurkan sebagai Pemangku Raja Pahang setelah mendapat perkenan oleh Sultan Pahang.[4][5][6]

Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah
Yang di-Pertuan Agong ke-16
Pemerintahan31 Januari 2019 – kini
Pertabalan30 Julai 2019
Didahului olehSultan Muhammad V
Diikuti olehSultan Ibrahim Ismail
Sultan Pahang
Pemerintahan11 Januari 2019 - kini
Pemasyhuran15 Januari 2019
Didahului olehSultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
KeputeraanTengku Abdullah ibni Sultan Ahmad Shah
(1959-07-30) 30 Julai 1959 (umur 64)
Istana Mangga Tunggal, Pekan, Pahang, Malaya (Kini Malaysia)
PasanganTunku Azizah Aminah Maimunah Iskandariah (k. 1986)
Julia Rais (k. 1991)
Anakanda
AyahandaSultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
BondaTengku Ampuan Hajah Afzan
Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah
Rekod pingat
Polo
Mewakili  Malaysia
Sukan Asia Tenggara
Pingat emas – tempat pertama 1983 Singapura Kejohanan lelaki[1]

Kehidupan awal sunting

Tengku Abdullah telah diputerakan pada Hari Khamis 30 Julai 1959 di Istana Manggal Tunggal, Pekan iaitu pada zaman pemerintahan paduka nenda baginda, Sultan Abu Bakar Ri’ayatuddin Al-Mu’azzam Shah, Sultan Pahang IV. Paduka ayahanda baginda, Tengku Mahkota Pahang ketika itu (Tengku Ahmad Shah), merupakan paduka anakanda ketiga Sultan Abu Bakar dengan Tengku Ampuan Fatimah. Paduka bonda baginda pula, Tengku Puan Pahang (kemudian menjadi Tengku Ampuan Hajah Afzan) merupakan paduka puteri kepada Tengku Panglima Perang dengan Tengku Seri Kemala. Baginda diputerakan di Istana Mangga Tunggal, Pekan, Pahang, Persekutuan Tanah Melayu, dua tahun setelah Tanah Melayu mencapai kemerdekaan di bawah pemerintahan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong pertama, Tuanku Abdul Rahman. Baginda dipanggil Alam oleh kerabat terdekat baginda.

Baginda ialah paduka anakanda keempat daripada lapan adik-beradik.[7] Kakanda tertua baginda ialah Tengku Meriam. Baginda ialah paduka putera sulung Sultan Ahmad Shah Sultan bagi negeri Pahang dan seluruh jajahan takluknya, seorang lagi putera ialah Tengku Abdul Rahman.[8]

Pendidikan sunting

Baginda mendapat pendidikan awal di Sekolah Ahmad, Pekan, Sekolah Rendah St. Thomas, Kuantan serta di Sekolah Menengah St. Thomas, Kuantan sebelum melanjutkan pelajaran ke luar negara. Sejak kecil lagi Baginda aktif dalam sukan seperti permainan hoki, bola sepak dan sepak takraw. Baginda pernah dipilih untuk mewakili sekolah, daerah dan negeri dalam permainan bola sepak.

Baginda menerima pendidikan agama Islam secara persendirian setiap minggu di pejabat baginda di istana lama dan diajar oleh Kadi Besar Pahang.[9]

Baginda melanjutkan pengajian tingginya di United Kingdom dengan memasuki Aldenham School, Elstree Hertfordshire – Advance School dari tahun 1975 hingga tahun 1977. Baginda kemudian melanjutkan pelajaran di Davies College, London – Advance School selama dua tahun. Seperti mana-mana kerabat diraja di seluruh dunia, baginda turut memasuki Akademi Tentera Diraja Sandhurst selama dua tahun juga. Baginda dianugerahkan pangkat Leftenan Muda oleh Ratu Elizabeth II. Pada tahun 1981, baginda menuntut ilmu di Worcester & Queen Elizabeth College dengan mengambil Hal Ehwal Luar Negeri & Diplomasi.[10]

Pewaris takhta sunting

Setelah keputeraan baginda, Tengku Abdullah berada dalam kedudukan kedua dalam susur galur pewarisan takhta Pahang, melewati paduka ayahanda saudaranya, Tengku Ibrahim dan dibelakang paduka ayahandanya yang merupakan Tengku Mahkota. Apabila paduka nenda baginda mangkat pada tahun 1974 dan paduka ayahanda baginda menaiki takhta, Tengku Abdullah menjadi pewaris pertama kepada takhta singgahsana kerajaan negeri Pahang.

Tengku Mahkota sunting

Pada 1 Julai 1975, baginda telah dilantik menjadi Kebawah Duli Yang Teramat Mulia Tengku Mahkota Pahang dan kemudiannya telah dimasyhurkan pada 23 Oktober 1977 di Istana Abu Bakar, Pekan.[11] Sebelum diangkat menjadi sultan, baginda adalah pemegang gelaran putera mahkota kedua paling lama hampir 44 tahun dalam kalangan pewaris takhta di seluruh dunia hanya di belakang Charles, Putera Wales.[12]

Pemangku Raja sunting

Tengku Abdullah diangkat menjadi Pemangku Raja Pahang apabila paduka ayahanda baginda diangkat sebagai Yang di-Pertuan Agong pada 1979.

Selepas kegeringan ayahandanya, Tengku Abdullah secara rasmi memangku takhta negeri sebagai Pemangku Raja Pahang bermula 2016. Berikutan itu, baginda menghadiri majlis-majlis rasmi dan istiadat-istiadat istana bagi menggantikan ayahandanya.

Pemerintahan sunting

Sultan Pahang ke-6 sunting

Berikutan penurunan takhta ayahandanya akibat gering, pada 11 Januari 2019, baginda telah dilantik oleh Jemaah Pangkuan Diraja Negeri Pahang untuk menggantikan ayahandanya sebagai Sultan Pahang ke-6 berkuat kuasa pada hari tersebut. Baginda kemudian secara rasminya dimasyhurkan pada 15 Januari 2019 sebagai Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah dalam Istiadat Pemasyhuran di Istana Abu Bakar, Pekan, Pahang.[13][14]

Yang di-Pertuan Agong Ke-16 sunting

Pertabalan sunting

Tidak lama kemudian, pada 24 Januari 2019, Majlis Raja-Raja dalam Mesyuarat Khas Majlis Raja-Raja ke-251 telah berkenan memilih baginda sebagai Yang di-Pertuan Agong ke-16, bagi menggantikan Sultan Muhammad V (Kelantan) yang turun takhta. Baginda telah mengangkat sumpah jawatan bagi memulakan pemerintahan baginda di tampuk Persekutuan di Istana Negara pada 31 Januari 2019.[15] Istiadat pertabalan baginda sebagai Yang di-Pertuan Agong telah berlangsung di Istana Negara pada 30 Julai 2019, tujuh bulan selepas baginda menaiki takhta.

Sementara itu, hal-ehwal pentadbiran di Pahang pula diserahkan kepada anakandanya Tengku Hassanal Ibrahim Alam Shah. Namun begitu, pada tarikh pelantikan, Tengku Hassanal masih melanjutkan pelajarannya di Akademi Tentera Diraja Sandhurst. Dengan itu, Tengku Hassanal dibantu dalam menjalankan tugasnya oleh Majlis Jemaah Pangkuan Diraja Negeri Pahang yang diketuai oleh adinda sulung Sultan Abdullah serta bapa saudara Tengku Hassanal, Tengku Abdul Rahman Ibni Sultan Haji Ahmad Shah dari 15 Februari 2019 sehingga tamat pengajiannya pada 15 Disember 2019.[16]

Hubungan luar sunting

Al-Sultan Abdullah selaku ketua negara kerap kali mengadakan lawatan ke luar negara sebagai mengukuhkan hubungan luar negeri Malaysia serta menghadiri istiadat-istiadat diraja negeri atas undangan rasmi. Lazimnya, baginda diiringi Raja Permaisuri Agong, dan kadangkala dengan pihak kabinet dan kerajaan. Baginda turut biasanya mengadakan pertemuan dengan diaspora Malaysia ketika lawatannya. Sungguhpun begitu, tugasan diplomasi ini terganggu pada 2020 dan 2021 akibat pandemik COVID-19 yang menyebabkan lawatan-lawatan negara ditangguhkan.[17]

Kerabat sunting

Tengku Abdullah berkahwin dengan puteri ketiga Sultan Johor, Sultan Mahmud Iskandar, iaitu Tunku Azizah Aminah Maimunah Iskandariah[18] pada 6 Mac 1986 di Masjid Negeri Sultan Abu Bakar, Johor. Baginda mempunyai enam cahaya mata bersama Tengku Puan Pahang, Tunku Azizah; empat putera dan dua puteri.

Baginda berkahwin buat kali kedua dengan Julia Rais yang merupakan bekas pelakon Malaysia dan mempunyai tiga cahaya mata; kesemuanya puteri.

Terasul, gelaran, kurniaan dan lambang sunting

Gelaran hormat bagi
Al-Sultan Abdullah
 
Gaya panggilan Kebawah Duli Yang Maha Mulia
Gaya pertuturan Kebawah Duli Tuanku
Gaya pilihan Tuanku

Terasul dan gelaran sunting

  • 30 Julai 1959 – 8 Mei 1974: Yang Mulia Tengku Abdullah Ibni Tengku Ahmad Shah
  • 8 Mei 1974 – 1 Julai 1975: Yang Amat Mulia Tengku Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
  • 1 Julai 1975 – 28 April 1979: Kebawah Duli Yang Teramat Mulia Tengku Mahkota Pahang Tengku Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, Tengku Mahkota Pahang
  • 28 April 1979 – 25 April 1984: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Pemangku Raja Pahang Tengku Mahkota Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, Pemangku Raja Pahang
  • 25 April 1984 – 28 Disember 2016: Kebawah Duli Yang Teramat Mulia Tengku Mahkota Pahang Tengku Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, Tengku Mahkota Pahang
  • 28 Disember 2016 – 11 Januari 2019: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Pemangku Raja Pahang Tengku Mahkota Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, Pemangku Raja Pahang
  • 11 Januari 2019 – 15 Januari 2019: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Pahang Sultan Abdullah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
  • 15 Januari 2019 – 31 Januari 2019: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Pahang Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah Al-Haj Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, Sultan Pahang ke-6
  • 31 Januari 2019 - 22 Mei 2019: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong ke-16, Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al Mustafa Billah Shah Ibni Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
  • 22 Mei 2019 - kini: Kebawah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong ke-16, Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al Mustafa Billah Shah Ibni Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah
  • Jawi: کباوه دولي يڠ مها موليا سلطان ڤهڠ السلطان عبد الله رعاية الدين المصطفى بالله شاه ابن سلطان حاج أحمد شاه المستعين بالله

Nama gelaran rasmi baginda bermaksud Al-Sultan Abdullah Pembela Seluruh Agama yang Terpilih oleh Allah S.W.T[19]

Gelaran penuh baginda ialah:

Kebawah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong XVI Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah Ibni Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah, D.K.P., D.K.M, D.K., D.M.N. , S.S.A.P., S.I.M.P., D.K.(Terengganu)., D.K.(Johor)., S.P.M.J., D.K.M.B.(Brunei)., D.K.(Kedah)., D.K.(Perlis)., D.K.(Perak)., D.K (Selangor)., Order of The State of The Republic of Turkiye

Kurniaan Pahang sunting

  •   Pahang Darul Makmur :
    •   Darjah Kerabat Yang Maha Utama Kerabat Diraja Pahang (DKP)
    •   Darjah Kerabat Sri Indera Mahkota Pahang Yang Amat Dihormati - Kelas I (D.K. I)
    •   Sri Sultan Ahmad Shah Pahang, membawa gelaran Dato' Sri (SSAP, 24.10.1980)
    •   Darjah Sri Indera Mahkota Pahang, membawa gelaran Dato' Indera (SIMP)

Kurniaan Malaysia sunting

Kurniaan Negara Luar sunting

Kurniaan Ijazah Kehormat sunting

Anakanda sunting

Kesemua putera dan puteri Baginda berpendidikan di United Kingdom. seorang anakanda angkat lelaki dan merupakan anakanda bongsu kepada Tengku Arif Bendahara Tengku Ibrahim dan isteri ketiga, Czarina binti Abdullah. [21]

Nama Tarikh Keputeraan Tempat Keputeraan Tarikh Kemangkatan Tempat Kemangkatan Tempat Pendidikan Tarikh Berkahwin Pasangan Diraja Cucunda Cicinda
Putera angkat sebelum dikurniakan anakanda kandung
YAM Tengku Amir Nasser Ibrahim Shah ibni Almarhum Tengku Arif Bendahara Tengku Ibrahim (1986-08-25) 25 Ogos 1986 (umur 37) Hospital Pulau Pahang Tengah, Pahang Tiada maklumat 19 Disember 2013 YHM Cik Puan Panglima Puteri Suraiya Afzan binti Mohamed Moiz YM Tengku Adam Ibrahim Shah
YM Tengku Sulaiman Abdullah Shah
YM Tengku Nuh Muhammad Shah 		Tiada maklumat
Putera dan Puteri Al-Sultan Abdullah bersama Tengku Ampuan Pahang
YAM Tengku Ahmad Iskandar Shah (1990-07-24)24 Julai 1990 Tiada maklumat 24 Julai 1990(1990-07-24) (umur 0) Tiada maklumat
KDYMM Tengku Hassanal Ibrahim Alam Shah (1995-09-17) 17 September 1995 (umur 28) Hospital Tengku Ampuan Afzan, Kuantan Tiada maklumat Geneva School of Diplomacy and International Relations, Switzerland
YAM Tengku Muhammad Iskandar Ri’ayatuddin Shah (1997-08-03) 3 Ogos 1997 (umur 26) Tiada maklumat Oxford Brookes University, England
YAM Tengku Ahmad Ismail Mu’adzam Shah (2000-09-11) 11 September 2000 (umur 23) Tiada maklumat Royal Holloway, University of London, England
YAM Tengku Puteri Afzan Aminah Hafidzatullah (2000-09-11) 11 September 2000 (umur 23) Tiada maklumat Royal Holloway, University of London, England
YAM Tengku Puteri Jihan Azizah Athiyatullah (2002-04-27) 27 April 2002 (umur 21) Tiada maklumat University for the Creative Arts, Farnham, England
Puteri-puteri bersama Cik Puan Julia Rais
YAM Tengku Puteri Iman Afzan (1992-11-11) 11 November 1992 (umur 31) Hospital Pantai Kuala Lumpur Tiada maklumat Universiti Nottingham, England 24 Ogos 2018 YHM Tengku Abu Bakar Ahmad bin Almarhum Tengku Arif Bendahara Abdullah YM Tengku Zayn Edin Shah
YM Tengku Aleya Norlini 		Tiada maklumat
YAM Tengku Puteri Ilisha Ameera (1995-10-01) 1 Oktober 1995 (umur 28) Hospital Pantai Kuala Lumpur Tiada maklumat Universiti Nottingham, England
YAM Tengku Puteri Ilyana (1997-04-20) 20 April 1997 (umur 26) Hospital Gleneagles Kuala Lumpur Tiada maklumat Universiti Nottingham, England

Penaung sunting

Baginda merupakan bekas Presiden Persatuan Bola Sepak Malaysia dan Timbalan Presiden Persekutuan Bola Sepak Asia (AFC) bagi komiti eksekutif.[22]

Keturunan sunting

Lihat juga: Sultan Pahang

Rujukan sunting

  1. ^ "Raja Permaisuri Agong bercerita tentang pingat emas YDP Agong" [Raja Permaisuri Agong bercerita tentang pingat emas YDP Agong]. kosmo,com. 28 Julai 2019. Dicapai pada 28 Julai 2019.
  2. ^ http://www.royalark.net/Malaysia/pahang10.htm
  3. ^ http://www.royalark.net/Malaysia/pahang10.htm
  4. ^ Abdullah, Mohd Shariza (12 Januari 2019). "Tengku Abdullah dimasyhur Sultan Pahang 15 Januari". Utusan Online. Dicapai pada 12 Januari 2019. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  5. ^ Abdullah, Mohd Shariza (12 Januari 2019). "Tengku Abdullah dimasyhur Sultan Pahang 15 Januari". Utusan Online. Dicapai pada 12 Januari 2019. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  6. ^ "Sultan Pahang Agong ke-16, Sultan Perak Timbalan Agong". Harian Metro. Dicapai pada 24 Januari 2019. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  7. ^ Mohd. Shariza Abdullah (12 Januari 2019). "Biodata Tengku Abdullah". Utusan Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-01-12. Dicapai pada 12 Januari 2019.
  8. ^ http://theadmirehunkz.blogspot.com/2012/02/pewaris-takhta-pahang-darul-makmur.html
  9. ^ "Al-Sultan Abdullah: Raja yang menghormati guru, minat ilmu agama". Berita Harian. 31 Januari 2019.
  10. ^ "Biodata Pemangku Raja Pahang, Tengku Abdullah Sultan Ahmad Shah". Harian Metro. 12 Januari 2019. Dicapai pada 13 Januari 2019.
  11. ^ "Biodata Kebawah Duli Yang Teramat Mulia Tengku Mahkota Pahang". Portal Diraja Pahang. Dicapai pada 14 Januari 2019.
  12. ^ "Tengku Abdullah pegang rekod kedua paling lama Putera Mahkota". Sinar Harian. 12 Januari 2019. Dicapai pada 14 Januari 2019.
  13. ^ Nadirah H. Rodzi (16 Januari 2019). "Sultan Abdullah takes oath as the sixth Sultan of Pahang". The Straits Times. Dicapai pada 11 Julai 2019.
  14. ^ Bernama (15 Januari 2019). "Al-Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah gelaran rasmi Sultan Pahang". Berita Harian. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 Julai 2019. Dicapai pada 11 Julai 2019.
  15. ^ "Sultan Abdullah lafaz sumpah jawatan Yang di-Pertuan Agong ke 16" [Al-Sultan Abdullah affirmed the oath of office of the 16th Yang di-Pertuan Agong]. BH Online. 31 January 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 July 2019. Dicapai pada 11 July 2019.
  16. ^ Bernama (22 February 2019). "Sultan appoints Pahang council of regency, Tengku Muda as chairman". New Straits Times. Dicapai pada 12 July 2019.
  17. ^ "Agong, Permaisuri adakan lawatan negara ke Turkiye". Berita Harian. 15 Ogos 2022. Dicapai pada 20 September 2022.
  18. ^ http://pancapersada.blogspot.com/2011/08/selamat-hari-ulangtahun-ke-51-kdytm.html
  19. ^ Mohd. Shariza Abdullah Dan Sharifah Hazirah Syed Jufferi (15 Januari 2019). "Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah, Sultan Pahang Ke-6". Utusan Online. Dicapai pada 15 Januari 2019.[pautan mati kekal]
  20. ^ "Putera Albert II menganugerahkan Sultan Abdullah dengan Grand-Croix de l'Ordre de Saint-Charles, iaitu anugerah tertinggi Monaco". Berita Harian. 27 November 2023. Dicapai pada 28 November 2023.
  21. ^ http://www.tv9.com.my/beritatv9/tajuk_utama/Persandingan_Cucunda_Sultan_Pahang.html#.VEfPaPmSzeQ
  22. ^ Tengku Abdullah and Annuar elected as FAM deputy presidents
Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah
Tarikh keputeraan: 30 Julai 1959
Kerabat diraja Malaysia
Didahului oleh
Sultan Muhammad V 		Yang di-Pertuan Agong
2019 – kini 		Pemegang jawatan kini
Didahului oleh
Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah 		Sultan Pahang
2019 – kini 		Pemegang jawatan kini
Didahului oleh
Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah 		Tengku Mahkota Pahang
1975 – 2019 		Diikuti oleh:
Tengku Hassanal Ibrahim Alam Shah
Susunan keutamaan di Pahang
Pertama Lelaki
KDYMM Sultan 		Diikuti oleh:
Paduka Ayahanda
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sultan_Abdullah_Ri%27ayatuddin_Al-Mustafa_Billah_Shah&oldid=6044978"