Gunung: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.1 |
+ rujukan |
||
Baris 1:
[[Fail:Everest North Face toward Base Camp Tibet Luca Galuzzi 2006.jpg|thumb|right|300px|[[Gunung Everest]]]]
[[Fail:MtKinabalu view from kundasan.jpg|thumb|right|300px|[[Gunung Kinabalu]] dilihat dari [[Kundasang]]]]
'''Gunung'''
Gunung dibentuk melalui [[Tektonik plat|kuasa tektonik]], [[penghakisan]], atau [[volkanisme|letusan magma]],<ref name="agi-1997"/> yang berlaku selama puluh jutaan tahun.<ref name="levin-2010-83">{{cite book |last1=Levin |first1=Harold L. |date=2010 |title=The earth through time|edition=ke-9 |location=Hoboken, New Jersey |publisher=J. Wiley |isbn=978-0470387740 |page=83 }}</ref> Gunung banyak ditemukan berderet dalam satu [[banjaran]];<ref name="agi-1997">{{cite book |editor1-last=Jackson |editor1-first=Julia A. |date=1997 |chapter=Mountain |title=Glossary of geology |edition=ke-4 |location=Alexandria, Virginia |publisher=American Geological Institute |isbn=0922152349}}</ref> banjaran-banjaran ini terbentuk disebabkan pergerakan [[kerak bumi]] yang bertembung. Sekiranya kedua-dua kerak bumi menjulang naik, banjaran gunung terhasil, sebaliknya sekiranya salah satu kerak bumi terlipat bawah kerak yang lain, gunung berapi terhasil.
Banjaran gunung boleh memberi kesan kepada cuaca kerana mereka menjadi halangan kepada pergerakan [[awan]]. Banjaran gunung Alp yang merupakan banjaran gunung yang terbesar di Eropah dianggap masih muda. Kemudaannya dibuktikan oleh puncak dan rabung gunung yang tajam dan masih belum terhakis menjadi tumpul oleh tindakan [[cuaca]], [[air]], dan [[angin]]. ▼
▲Banjaran gunung boleh memberi kesan kepada [[cuaca]] kerana
Gunung meliputi 54% kawasan [[Asia]], 36% Amerika utara, 25% [[Eropah]], 22% Amerika Selatan, 17% [[Australia]] dan 3% [[Afrika]]. Secara keseluruhan, 24% daripada daratan di Bumi terdiri daripada banjaran gunung. Selain itu, 1 dalam 10 orang tinggal di kawasan pergunungan. Semua sungai utama di dunia bermula dari gunung dan lebih separuh manusia bergantung kepada gunung untuk air <ref>{{cite web |url=http://www.wateryear2003.org/en/ev.php-URL_ID=3903&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html |title=International Year of Freshwater 2003 |accessdate=2006-12-07}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.mountain.org/mountains/whymtns.cfm?slidepage=water |title=The Mountain Institute |accessdate=2006-12-07 |archive-date=2006-07-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060709060421/http://www.mountain.org/mountains/whymtns.cfm?slidepage=water |url-status=dead }}</ref>. Gunung yang diiktiraf sebagai gunung tertinggi di dunia ialah [[Gunung Everest]].▼
▲Gunung meliputi 54% kawasan [[Asia]], 36% Amerika utara, 25% [[Eropah]], 22% Amerika Selatan, 17% [[Australia]] dan 3% [[Afrika]]. Secara keseluruhan, 24% daripada daratan di Bumi terdiri daripada banjaran gunung. Selain itu, 1 dalam 10 orang tinggal di kawasan pergunungan. Semua sungai utama di dunia bermula dari gunung dan lebih separuh manusia bergantung kepada gunung untuk air
Tinggi gunung pada umumnya diukur dari aras laut, lantas menjadikan [[gunung Everest]] yang tingginya 8,848 meter (29,028 kaki) gunung tertinggi di dunia. Sekiranya ukuran ketinggian gunung diambil dari kaki gunung hingga ke puncak, [[Gunung Berapi Mauna Kea]] di [[Hawaii]] yang berdiri 10,203 meter (33,476 kaki) dari dasar lautan Pasifik adalah tertinggi di dunia. Cara mengukur ketiga adalah dari pusat [[bumi]] hingga ke puncak, menjadikan [[gunung Chimborazo]] di banjaran Andes sebagai tertinggi.<ref>[http://hypertextbook.com/facts/2001/BeataUnke.shtml Height of the Tallest Mountain on Earth.]</ref>
Baris 19 ⟶ 21:
== Rujukan ==
{{Reflist|30em}}
== Pautan luar ==
| |||