Tiga warna Melayu

Tiga warna atau Triwarna yang memaparkan warna hijau, kuning dan merah, merupakan kombinasi warna yang biasanya terdapat dalam pelbagai reka bentuk simbol yang digunakan oleh sesetengah organisasi utama untuk melambangkan orang-orang Melayu. Jika Suku Minangkabau mempunyai Marawa, iaitu Hitam, merah dan kuning emas adalah bendera Basa Alam Minangkabau. Kerana kedua suku ini kerabat Melayu, Melayu beradat temenggungan, ke arah lelaki, dan Minangkabau beradat perpatih, kearah perempuan.

Perlambangan sunting

Tiga warna ini diperoleh daripada tiga nilai penting Kemelayuan; Islam, Majlis Raja-Raja dan Etnik Melayu.^[1] Hijau adalah warna tradisional Islam, iman yang menjadi bahagian penting budaya Melayu. Warna kuning adalah warna diraja yang biasanya dikaitkan dengan sultan-sultan Melayu, dan digunakan untuk menegaskan kesetiaan orang Melayu kepada Raja-raja mereka.^[2] TWarna ketiga, merah, adalah warna tradisional dalam budaya Melayu,^[3] digunakan untuk menunjukkan keberanian, kepahlawanan dan kesetiaan.^[4] Warna merah jambu yang dikatakan merah kesumba merah yang sama dengan kain merah dan biasanya dikaitkan dengan darah, adalah warna eksistensi orang Melayu dan merupakan warna yang paling sering disebut dalam kesusasteraan.^[5]

Negeri Melayu tertua, Kedah, juga menerima warna merah sebagai warna tradisionalnya.^[6]

Kegunaan sunting

Walaupun mempunyai akar dalam tradisi Melayu, hijau, kuning dan merah sebagai simbolisme kolektif hanya muncul pada tahun 1933, ketika Rejimen Askar Melayu Diraja diasaskan. Kedua-dua puncak dan bendera rejim menanggung tiga warna,^[7] sebagai tentera-tentera rejim itu bersumpah setia kepada negara-negara Sultan Melayu, maka negeri naungan Empayar Britain.^[8] Pada tahun 1946, ketika pergerakan nasionalis Melayu di puncaknya, sayap kanan Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (Umno) mengamalkan tiga warna dalam bendera. Parti yang akan membawa Tanah Melayu ke kemerdekaannya dan memerintah negara sejak itu, termasuk band putih tambahan untuk bendera untuk melambangkan kesucian.^[9] Selepas Umno, tiga warna ini juga muncul dalam simbol-simbol organisasi sayap kanan lain seperti Pekida dan Perkasa, dan beberapa persatuan Silat utama di Malaysia, termasuk Seni Gayong^[10] dan Seni Gayung Fatani.

Tiga warna ini juga mendapat populariti di kalangan penduduk geng. Salah satu kumpulan geng jenayah yang dilarang oleh kerajaan Malaysia, Tiga Line, mewujudkan identiti berdasarkan tiga warna.^[11]

Di seberang Selat Melaka, iaitu di provinsi Riau dan Kepulauan Riau yang mempunyai ikatan sejarah dan kebudayaan yang kental dengan kawasan Semenanjung, warna-warna ini memegang falsafah yang sama dengan saudara Melayu mereka di Tanah Besar Asia. Dikenali dan diwarnakan sebagai Kuning Keemasan, Hijau Lumut dan Merah Darah Burung, warna-warna ini digunakan secara meluas sebagai simbol adat dan perayaan di kota-kota dan desa wilayah-wilayah tersebut, 3 warna ini juga turut menjadi pilihan utama pasangan pengantin Melayu di daerah-daerah berkenaan bagi meraikan majlis pernikahan mereka.^[12]