Upin & Ipin
Upin & Ipin[a] (Jawi: اوڤين دان ايڤين) ialah siri televisyen animasi Malaysia yang disiarkan sejak 2007. Siri ini dicipta oleh Burhanuddin Md Radzi dan isterinya, Ainon Ariff dan diterbitkan oleh Les' Copaque Production yang beribu pejabat di Shah Alam, Selangor.[1] Ia memulakan tayangan perdana di TV9 sebanyak 11 musim, dengan hak siarannya dibeli oleh Astro, DidikTV KPM TV2 TV9 Astro Ceria Astro Prima Astro Awani Disney XD dan Disney Channel Asia. Siri ini juga disiarkan menerusi MNCTV dan RCTI di Indonesia dan boleh didapati melalui penstriman di Disney+ Hotstar dan Netflix.
Upin & Ipin | |
---|---|
Genre | |
Pencipta |
|
Pengarah |
|
Pelakon suara |
|
Penggubah lagu tema |
|
Lagu pembukaan |
|
Penggubah | Azfaren Aznam |
Negara asal | Malaysia |
Bahasa | |
Bilangan musim | 18 |
Bilangan episod | 654 (Senarai episod) |
Penerbitan | |
Penerbit |
|
Tempoh siaran |
|
Syarikat penerbitan | Les' Copaque Production |
Penyiaran | |
Saluran asal | |
Format gambar | |
Format audio | Dolby Digital |
Siaran asal | 14 Januari 2007 – kini |
Kronologi | |
Rancangan berkaitan | Geng: Pengembaraan Bermula |
Pautan luar | |
Laman sesawang |
Watak Upin dan Ipin disuarakan oleh Nur Fathiah Diaz untuk tiga musim, sebelum beliau digantikan oleh Asyiela Putri bermula musim keempat ke atas.[2] Siri ini mengikuti Upin dan Ipin,[3] sepasang adik-beradik kembar yang tinggal bersama kakak sulung mereka, Ros dan nenek mereka, Uda (yang mereka panggil Opah) di sebuah rumah kampung yang bernama Kampung Durian Runtuh. Mereka kehilangan ibu bapa mereka semasa mereka masih bayi. Bersama rakan-rakan mereka, adik-beradik kembar ini menjalani kehidupan seharian mereka yang penuh dengan aktiviti menarik dan pengembaraan yang mendebarkan.
Asalnya merupakan keluaran sampingan bagi filem Geng: Pengembaraan Bermula, Upin & Ipin diterbitkan sebagai siri enam bahagian sempena bulan puasa dan Hari Raya Aidilfitri pada tahun 2007 di TV9, dengan tujuan mendidik anak-anak agar menghayati erti bulan mulia, kemudian ia diterbitkan sebagai siri 42 bahagian dengan pelbagai penceritaan. Tema menyeluruh termasuk tumpuan kepada keluarga, tumbesaran dan budaya Malaysia. Setakat pada 2024, Upin & Ipin ialah siri animasi Malaysia yang paling lama disiarkan, kini dalam tahun ke-17 penerbitannya, dan kini memasuki musim ke-18.
Upin & Ipin telah menerima tontonan yang tinggi secara konsisten di Malaysia baik dalam kedua-dua siaran televisyen dan perkhidmatan video atas permintaan. Ia telah mempengaruhi penghasilan barangan berjenama, penerbitan filem dan persembahan pentas yang menampilkan watak-wataknya. Siri ini telah menerima pengiktirafan daripada The Malaysia Book of Records (MBOR) sebanyak 3 kali dan memenangi pelbagai anugerah, termasuk Festival Filem Antarabangsa Kuala Lumpur 2007 bagi Animasi Terbaik dan Anugerah Bintang Popular Berita Harian ke-26 bagi Watak Animasi Tempatan Paling Popular. Ia telah dipuji oleh pengkritik televisyen kerana menggambarkan kehidupan keluarga seharian moden.[4]
Sinopsis
suntingUpin dan Ipin ialah sepasang dua beradik kembar berusia 6 tahun yang tinggal bersama kakak mereka, Ros, berumur 17 tahun dan nenek mereka, Uda (yang mereka panggil Opah), berusia 68 tahun di Kampung Durian Runtuh. Mereka kehilangan ibu bapa mereka semasa mereka masih bayi. Upin dan Ipin belajar di Tadika Mesra, sebuah tadika kampung bersama rakan sekelas mereka, termasuk Mei Mei, Jarjit Singh, Ehsan, Fizi dan Mail.
Ketua Kampung Durian Runtuh ialah Tok Dalang yang berusia 72 tahun, juara Wayang Kulit. Tok Dalang menanam pokok rambutan bagi tujuan komersial, dan membela seekor ayam jantan bernama Rembo. Antara penduduk terkenal di kampung itu ialah Muthu, pemilik satu-satunya gerai makanan di kampung itu yang tinggal bersama anak lelakinya, Raju dan lembu peliharaan mereka, Sapy; Salleh (Sally), memiliki perpustakaan bergerak; dan Ah Tong, seorang petani sayur yang bersuara lantang. Selain itu, watak baru diperkenalkan pada musim-musim kemudian: seorang gadis Indonesia bernama Susanti yang berpindah ke Kampung Durian Runtuh bersama keluarganya dan Susanti telah menjadi salah seorang rakan sekelas mereka.
Penerbitan
suntingKonsep
suntingUpin & Ipin pada asalnya dicipta sebagai watak sampingan untuk filem Geng: Pengembaraan Bermula, terbitan Les' Copaque Production yang diasaskan oleh Burhanuddin Md Radzi dan isterinya Ainon Ariff pada tahun 2005. Sebelum menubuhkan Les' Copaque, Burhanuddin sebelum ini memulakan kerjayanya dalam industri minyak dan gas selama lebih 20 tahun.[5] Menurut Burhanuddin, isterinya, Ainon memainkan peranan amat penting dalam mencorakkan watak Upin dan Ipin, meskipun tiada kelayakan profesional dalam industri animasi mahupun perfileman. Sewaktu mengutarakan ideanya untuk menerbitkan Upin & Ipin, beliau teringat sesetengah orang meragui tentang idea itu, mengatakan ia tidak akan berjaya. Beliau berkata: "Mereka memberitahu saya, penonton tidak akan menerima idea ini kerana ia berlatarbelakangkan kampung. Saya diketawakan kerana idea 'kampung' saya".[6] Stesen televisyen TV9 membeli siri animasi itu, bukan di Malaysia, tetapi di Perancis. Beliau kemudian membawa klip video Upin & Ipin ke Festival Filem Cannes pada tahun 2006.[5] Selepas pulang ke Malaysia, Burhanuddin dan pasukannya menjalankan proses penyelidikan dan berkata: "Kami mendapati bahawa benua Asia dahagakan animasi yang disesuaikan dengan budaya kita dan akan memberi manfaat kepada kanak-kanak". Penciptaan Upin & Ipin melalui empat proses penting sebelum dipilih atas sebab teknikal.[7]
Ditanya mengenai penampilan Upin dan Ipin yang berkepala botak, Burhanuddin berkata, watak Upin dan Ipin sengaja ditampilkan dengan imej berkepala botak kerana proses mewarnakan rambut agak mahal, manakala nama Upin dan Ipin pula diilhamkan daripada U dan I (awak dan saya), sebelum diputuskan menjadi ‘Upin dan Ipin’.[5] Watak ibu bapa Upin dan Ipin pada mulanya mahu diwujudkan dalam siri ini. Namun, oleh kerana kekangan masa dan tenaga kerja, Les' Copaque memutuskan untuk menjadikan Upin dan Ipin sebagai yatim piatu.[8] Sewaktu menceritakan kisah di sebalik pembikinan Upin & Ipin dalam satu sesi sembang santai pagi yang diadakan di Cyberjaya pada 24 Februari 2022, Burhanuddin mendedahkan bahawa watak ibu bapa Upin dan Ipin tidak dicipta tanpa sengaja kerana terpaksa mengejar tarikh akhir siaran yang begitu pantas pada ketika itu. Beliau turut mengakui pada mulanya Upin dan Ipin tidak dicipta untuk menjadi anak yatim piatu. Katanya: "Namun situasi waktu itu menyebabkan watak orang tua mereka tidak dapat siap dan sebagai ganti, episod berikutnya dimulakan babak ziarah kubur ibu bapa si kembar tersebut".[9]
Salah seorang tenaga kerja (kini bekas) Upin & Ipin, Safwan Karim berkata: "Kami memulakan siri animasi empat minit ini untuk menguji penerimaan pasaran tempatan serta mengukur bagaimana reaksi pada kemampuan penceritaan kami". Pengarahnya (kini bekas), Nizam Razak pula berkata, untuk siri ini, aspek kebudayaan Malaysia yang berlatarkan kampung yang serba santai diketengahkan bagi menarik minat pasaran antarabangsa, mengambil contoh siri animasi Doraemon dari Jepun yang laris di seluruh dunia meskipun berlatarkan budaya setempat dan bukannya budaya antarabangsa.[10] Reputasi Les' Copaque sebagai syarikat animasi terkenal mula dibentuk oleh populariti Upin & Ipin bukan sahaja di Malaysia, malah di beberapa negara lain yang mengimport siri ini khususnya Indonesia.[11]
Pada tahun 2009, Nizam, Safwan, dan Anas Abdul Aziz meninggalkan Les' Copaque untuk menubuhkan sebuah studio animasi yang baharu, Animonsta Studios, namun penerbitan Upin & Ipin tetap diteruskan di bawah Muhammad Usamah Zaid Yasin sebagai pengarah.[12]
Papan cerita dan animasi
suntingAnak perempuan Burhanuddin, Nur Naquyah, yang merupakan Pengarah Kandungan Kreatif Les’ Copaque Production, menjelaskan dalam satu temu bual bahawa tiada sebab tertentu mengapa pasangan adik-beradik kembar diketengahkan dalam siri animasi pertama mereka. Pada mulanya, Les' Copaque hanya bercadang untuk menghasilkan cerita tentang budak nakal dalam sebuah keluarga dan tiada kawan. Namun sukar untuk menghasilkan certita mengenai seorang budak lelaki akan berkomunikasi sendiri dan sejauh mana seorang budak lelaki boleh menjadi nakal.[11]
Tempoh untuk setiap episod hanya tujuh minit. Daripada proses ini, penulis skrip akan menentukan momentum cerita untuk mewujudkan klimaks dalam setiap episod, yang mana momentum tersebut merupakan sebahagian daripada unsur-unsur yang menjayakan cerita Upin & Ipin selain memastikan jalan cerita mempunyai momentum atau membina klimaks dan resolusi. Dalam setiap episod, ia terdiri daripada tiga bahagian dengan tempoh 7 minit untuk setiap episod. Ini serupa dengan struktur tiga-tindakan; permulaan, pertengahan, akhir, di mana setiap episod mempunyai permulaan, pertengahan dan pengakhiran yang tersendiri sebelum sampai ke episod ketiga yang juga mempunyai struktur tiga babak yang tersendiri.[11]
Proses animasi Upin & Ipin (dan juga filem Geng) menggunakan perisian imej janaan komputer (CGI), Autodesk Maya. Dalam satu sidang media perisian animasi pada tahun 2009, Ketua Pereka Les' Copaque, Fuad Md. Din memberitahu, "Salah satu tujuan kami memilih perisian ini kerana ia mudah. Lagi pun kami sudah berpengalaman menggunakannya sebelum ini."[13]
Pelakon suara
suntingWatak Upin dan Ipin dilakon suara oleh Nur Fathiah Diaz bagi tiga musim pertama. Bermula dari musim keempat ke atas, Asyiela Putri menyumbangkan suaranya untuk watak Upin dan Ipin, bagi menggantikan Nur Fathiah. Watak-watak pembantu dan sampingan dalam siri animasi ini, dilakon suara oleh barisan pelakon suara yang kebanyakannya ialah kakitangan Les' Copaque sepanjang musim. Burhanuddin meminjamkan suaranya untuk watak Tok Dalang, manakala isterinya, Ainon menyumbangkan suaranya untuk watak Opah.[5]
Menurut Burhanuddin, Les' Copaque biasanya akan melakukan uji bakat untuk mencari suara yang sesuai untuk setiap watak. Ini bagi memastikan mereka akan mencari pelakon suara yang tahu membawa watak mereka dan bukan sekadar membaca skrip. Pasukan penerbitan Upin & Ipin juga akan mengutamakan kualiti. Sebelum penerbitan animasi bermula, mereka akan menjalankan sesi rakaman suara terlebih dahulu.[14][15]
Selain itu, Upin & Ipin turut menampilkan penampilan kameo dalam beberapa episod daripada tokoh ternama tanahair, seperti pelakon veteran Aziz Sattar dan Jamali Shadat; pelakon dan selebriti serba boleh, Afdlin Shauki; bekas Perdana Menteri Mahathir Mohamad dan isteri, Siti Hasmah Mohamad Ali, dan kartunis Lat.[1]
Muzik
suntingYuri Wong berkhidmat sebagai komposer untuk lagu tema Upin & Ipin untuk musim pertama sehingga musim keempat dan Mohd Azfaren Aznam bermula dari musim kelima. Pada 29 September 2010, kumpulan rock Indonesia, Padi melancarkan sebuah lagu tema baru untuk Upin & Ipin, bertajuk "Sahabat Selamanya", yang juga ditujukan kepada hubungan diplomatik antara Malaysia dengan Indonesia yang dikatakan dilanda konflik ketika ini.[16] Video muzik lagu ini yang disiarkan di stesen televisyen Indonesia pada Ogos,[17] menampilkan kugiran tersebut mendendangkan lagu mereka di halaman rumah Upin dan Ipin, serta babak-babak terpilih dari siri animasi Upin & Ipin.
Pada tahun 2011, Les' Copaque dan syarikat rakaman Nova Muzik menerbitkan album lagu Aidilfitri, Seronoknya Raya Bersama Upin & Ipin yang menampilkan nyanyian Asyiela Putri sebagai pelakon suara Upin dan Ipin.[18][19][20][21] Pada pertengahan 2012, Asyiela berduet bersama Najwa Latif untuk merakam lagu "Terima Kasih Cikgu" sempena sambutan Hari Guru dan episod bertajuk sama.[22]
Pada tahun 2020, Les' Copaque telah menerbitkan lagu "Goyang Upin & Ipin" yang dimuat naik ke saluran YouTube rasmi Les' Copaque pada 3 Ogos, memecahkan rekod apabila ia ditonton lebih sejuta kali dalam tempoh 24 jam.[23]
Episod
suntingMusim pertama Upin & Ipin diterbitkan khas sempena sambutan Ramadan pada tahun 2007 untuk mendidik kanak-kanak mengenai erti dan kepentingan bulan mulia. Sambutan memberangsangkan terhadap siri pendek ini menggalakkan Les' Copaque menerbitkan musim kedua yang mengandungi 12 episod dengan watak-watak baru, sempena Ramadan dan Aidilfitri pada tahun 2008. Selepas dua musim yang bertemakan Ramadan dan keislaman, penerbitan Upin & Ipin beralih kepada penceritaan yang lebih bersifat "sejagat". Ketika ditemu bual dalam rancangan wawancara Internet, The Entrepreneur, pada tahun 2010, Burhanuddin menjelaskan sebab pihaknya berbuat demikian, "kandungan bercirikan Islam sukar untuk dijual ... pasaran Timur Tengah nampak bagus, tetapi sebenarnya tidak; jika dijual kepada penyiar satelit, tidak boleh dijual kepada mana-mana pihak lain, apatah lagi mereka meminta harga yang sangat rendah. Sebab itulah kami mengubah konsep daripada Islam kepada sejagat."[24] Oleh itu, Upin & Ipin disiarkan sepanjang tahun mulai Februari 2009, yang mana episod baru disiarkan pada musim cuti sekolah atau Ramadan dan Aidilfitri, manakala hari-hari persekolahan hanya ada siaran ulangan. Ini berterusan sehingga musim keempat pada tahun 2010. Pada musim Ramadhan dan Aidilfitri 2011, musim terawal Upin & Ipin disiarkan di Astro Ceria. Selepas 11 musim disiarkan di TV9, Upin & Ipin memulakan tayangan perdana di Indonesia menerusi MNCTV yang mana musim ke-12 merupakan musim pertama siri animasi ini disiarkan di sana selepas MNCTV memperoleh hak penyiaran rasmi untuk siri ini.
Musim | Episod | Tayangan asal | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Tayangan pertama | Tayangan terakhir | Rangkaian | ||||
1 | 6 | 14 September 2007 | 13 Oktober 2007 | TV9 | ||
2 | 12 | 5 September 2008 | 6 Oktober 2008 | |||
3 | 42 | 2 Februari 2009 | 30 Disember 2009 | |||
4 | 42 | 15 Mac 2010 | 29 Disember 2010 | |||
5 | 42 | 12 Mac 2011 | 31 Disember 2011 | |||
6 | 42 | 18 Mac 2012 | 30 Disember 2012 | |||
7 | 42 | 9 Mac 2013 | 28 Disember 2013 | |||
8 | 42 | 30 Mei 2014 | 25 Disember 2014 | |||
9 | 42 | 20 Mac 2015 | 1 Januari 2016 | |||
10 | 42 | 9 April 2016 | 31 Disember 2016 | |||
11 | 42 | 25 Mac 2017 | 30 Disember 2017 | |||
12 | 42 | 23 Mei 2018 | 5 Januari 2019 | MNCTV Astro Prima Astro Ceria | ||
13 | 42 | 20 April 2019 | 26 Disember 2019 | |||
14 | 42 | 1 Mei 2020 | 15 Mac 2021 | |||
15 | 42 | 13 April 2021 | 29 Mac 2022 | |||
16 | 42 | 3 April 2022 | 3 April 2023 | |||
17 | 42 | 17 April 2023 | 15 Mac 2024 |
Kolaborasi
suntingPada September 2016, Upin & Ipin berkolaborasi bersama artis antarabangsa seperti Katy Perry, Shakira dan ramai lagi menerusi versi sedunia lagu "Imagine" nyanyian asal John Lennon, bekas vokalis kumpulan The Beatles dengan muzik video iringannya dilancarkan oleh Tabung Kanak-kanak Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNICEF). Sebagai duta kebangsaan UNICEF Malaysia, Upin dan Ipin telah menyumbangkan sebahagian kecil dalam video muzik itu, menyanyikan baris "Imagine all the people..." ("Bayangkan semua...") dalam loghat Manglish mereka yang comel. Turut membuat penampilan dalam video itu ialah will.i.am, Neymar JR, Priyanka Chopra, Idris Elba, David Guetta, Adam Lambert dan penyanyi asal lagu ini, Lennon yang muncul sebanyak dua kali dalam video tersebut.[25][26][27]
Media lain
suntingFilem
suntingGeng: Pengembaraan Bermula (2009)
suntingFilem Geng dilancarkan di sebuah majlis pada 11 September 2007 bersama-sama siri animasi pendek Upin & Ipin yang berikatan dengan filem berkenaan. Pembikinan filem ini turut mendapat sokongan padu pelbagai pihak seperti Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi Malaysia (MOSTI) dengan sumbangan lain seperti wang tunai sebanyak RM1 juta. Selain itu, Kementerian Pelancongan Malaysia turut menyalurkan kewangan sebanyak RM200,000 untuk mempromosikan Malaysia melalui filem ini. Penerbitan filem ini bermula selepas LCP ditubuhkan pada Disember 2005 dan mengambil masa selama lapan bulan untuk penyelidikan berkaitan animasi.[28]
Setelah disiapkan, Geng mula ditayangkan selama tujuh minggu mulai 12 Februari 2009 di 56 pawagam seluruh negara. Dilaporkan bahawa filem Geng berjaya mengaut kutipan mencecah RM 6,314,526 dari hari pembukaan hingga 1 April yang boleh ditafsirkan sebagai sumbangan 813,604 penonton dari sebanyak 55 buah pawagam, sekaligus menjadi filem tempatan yang paling banyak hasil kutipan pawagamnya di Malaysia sepanjang tahun 2009, di samping menghampiri rekod Lagi Lagi Senario yang mengutip RM6.33 juta ketika ditayangkan pada tahun 2001 dan filem ke-12 paling laris dalam sejarah perfileman Malaysia.[29]
Ekoran kejayaan besarnya, Geng dieksport ke beberapa negara, sementara DVD Geng dipasarkan di Malaysia mulai September 2009.[30][31] Filem ini turut menikmati siaran TV perdana di tiga saluran berlainan (Disney Channel, Disney XD dan TV9) pada hari yang sama, iaitu pada 10 Disember 2009; sambutan penonton tidak kurang hebatnya.
Susulan filem Geng, Les' Copaque mengumumkan filem seterusnya yang dibintangi oleh Upin & Ipin, iaitu Upin & Ipin: Angkasa pada pertengahan tahun 2009. Namun, setahun kemudian, filem Angkasa diumumkan batal dan diganti dengan Laksamana Upin & Ipin yang dijanjikan dalam bentuk filem 3D.[32]
Upin & Ipin: Jeng Jeng Jeng! (2016)
suntingPengarah Urusan Les’ Copaque, Burhanuddin Md Radzi mengutarakan idea untuk menerbitkan filem aksi langsung berdasarkan watak Upin & Ipin sejak 2013. Filem itu dirakamkan dan disiapkan pada tahun yang sama tetapi tidak ditayangkan kerana banyak masalah teknikal. Proses penambahbaikan untuk filem ini dijalankan pada Oktober 2014 termasuk penggambaran semula adegan.[33]
Upin & Ipin: Jeng Jeng Jeng! ditayangkan pada 24 November 2016 di 121 pawagam di seluruh Malaysia dan meraih kutipan tiket sejumlah RM3 juta pada minggu pertama tayangan.[34] Ini termasuk RM500,000 pada hari pertama sendiri.[35] Filem ini menduduki tangga nombor dua dalam carta kutipan tiket pawagam Malaysia pada minggu pertamanya.
Upin & Ipin: Keris Siamang Tunggal (2019)
suntingFilem ini mengambil masa 5 tahun untuk disiapkan, selepas Les' Copaque memuktamadkan penerbitan filem Jeng Jeng Jeng! dan kosnya hampir RM20 juta, menjadikannya filem Malaysia termahal pernah diterbitkan. Penerbit Les' Copaque, Burhanuddin mendedahkan terdapat beberapa babak yang telah disiapkan lebih awal dan ditukar selepas itu memandangkan babak tersebut tidak menepati piawaian yang ditetapkan. Salah satu contoh ialah menukar adegan yang sama sebanyak 80 kali sehingga seseorang daripada 200 orang pasukan penerbitan hampir meletak jawatan. Mereka telah mencabar diri mereka sendiri untuk menonjolkan cerita rakyat dan budaya Melayu dalam filem itu, mengambil Star Wars sebagai contoh yang baik untuk meletakkan sesuatu yang khayalan dalam filem.[36] Proses alih suara bahasa Inggeris dijalankan di Los Angeles untuk pasaran antarabangsa.[37][38]
Treler rasmi pertama filem ini dikeluarkan pada 6 September 2018.[39] Treler rasmi keduanya pula dikeluarkan pada 8 Januari 2019.[40] Keris Siamang Tunggal dikeluarkan di Malaysia, Brunei, dan Singapura pada 21 Mac 2019 dalam versi asal bahasa Melayu. Versi alih suara Vietnam dikeluarkan pada 26 April 2019 di Vietnam, manakala versi Indonesia dikeluarkan pada 9 Mei 2019. Ia juga merupakan salah satu daripada beberapa filem Malaysia yang boleh menembusi pengendali pawagam terbesar Indonesia, Cinema 21 bersama-sama dengan Polis EVO 2.[41]
Siri terbitan turunan
suntingSebuah siri terbitan turunan Upin & Ipin, bertajuk Upin & Ipin Iqra' (tajuk asal Upin & Ipin Mengaji) lebih menjurus kepada pengajian al-Quran. Bersama guru mereka, Ustaz Sheikh Abdulkarim Omar al-Makki, Upin, Ipin, dan kawan-kawan bersama-sama mendalami ilmu al-Quran dalam siri ini. Ia disiarkan serentak di Astro Ceria di Malaysia dan MNCTV di Indonesia mulai 4 Januari 2019.
Satu lagi siri terbitan turunan, Upin & Ipin: The Helping Heroes menggunakan bahasa Inggeris asas sebagai bahasa siri untuk membantu pembelajaran penonton mengenainya, tetapi tidak mempunyai kisah yang sama dengan siri animasi Upin dan Ipin dan disasarkan kepada penonton yang kebanyakannya ialah kanak-kanak prasekolah. Ia memulakan tayangan perdana di saluran YouTube Les' Copaque pada 22 Mei 2020.[42][43] Siri ini juga disiarkan di Netflix mulai 10 November 2023.[44]
Pementasan teater
suntingPementasan teater Upin & Ipin the Musical yang menggunakan khidmat pelakon hidup dianjurkan buat julung kalinya pada 14 April hingga 6 Mei 2012 di Istana Budaya.[45][46][47][48] Dalam pementasan ini, watak Upin dan Ipin dilakonkan oleh dua pasangan pelakon yang berbeza, iaitu Faris Azim Abdul Karim dan Amir Johar Nadim, Joshry Adamme Rizq Arish Khairul Fazril dan Muhamad Faritz Danial Roshaimi. Antara yang hadir menyaksikan pementasan teater Upin & Ipin ialah Timbalan Perdana Menteri ketika itu, Muhyiddin Yassin dan isteri, Norainee Abdul Rahman.[49][50] Ia menjadi kejayaan komersial apabila ia dihadiri seramai 22,774 penonton dan mengutip jumlah kutipan tiket sebanyak RM1.075 juta.[51] Menulis untuk Berita Minggu, Robima Malaya berpendapat bahawa teater muzikal Upin & Ipin ialah "sekadar teater visual".[52]
Teater muzikal kedua Upin & Ipin, iaitu Upin & Ipin – Pin Pin Pom! telah dipentaskan di Dewan Plenari, Pusat Konvensyen Kuala Lumpur (KLCC) dari 3 dan 4 September 2022.[53] Ia kemudian dipentaskan di Stadium Tertutup Singapura pada 18 dan 19 Disember 2022 dan dianjurkan bersama oleh Les' Copaque dan Biz Trends Media. Diarahkan oleh Siti Rohayah Atan, teater ini berkisarkan tentang pengembaraan Upin dan Ipin dalam dunia keajaiban Pin Pin Pom demi menyelamatkan kawan-kawan dari Nenek Kebayan. Teater muzikal ini dilakonkan sepenuhnya oleh maskot watak, menggunakan kostum dan teknologi multimedia serta kesan khas semasa persembahan. Ia merupakan teater tempatan pertama yang dipentaskan di luar negara dan menjadi kejayaan komersial apabila ia dihadiri seramai 3,000 penonton.[54][55][56]
Dalam satu sidang media teater Upin & Ipin – Pin Pin Pom! yang diadakan pada 28 Jun 2022, Burhanuddin berkata, Les' Copaque merancang untuk mementaskan teater muzikal itu ke Jeddah, Arab Saudi dan London, United Kingdom (UK) pada masa akan datang.[57][58]
Saluran TV khas
suntingPada 26 November 2016, sebuah saluran TV khas yang dinamakan Upin & Ipin Bersama Kawan-Kawan telah diperkenalkan dan memulakan siarannya di Astro First bermula 1 sehingga 31 Disember 2016 menerusi kerjasama antara Astro dan Les' Copaque.[59][60] Saluran ini menampilkan tayangan kompilasi Upin & Ipin dan rancangan lain seperti siri animasi Pada Zaman Dahulu, DaDuDiDo dan Kembara Warisan Detektif Upin & Ipin.[61][62]
Keluaran
suntingSiaran
suntingUpin & Ipin memulakan tayangan perdana di TV9 bermula 14 September 2007 sebanyak 11 musim sehingga 30 Disember 2017. Hak siarannya kemudian dibeli oleh Astro dan disiarkan di Astro Ceria dan Astro Prima menerusi satu perjanjian yang ditandatangani antara Astro Malaysia Holdings dan Les' Copaque pada tahun 2018, bagi menggantikan TV9 yang telah memegang hak penyiaran selama sebelas musim.[63][64] Musim ke-10 siri ini menjadi musim pertama Upin & Ipin yang disiarkan di TV2 yang mana ia disiarkan pada 10 Julai 2021 setiap Sabtu dan Ahad.[65] Hak penyiaran Indonesia bagi Upin & Ipin dibeli oleh MNCTV, manakala hak penyiaran Singapura bagi siri ini dibeli oleh Mediacorp Suria.
Hak penyiaran antarabangsa bagi Upin & Ipin diperolehi oleh Disney Channel menerusi perjanjian yang ditandatangani antara Les' Copaque dan saluran itu yang mana musim ketiga siri ini menjadi musim pertama untuk pasaran antarabangsa dan memulakan tayangan perdana di Disney Channel Asia pada 23 November 2009[66][67] dengan alih suara bahasa Inggeris sehingga Disember 2020 dan diedarkan di perkhidmatan penstriman Disney+ Hotstar bermula 1 Jun 2021.[68]
Bermula 7 April 2021, Upin & Ipin boleh ditonton menerusi penstriman dalam talian di Netflix di United Kingdom dan Australia.[69][70][71]
Keluaran media rumah
suntingSiri ini mula diedarkan dalam bentuk DVD oleh Music Valley dari jilid 1 sehingga 6 dan dari jilid 12 ke atas, manakala dari jilid 7 sehingga 11 diedarkan oleh Sony Music Malaysia. Ia juga boleh ditonton melalui akaun rasmi lescopaque di YouTube dan juga di Tonton.com.my.
Sambutan
suntingPengaruh dan legasi
suntingSejak diperkenalkan pada 2007, Upin & Ipin telah mencipta kejayaan tersendiri di rantau Asia Tenggara,[72] khususnya di Malaysia dan Indonesia.[73] Musim pertamanya yang diperkenalkan kepada umum sempena musim Ramadan 2007 bukan sahaja disambut hangat oleh penonton, bahkan juga mengurniakan anugerah pertamanya sebagai "Animasi Terbaik" di Festival Filem Antarabangsa Kuala Lumpur yang dianjurkan pada tahun yang sama.[74]
Pada Disember 2010, dilaporkan bahawa francais Upin & Ipin mengumpul pendapatan sebanyak RM 12 juta pada tahun 2009 dan 2010, kebanyakannya hasil penjualan siri Upin & Ipin kepada penyiar antarabangsa.[75][76]
Facebook mengumumkan dalam hasil kajian Memology bahawa halaman Upin & Ipin merupakan halaman watak cereka yang paling popular di Facebook seluruh dunia sepanjang tahun 2011.[77][78] Pada tahun 2012, Upin & Ipin merupakan kata kunci carian yang paling kerap dicari oleh pengguna Google Malaysia dalam kategori Rancangan TV menurut Google Zeitgeist.[79] Setakat tahun 2013, halaman rasmi Upin & Ipin di Facebook telah mencecah paras tujuh juta peminat.
Pada 7 Mac 2013, UNICEF cawangan Malaysia memilih watak Upin dan Ipin sebagai Duta UNICEF Malaysia dengan harapan "boleh membantu memperjuangkan hak dan kesejahteraan kanak-kanak".[80][81][1]
Pada tahun 2017, Upin & Ipin dilantik sebagai Duta Pelancongan Malaysia oleh Kementerian Pelancongan, Seni dan Budaya Malaysia (MOTAC). Pelantikan ini menjadikan Upin dan Ipin sebagai duta pelancongan Malaysia yang ke-12, menyertai selebriti Malaysia lain yang dilantik sebelumnya antaranya ialah pereka fesyen, Jimmy Choo; penyanyi, Yuna dan cef selebriti, Cef Ismail Ahmad.[82]
Sewaktu gala filem animasi Upin & Ipin: Keris Siamang Tunggal di GSC Mid Valley, Kuala Lumpur pada 5 Mac 2019, Menteri Pendidikan ketika itu, Maszlee Malik berkata Upin & Ipin diangkat sebagai duta mahabbah yang jelas memaparkan perasaan kasih sayang dan keharmonian rakyat Malaysia. Beliau berkata kepada pemberita: "Watak Upin dan Ipin ini menggambarkan masyarakat majmuk yang saling menghormati, saling menghormati dan ini yang kita mahu bawa dalam kehidupan rakyat. Animasi ini juga berperanan dalam mempromosikan keharmonian, kemajmukan dan mahabbah (cinta dan kasih sayang) yang wujud dalam masyarakat di negara ini,".[83][84][85]
Pada tahun 2020, Les' Copaque bekerjasama dengan pengeluar barangan kemas terkemuka, Habib Jewels dengan melancarkan syiling emas edisi terhad Upin & Ipin seberat 0.2 gram. Syiling emas itu dilancarkan sempena Pameran Merdeka Habib yang berlangsung dari 27 Ogos sehingga 6 September 2020.[86][87][88]
Upin & Ipin juga dikenali dengan peranan mereka dalam mempromosikan kempen kesihatan awam. Pada Mac 2022, dua beradik kembar itu dilantik sebagai duta Program Imunisasi COVID-19 Kebangsaan Kanak-Kanak (PICKids) oleh bekas Menteri Kesihatan, Khairy Jamaluddin. Pada masa yang sama, video pendek terbaru Les' Copaque yang memaparkan pasangan kembar itu bersama Khairy versi animasi di Pusat Pemberian Vaksin (PPV) kampung mereka, Kampung Durian Runtuh, telah dikeluarkan. Dalam video pendek itu, Upin dan Ipin dilihat tiba di PPV untuk menerima suntikan, ditemani oleh nenek mereka Opah dan kakak mereka Ros.[89][90]
Tontonan
suntingUpin & Ipin telah menerima tontonan yang tinggi secara konsisten di TV9 di Malaysia, menjadi rancangan kanak-kanak yang paling banyak ditonton di semua saluran di televisyen siaran pada 2007 dan 2008.[91]
Ketika musim keduanya disiarkan pada musim Ramadan 2008, dilaporkan sejumlah 1.5 juta penonton menonton siri animasi ini di TV9,[92] menjadikannya siri kartun kedua teramai penonton di televisyen Malaysia, mengekori Doraemon (1.6 juta penonton), tetapi di hadapan SpongeBob SquarePants (800,000 penonton).[93] Kelarisan jenama Upin & Ipin juga dipercayai menjadi pemangkin kepada kejayaan filem animasi CGI pertama Malaysia, Geng: Pengembaraan Bermula (2009) yang juga diterbitkan oleh Les' Copaque dan menampilkan watak Upin dan Ipin yang mencapai hasil kutipan yang cemerlang iaitu RM 6.31 juta selama tujuh minggu di pawagam, menjadikannya antara filem tempatan yang paling lumayan dalam sejarah perfileman Malaysia.[93]
Ketika musim ketiga disiarkan dengan pada musim cuti sekolah akhir tahun 2009, pihak TV9 melaporkan bahawa siri Upin & Ipin mencatat 1.6 juta penonton, menjadikannya rancangan kedua teramai penonton di saluran tersebut, mengekori filem Geng yang menikmati tayangan perdana di TV percuma dengan 2.45 juta penonton (TVR 12.8).[94] Salah satu episod Upin & Ipin musim 14, "Barang Baik, Barang Kita" telah meraih 2.9 juta tontonan dalam tempoh 48 jam di YouTube sekaligus mencatatkan rekod pencapaian tersendiri untuk Upin & Ipin dan Les' Copaque.[95][96][97]
Ulasan kritis
suntingUpin & Ipin menerima ulasan positif dan bercampur-campur daripada pengkritik televisyen.[98] Dalam satu ulasan retrospektif mengenai siri ini, Review Stream mendapati bahawa "tiada yang dapat menandingi siri Upin & Ipin dari segi perkaitan, kepraktikalan dan nilai yang diberikannya".[99] Harian Metro berpendapat bahawa Upin & Ipin ialah sebuah siri animasi yang "memiliki daya tarikan tersendiri"[100] dan "bukan sekadar hiburan, malah diakui kaya dengan nilai murni yang baik untuk dicontohi".[101] John Peter Tan dari The Rakyat Post mendapati bahawa Upin & Ipin menjadi "sumber inspirasi dan hiburan bagi masyarakat dan mempunyai jumlah pengikut yang agak ramai".[102] Muhammad Ridhwan Roslan, menulis untuk Astro Gempak mengulas bahawa watak dua beradik kembar dalam siri ini dianggap sebagai "sahabat karib kanak-kanak di Malaysia".[4] Angelin Yeoh dari The Star Online pula mengulas bahawa kejayaan Upin & Ipin "terletak kepada kesederhanaan konsepnya, yang berjaya menarik perhatian ibu bapa Malaysia yang mendapati ia boleh dihubungkaitkan dan bermaklumat".[6]
Kritikan dan kontroversi
suntingPada Disember 2019, Malaysiakini melaporkan bahawa segelintir pengguna media sosial telah meminta Les' Copaque supaya memperbaiki akhlak yang dipaparkan dalam Upin & Ipin yang didakwa mencetuskan polemik di kalangan peminat. Mereka antaranya diminta "berhenti daripada terus membiarkan watak-wataknya menggunakan bahasa kasar kerana dikhuatiri boleh memberi pengaruh buruk kepada kanak-kanak" dan "meningkatkan kandungan yang mempunyai nilai-nilai murni atau membatalkan saja rancangan mereka jika gagal berbuat demikian" selain meminta supaya watak Sally dimatikan serta-merta.[103]
Pada tahun 2020, salah satu watak Upin & Ipin, Fizi telah menimbulkan kritikan dari kalangan penonton Indonesia apabila mempersendakan Upin dan Ipin dalam episod "Syahdunya Syawal" di mana beliau membalas dengan mengatakan "Takdelah Syurga!" apabila mengaitkan dengan frasa 'Syurga di bawah tapak kaki ibu'. Pengarah Kandungan Kreatif, Nur Naquyah Burhanuddin berkata, itu antara permintaan mereka selepas babak terbabit meruntun hati ramai yang menontonnya.
"Sewaktu perbincangan, idea berkenaan terbit untuk mencetuskan pertanyaan mengenainya. Niat kami tidak lain untuk memberikan ruang kepada penonton untuk mengupas isu ini,"[104]
Setelah beberapa hari, Fizi meminta maaf menerusi video yang dimuat naik di saluran YouTube mereka. Dalam video berdurasi empat minit itu, Fizi mengakui menyesal dengan keterlanjuran katanya kepada Upin dan Ipin.[105][106]
Kritikan terhadap Upin & Ipin berterusan apabila segelintir ibu bapa risau dengan penampilan seksi menerusi muzik video 'Goyang Upin & Ipin' di mana diinsiprasikan daripada Dangdut di Indonesia. Walaupun komen telah ditutup di laman YouTube, kritikan tersebut berpanjangan di Twitter.[107]
Populariti di Indonesia
suntingIndonesia menjadi pasaran eksport utama untuk francais Upin & Ipin sekaligus mewujudkan popularitinya di republik itu. Pada tahun 2009, TPI (kini MNCTV) selaku penyiarnya di Indonesia melaporkan TVR sebanyak 10.5 peratus.[108] Penangan Upin & Ipin di seberang ditandai oleh puji-pujian daripada pengarang kolum akhbar di Indonesia, misalnya Fadil Abidin untuk akhbar Analisa yang mengulas bahawa siri ini kaya dengan pendidikan serta unsur Islam, seperti menghormati sesama kawan yang berbeza kaum dan agama sehingga watak-wataknya bukan sahaja terdiri daripada orang Melayu, Cina dan Tamil, bahkan juga orang Indonesia.[109]
Sempena sambutan perayaan Hindu Nyepi di Bali pada Mac 2010, tersiarnya gambar patung ogoh-ogoh yang dilaporkan amat menyerupai Upin & Ipin. Pembuatan ogoh-ogoh berupa Upin dan Ipin ini dilaporkan menelan belanja 4 juta rupiah[110] (kira-kira RM 1,500).
Sekitar Januari 2022, timbul khabar angin mengatakan bahawa watak Upin dan Ipin berdasarkan daripada kisah sebenar di sebuah kampung di Indonesia selepas satu rakaman video di TikTok tular di media sosial. Les' Copaque menerusi satu ciapan di Twitter, menjelaskan bahawa dakwaan tersebut tidak benar sama sekali kerana semua cerita yang disiarkan dalam Upin & Ipin ialah rekaan semata-mata dan ia tidak diambil atau diinspirasi dari kisah sesiapa yang masih hidup mahupun yang telah tiada.[111][112]
Penyunting Harian Waspada Medan, Muhammad Faisal Jayadi berkata penggunaan bahasa yang mudah dan senang difahami antara faktor utama Upin & Ipin berjaya mendapat tempat di kalangan rakyat Indonesia tanpa mengira usia. Beliau turut sifatkan siri ini "kaya dengan mesej yang positif selain wataknya yang comel".[113][114]
Populariti Upin & Ipin di Indonesia sedikit terjejas apabila pada 19 Ogos 2023, media Indonesia melaporkan bahawa Gabenor Bali, Wayan Koster menggesa pelajar di pulau peranginan itu supaya tidak menonton Upin & Ipin dan mengutamakan filem dan kartun tempatan. Wayan turut menekankan bahawa penting untuk memelihara budaya Bali walaupun kemajuan teknologi dan pemodenan.[115][116][102] Pengarah Urusan Les' Copaque, Burhanuddin mengeluarkan kenyataan balas dengan berpendirian bahawa Upin & Ipin terus diterima peminat di republik itu, sambil mengakui kenyataan yang dikeluarkan oleh Wayan tidak menjejaskan tayangan Upin & Ipin di Indonesia.[117][118]
Anugerah dan pencalonan
suntingTahun | Anugerah | Kategori | Penerima/Karya tercalon | Keputusan | Ruj. |
---|---|---|---|---|---|
2007 | Festival Filem Antarabangsa Kuala Lumpur 2007 | Animasi Terbaik | Upin & Ipin | Menang | [119][74] |
2009 | Anugerah Shout! 2009 | Best On-Screen Chemistry | Menang | [120] | |
2010 | World Brand Congress 2010 | Brand Leadership Award | Menang | [121] | |
Anugerah BrandLaureate 2010 | Jenama Animasi Terbaik | Menang | [121] | ||
Anugerah ICT NEF-Awani 2010 | Anugerah Khas ICT NEF-Awani Tun Dr. Mahathir Mohamad | Menang | [122] | ||
Indonesia Lolipop Award XY Kids! 2010 | Animasi Kegemaran | Menang | [121] | ||
2011 | The Malaysia Book of Records | Animasi Paling Berjaya | Menang | [123] | |
TV3 My Kids Awards 2011 | Watak Animasi Paling Comel | Menang | [124] | ||
Rancangan TV Paling Hebat | Menang | ||||
Anugerah Karyawan Animasi Malaysia 2011 | Anugerah Khas Pencapaian Animasi | Menang | [121] | ||
2013 | Anugerah Bintang Popular Berita Harian ke-26 | Watak Animasi Tempatan Paling Popular | Menang | [125] | |
2015 | Mom & Kids Awards 2015 | Watak Kartun Kegemaran | Menang | [126] | |
Kartun Kegemaran | Menang | ||||
2016 | Mom & Kids Awards 2016 | Menang | [127] | ||
2017 | Mom & Kids Awards 2017 | Menang | [128] | ||
2018 | Mom & Kids Awards 2018 | Menang | [129] | ||
Anugerah Prix Jeunesse Asia Tenggara 2018 | Anugerah Belia Antarabangsa | Menang | [130] | ||
2019 | Anugerah Golden Wing 2019 | Animasi Terbaik | Menang | [131] | |
Anugerah PROFIMA 2019 | Animasi TV Terbaik | Menang | [121] | ||
2020 | The Malaysia Book of Records | Halaman YouTube Malaysia pertama yang mencapai 10 juta pelanggan | Menang | [132] | |
2021 | Anugerah Bintang Popular Berita Harian ke-34 | Watak Animasi Popular | Tercalon | [133] | |
Anugerah Penyiaran Ramah Anak 2021 | Program Animasi Asing | Menang | [134] | ||
2023 | Anugerah TikTok Malaysia 2023 | Akaun Animasi Paling Popular Tahun Ini | Menang | [135] |
Francais
suntingCenderamata
suntingSelain DVD, jenama Upin & Ipin juga terjual dalam bentuk barangan cenderamata,[136] termasuk pakaian, kelengkapan sekolah, sampul duit raya, anak patung dan juga bantal kusyen di bawah jenama U&I Boutique. Namun begitu, barangan-barangan Upin & Ipin tidak terlepas daripada gejala cetak rompak dan barangan tiruan;[137][138][139] tetapi dipantau dan dibendung melalui penguatkuasaan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna (KPDNHEP) melalui rampasan barangan-barangan tersebut.[140]
Acara luar
suntingBagi meraikan sambutan peminat-peminat, pihak penerbitan Upin & Ipin mengambil ikhtiar untuk mengadakan Karnival Upin & Ipin yang terdiri daripada penampilan maskot watak-watak Upin & Ipin dengan pelbagai aktiviti menghiburkan. Pada musim cuti sekolah akhir 2010 di Melaka Wonderland dan SACC Mall Shah Alam, Karnival Upin & Ipin merupakan acara tahunan yang menjelajah dari tempat ke tempat di seluruh negara. Selain Karnival Upin & Ipin, maskot Upin dan Ipin dan kawan-kawan juga membuat penampilan di acara-acara anjuran pihak lain sebagai tetamu mahupun duta produk.[141][142][143][144][145]
Taman tema
suntingLes' Copaque mengumumkan pada Mac 2011 bahawa ia bercadang membangunkan sebuah taman tema berkonsepkan Upin & Ipin membabitkan kos kira-kira RM200 juta di Perak.[146][147] Syarikat ini juga bercadang untuk membuka taman tema Upin & Ipin di China.[148][149][150]
Pada tahun 2023, Les' Copaque mengumumkan bahawa pembinaan Taman Tema Upin & Ipin berkemungkinan bermula pada penghujung 2023 dengan kos pembinaan menelan belanja sebanyak RM700 juta dan dijangka dibuka secara berperingkat sekitar 2026 dan 2027.[151]
Kelab Upin & Ipin
suntingWalaupun aktif sejak 2009, namun Kelab Upin & Ipin hanya dirasmikan di acara "Hari Kelab Upin & Ipin" di Zoo Negara pada 12 Jun 2010.[152][153] Ahli kelab menikmati peluang menyertai semua aktiviti kelab sepanjang tahun, dan juga harga istimewa untuk barang dagangan berjenama Upin & Ipin di kedai U&I Boutique dan Geng's Corner. Di samping itu, rancangan televisyen kanak-kanak Kelab Upin & Ipin disiarkan mulai 4 Jun 2011 di TV9.[154]
Medan selera
suntingJenama Upin & Ipin dikembangkan lagi dengan pembukaan rantaian restoran Kedai Makan Upin & Ipin yang khusus dalam hidangan masakan tempatan. Bermula dengan pembukaan cawangan pertama di Seksyen 7, Shah Alam pada Julai 2012, Kedai Makan Upin & Ipin terdapat di seluruh Semenanjung Malaysia.[155][156]
Ia telah diumumkan pada September 2023 bahawa sebuah restoran keluarga yang bertemakan watak-watak dalam Upin & Ipin menerusi hasil kerjasama Les' Copaque dan TMG Ventures, akan dilancarkan sekaligus mewujudkan destinasi menjamu selera yang unik untuk peminat Upin & Ipin, penggemar makanan dan keluarga.[157][158]
Sebuah medan selera maya, dikenali sebagai Upin & Ipin Virtual Dining Experience dilancarkan pada September 2023 melalui hasil kerjasama antara Les' Copaque dan ZING Eat.[159]
Majalah
suntingPada Disember 2009, Majalah Komik Upin & Ipin diterbitkan sekali sebulan untuk pasaran seluruh Malaysia, terbitan Nyla Sdn. Bhd.[160] Isi kandungan majalah ini terdiri daripada komik hasil tangkapan skrin siri Upin & Ipin dan filem Geng: Pengembaraan Bermula, profil pelakon suara dan kru di sebalik siri Upin & Ipin, halaman pembelajaran dan aktiviti, dan sebagainya. Versi bahasa Inggeris komik ini dilancarkan pada 1 Mei 2011 untuk pasaran antarabangsa.[161][162]
Harta dalam talian
suntingLes' Copaque telah menubuhkan sebuah pembahagian pembangunan permainan, LC Game Development Inc. (LCGDI) untuk mengeluarkan permainan video elektronik Upin & Ipin. LCGDI telah menghasilkan dua permainan mini untuk pengguna iOS, iaitu Pocket Ipin (2010), Pocket Upin (2012) dan Upin & Ipin Dash (2012) dan Upin & Ipin: Pintar Berdoa (2015) untuk pengguna Android.[163][164]
LCGDI juga bekerjasama dengan pembangun permainan video Indonesia, The WALi Games bagi menghasilkan Upin & Ipin KipiBlocks.[165][166] Menerusi permainan ini, yang dimodelkan umpama Candy Crush Saga, dimana pengguna perlu menyusun tiga watak animasi berkenaan yang sama dengan mengerakkan satu blok sahaja, dan menyelesaikan seberapa banyak yang mungkin dalam masa yang ditetapkan.[167]
Sebuah permainan konsol berbayar siri animasi ini dijadualkan akan dilancarkan pada September 2024.[168][169][170]
Catatan
sunting- ^ Juga dikenali sebagai Upin & Ipin dan Kawan-Kawan untuk musim kedua dan ketiga.
Rujukan
sunting- ^ a b c Ida Latif (10 Mac 2016). "10 Sebab Kenapa Upin & Ipin Kekal Menjadi Animasi Popular Di Malaysia". The Vocket. Dicapai pada 4 November 2021.
- ^ "Tuah Asyiela datang bergolek". Metro Ahad. 18 Oktober 2015. Dicapai pada 4 November 2021.
- ^ "The cheer of childhood" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. 15 Julai 2015. Dicapai pada 4 November 2021.
- ^ a b Muhammad Ridhwan Roslan (23 Mac 2022). "The Adorable Twins - Upin & Ipin". Astro Gempak. Dicapai pada 15 November 2022.
- ^ a b c d Zeanaaima Mohd Yusof (18 September 2022). "Les' Copaque atau 'Last Kopek', pencipta Upin dan Ipin dedah rahsia nama syarikat". Free Malaysia Today. Dicapai pada 10 November 2022.
- ^ a b Angelin Yeoh (14 November 2016). "Upin and Ipin, tiny boys with a huge audience" (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Dicapai pada 15 November 2021.
- ^ "IP Successes in the ASEAN Region" (dalam bahasa Inggeris). Geneva, Switzerland: Pertubuhan Harta Intelek Sedunia. 8 Ogos 2014. m/s. 26–37. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ Wafa Awla (20 Januari 2022). "Alasan Upin Ipin Botak, Tak Ada Mak Ayah". Getaran. Dicapai pada 11 November 2022.
- ^ Amree Ahmad (25 Februari 2022). "Rahsia watak Upin dan Ipin jadi anak yatim dibongkar penciptanya". Utusan Malaysia. Dicapai pada 13 November 2022.
- ^ Steven Patrick (12 Jun 2008). "Animating Malaysia for the world" (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Julai 2008. Dicapai pada 9 Januari 2010.
- ^ a b c "Malaysian Animated TV Series: Upin & Ipin through Piaget's Cognitive Development" (dalam bahasa Inggeris). IBIMA Publishing. 13 Jun 2019. Dicapai pada 13 November 2019.
- ^ "Monstas on the loose". The Star Online. 8 Disember 2009. Dicapai pada 9 Januari 2010.
- ^ Aqmar Alladad (14 Oktober 2009). "Autodesk pelengkap animasi". Kosmo!. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 Oktober 2009. Dicapai pada 9 Januari 2010.
- ^ "Tinggal kesan positif". Harian Metro. 20 Oktober 2015. Dicapai pada 13 November 2018.
- ^ "Les' Copaque proud of "Upin & Ipin"" (dalam bahasa Inggeris). Yahoo! News. 21 Oktober 2015. Dicapai pada 13 November 2020.
- ^ "Bikin Lagu Upin & Ipin, PADI Tak Takut Ditentang" (dalam bahasa Indonesia). Kompas. 29 September 2010. Dicapai pada 17 Oktober 2010.
- ^ "Padi, Sahabat Selamanya... Lagu Tema Upin & Ipin". LCP Production Blog. 31 Ogos 2010. Dicapai pada 17 Oktober 2010.
- ^ "Album 'Seronoknya Raya Bersama Upin & Ipin' Dilancar". mStar Online. 28 Julai 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 Disember 2013. Dicapai pada 20 Ogos 2011.
- ^ "Lagu raya Upin & Ipin". Berita Harian. 13 Ogos 2011. Dicapai pada 11 November 2021.
- ^ Esme Johari Wahab (23 Ogos 2011). "Upin - Ipin pun raya!". Harian Metro. Dicapai pada 11 November 2021.
- ^ Nor Akmar Samudin (4 September 2011). "Upin & Ipin beraya". Metro Ahad. Dicapai pada 11 November 2021.
- ^ Zubir Mohd Yunus (19 Mei 2013). "Najwa ingat pesanan Cikgu Sulaiman". Berita Minggu. Dicapai pada 11 November 2021.
- ^ Nisa Irdina (6 Ogos 2020). ""Goyang Upin & Ipin" sets record with more than 3 million views" (dalam bahasa Inggeris). Cinema Online. Dicapai pada 11 November 2020.
- ^ The Entrepreneur Media EXpose - Tuan Hj Burhanuddin Md Radzi Part 2 (dalam bahasa Inggeris). The Entrepreneur. 24 Jun 2010. Peritiwa berlaku pada 3:00. Dicapai pada 16 Disember 2010.
- ^ "UNICEF's "Imagine" video features Upin & Ipin" (dalam bahasa Inggeris). Yahoo! News. 27 September 2016. Dicapai pada 6 November 2021.
- ^ "#IMAGINE: Upin & Ipin Featured In Unicef Video Alongside John Lennon, Choi Siwon, Neymar Jr., & More" (dalam bahasa Inggeris). Hype.my. 27 September 2016. Dicapai pada 6 November 2021.
- ^ "Upin and Ipin appear in Unicef's Imagine video" (dalam bahasa Inggeris). Free Malaysia Today. 24 September 2016. Dicapai pada 6 November 2021.
- ^ Yam Phui Yee (18 Februari 2009). "Daring adventures". R.AGE (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Februari 2009. Dicapai pada 21 Februari 2009.
- ^ "Kutipan cecah RM2.3 juta". Harian Metro. 24 Februari 2009. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 Februari 2009. Dicapai pada 4 November 2013.
- ^ "DVD Upin dan Ipin laris". Metro Ahad. 20 September 2009. Dicapai pada 4 November 2021.
- ^ Rozdan Mazalan (28 September 2009). "CD, DVD filem Geng laris". Berita Harian. Dicapai pada 4 November 2021.
- ^ "Tuah Kembar Botak Cetuskan 'Laksamana Upin & Ipin'". mStar Online. 28 Mei 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 September 2010. Dicapai pada 22 Ogos 2010.
- ^ Aqmar Mustaza (5 November 2016). "Upin Ipin Jeng Jeng Jeng bakal tembusi pasaran luar". Sinar Harian. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Disember 2016. Dicapai pada 1 Disember 2016.
- ^ "Upin & Ipin Jeng Jeng Jeng! kutip RM3 juta". Berita Harian. 30 November 2016. Dicapai pada 6 Disember 2016.
- ^ "Jeng Jeng Jeng! New Upin & Ipin film scores RM500K on first day of screening [VIDEO]". NST Online (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. 25 November 2016. Dicapai pada 6 Disember 2016.
- ^ Amirul Haswendy Ashari (17 Mac 2019). "Upin & Ipin kian hebat". Harian Metro. Dicapai pada 26 Julai 2019.
- ^ Mumtaj Begum (21 Januari 2019). "New 'Upin & Ipin' movie is most expensive Malaysian film ever". Star2 (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 Ogos 2019. Dicapai pada 26 Julai 2019.
- ^ Dennis Chua (7 Mac 2019). "'Upin & Ipin' go trilingual in newest adventure" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 12 Ogos 2019.
- ^ Upin & Ipin : Keris Siamang Tunggal (Trailer 1). YouTube. 6 September 2018. Dicapai pada 26 Julai 2019.
- ^ Upin & Ipin Keris Siamang Tunggal Cinema Trailer. YouTube. 8 Januari 2019. Dicapai pada 26 Julai 2019.
- ^ Tahir Alhamzah (19 April 2019). "#Showbiz: Mischievous twins' latest adventure proves a winner" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 2 Ogos 2019.
- ^ Nisa Irina (22 Mei 2020). "Les' Copaque releases new series, "Upin & Ipin: The Helping Heroes"" (dalam bahasa Inggeris). Cinema Online. Dicapai pada 5 November 2020.
- ^ "Les' Copaque Melancarkan Siri Animasi Terbaharu Bertajuk Upin & Ipin: The Helping Heroes". Sembang Filem. 1 Jun 2020. Dicapai pada 5 November 2020.
- ^ Fahim Zahar (26 Oktober 2023). "Upin & Ipin: The Helping Heroes Akan Ke Netflix 10 November Ini". Aksiz. Dicapai pada 5 November 2023.
- ^ Seri Nor Nadiah Koris (2 Mac 2012). "Upin and Ipin in first musical" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2012. Dicapai pada 17 Mac 2012.
- ^ Ramlah Zainal (12 April 2012). "Upin - Ipin tanpa pelakon popular". Harian Metro. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Ramlah Zainal (20 April 2012). "Cabaran reka set Upin - Ipin". Harian Metro. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Wahiduzzaman (30 Mac 2012). "Kandungan 'Upin & Ipin The Musical' Masih Belum Memuaskan". mStar Online. Dicapai pada 5 November 2017.
- ^ "TPM, isteri saksi teater Upin & Ipin". Berita Harian. 27 April 2012. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ "MUHYIDDIN AND WIFE AT MUSICAL" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. 27 April 2012. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Rodzan Mazalan (10 Mei 2012). "Tunggu setahun lagi". Berita Harian. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Robima Malaya (6 Mei 2012). "Upin & Ipin sekadar teater visual". Berita Minggu. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Azmi Nordin (7 Julai 2022). "Teater Muzikal Upin & Ipin kembali selepas sedekad". Utusan Malaysia. Dicapai pada 3 Disember 2022.
- ^ Mohammad Al-Faizal Abdul Karim (27 Disember 2022). "Muzikal Upin & Ipin – Pin Pin Pom! jelajah Indonesia". Utusan Malaysia. Dicapai pada 20 November 2023.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (21 Disember 2022). "Upin & Ipin cipta rekod baharu". Berita Harian. Dicapai pada 21 Disember 2022.
- ^ "Teater Muzikal Upin & Ipin - Pin Pin Pom! bakal dipentaskan di S'pura pada 18 Dis". Berita Mediacorp. 6 September 2022. Dicapai pada 3 Disember 2022.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (30 Jun 2022). "Muzikal Upin & Ipin jelajah dunia". Berita Harian. Dicapai pada 3 Disember 2022.
- ^ Alif Fadli Mohd Sori (7 September 2022). "Muzikal Upin & Ipin – Pin Pin Pom!: Bakal jengah pentas antarabangsa". Utusan Malaysia. Dicapai pada 2 Disember 2022.
- ^ Budiey (17 November 2016). "Astro & Les' Copaque Lancar UPIN & IPIN BERSAMA KAWAN-KAWAN". Sensasi Selebriti. Dicapai pada 14 November 2021.
- ^ "Saluran khas 'Upin & Ipin Bersama Kawan-Kawan' di Astro First". Utusan Borneo. 24 November 2016. Dicapai pada 14 November 2021.
- ^ "Imbau kenangan bersama Upin & Ipin". Harian Metro. 2 Disember 2016. Dicapai pada 14 November 2021.
- ^ Syahirah Mokhtazar (29 November 2016). "Upin & Ipin watch-a-thon" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 14 November 2021.
- ^ "Siri Baharu Upin & Ipin Kini Boleh Ditonton Menerusi Saluran Astro". Kopiplanet. 6 November 2018. Dicapai pada 13 November 2018.
- ^ "Siri baharu Upin & Ipin kini eksklusif di Astro!". Astro Awani. 31 Oktober 2018. Dicapai pada 5 November 2018.
- ^ Budiey (2 Julai 2021). "Siri Animasi MISI ADY & UPIN & IPIN Hiasi Slot Toon On 2 di TV2". Sensasi Selebriti. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ "Upin & Ipin di Disney Channel!". Upin & Ipin. 6 November 2009. Dicapai pada 13 November 2019 – melalui Facebook.
- ^ Farhatnaz Ansari (6 Jun 2011). "Upin & Ipin going International with Disney Channel Asia" (dalam bahasa Inggeris). Axapac. Dicapai pada 13 November 2016.
- ^ Georgie Joseph (4 Mei 2021). "Penstriman Disney+ Hotstar bakal dilancar, tayang produk tempatan". Harian Metro. Dicapai pada 31 Mei 2021.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (14 April 2021). "Netflix UK, Australia tayang si kembar". Berita Harian. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ Nur Syamimi (14 April 2021). "Konten Capai Standard Antarabangsa, Upin & Ipin Kini Ditayangkan Di Netflix United Kingdom Dan Australia". The Vocket. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ Heidi Hsia (15 April 2021). ""Upin & Ipin" is now streaming on Netflix UK and Australia" (dalam bahasa Inggeris). Cinema Online. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ "Upin, Ipin make Malaysia proud" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. 15 Disember 2012. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ Siti Zainab Sabihah Roslan (2 September 2010). "Betul.. Betul.. Betul..." (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ a b Budiey (3 Disember 2007). "Keputusan Pemenang KL International Film Festival KLIFF 07". Sensasi Selebriti. Dicapai pada 8 Januari 2010.
- ^ Feride Hikmet Atak (1 Disember 2010). "Upin Ipin: Les' Copaque kumpul RM12 Juta". mStar Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 April 2012. Dicapai pada 16 Disember 2010.
- ^ "Upin & Ipin jana pendapatan RM12 juta". Berita Harian Singapura. 8 Disember 2010. m/s. 13. Dicapai pada 15 November 2019.
- ^ "Halaman Facebook Upin & Ipin Merupakan Salah Satu Halaman Popular Sepanjang 2011". Amanz. 8 Disember 2011. Dicapai pada 9 Disember 2011.
- ^ Salman Hamat (11 Januari 2012). "Upin & Ipin ke-5 di dunia". Harian Metro. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ "2012 Search Trends Malaysia – Most Searched TV Shows" (dalam bahasa Inggeris). Google Zeitgeist. Dicapai pada 5 November 2012.
- ^ "Upin & Ipin jadi Duta Unicef Malaysia". BERNAMA. 8 Mac 2013. Dicapai pada 5 November 2018.
- ^ Natalia Santi (8 Mac 2013). "Upin dan Ipin Jadi Duta UNICEF Malaysia" (dalam bahasa Indonesia). Tempo. Dicapai pada 5 November 2018.
- ^ Suliati Asri (3 Ogos 2017). "Upin & Ipin duta pelancongan Malaysia". Harian Metro. Dicapai pada 10 November 2017.
- ^ "Upin & Ipin diangkat jadi duta kasih sayang". Malaysiakini. 6 Mac 2019. Dicapai pada 10 November 2019.
- ^ "Karakter Upin & Ipin diangkat sebagai duta mahabbah - Maszlee". Astro Awani. 6 Mac 2019. Dicapai pada 10 November 2019.
- ^ "Karakter Upin & Ipin diangkat sebagai duta mahabbah - Maszlee". Sinar Harian. 6 Mac 2019. Dicapai pada 10 November 2019.
- ^ Fairul Asmaini Mohd Pilus (2 September 2020). "Syiling emas Upin, Ipin". Harian Metro. Dicapai pada 14 November 2020.
- ^ "Habib, Les' Copaque lancar syiling emas Upin dan Ipin". Astro Awani. 28 Ogos 2020. Dicapai pada 14 November 2020.
- ^ M. Mageswari (2 September 2020). "Upin and Ipin etched in gold coins" (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Dicapai pada 15 November 2020.
- ^ Dennis Chua (3 Mac 2022). "#Showbiz: Upin & Ipin become PICKids ambassadors" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 14 November 2022.
- ^ Fahmy A Rosli (3 Mac 2022). "Khairy tampil promosi PICKids bersama Upin, Ipin". Berita Harian. Dicapai pada 14 November 2022.
- ^ "Malaysia TV audience demand for Upin & Ipin" (dalam bahasa Inggeris). Parrot Analytics. Dicapai pada 25 November 2018.
- ^ Syed Mussaddad Syed Mahdi (8 Februari 2009). "Apabila Upin dan Ipin masuk pawagam". Utusan Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 Julai 2010. Dicapai pada 16 Mac 2010.
- ^ a b Lee Wei Lian (15 November 2009). "Jobless four years ago, three young filmmakers shake up box office" (dalam bahasa Inggeris). The Malaysian Insider. Dicapai pada 9 Januari 2010.
- ^ "SYABAS LES' COPAQUE". LCP Production Blog. 24 Disember 2009. Dicapai pada 16 Mac 2010.
- ^ Jessica Jawing (4 Disember 2020). "Upin & Ipin 'Barang Baik, Barang Kita' raih 2.9 juta tontonan". Utusan Borneo. Dicapai pada 9 Disember 2020.
- ^ Rafidah Mat Ruzki (4 Disember 2020). "Episod 'Barang Baik, Barang Kita' Upin & Ipin catat rekod". Harian Metro. Dicapai pada 9 Disember 2020.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (4 Disember 2020). "Upin & Ipin 'meletup' lagi". Berita Harian. Dicapai pada 9 Disember 2020.
- ^ Khadijah Ibrahim (2 Jun 2020). "Kuatnya pengaruh Upin & Ipin". Bebas News. Dicapai pada 26 November 2020.
- ^ "Upin and Ipin the Series on Disney Channel Asia" (dalam bahasa Inggeris). Review Stream. Dicapai pada 15 November 2020.
- ^ "Satu dunia tonton Upin Ipin". Harian Metro. 25 November 2017. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ "Akui nilai murni Upin dan Ipin". Harian Metro. 2 April 2018. Dicapai pada 5 November 2021.
- ^ a b John Peter Tan (16 Ogos 2023). "Bali Governor Urges Indonesian Youths To Stop Watching Upin & Ipin" (dalam bahasa Inggeris). The Rakyat Post. Dicapai pada 10 November 2023.
- ^ Nadia Azam (19 Disember 2019). "Upin & Ipin didakwa biadab cetus polemik". Malaysiakini. Dicapai pada 26 November 2020.
- ^ Georgie Joseph (28 Mei 2020). "Penonton Indonesia gesa watak Fizi Upin Ipin mohon maaf". Harian Metro. Dicapai pada 7 Oktober 2023.
- ^ Nordin, Norhayati (2 Jun 2020). "'Fizi dah insaf, jangan marah lagi ye'". Harian Metro. Dicapai pada 7 Oktober 2023.
- ^ Moey, Melina (3 Jun 2020). "'No heaven for orphans': Upin & Ipin character apologises after backlash over insensitive remarks". AsiaOne (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 7 Oktober 2020.
- ^ Velusamy, Thermesh (10 Ogos 2020). "Parents Are Worried This Upin & Ipin Music Video Is Too 'Sexy' & Think It Should Be Removed". World Of Buzz (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 7 Oktober 2023.
- ^ "Rating Upin & Ipin di Indonesia". LCP Production Blog. 2 September 2009. Dicapai pada 16 Mac 2010.
Pihak LCP tersilap melaporkannya sebagai 10.5 juta penonton.
- ^ Fadil Abidin (6 Mac 2010). "Upin dan Ipin vs Acara Anak di Televisi Kita" (dalam bahasa Indonesia). Analisa. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2010. Dicapai pada 16 Mac 2010.
sangat baik ditonton karena sarat edukasi dengan nuansa yang Islami, menghormati teman-teman lain yang berbeda suku dan agama sehingga tokoh-tokoh di dalamnya ada orang Melayu, China dan Tamil bahkan orang Indonesia.
- ^ Arry Anggadha (7 Mac 2010). "Upin dan Ipin Ramaikan Perayaan Nyepi" (dalam bahasa Indonesia). VIVAnews. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Mac 2010. Dicapai pada 16 Mac 2010.
- ^ "Animasi Upin & Ipin bukan 'idea' dari Indonesia". Kosmo!. 18 Januari 2022. Dicapai pada 10 November 2022.
- ^ Hasimi Muhamad (18 Januari 2022). "Kubur Upin Ipin dijumpai di Indonesia? 'Atok' beri penjelasan". Astro Awani. Dicapai pada 10 November 2022.
- ^ "Bahasa mudah, sarat mesej buat masyarakat Indonesia terpikat dengan Upin & Ipin". Astro Awani. 30 Jun 2022. Dicapai pada 10 November 2022.
- ^ "Upin & Ipin's simple language, positive messages win Indonesian hearts" (dalam bahasa Inggeris). The Sun Daily. 30 Jun 2022. Dicapai pada 15 November 2022.
- ^ "Gabenor Bali gesa pelajar henti tonton Upin & Ipin, utamakan rancangan tempatan". Utusan Malaysia. 19 Ogos 2023. Dicapai pada 10 November 2023.
- ^ "Bali governor asks students to stop watching 'Upin & Ipin" (dalam bahasa Inggeris). Free Malaysia Today. 19 Ogos 2023. Dicapai pada 10 November 2023.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (24 Ogos 2023). "Upin & Ipin kekal jadi pilihan di Indonesia". Berita Harian. Dicapai pada 10 November 2023.
- ^ Ramlah Zainal (21 Ogos 2023). "'Satu keluarga tonton Upin dan Ipin di Indonesia' - Burhanuddin". Harian Metro. Dicapai pada 10 November 2023.
- ^ "Series Upin & Ipin Won in KLIFF 2007!!" (dalam bahasa Inggeris). Les' Copaque Production. 30 November 2007. Dicapai pada 8 Januari 2010.
- ^ Shamala Velu (21 Julai 2009). "Shout to the top" (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 Mei 2012. Dicapai pada 1 Mac 2010.
- ^ a b c d e "Awards" (dalam bahasa Inggeris). Les' Copaque Production. Dicapai pada 6 November 2020.
- ^ "Upin & Ipin terima Anugerah Khas NEF-Awani". Idris Talu. 26 Mac 2011. Dicapai pada 6 November 2011.
- ^ "Upin & Ipin "The Most Successful Animation" di Malaysia Book of Records" (dalam bahasa Inggeris). LCP Production Blog. 13 Januari 2011. Dicapai pada 15 Januari 2011.
- ^ "Senarai penuh pemenang My Kids Awards 2011". Buzzera. 26 September 2011. Dicapai pada 6 November 2011.
- ^ Budiey (7 April 2013). "Senarai Pemenang Anugerah Bintang Popular Berita Harian 2012". Sensasi Selebriti. Dicapai pada 6 November 2018.
- ^ Nur Aqidah Azizi (23 Disember 2015). "Twin awards for Upin & Ipin in Jakarta" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 6 November 2019.
- ^ Dewanto Kironoputro (19 Disember 2016). "Mom & Kids Awards 2016: Betul Betul Betul, Upin & Ipin Jadi Kartun Kesayangan Mom & Kids Awards" (dalam bahasa Indonesia). Okezone. Dicapai pada 6 November 2017.
- ^ Abdul Rahman Syaukani (14 Disember 2017). "Daftar Lengkap Pemenang Mom and Kids Awards 2017" (dalam bahasa Indonesia). Tabloid Bintang. Dicapai pada 6 November 2018.
- ^ Iwan Supriyatna; Sumarni (21 Julai 2018). "Berikut Daftar Lengkap Pemenang Mom and Kids Awards 2018" (dalam bahasa Indonesia). Suara. Dicapai pada 6 November 2018.
- ^ "Upin & Ipin Terima Anugerah Belia Antarabangsa". BERNAMA. 1 Mac 2018. Dicapai pada 6 November 2018.
- ^ Zaidi Mohamad (16 November 2019). "Upin & Ipin menang di China". Berita Harian. Dicapai pada 6 November 2020.
- ^ Budiey (3 April 2023). "Betul, Betul, Betul! Upin & Ipin Membawa Lebih Banyak Kekacauan di Netflix". Sensasi Selebriti. Dicapai pada 6 November 2023.
Upin dan Ipin memasuki MBR sekali lagi pada 2020 apabila ia menjadi halaman YouTube Malaysia pertama yang mencapai 10 juta pelanggan dan menerima Butang Main Berlian YouTube.
- ^ "Senarai Pencalonan ABPBH 34". My Infotaip. 12 September 2021. Dicapai pada 25 April 2022.
- ^ Heidi Hsia (3 Disember 2021). ""Upin & Ipin" wins award in Indonesia" (dalam bahasa Inggeris). Cinema Online. Dicapai pada 6 November 2022.
- ^ Aisyah Basaruddin (28 Ogos 2023). "Anugerah TikTok: 15 tahun bersiaran, Upin & Ipin terus relevan". Sinar Harian. Dicapai pada 6 November 2023.
- ^ "U&I Original Merchandise". www.upindanipin.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Februari 2010. Dicapai pada 8 Januari 2010.
- ^ "Upin & Ipin Palsu?". Les' Copaque Production. 4 April 2009. Dicapai pada 8 Januari 2010.
- ^ "Upin dan Ipin tidak dicetak rompak". Metro Ahad. 2 Ogos 2009. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Firdaus Sahat (4 Oktober 2009). "Upin Ipin diciplak". Metro Ahad. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "3,000 Baju Tiruan Upin & Ipin Dirampas". BERNAMA. 22 Mei 2009. Dicapai pada 8 Januari 2010.
- ^ "Karnival khas Upin & Ipin". Berita Harian. 3 Disember 2010. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "3,000 pengunjung serbu Karnival Upin dan Ipin". Harian Metro. 6 Disember 2010. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "Karnival Upin & Ipin di Melaka Wonderland". Berita Harian. 5 Mei 2011. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "Kos pembikinan Upin & Ipin tinggi". Berita Harian. 8 Jun 2011. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Norhadiani Baharom (25 Disember 2011). "Jom jumpa Upin - Ipin". Harian Metro. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "Les' Copaque bangun taman tema RM200 juta". Harian Metro. 30 Mac 2011. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Mohd Zaky Zainuddin (6 Mei 2014). "Les' Copaque bangun Taman Tema Upin & Ipin". Berita Harian. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Nurhayati Abllah (15 Ogos 2017). "Upin & Ipin bakal miliki taman tema di China". Berita Harian. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "Taman tema Upin & Ipin bakal dibuka di China". Harian Metro. 4 September 2017. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Iskandar Shah Mohamed (27 Oktober 2017). "Upin, Ipin bakal tembusi China". Harian Metro. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Fatin Farhana Ariffin (5 September 2023). "Taman Tema Upin Ipin telan belanja RM700 juta". Berita Harian. Dicapai pada 10 Disember 2023.
- ^ "Kemeriahan Hari Kelab Upin & Ipin di Zoo Negara (Bahagian 1)". LCP Production Blog. 14 Jun 2010. Dicapai pada 17 Oktober 2010.
- ^ "Sana-Sini". Harian Metro. 12 Jun 2010. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ "Kelab Upin & Ipin rangsang minda". Metro Ahad. 5 Jun 2011. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Rohaniza Idris (4 Mei 2013). "Kedai makan Upin & Ipin". Berita Harian. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Diana Yeoh (30 Oktober 2012). "Have a bite to eat at Upin and Ipin" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 10 November 2021.
- ^ Aphit J. (28 September 2023). "TMG Ventures Dan Les' Copaque Productions Berganding Bahu Wujudkan Restoran Bertema Upin-Ipin". Murai.my. Dicapai pada 9 Disember 2023.
- ^ John Peter Tan (3 Oktober 2023). "New Family Restaurant Chain Modelled After Upin & Ipin" (dalam bahasa Inggeris). The Rakyat Post. Dicapai pada 9 Disember 2023.
The famous Malaysian twins will have their own themed family restaurants across the country.
- ^ "ZING Eat and Les' Copaque Productions Collaborate to Launch "Upin & Ipin" Virtual Dining Experience" (dalam bahasa Inggeris). Malaysiakini. 26 September 2023. Dicapai pada 25 Mac 2024.
- ^ "Upin & Ipin: Majalah Komik Upin & Ipin dipasaran". Upin & Ipin. 11 Disember 2009. Dicapai pada 27 Mac 2010 – melalui Facebook.
- ^ "Komik Upin & Ipin dalam bahasa Inggeris". Harian Metro. 28 April 2011. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ Masriwanie Muhamading (28 April 2011). "'Upin and Ipin' now available in English" (dalam bahasa Inggeris). New Straits Times. Dicapai pada 13 November 2021.
- ^ "Les Copaque Memperlihatkan Permainan Upin dan Ipin Melalui Video Terbaru Mereka". Amanz. 28 Mac 2011. Dicapai pada 14 November 2016.
- ^ "Reviu Apps: Doa Upin & Ipin". Harian Metro. 29 April 2015. Dicapai pada 14 November 2020.
- ^ Anisa Luciana (30 November 2015). "Pengembang Game Indonesia Bikin Game Upin & Ipin KipiBlocks" (dalam bahasa Indonesia). Tempo.co. Dicapai pada 13 November 2018.
- ^ "Pengembang Indonesia buat game Upin & Ipin KipiBlocks" (dalam bahasa Indonesia). Antara News. 30 November 2015. Dicapai pada 13 November 2018.
- ^ "Permainan Upin & Ipin KipiBlock Diperkenalkan Untuk Android – Gaya Permainan Umpama Candy Crush". Amanz. 22 November 2015. Dicapai pada 13 November 2018.
- ^ "Upin & Ipin console games to be launched in September" (dalam bahasa Inggeris). Sinar Daily. 3 Mac 2024. Dicapai pada 25 Mac 2024.
- ^ Saiful Ridzaimi (26 Februari 2024). "An Upin & Ipin game will be launched on various consoles this September" (dalam bahasa Inggeris). TechNave. Dicapai pada 25 Mac 2024.
- ^ Effi Saharudin (25 Februari 2024). "Permainan Video Upin & Ipin Akan Hadir Ke Konsol September Ini". Amanz.my. Dicapai pada 25 Mac 2024.