Hadiah Nobel dalam Fizik: Perbezaan antara semakan

'''Hadiah Nobel dalam Fizik''' ({{lang-sv|'''Nobelpriset i fysik'''}}, {{lang-en|'''Nobel Prize in Physics'''}}) dianugerahkan setahun sekali oleh [[Akademi Sains Diraja Sweden]], sebagai salah satu dari lima [[Hadian Nobel]] yang ditubuhkan atas wasiat [[Alfred Nobel]] pada tahun 1895 dan dianugerahkan sejak tahun 1901; hadiah-hadiah lain ialah [[Hadiah Nobel dalam Kimia]], [[Hadiah Nobel dalam Kesusasteraan]], [[Hadiah Keamanan Nobel]], dan [[Hadiah Nobel dalam Fisiologi atau Perubatan]]. Hadiah Nobel pertama dalam bidang fizik dikurniakan kepada [[Wilhelm Conrad Röntgen]] yang berbangsa Jerman, "sebagai pengiktirafan kepada jasa luar biasa beliau melalui penemuan [[Sinar Röntgen|sinar-sinar]] luar biasa (atau sinar X)." Anugerah ini ditadbir oleh [[Yayasan Nobel]] dan dipandang ramai sebagai anugerah paling berprestij yang boleh diraih oleh mana-mana ahli sains yang menceburi bidang [[Fizik]]. Hadiah ini dipersembahkan di majlis penganugerahan tahunan pada setiap 10 Disember ([[ulang tahun]] pemergian Nobel) di kota [[Stockholm]].

 

Selebih-lebihnya tiga orang Pemenang Nobel dan dua hasil usaha berlainan boleh dipilih untuk meraih Hadiah Nobel dalam Fizik.<ref name=what>[http://nobelprize.org/award_ceremonies/prize.html "What the Nobel Laureates Receive"], dicapai 1 November 2007.</ref> Proses pencalonan dan pemilihan pemenang Hadiah Nobel memakan masa yang lama dan banyak memerlukan penelitian berbanding hadiah-hadiah lain, oleh yang demikian Hadiah Nobel menjadi hadiah terpenting dalam bidang fizik.<ref>[http://www.britannica.com/eb/art-18050 "The Nobel Prize Selection Process"], ''[[Encyclopaedia Britannica]]'', accessed November 5, 2007 ([[Flowchart]]).</ref>

 

Anugerah dalam bidang kimia ini menekankan pentingnya pencapaian itu "bertahan lama", iaitu sela masa antara penemuan dan penganugerahan biasanya 20 tahun atau lebih lama lagi. Contohnya, separuh Hadiah Nobel dalam Fizik 1983 dihadiahkan kepada [[Subrahmanyan Chandrasekhar]] kerana kerjanya mengenai struktur dan evolusi bintang yang dijalankan pada 1930-an. Malangnya, bukan semua saintis boleh hidup cukup lama untuk menikmati pengiktirafan Nobel untuk pencapaian mereka, maka adanya penemuan sains yang tidak dapat dipertimbangkan untuk Hadiah Nobel gara-gara tokoh-tokohnya sudah meninggal dunia sebelum kesan usaha-usaha mereka direalisasikan. Sebelum tahun 1974, penganugerahan anumerta dibenarkan sekiranya penerimanya meninggal selepas dicalonkan.<ref>[http://nobelprize.org/contact/faq/index.html FAQ nobelprize.org]</ref>

 

{| class="wikitable"

|-

|-

|1901

|[[Wilhelm Conrad Röntgen]]

|[[Jerman]]

|-

|rowspan=2|1902

|[[Hendrik Lorentz]]

|[[Belanda]]

|rowspan=2|"penyelidikan pengaruh [[magnetisme]] terhadap fenomena sinaran"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1902 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1902/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

| [[Pieter Zeeman]]

| Belanda

|-

|rowspan=3|1903

|[[Henri Becquerel|Antoine Henri Becquerel]]

| [[Perancis]]

|"penemuan [[keradioaktifan]] spontan oleh beliau"<ref name=N1903>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1903 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1903/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Pierre Curie]]

| Perancis

|rowspan=2|"penyelidikan bersama fenomena sinaran yang ditemui oleh Profesor [[Henri Becquerel]]"<ref name=N1903/>

|-

|[[Marie Curie]]

| Poland

|-

|1904

|[[John Strutt, 3rd Baron Rayleigh|John William Strutt]]

| [[United Kingdom]]

|-

|1905

|[[Philipp Eduard Anton von Lenard]]

| Jerman

|-

|1906

|[[J. J. Thomson|Joseph John Thomson]]

| United Kingdom

|-

|1907

|[[Albert Abraham Michelson]]

| [[Amerika Syarikat]]

|-

|1908

|[[Gabriel Lippmann]]

| Perancis

|-

|rowspan=2|1909

|[[Guglielmo Marconi]]

| [[Itali]]

|rowspan=2|"sumbangan kepada [[Penciptaan radio|pembangunan telegrafi wayarles]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1909 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1909/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Karl Ferdinand Braun]]

| Jerman

|-

|1910

|[[Johannes Diderik van der Waals]]

| Belanda

|-

|1911

|[[Wilhelm Wien]]

| Jerman

|-

|1912

|[[Gustaf Dalén|Nils Gustaf Dalén]]

| [[Sweden]]

|-

|1913

|[[Heike Kamerlingh Onnes|Heike Kamerlingh-Onnes]]

| Belanda

|-

|1914

|[[Max von Laue]]

| Jerman

|-

|rowspan=2|1915

|[[William Henry Bragg]]

| United Kingdom

|rowspan=2|"khidmat mereka dalam analisa [[struktur hablur]] melalui sinar X"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1915 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1915/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[William Lawrence Bragg]]

| United Kingdom

|-

|1917

|[[Charles Glover Barkla]]

| United Kingdom

|-

|1918

|[[Max Planck]]

| Jerman

|-

|1919

|[[Johannes Stark]]

| Jerman

|-

|1920

|[[Charles Édouard Guillaume]]

| [[Switzerland]]

|-

|1921

|[[Albert Einstein]]

|"khidmatnya kepada Fizik Teori, dan khususnya kerana penemuan hukum [[kesan fotoelektrik]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1921 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1921/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|1922

|[[Niels Bohr]]

| [[Denmark]]

|-

|1923

|[[Robert Andrews Millikan]]

| Amerika Syarikat

|-

|1924

|[[Manne Siegbahn]]

| Sweden

|-

|rowspan=2|1925

|[[James Franck]]

| Jerman

|rowspan=2|"penemuan hukum-hukum impak [[elektron]] terhadap atom"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1925 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1925/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Gustav Ludwig Hertz|Gustav Hertz]]

|Jerman

|-

|1926

|[[Jean Baptiste Perrin]]

| Perancis

|-

|rowspan=2|1927

|[[Arthur Compton|Arthur Holly Compton]]

| Amerika Syarikat

|"penemuan [[Serak Compton|kesan yang dinamakan sempena beliau]]"<ref name=N1927>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1927 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1927/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Charles Thomson Rees Wilson]]

| United Kingdom

|-

|1928

|[[Owen Willans Richardson]]

| United Kingdom

|-

|1929

|[[Louis de Broglie|Putera Louis-Victor Pierre Raymond de Broglie]]

| Perancis

|-

|1930

|[[C. V. Raman|Chandrasekhara Venkata Raman]]

|[[India]]

|-

|1932

|[[Werner Heisenberg]]

| Jerman

|-

|rowspan=2|1933

|[[Erwin Schrödinger]]

| [[Austria]]

|rowspan=2|"penemuan bentuk-bentuk baru [[teori atom]] yang produktif"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1933 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1933/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Paul Dirac]]

| United Kingdom

|-

|1935

|[[James Chadwick]]

| United Kingdom

|-

|rowspan=2|1936

|[[Victor Francis Hess]]

| Austria

|-

|[[Carl David Anderson]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1937

|[[Clinton Davisson|Clinton Joseph Davisson]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"penemuan [[belauan elektron]] oleh kristal melalui uji kaji"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1937 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1937/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[George Paget Thomson]]

| United Kingdom

|-

|1938

|[[Enrico Fermi]]

| Itali

|-

|1939

|[[Ernest Lawrence]]

| Amerika Syarikat

|-

|1943

|[[Otto Stern]]

| Amerika Syarikat

|-

|1944

|[[Isidor Isaac Rabi]]

| Amerika Syarikat

|-

|1945

|[[Wolfgang Ernst Pauli|Wolfgang Pauli]]

| Austria

|-

|1947

|[[Edward Victor Appleton]]

| United Kingdom

|-

|1948

|[[Patrick Blackett, Baron Blackett|Patrick Maynard Stuart Blackett]]

| United Kingdom

|-

|1950

|[[Cecil Frank Powell]]

| United Kingdom

|-

|rowspan=2|1951

|[[John Cockcroft|John Douglas Cockcroft]]

| United Kingdom

|-

|rowspan=2|1952

|[[Felix Bloch]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"pembangunan kaedah-kaedah baru untuk penyukatan persis magnetik nuklear dan penemuan-penemuan yang berkaitan"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1952 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1952/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Edward Mills Purcell]]

| Amerika Syarikat

|-

|1953

|[[Frits Zernike]]

| Belanda

|-

|rowspan=2|1954

|[[Max Born]]

| United Kingdom

|-

|rowspan=2|1955

|[[Willis Eugene Lamb]]

| Amerika Syarikat

|"penemuan berkaitan [[struktur halus]] spektrum hidrogen"<ref name="N55">{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1955 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1955/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Polykarp Kusch]]

| Amerika Syarikat

| Amerika Syarikat

|-

|[[William Shockley|William Bradford Shockley]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1957

|[[Tsung-Dao Lee]]

| {{nowrap|[[Republik China]]}}

|rowspan=2|"penyelidikan mendalam mengenai apa yang dikenali sebagai [[penentangan pariti|hukum pariti]] yang membawa kepada penemuan penting mengenai [[zarah asas]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1957 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1957/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Chen Ning Yang]]

| Republik China

|-

|rowspan=2|1959

|[[Owen Chamberlain]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"penemuan [[antiproton]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1959 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1959/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Emilio G. Segrè|Emilio Gino Segrè]]

| Itali

|-

|1960

|[[Donald A. Glaser|Donald Arthur Glaser]]

| Amerika Syarikat

|"sumbangannya kepada teori nukleus atom dan zarah-zarah asas, khususnya melalui penemuan dan aplikasi prinsip-prinsip simetri asas"<ref name=N63>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1963 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1963/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Maria Goeppert-Mayer]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"kerana penemuan berkenaan struktur petala nuklear"<ref name=N63/>

|-

|[[J. Hans D. Jensen]]

| Jerman Barat

|rowspan=3|"kerja asas dalam bidang [[elektrodinamik kuantum]] yang membawa kepentingan mendalam untuk bidang fizik zarah asas"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1965 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1965/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Julian Schwinger]]

| Amerika Syarikat

|-

|[[Sin-Itiro Tomonaga]]

| Jepun

|-

|1967

|[[Hans Bethe|Hans Albrecht Bethe]]

| Amerika Syarikat

|-

|1968

|[[Luis Walter Alvarez]]

| Amerika Syarikat

|-

|1969

|[[Murray Gell-Mann]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1976

|[[Burton Richter]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1977

|[[Philip Warren Anderson]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1978

|[[Pyotr Kapitsa|Pyotr Leonidovich Kapitsa]]

| Kesatuan Soviet

|"ciptaan dan penemuan asas dalam bidang fizik suhu rendah"<ref name=N78>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1978 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1978/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Arno Allan Penzias]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"penemuan [[sinaran latar gelombang mikro asas]]"<ref name=N78/>

|-

|[[Robert Woodrow Wilson]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1979

|[[Sheldon Lee Glashow]]

| Amerika Syarikat

| [[Pakistan]]

|-

|[[Steven Weinberg]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1980

|[[James Cronin|James Watson Cronin]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1981

|[[Nicolaas Bloembergen]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"sumbangan mereka kepada pembangunan spektroskopi laser"<ref name=N81>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1981 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1981/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Arthur Leonard Schawlow]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1983

|[[Subrahmanyan Chandrasekhar]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|1984

|[[Carlo Rubbia]]

| Itali

|-

|1985

|[[Klaus von Klitzing]]

| Jerman Barat

|"kerja asas dalam bidang optik elektron, serta rekaan [[mikroskop elektron]] pertama"<ref name=N86>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1986 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1986/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Gerd Binnig]]

| Jerman Barat

|rowspan=2|"rekaan [[mikroskop penerowongan imbasan]]"<ref name=N86/>

|-

|[[Heinrich Rohrer]]

| Switzerland

|rowspan=2| "pencapaian terpenting dalam penemuan [[kesuperkonduksian]] dalam bahan [[seramik]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1987 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1987/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Karl Alexander Müller]]

| Switzerland

|-

|rowspan=3|1988

|[[Leon M. Lederman|Leon Max Lederman]]

| Amerika Syarikat

| Amerika Syarikat

|-

|[[Jack Steinberger]]

| Amerika Syarikat

|-

|1991

|[[Pierre-Gilles de Gennes]]

| Perancis

|-

|rowspan=2|1994

|[[Bertram Brockhouse]]

| Kanada

|-

|rowspan=2|1995

|[[Martin Lewis Perl]]

| Amerika Syarikat

|"penemuan [[lepton tau]]" dan "sumbangan uji kaji perintis kepada bidang fizik [[lepton]]"<ref name=N95>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1995 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1995/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Frederick Reines]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=3|"penemuan keadaan [[bendalir super]] dalam [[helium-3]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1996 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1996/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Douglas D. Osheroff]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1997

|[[Steven Chu]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=3|"pembangunan kaedah-kaedah menyejukkan dan memerangkap atom dengan cahaya laser"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1997 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1997/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Claude Cohen-Tannoudji]]

| Perancis

|-

|[[William Daniel Phillips]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|1998

|[[Robert B. Laughlin]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=3|"penemuan bentuk bendalir kuantum yang baru yang boleh diujakan secara cas berperingkat"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 1998 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1998/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Horst Ludwig Störmer]]

| Jerman

|-

|rowspan=2|1999

|[[Gerardus 't Hooft]]

| Belanda

|-

|rowspan=3|2000

|[[Zhores Alferov|Zhores Ivanovich Alferov]]

|[[Russia]]

|-

|rowspan=3|2001

|[[Eric Allin Cornell]]

| Amerika Syarikat

| Amerika Syarikat

|-

|[[Wolfgang Ketterle]]

| Jerman

| Jepun

|-

|[[Riccardo Giacconi]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|2003

|[[Alexei Alexeyevich Abrikosov]]

|rowspan=3|"sumbangan perintis kepada teori [[superkonduktor]] dan bendalir super"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 2003 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2003/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|-

|[[Anthony James Leggett]]

|-

|rowspan=3|2004

|[[David Gross|David J. Gross]]

| Amerika Syarikat

| Amerika Syarikat

|-

|[[Frank Wilczek]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=3|2005

|[[Roy J. Glauber]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"sumbangan mereka kepada pembangunan [[stereoskopi]] persis berasaskan laser, termasuk teknik [[sikat frekuensi optik]]"<ref name=N05/>

|-

|[[Theodor W. Hänsch]]

| Jerman

|-

|rowspan=2|2006

|[[John C. Mather]]

| Amerika Syarikat

|rowspan=2|"penemuan bentuk [[jasad hitam]] dan [[ketakisotropan]] [[sinaran latar gelombang mikro kosmik]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 2006 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2006/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[George Smoot|George F. Smoot]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan=2|2007

|[[Albert Fert]]

| Perancis

|rowspan=2|"penemuan [[rintangan magnet gergasi]]"<ref>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 2007 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2007/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Peter Grünberg]]

| Jerman

|-

|rowspan="3"|2008

|[[Makoto Kobayashi (physicist)|Makoto Kobayashi]]

| Jepun

|rowspan="2"|"penemuan asal-usul simetri terputus yang meramal kewujudan sekurang-kurangnya tiga famili kuark dalam alam"<ref name=N08>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 2008 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2008/index.html|accessdate=2008-10-09}}</ref>

|-

|[[Toshihide Maskawa]]

| Jepun

|-

|[[Yoichiro Nambu]]

| Amerika Syarikat

|-

|rowspan="3"|2009

|[[Charles K. Kao]]

|"pencapaian perintis mengenai pancaran cahaya dalam [[gentian optik|gentian]] [[komunikasi optik]]"<ref name=N09>{{cite web | title = The Nobel Prize in Physics 2009 | publisher = Nobel Foundation | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2009/index.html|accessdate=2009-10-06}}</ref>

|-

|

|[[Willard S. Boyle]]

 

|rowspan="2"|"ciptaan litar [[semikonduktor]] imejan, iaitu [[peranti terganding cas|pengesan CCD]]"<ref name=N09/>

{{refend}}

 

* The politics of excellence, beyond the nobel prize; R. Friedman ; 2002

* Nobel Century: a biographical analysis of physics laureates, in Interdisciplinary Science Reviews, by Claus D. Hillebrand ; June 2002; No 2. p.87-93

 

{{reflist|3}}

 

== Pautan luar ==

{{commonscat|Nobel Prize in Physics winners}}

 

{{Nobel Prizes}}

[[tr:Nobel Fizik Ödülü]]

[[uk:Список лауреатів Нобелівської премії в галузі фізики]]

[[zh:诺贝尔物理学奖]]