Pusat beli-belah: Perbezaan antara semakan

[[Fail:Tokyo-taito-shoppingarcade.jpg|thumb|left|Arked beli-belah di [[Tokyo]], [[Jepun]].]]

 

[[Bazaar Isfahan|Bazaar Besar]] [[Isfahan (bandar)|Isfahan]] yang tertutup dibina pada abad ke-10. [[Bazaar Besar Tehran]] tertutup yang panjangnya 10 km juga panjang sejarahnya. Sebuah lagi [[Bazaar Besar, Istanbul|Bazaar Besar]] di [[Istanbul]] yang dibina pada abad ke-15 ialah salah sebuah pasar tertutup terbesar yang masih wujud di dunia, meliputi lebih 58 jalan dan 4,000 kedai.

 

 

[[Fail:Sevens Duesseldorf.jpg|thumb|right|Pusat beli-belah "Sevens" di [[Düsseldorf]], [[Jerman]].]]

Medan beli-belah tertutup sepenuhnya tidak wujud hingga 1950-an, apabila gagasannya dirintiskan oleh [[Victor Gruen]], seorang jurubina yang berasal dari [[Austria]]. Generasi baru medan beli-belah ini termasuklah [[Northgate Mall (Seattle)|Northgate Mall]] di [[Seattle, Washington]] (1950), [[Northland Center (Michigan)|Northland Shopping Center]] berhampiran [[Detroit, Michigan]] (1954), dan [[Gulfgate Mall]] di Houston; ketiga-tiga pusat beli-belah [[Amerika Syarikat]] tersebut asalnya merupakan pusat beli-belah pejalan kaki terbuka teteapi diubah menjadi medan tertutup. Pusat beli-belah tertutup yang pertama sejak akhir perang ialah [[Southdale Center]] yang dibuka di kawasan subbandar [[Edina, Minnesota]] di [[Minneapolis-St. Paul]], [[Amerika Syarikat]] pada tahun 1956. Pusat beli-belah ini memperluaskan kegiatan peruncitan dari pusat bandar yang padat ke dalam kawasan perumahan subbandar. Gagasan medan beli-belah yang terbina daripada ruang tertutup yang diisi oleh kedai-kedai yang bersebelahan, jauh dari pusat bandar dan hanya boleh dicapai dengan menaiki kereta, semakin diterima di seluruh dunia. Di [[United Kingdom|UK]], [[Chrisp Street Market]] ialah kawasan beli-belah pejalan kaki pertama yanf dibina dengan jalan di hadapan kedai. Pihak pemaju seperti [[Alfred Taubman]] dari [[Taubman Centers]] memperbaharui konsep ini dengan memasang jubin terrazzo di [[Mall at Short Hills]] di [[New Jersey]], hiasan air pancut, dan dua tingkat yang membolehkan pengunjung mengitari semua kedai.<ref name=tws29dec7556>{{cite news

|author= Caitlin A. Johnson

[[Fail:Buenos Aires - Galerías Pacífico.jpg|thumb|left|[[Galerías Pacífico]] di [[Buenos Aires]], [[Argentina]]]]

 

Hampir semua pusat beli-belah tersedia [[medan selera]] yang terdiri daripada sederetan gerai [[makanan segera]] beraneka jenis yang mengelilingi sebuah ruang makan sepunya.

 

Ketika gagasan medan beli-belah dibangunkan oleh [[Victor Gruen]] pada 1950-an, adalah penting untuk menempatkan [[gedung serbaneka]] besar demi kestabilan kewangan projeknya, di samping menarik ramai pelanggan yang turut membantu kedai-kedai yang lebih kecil. Gedung besar ini dipanggil gedung utama, ''anchor store'' atau penyewa tarikan (''draw tenant''). Gedung utama biasanya menikmati diskaun besar pada bayaran sewanya, lebih-lebih lagi boleh juga menerima dorongan tunai dari pihak pengurusan medan beli-belah untuk terus berniaga. Biasanya, jika terdapat lebih daripada satu gedung utama, maka gedung-gedung tersebut terletak berjauhan dari satu sama lain untuk memaksimumkan jumlah pengunjung berlalu-lalang antara gedung.

 

Harga tanah yang mahal di bandaraya yang teramat ramai penduduknya telah mencetuskan konsep pusat beli-belah "menegak," yang mana ruang yang diperuntukkan kepada perniagaan runcit disusun mengikut tingkat-tingkat yang boleh dimasuki melalui [[lif]] dan/atau [[tangga gerak]] yang menghubungkan tingkat-tingkat tersebut. Jenis pusat beli-belah perlu mengatasi kecenderungan para pengunjung untuk berjalan-jalan secara mendatar dan menggalakkan mereka bergerak ke atas dan ke bawah.<ref name=reach/> Pusat beli-belah menegak sering ditemui di kawasan yang begitu padat dengan penduduk seperti [[Hong Kong]] dan [[Bangkok]]. Contohny: [[Times Square, Hong Kong|Times Square di Hong Kong]].<ref name=reach>Danny Chung, [http://www.thestandard.com.hk/news_detail.asp?pp_cat=48&art_id=27468&sid=5779401&con_type=1&d_str=20051209&sear_year=2005 Reach for the sky], [[The Standard]], December 09, 2005</ref>

 

Pusat beli-belah menegak ada gunanya di kawasan yang menghadapi sekatan pada kegiatan pembinaan, seperti faktor-faktor geografi, atau untuk mengelakkan terjejasnya persekitaran yang berkepentingan sejarah. [[Darwin Shopping Centre]] dan medan beli-belah sekutunya di [[Shrewsbury]], UK, dibina di lereng bukit yang curam, di keliling tembok sebuah [[Istana Shrewsbury|istana zaman pertengahan]] yang berhampiran;<ref>[http://www.discovershropshire.org.uk/html/search/verb/GetRecord/CCS:MSA807 Discovering Shropshire's History: Shrewsbury Town Walls]</ref> justeru, pusat beli-belah tersebut disusun kepada tujuh tingkat yang disambungkan oleh lif, tangga gerak dan jejantas.<ref>[http://www.shrewsbury-shopping.co.uk/pdf/shrewsbury-storeguide.pdf Shrewsbury Shopping Centres store guide (PDF)]</ref> Sesetengah penghuni pusat beli-belah Darwin juga menyusun ruang perniagaannya secara menegak, seperti restoran [[McDonald's]] yang dibahagi kepada empat tingkat.

 

* [[Bazaar]]

* [[Pasar malam]]

 

{{reflist|2}}

 

* Hardwick, M. Jeffrey. [http://www.amazon.com/dp/0812237625 Gruen biography]2004. Mall Maker: Victor Gruen, Architect of an American Dream. University of Pennsylvania Press (ISBN 0-8122-3762-5).

 

* Ngo-Viet, Nam-Son. [https://docs.google.com/fileview?id=0B_obFEwXFTooZDFjZjVmZDMtMjZlMy00NTBkLWEzMmQtNzI3Y2RhYTY0ZjAz&hl=en]2002. The Integration of the Suburban Shopping Center with its Surroundings: Redmond Town Center (Dissertation) University of Washington.

 

{{commonscat|Shopping malls}}

{{Wiktionary}}

[[he:מרכז קניות]]

[[lt:Prekybos centras]]

[[nl:Winkelcentrum]]

[[ja:ショッピングセンター]]