Wikipedia

Tretinoin

Tretinoin, juga dikenali sebagai asid retinoik semua trans (ATRA), ialah ubat yang digunakan untuk rawatan jerawat dan leukemia promielositikakut.[7][8][9] Bagi jerawat, ia digunakan pada kulit sebagai krim, gel atau salap.[9] Bagi leukemia pula, ia diambil melalui mulut sehingga tiga bulan.[7] Tretinoin topikal juga merupakan terapi retinoid yang paling banyak dikaji bagi penuaan foto.[10]

Tretinoin
Data klinikal
Nama dagangRetin-a, Avita, Renova, lain-lain
Nama lainATRA
AHFS/Drugs.comMonograph
Topikal: Monograph
MedlinePlusa608032
Data lesen
Kategori
kehamilan
Kaedah
pemberian		Topikal, mulut
Kod ATC
Status perundangan
Status perundangan
Data farmakokinetik
Pengikatan protein> 95%
Penyingkiran separuh hayat0.5 – 2 jam
Pengecam
  • Asid (2E,4E,6E,8E)-3,7-dimetil-9-(2,6,6-trimetilsikloheksen-1-il)nona-2,4,6,8-tetraenoik
Nombor CAS
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.005.573 Sunting ini di Wikidata
Data kimia dan fizikal
FormulaC20H28O2
Jisim molar300.44 g·mol−1
Model 3D (JSmol)
Takat lebur180 °C (356 °F)
  • CC1=C(C(CCC1)(C)C)C=CC(=CC=CC(=CC(=O)O)C)C
  • InChI=1S/C20H28O2/c1-15(8-6-9-16(2)14-19(21)22)11-12-18-17(3)10-7-13-20(18,4)5/h6,8-9,11-12,14H,7,10,13H2,1-5H3,(H,21,22)/b9-6+,12-11+,15-8+,16-14+ ☑Y
  • Key:SHGAZHPCJJPHSC-YCNIQYBTSA-N ☑Y
  (verify)

Kesan sampingan biasa apabila digunakan sebagai krim adalah terhad kepada kulit, dan termasuk kemerahan kulit, pengelupasan dan kepekaan matahari.[9] Apabila digunakan melalui mulut, kesan sampingan termasuk sesak nafas, sakit kepala, kebas, kemurungan, kekeringan kulit, kegatalan, keguguran rambut, muntah, sakit otot dan perubahan penglihatan.[7] Kesan sampingan lain yang teruk termasuk bilangan sel darah putih yang tinggi dan pembekuan darah.[7] Penggunaan semasa mengandung adalah kontraindikasi oleh kerana risiko kecacatan kelahiran.[7] Ia adalah dalam keluarga ubat retinoid.[8]

Tretinoin telah dipatenkan pada 1957, dan diluluskan untuk kegunaan perubatan pada 1962.[11] Ia berada dalam Senarai Ubat Penting Pertubuhan Kesihatan Sedunia.[12] Tretinoin boleh didapati sebagai ubat generik.[13] Pada 2020, ia adalah ubat ke-230 yang paling kerap dipreskripsi di Amerika Syarikat, dengan lebih daripada 2 juta preskripsi.[14][15]

Kegunaan perubatan sunting

Penggunaan kulit sunting

Tretinoin paling biasa digunakan untuk merawat jerawat,[5] kedua-dua radang dan bukan radang. Pelbagai kajian menyokong keberkesanan retinoid topikal dalam rawatan akne vulgaris.[16][17] Ia kadang-kadang digunakan bersama-sama ubat jerawat topikal lain untuk meningkatkan penembusannya.[18] Selain merawat jerawat aktif, retinoid mempercepatkan penyelesaian hiperpigmentasi selepas keradangan disebabkan jerawat.[19] Ia juga berguna sebagai terapi penyelenggaraan untuk orang yang telah bertindak balas dengan baik terhadap rawatan awal mereka, mengurangkan penggunaan antibiotik berpanjangan bagi jerawat.[20]

Leukemia sunting

Tretinoin digunakan untuk mendorong remisi pada orang dengan leukemia promielositik akut (APL) dengan mutasi (translokasi t(15;17) yang menimbulkan gen gabungan PML::RARα). Ia tidak digunakan bagi terapi penyelenggaraan.[4][21][22]

Buktinya sangat tidak pasti tentang kesan tretinoin sebagai tambahan kepada kemoterapi bagi pesakit dengan leukemia mieloid akut bukan APL pada cirit-birit, loya/muntah dan ketoksikan berkaitan jantung gred III/IV. Tambahan pula, tretinoin sebagai tambahan kepada kemoterapi mungkin menyebabkan sedikit atau tiada perbezaan dalam kematian, sakit semula, kemajuan, kematian semasa percubaan dan jangkitan gred III/IV.[23]

Fotopenuaan sunting

Fotopenuaan ialah penuaan kulit pramatang akibat pendedahan yang berpanjangan dan berulang kepada sinaran matahari. Ciri-ciri foto penuaan termasuk kedutan halus dan kasar, perubahan dalam pigmentasi kulit dan kehilangan keanjalan. Dalam kulit manusia, retinoid topikal meningkatkan pengeluaran kolagen, mendorong hiperplasia epidermis, dan mengurangkan atipia keratinosit dan melanosit. Tretinoin topikal ialah terapi retinoid yang paling banyak disiasat dalam fotopenuaan.[24] Tretinoin topikal boleh digunakan bagi fotopenuaan ringan hingga teruk pada semua jenis kulit. Beberapa minggu atau bulan penggunaan biasanya diperlukan sebelum penambahbaikan dapat dilihat. Walaupun ia hanya dikaji bagi tempoh dua tahun, ia mungkin diteruskan sepanjang hayat. Rejimen penyelenggaraan jangka panjang dengan kepekatan yang lebih rendah atau penggunaan yang kurang kerap mungkin merupakan alternatif kepada penggunaan berterusan.[25]

Kesan sampingan sunting

Penggunaan kulit sunting

Tretinoin topikal hanya untuk digunakan pada kulit dan tidak boleh digunakan pada mata atau tisu mukosa. Kesan sampingan biasa termasuk kerengsaan kulit, kemerahan, bengkak dan lepuh.[5] Jika kerengsaan menjadi masalah, pengurangan kekerapan penggunaan pada setiap malam atau setiap malam ketiga boleh dipertimbangkan, dan kekerapan penggunaan boleh ditingkatkan apabila toleransi bertambah baik. Kelupas kulit halus yang sering dilihat boleh dibuang dengan lembut dengan kain lap. Pelembap muka bukan komedogenik juga boleh digunakan jika perlu. Penangguhan penggunaan retinoid selama sekurang-kurangnya 20 minit selepas mencuci dan mengeringkan muka juga boleh membantu. Retinoid topikal bukanlah ubat fotosensitisasi sebenar, tetapi orang yang menggunakan retinoid topikal telah menerangkan simptom peningkatan sensitiviti matahari. Ini dianggap disebabkan oleh penipisan stratum korneum yang membawa kepada pengurangan halangan terhadap pendedahan cahaya ultraungu, serta kepekaan yang dipertingkatkan akibat kehadiran kerengsaan kulit.[26]

Penggunaan leukemia sunting

Bentuk oral ubat mempunyai amaran berkotak mengenai risiko sindrom asid retinoik dan leukositosis.[4]

Kesan sampingan lain yang ketara termasuk risiko trombosis, hipertensi intrakranium benigna pada kanak-kanak, lipid tinggi (hiperkolesterolemia dan/atau hipertrigliseridemia) dan kerosakan hati.[4]

Terdapat banyak kesan sampingan yang ketara daripada ubat ini, termasuk kelesuan (66%), menggigil (63%), pendarahan (60%), jangkitan (58%), edema tepian (52%), sakit (37%), ketidakselesaan dada (32%), edema (29%), pembekuan intravaskular tersebar (26%), peningkatan berat badan (23%), tindak balas tapak suntikan (17%), anoreksia (17%), penurunan berat badan (17%), dan mialgia (14%).[4]

Mekanisme tindakan sunting

Bagi kegunaannya dalam kanser, mekanisme tindakannya tidak diketahui, tetapi pada peringkat sel, ujian makmal menunjukkan bahawa tretinoin memaksa sel APL untuk membezakan dan menghentikannya daripada membiak; pada manusia, terdapat bukti bahawa ia memaksa promielosit kanser utama untuk membeza dan matang menjadi neutrofil, membolehkan sel normal mengisi semula sumsum tulang.[4] Kajian terbaru menunjukkan bahawa ATRA menghalang dan merendahkan PIN1 aktif.[27]

Untuk kegunaannya dalam jerawat, tretinoin (bersama dengan retinoid lain) ialah derivatif vitamin A yang bertindak dengan mengikat dua keluarga reseptor nuklear dalam keratinosit: reseptor asid retinoik (RAR) dan reseptor X retinoid (RXR).[19] Peristiwa ini menyumbang kepada normalisasi pengkeratinan folikel dan penurunan kepaduan keratinosit, mengakibatkan pengurangan oklusi folikel dan pembentukan mikrokomedon.[28] Kompleks reseptor retinoid bersaing bagi protein koaktivator AP-1, faktor transkripsi utama yang terlibat dalam keradangan.[19] Retinoid juga turun mengawal ekspresi reseptor seperti tol, (TLR)-2, yang terlibat dalam tindak balas keradangan jerawat.[29] Selain itu, tretinoin dan retinoid boleh meningkatkan penembusan ubat jerawat topikal lain.[18]

Campuran 10% benzoil peroksida dan cahaya menghasilkan lebih 50% degradasi tretinoin dalam kira-kira 2 jam dan 95% dalam 24 jam.[30] Kekurangan kestabilan ini dengan kehadiran agen cahaya dan pengoksida telah membawa kepada perkembangan formulasi baru ubat. Apabila tretinoin berkapsul mikro terdedah kepada benzoil peroksida dan cahaya, hanya 1% degradasi berlaku dalam kira-kira 4 jam, dan hanya 13% selepas 24 jam.[31]

Biosintesis sunting

 
Laluan biosintetik tretinon

Tretinoin disintesis daripada beta-karotena. Beta-karotena mula-mula dipecahkan kepada beta-karotena 15-15'-monooksigenase melalui tapak 1 ikatan berganda yang teroksida menjadi epoksida. Epoksida diserang oleh air untuk membentuk diol di tapak 1. NADH sebagai agen penurunan menurunkan kumpulan alkohol menjadi aldehid.[32]

Sejarah sunting

Tretinoin dibangunkan bersama untuk kegunaannya dalam jerawat oleh James Fulton dan Albert Kligman ketika di Universiti Pennsylvania pada 1960-an.[33][34] Percubaan fasa I yang pertama dijalankan ke atas subjek manusia telah dilakukan ke atas banduan di Penjara Holmesburg dalam rejim ujian tidak terapeutik dan tidak beretika yang dijalankan sejak sekian lama ke atas banduan penjara di Holmesburg.[35][36] Universiti Pennsylvania memegang paten untuk Retin-A, yang dilesenkan kepada syarikat farmaseutikal.[34]

Rawatan leukemia promielositik akut pertama kali diperkenalkan di Hospital Ruijin di Shanghai oleh Wang Zhenyi dalam percubaan klinikal 1988.[37]

Keguguran rambut sunting

Tretinoin telah diterokai sebagai rawatan keguguran rambut, berpotensi sebagai cara untuk meningkatkan keupayaan minoksidil dengan bertindak sebagai enzim dan mempercepatkan pengeluaran minoksidil sulfat untuk menembusi kulit kepala, tetapi buktinya lemah dan memiliki percanggahan.[38][39]

Rujukan sunting

  1. ^ "Tretinoin (Vesanoid) Use During Pregnancy". Drugs.com. 25 July 2019. Dicapai pada 16 January 2020.
  2. ^ "Tretinoin topical Use During Pregnancy". Drugs.com. 1 July 2019. Dicapai pada 16 January 2020.
  3. ^ Anvisa (2023-03-31). "RDC Nº 784 - Listas de Substâncias Entorpecentes, Psicotrópicas, Precursoras e Outras sob Controle Especial" [Collegiate Board Resolution No. 784 - Lists of Narcotic, Psychotropic, Precursor, and Other Substances under Special Control] (dalam bahasa Portugis). Diário Oficial da União (diterbitkan 2023-04-04). Diarkibkan daripada yang asal pada 2023-08-03. Dicapai pada 2023-08-15.
  4. ^ a b c d e f "Tretinoin capsule". DailyMed. 12 December 2018. Dicapai pada 16 January 2020.
  5. ^ a b c "Tretinoin Cream- tretinoin cream". DailyMed. 1 December 2018. Dicapai pada 16 January 2020.
  6. ^ "List of nationally authorised medicinal products:Active substance(s): tretinoin (oral formulations)" (PDF). ema.europa.eu. European Medicines Agency. 1 December 2022. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 30 Jan 2023.
  7. ^ a b c d e "Tretinoin". The American Society of Health-System Pharmacists. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 November 2016. Dicapai pada 8 December 2016.
  8. ^ a b Tivnan A (2016). Resistance to Targeted Therapies Against Adult Brain Cancers. Springer. m/s. 123. ISBN 978-3-319-46505-0. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 November 2017.
  9. ^ a b c British national formulary : BNF 69 (ed. 69). British Medical Association. 2015. m/s. 627, 821–822. ISBN 978-0-85711-156-2.
  10. ^ "Retinoids, topical". American Osteopathic College of Dermatology.
  11. ^ Fischer J, Ganellin CR (2006). Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. m/s. 476. ISBN 978-3-527-60749-5. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 November 2017.
  12. ^ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  13. ^ "Tretinoin topical". The American Society of Health-System Pharmacists. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 May 2016. Dicapai pada 8 December 2016.
  14. ^ "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Dicapai pada 7 October 2022.
  15. ^ "Tretinoin – Drug Usage Statistics". ClinCalc. Dicapai pada 7 October 2022.
  16. ^ "Topical retinoids in inflammatory acne: a retrospective, investigator-blinded, vehicle-controlled, photographic assessment". Clinical Therapeutics. 27 (2): 216–24. February 2005. doi:10.1016/j.clinthera.2005.02.009. PMID 15811485.
  17. ^ "A combined analysis of 2 randomized clinical studies of tretinoin gel 0.05% for the treatment of acne". Cutis. 83 (3): 146–54. March 2009. PMID 19363908.
  18. ^ a b "Management of acne: a report from a Global Alliance to Improve Outcomes in Acne". Journal of the American Academy of Dermatology. 49 (1 Suppl): S1-37. July 2003. doi:10.1067/mjd.2003.618. PMID 12833004. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  19. ^ a b c Kang S, Voorhees JJ.
  20. ^ "Why Topical Retinoids Are Mainstay of Therapy for Acne". Dermatology and Therapy. 7 (3): 293–304. September 2017. doi:10.1007/s13555-017-0185-2. PMC 5574737. PMID 28585191.
  21. ^ "Use of all-trans retinoic acid in the treatment of acute promyelocytic leukemia" (PDF). Blood. 72 (2): 567–72. August 1988. doi:10.1182/blood.V72.2.567.567. PMID 3165295. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  22. ^ "All-trans retinoic acid as a differentiation therapy for acute promyelocytic leukemia. I. Clinical results" (PDF). Blood. 76 (9): 1704–9. November 1990. doi:10.1182/blood.V76.9.1704.1704. PMID 2224119.
  23. ^ "Effects of all-trans retinoic acid (ATRA) in addition to chemotherapy for adults with acute myeloid leukaemia (AML) (non-acute promyelocytic leukaemia (non-APL))". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2018 (8): CD011960. August 2018. doi:10.1002/14651858.CD011960.pub2. PMC 6513628. PMID 30080246.
  24. ^ "Photoaging". Dermatologic Clinics. 32 (3): 291–9, vii. July 2014. doi:10.1016/j.det.2014.03.015. PMID 24891052.
  25. ^ "Long-term efficacy and safety of tretinoin emollient cream 0.05% in the treatment of photodamaged facial skin: a two-year, randomized, placebo-controlled trial". American Journal of Clinical Dermatology. 6 (4): 245–53. 2005. doi:10.2165/00128071-200506040-00005. PMID 16060712. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  26. ^ "Topical retinoids in the treatment of acne vulgaris". Seminars in Cutaneous Medicine and Surgery. 27 (3): 177–82. September 2008. doi:10.1016/j.sder.2008.06.001. PMID 18786495.
  27. ^ "Active Pin1 is a key target of all-trans retinoic acid in acute promyelocytic leukemia and breast cancer". Nature Medicine. 21 (5): 457–66. May 2015. doi:10.1038/nm.3839. PMC 4425616. PMID 25849135. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  28. ^ Fernandez [Graber] EM, Zaenglein A, Thiboutot D. Acne Treatment Methodologies.
  29. ^ "Cutting edge: all-trans retinoic acid down-regulates TLR2 expression and function". Journal of Immunology. 174 (5): 2467–70. March 2005. doi:10.4049/jimmunol.174.5.2467. PMID 15728448.
  30. ^ "Chemical stability of adapalene and tretinoin when combined with benzoyl peroxide in presence and in absence of visible light and ultraviolet radiation". The British Journal of Dermatology. Wiley. 139 (Suppl 52): 8–11. October 1998. doi:10.1046/j.1365-2133.1998.1390s2008.x. PMID 9990414.
  31. ^ "The Stability of Tretinoin in Tretinoin Gel Microsphere 0.1%". www.mdedge.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 14 May 2021.
  32. ^ Woggon, Wolf-D. (1 January 2002). "Oxidative cleavage of carotenoids catalyzed by enzyme models and beta-carotene 15,15´-monooxygenase". Pure and Applied Chemistry. 74 (8): 1397–1408. doi:10.1351/pac200274081397.
  33. ^ Vivant Pharmaceuticals, LLC Press Release. 10 July 2013, Vivant Skin Care Co-founder James E. Fulton, MD, Loses Colon Cancer Battle
  34. ^ a b "Dr. Albert M. Kligman, Dermatologist, Dies at 93". The New York Times. 22 February 2010.
  35. ^ Washington HA (2006). Medical apartheid : the dark history of medical experimentation on Black Americans from colonial times to the present. New York: Doubleday. ISBN 0-385-50993-6. OCLC 61131882.
  36. ^ Hornblum AM (1998). Acres of skin : human experiments at Holmesburg Prison : a story of abuse and exploitation in the name of medical science. New York: Routledge. ISBN 0-415-91990-8. OCLC 37884781.
  37. ^ "Use of all-trans retinoic acid in the treatment of acute promyelocytic leukemia". Blood. 72 (2): 567–72. August 1988. doi:10.1182/blood.V72.2.567.567. PMID 3165295. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  38. ^ Ralph M. Trüeb.
  39. ^ "Medical treatments for male and female pattern hair loss". Journal of the American Academy of Dermatology. 59 (4): 547–66, quiz 567–8. October 2008. doi:10.1016/j.jaad.2008.07.001. PMID 18793935.

Pautan luar sunting

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Tretinoin&oldid=5951081"